قاي جەردەن ءمۇلت كەتتىك؟
الەمدىك مىنا ىندەتكە قارسى قولىمىزدان كەلگەن ەم-دومنىڭ ءبارىن جاسارمىز. ناۋقاسقا شالدىققان جانداردىڭ ساۋىعىپ كەتۋى ءۇشىن قانداي سەبەپ قاجەت بولسا، سونىڭ ءبارىن ورىنداۋعا تىرىسارمىز. بىراق ماسەلەنىڭ رۋحاني جاعىن ۇمىتپاۋىمىز كەرەك. ادامزاتقا تۇسكەن وسىناۋ اۋىر ىندەت استارىنداعى نەگىزگى ءماندى ءتۇسىنۋىمىز ءلازىم. الەمدى ءدۇر سىلكىندىرگەن ءتاجتاجال ۆيرۋسى الدەبىرەۋلەردىڭ قولىمەن ادەيى جاسالۋى مۇمكىن دەگەن بولجام راس بولعان جاعدايدا دا، ءبىز مۇسىلماندار بارلىق نارسەنىڭ تەك اللانىڭ رۇقساتىمەن عانا جۇزەگە اساتىندىعىنا كامىل سەنەمىز. اتام قازاقتىڭ “قۇدايسىز قۋراي دا سىنبايدى” - دەيتىنى دە مىنە سوندىقتان.
ولاي بولسا، ىندەت ارقىلى قۇداي بىزدەن نەنى تۇسىنگەنىمىزدى قالايدى؟ ادامزاتتىڭ باسىنا ۇيىرىلگەن بۇل قارا بۇلت قايتسەك سەيىلەدى؟ قاي جەردەن ءمۇلت كەتتىك؟ وسى جاعىن كوبىرەك ويلانۋىمىز قاجەت.
ۆيرۋستاعى ءتاج بەينەسى ارقايسىمىزدىڭ ىشىمىزدەگى “مەن” دەگەن پۇتىمىزدىڭ كورىنىسى ىسپەتتى. ءيا، ادامنىڭ ءناپسىسىن قىتىقتايتىن قازىرگى جاھاندانۋ داۋىرىندە ىشىمىزدەگى “مەننىڭ” سەمىرىپ، ىسىنگەنى سونشالىق، بەينەبىر تابىناتىن قۇدايعا اينالدى. ارقايسىسىمىز ءوز ىشىمىزدە ءتۇرلى قۇدايلاردى جاساپ الىپ، سوعان قۇلدىق ۇرۋدامىز. ادامنىڭ اتاققۇمارلىعى، ۇنەمى ماقتاۋ ىزدەپ، ماداق ءسوزدى ءدام ەتەتىن ماقتانشاقتىعى، وزگەنى مەنسىنبەيتىن تاكاپپارلىعى، كەز-كەلگەن جەتىستىكتى يەلەنىپ الاتىن مەنمەندىگى، ءوزىن شەكتەن تىس جاقسى كورەتىن وزىمشىلدىگى، قاتەسىن مويىندامايتىن توڭمويىندىعى، دۇنيە ءۇشىن دوسىن دا ساتىپ جىبەرەتىن دۇنيەقوڭىزدىعى، كۇشتىنىڭ الدىندا بۇگەجەكتەپ، ءمۇلايىمسي قالاتىن پايداكۇنەمدىگى، ءبارى-ءبارى ىشىمىزدەگى سول ءبىر “مەن” دەگەن پۇتتى توياتتاندىرىپ، قاناعاتتاندىرۋ ءۇشىن عانا كەرەك. ادامنىڭ “مەنى” پۇتقا اينالعاندا، شىنايى جاراتۋشى قۇداي ۇمىت قالادى. اللانىڭ اتى ءتىلدىڭ ۇشىمەن ايتىلسا دا، جۇرەكتەن شىنايى ورىن الا المايدى. مۇنداي جاعدايداعى قۇلشىلىق سىرتقى كورىنىستە اللاعا جاسالعانىمەن، شىن مانىندە ىشتەگى “مەن” دەگەن پۇتقا ارنالادى. ولاي بولسا، كىشكەنتاي كوزگە كورىنبەيتىن ۆيرۋس الدىندا شاراسىز كۇيگە تۇسكەن پەندە ەڭ اۋەلى ىشىندەگى “مەندى” تاستاپ “وعان” كوڭىلىن شىنايى بۇرۋى كەرەك. شىنايى قۇدايدى تاۋىپ، ءوزىمىز قولدان جاساپ العان سانسىز جالعان پۇتتاردان ارىلۋىمىز قاجەت. السىزدىگىمىزدى، الجۋازدىعىمىزدى مويىنداپ، قۇدايعا شىنايى تاۋبە ەتىپ، باس ءيۋىمىز ءلازىم.
اۋا جەتپەي جان تاپسىرعانداردى، دەمىگىپ شاراسىز كۇي كەشكەندەردى كورىپ ءبىر جۇتىم اۋا ءۇشىن قولىمىزداعى بارىمىزدى بەرۋگە دايىن ەكەنىمىزدى سەزىندىك. وتتەگىن ىزدەپ قانداي ابىگەرگە تۇستىك؟! ال سول اۋانى بىلايعى ۋاقىتتا ءبىر ءسات ۇزبەي، تەگىن بەرىپ تۇرعان اللاعا دەگەن العىسىمىز بەن شۇكىرىمىز قاي دەڭگەيدە؟ ويلانساق، تەك اۋا عانا ەمەس، مۇلتىكسىز جۇمىس ىستەپ تۇرعان ءاربىر اعزامىزدىڭ، باسقا دا اللانىڭ تەگىن بەرگەن قانشاما ەسەپسىز نىعمەتىنىڭ، سانسىز جاقسىلىعىنىڭ قادىرىن بىلمەي ءجۇرمىز. ال قادىرىن ءبىلۋ دەگەنىمىز نە؟ مەنىڭشە ول عۇمىر بويى شىنايى تۇردە جاراتۋشىعا دەگەن العىسپەن ءومىر ءسۇرۋ. ونىڭ الدىندا قارىزدارلىعىمىزدى سەزىنۋ.
وسى كۇندەرى تالاي تانىسىمىزدان اياق استىنان ايىرىلىپ قالدىق. “كەشىرشى، كەشىردىم” - دەپ ايتۋعا نەمەسە باسقا جىلى ءسوزىمىزدى ارناۋعا ۇلگەرە الماي ىشتە قانشاما وكىنىش قالدى. “اتتەڭ، بۇلاي كەنەتتەن ارامىزدان كەتەتىنىن بىلگەنىمدە، كوڭىلىن قۋانتار ءبىر جاقسى ءىس جاساپ قالار ەدىم اۋ” - دەپ تە كوكىرەك كۇرسىنەدى. قىسقاسى، بۇل ىندەت سانالى ادامعا ءومىردىڭ شولاق، ءاربىر كوڭىلدىڭ قىمبات ەكەنىن كورسەتتى.
قازاقى مۇسىلماندىق داستۇردە جەرگە جاڭبىر تامباي قۋاڭشىلىق بولعاندا، ارنايى قۇرباندىق شالىنىپ، تاساتتىق بەرىلەدى. قۇدايعا تابە ەتىلىپ، جاماعات كۇيىندە جالبارىنىپ تىلەك تىلەنەدى. قازىرگى ىندەت تە سولاي. كۇنالارىمىزعا تاۋبە ەتىپ، جاراتقانعا جاپپاي جالبارىناتىن ۋاقىت. “مەندى” تاستاپ، جاراتقانعا بەت بۇراتىن زامان. ءبىر-بىرىمىزگە مەيىرىم كورسەتىپ، اينالامىزعا قول ۇشىن بەرىپ، كومەككە جۇگىرەتىن ءسات!
ۋا راببىمىز، ءوزىڭنىڭ قۇزىرىڭا بارعاندا ۇيالمايتىنداي مىنا دۇنيەدە عۇمىر كەشۋدى بارشامىزعا ءناسىپ ەت! ادامزاتتتىڭ شەكتەن شىعىپ بارا جاتقان ازعىندىعىن كەشىر! ولارعا مەيىرىمىڭدى توگىپ، راقىم ەتە گور!
ءامين!
قايرات جولدىبايۇلىنىڭ جازباسى
Abai.kz