انالاردىڭ نامىسىنا تيەتىندەر كوبەيىپ كەتتى...
انالاردىڭ نامىسىنا تيگىشتەر كوبەيىپ كەتتى... اسىرەسە كوپبالالى انالاردىڭ... انادان تۋماعاندار...
«بەر-بەر» دەيدى، تىلەنشەكتەر، سۇرانشاقتار، قايىرشىلار.... اسىراي الماساڭ، نەگە تۋدىڭ؟... بىدى-بىدى....»
بۇلاي ايتاتىن ادامدار اقىل-پاراساتتان، اناليتيكالىق ورەدەن، مەيىرىمنەن جۇرداي روبوتتار. ميىنا جازىلعان "باعدارلامامەن" عانا سويلەيدى، جۇمىس ىستەيدى...
بۇلار الپاۋىت كومپانيالار مەن بانكتەردىڭ مەملەكەتكە 30 جىل بويى "بەر-بەر" دەپ، قازىنانى جان-جاقتان ەمىپ، سورىپ كەلە جاتقانىن، جىل سايىن ميللاردتار، ءتىپتى تريلليوندار الاتىنىن، ولاردىڭ ايلىقتارى 1-3-4 ميلليونعا دەيىن باراتىنىن بىلسە دە - بىلمەگەنسيدى، كورسە دە - كورمەگەنسيدى... ويتكەنى وزدەرى سولاردىڭ سۇيەكتەرىن مۇجۋگە ءماجبۇر...
ال سەندەر بىلەسىڭدەر مە، حالىقتى، اسىرەسە بالاپانداردى ەڭ الدىمەن مەملەكەت اسىراۋعا مىندەتتى!!! تۇراقتى جۇمىس ورىندارىمەن، تۇراقتى، لايىقتى جاردەماقىمەن!!!
نەبارى 18 ملن حالقى بار، استى-ءۇستى تۇنعان بايلىعى بار قازاقستاندا نەگە كەدەيلەر كوپ؟ نەگە باسپاناسىزدار كوپ؟ نەگە جۇمىسسىزدار كوپ؟ نەگە مەملەكەتكە قارىز ادامدار كوپ؟ نەگە قايىرشىلار كوپ؟ نەگە ساۋاتسىزدار، ناداندار، مادەنيەتسىزدەر كوپ؟ نەگە حالىقتىڭ اراجىگى بارعان سايىن "بايلار" مەن "كەدەيلەر" بولىپ ەكى تاپقا ءبولىندى؟ نەگە ورتا تاپ از؟ نەگە...، نەگە...، نەگە؟...
سۇراق كوپ، جاۋاپ تا بار...
ول انالاردا نامىس، ار-ۇيات جوق ەمەس! بار! (نامىس، ار-ۇيات بىرەۋدە جوق بولسا - ول بيلىكتە جوق!!! مەملەكەتتى دۇرىس باسقارا الماي، بايلىقتى دۇرىس يگەرە الماي، تەك الىپساتارلىقپەن، جەمقورلىقپەن اينالىسقان بيلىكتە نامىس جوق! ولاردا ار-ۇيات، نامىس بولسا، حالىقتى، مەملەكەتتى، قازاقتى وسىنشالىقتى دارەجەگە جەتكىزەر مە ەدى؟؟!!... )
ول انالار مەملەكەتتىك بيۋدجەتتەن سول بالالارعا بولىنگەن قارجىنى تالان-تاراجعا سالماي، سول بالالاردىڭ وزدەرىنە جۇمساۋدى عانا سۇراپ ءجۇر. بيۋدجەتتەن قوماقتى قارجى الىپ، "بالالارعا كومپيۋتەر الدىق" دەپ، ءار كومپيۋتەردىڭ قۇنىن ميلليونداپ كورسەتىپ، ەسكى-قۇسقى كومپيۋتەر بەرىپ، "ونى سوسىن قايتاراسىڭدار، بۇزىلعان بولسا، اقشاسىن وتەيسىڭدەر" دەسە، اكىمدىككە بارماعاندا نە ىستەيدى؟ ولار ءوز قۇقىقتارىن قورعاپ ءجۇر! ۆسەوبۋچ تا، ااك دە، بالالارعا مەكتەپتە تەگىن تاماق تا - مەملەكەتتىڭ ءوزى قابىلداعان باعدارلامالار مەن زاڭدار. انالاردىڭ تىلەگى - سول زاڭداردىڭ ورىندالۋى!
ونسىز دا بۇ بيلىك 30 جىل بويى حالىقتىڭ بايلىعىن توناپ، بالاپانداردىڭ نەسىبەسىن ۇرلاپ كەلدى!..
ال ەندى ساۋاتسىزدىققا، مادەنيەتسىزدىككە سالىنىپ، ايعاي-ۇيعاي شىعاراتىن ايەلدەر بولسا، ونىڭ تۇپكى سەبەبىنە ۇڭىلىڭىزدەر.
ەڭ الدىمەن حالىقتىڭ ساۋاتسىز، مادەنيەتسىز، نادان بولعانى - بيلىكتىڭ حالىقتى دۇرىس وقىتىپ، تاربيەلەمەگەنىنەن. ادامداردىڭ ءبارى تالعات جانىسباي ەمەس. اركىم ءارتۇرلى تاعدىردى باسىنان كەشىرەدى. دەر كەزىندە وقي المايدى، وقىسا دا، جۇمىس تاپپايدى، ءومىر بويى قۋ تىرشىلىكتىڭ كۇيبەڭىمەن جۇرەدى، باسىنا تارتسا، اياعىنا جەتپەيدى، اياعىن جاپسا، باسىنا جەتپەيدى، كرەديت، ارەندا، كۆارتپلاتا جان-جاقتان جابىلىپ جان القىمنان الادى، ىشكىش، ساباعىش كۇيەۋ بولادى، وتىرساڭ وپاق، تۇرساڭ سوپاق قىلاتىن اتا-ەنە، قايىن اپكە، قايىن سىڭلىلەر بار.... ساۋاتتىلىقتى، ەتيكا-ەستەتيكانى مەكتەپتەن وقىتىپ ۇيرەتپەسە، ومىرىندە كىتاپ وقىماسا، ءومىر سۇرەتىن ورتاسى قيىن بولسا، ومىردەن تەپەرىش، قاعاجۋ، ساتقىندىق كوپ كورسە، ءارتۇرلى جاعدايلار، تراگەديالار باسىنان وتسە - ونداي ايەلدەرگە تەك تۇسىنىستىكپەن قاراپ، پسيحولوگيالىق كومەك بەرۋ كەرەك. بىرەۋ بىرەۋدىڭ "شكۋراسىنا" كىرە المايدى. اركىمدە جۇرەك، سانا، تاعدىر ءارتۇرلى. جالپى حالىقتىڭ الەۋمەتتىك پسيحولوگياسىن قالىپتاستىراتىن مەحانيزم - مەملەكەتتىڭ تاڭداعان جولى، ءجۇرۋ باعىتى. مەملەكەتتى باسقارۋشى بيلىك اداسسا، حالىق ون ەسە اداسادى.... ءار باسشى ءوز ءوڭىرىنىڭ دانكوسى بولماسا، حالىق قاراڭعى تۇنەكتە قالىپ، قۇردىمعا كەتەدى...
* بۇگىنگى انالاردىڭ اكىمدىكتەرگە بارىپ شىرىلداپ تالاپ قويىپ جۇرگەنىنىڭ ءمانىسىن ەرتەڭ ونلاين-ساباق باستالعاندا تۇسىنەسىزدەر! الدىن-الا سەبەپتەرمەن كۇرەسۋدى، كەمشىلىكتەردى الدىن-الا بولدىرماۋدى، جويۋدى بىلمەيتىن باسشىلىق ەرتەڭ ءبىر ايدان كەيىن-اق سالدارمەن "كۇرەسكەن" بولىپ، باستارى قاتىپ جۇرەتىن بولادى. سول پروبلەمالارعا وزدەرىنىڭ جەمقورلىعىمەن، قاتە شەشىمدەرىمەن سانالى تۇردە وزدەرى كەلەدى. ولار اياعى سولاي بولارىن، ءتۇبى ۇلكەن ماسەلەگە ۇلاسارىن جاقسى بىلەدى. بىلە تۇرا، سولاي ىستەيدى. ويتكەنى ولار حالىققا قاستاندىق جاساۋدىڭ ءتۇرلى تاسىلدەرىن مەڭگەرگەن. پاراساتتى، جاناشىر، قايىرىمدى، ساۋاتتى، ىسكەر باسشىلار وتە از... وكىنىشكە قاراي...
حالىق سانى قىتاي، ينديا سياقتى 2 ملرد دەمەي-اق قويايىن، وزبەكستان سياقتى 35 ملن بولعاندا قايتەر ەدى؟؟؟
ساۋلە ابىلداحانقىزىنىڭ جازباسى
Abai.kz