1924-1925 جىلدارى «الاش» زيالىلارى قازاقتىڭ تەرريتورياسىنا قازاقتىڭ تۇپكى جەرلەرىن جيناپ الدى. بۇل تۋرالى «اق جول» دەموكراتيالىق پارتياسى «الاش» ينستيتۋتىمەن بىرگە ۇيىمداستىرعان «قازاق رەسپۋبليكاسىنىڭ 100 جىلدىعى جانە ونىڭ قۇرىلۋىنا «الاش» قايراتكەرلەرىنىڭ ۇلەسى» تاقىرىبىندا وتكەن ونلاين كونفەرەنتسيادا ايتىلدى.

«1920 جىلى 26 تامىزدا كەڭەس ۇكىمەتى بۇكىلرەسەيلىك ورتالىق اتقارۋ كوميتەتى مەن ركفسر حكك «قىرعىز (قازاق) اۆتونوميالى سوتسياليستىك كەڭەس رەسپۋبليكاسىن قۇرۋ تۋرالى» دەكرەت قابىلدادى. 4-12 قازان ارالىعىندا ورىنبوردا قازاق اۆتونومياسىنىڭ ۇلكەن سەزى ءوتتى، سوندىقتان 4 قازان كۇنى قازاق مەملەكەتىنىڭ قالپىنا كەلە باستاعان كۇنى دەپ ەسەپتەلەدى. 1920-1925 جىلدار ارالىعىندا ءبىزدىڭ اۆتونوميامىزدىڭ ورتالىعى ورىنبوردا بولدى. ول رەسەي يمپەرياسى كەزىندە ءبىزدى وتارلاۋدىڭ ءبىر ورتالىعى بولعان»، - دەيدى تاريح عىلىمدارىنىڭ دوكتورى، پروفەسسور زيابەك قابىلدينوۆ.

ول قىسقا ۋاقىتتا كوپ جۇمىس ىستەلگەنىن ايتتى.

«1920 جىلى 3 ميلليونداي حالىق اۆتونوميا قۇرامىندا بولسا، 1925 جىلى 6,5 ميلليونعا دەيىن شارىقتادى. قازاق حالقىنىڭ ۇلەسى 50%-دان اسار-اسپاس قانا بولدى. ورىنبوردا قانشا قيىندىق بولسا دا، كادرلار جەتىسپەسە دە اۆتونوميانىڭ باسىندا وتىرعان جىگىتتەر كوپ جۇمىس ىستەدى. ونىڭ ىشىندە كادر ماسەلەسى، جەر ماسەلەسى، اكىمشىلىك تەرريتوريا، مەملەكەت ماسەلەسى، ءبىلىم، دەنساۋلىق ماسەلەسى، 1920-1921 جىلدارى باستالعان اشارشىلىقپەن كەرەمەت، ءتيىمدى كۇرەسكەنىنە اڭ-تاڭ بولامىز»، - دەيدى ول.

ونىڭ ايتۋىنشا، ول كەزدە ورىنبورداعى قازاقتىڭ سانى 1%-دان اسپاعان.

«وسىعان قاراماي كادر جەتىسپەۋشىلىگى ماسەلەسىن شەشكەن. الاش زيالىلارىنىڭ مىقتىلارىن جۇمىسقا تارتىپ، رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ مىقتى جوعارى وقۋ ورىندارىنا جىبەرگەن. ءتىپتى 1924-1925 جىلدارى «الاش» زيالىلارى قازاقتىڭ تەرريتورياسىنا قازاقتىڭ تۇپكى جەرلەرىن جيناپ الدى. تەك ومبى قالاسى مەن ومبى ۋەزىنە قاتىستى ماسەلە بولدى. تەك 1928-1929 جىلدارى الاشتىڭ مىقتى ازاماتتارى ومبى قالاسى مەن ومبى ۋەزىن ركفسر قۇرامىنا ەنگىزۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى»، - دەيدى ول.

Abai.kz