تۇركيا ازىربايجانعا اسكەرىن ورنالاستىرماق...
كەشە تۇركيا پارلامەنتى رەجەپ تايىپ ەردوعاننىڭ ازىربايجانعا اسكەر ەنگىزۋدى جاساعان ۇسىنىسىن ماقۇلداپ داۋىس بەردى. ەندى تۇركيا ازىربايجانعا ءوز اسكەرىن ورنالاستىرماق.
بۇنى ەستىگەن كرەملدىڭ كوزى اتىزداي بوپ كەشەلى بەرى ونىڭ اقپاراتتىق قۇرالدارى شۋلاپ جاتىر.
ەگەر برەجنەۆتىڭ تۇسىندا ناتو اسكەرى سوۆەتتىڭ وداقتاس رەسپۋبليكالارىنىڭ بىرىنە اسكەرىن ورنالاستىرسا نە بولماق؟
البەتتە، ول كەزدە دەرەۋ سول تۇسقا يادرولىق زىمىراندار ۇشاتىن ەدى.
پۋتين ءوزىن "سوۆەتتى قالپىنا كەلتىرۋشى" دەپ ساناپ سونىڭ ەلەسىن قۋىپ جۇرگەن ادام، كرەمل قازىر تۇرىكتەردىڭ بۇنداي باتىل قادامىنان شوك الىپ وتىر. ولاردىڭ بۇل قادامى سوعان تەڭ بوپ تۇر.
راس، تاۋلى قاراباقتا سوعىس اياقتالدى، بىراق مەنىڭشە، قازىر ول وڭىردە گەوساياسي تارتىس ءجۇرىپ جاتىر. كيكىلجىڭنىڭ تورەسى ەندى باستالدى.
ايتارى جوق، كرەمل ول جەرگە تۇركيانى كەلتىرمەۋدىڭ بار امالىن جاساپ باقتى.
ناحيچەۆان ءدالىزىن بەردى...
تاۋلى قاراباقتىڭ كوپ بولىگىن قايتاردى..، ءازىربايجان "شاح دەنيزىنەن" ەۋروپاعا گاز قۇبىرىن جۇرگىزۋدى باستادى.
ورىس ارمەندەر اسكەرىن قۋىپ جاتىر. پاشينياندى تۇنشىقتىردى.
رەسەي ونىڭ بارىنە كوندى، قوس ءبورىنىڭ كوڭىلىنەن شىعۋعا قاتتى تىرىستى.
ءتىپتى وتكەن جۇمادا رەسەيدەن انكاراعا تۇتاس دەلەگاتسيا ساۋ ەتىپ بارىپ تۇرىكتەردى ازىربايجانعا اسكەر جىبەرمەۋىن ءوتىنىپ ءبىراز جالپاقتادى. ونداعى اڭگىمەنىڭ نە جونىندە وربىگەنىن مەن ىشتەي جوبالاپ وتىرمىن.
ء"بىز بارىنە دايىنبىز، كونىپ وتىرمىز، تەك سىزدەر تاۋلى قاراباققا اسكەر جىبەرمەڭىزدەر، ءوزىمىز قاتىرىپ رەتتەيمىز". ول جەردە شامامەن تەك قانا وسىنداي اڭگىمە بولۋى مۇمكىن.
الايدا ءپۋتيندى الدىندا ەكى رەت سيريا مەن ليۆيادا ىڭقىلداتىپ تەپكىلەپ العان ەردوعان مەن حۋلۋسي اكار (اسكەري مينيستر) وعان وزەۋرەپ كونبەي ازىربايجانعا اسكەر كىرگىزگەلى وتىر.
ء"ازىربايجان ءبىزدىڭ باۋىرىمىز، ءبىز ونى تاستاپ كەتپەيمىز" دەدى ولار.
بۇلار الدىندا ورىس اسكەرىنىڭ شاماسىن مايدان الاڭىندا ءبىلىپ العان، ءوز شاماسىنا تىم سەنىمدى ادامدار، وعان ارينە كونبەدى.
جالپاق تىلمەن ايتساق، رەسەيلىك دەلەگاتسيا انكارادا ء"بىزدىڭ وتاعاسىنى سىرتتا تومپەشتەگەندەرىڭىزدى بىلەمىز، ەندى كەلىپ ونى ۇيدە وتباسىنىڭ كوزىنشە ۇرماڭىزدارشى، قۇداي ءۇشىن" دەپ قاتتى وتىنگەندەي بولعان ەدى. بولمادى.
(ولاردىڭ وتباسى دەگەنى - تمد ەلدەرى.)
جالپى كاۆكازدا تۇرىك اسكەرىنىڭ ورنالاسۋى - رەسەيدىڭ قالعان قادىرىن قاشىرىپ كۇللى دەرجاۆالىق ابىرويىن ويراندايدى. ەندى بۇلار ءوز تەرريتوريامىز دەپ بىلەتىن تەرريتوريانى تاعى ءبىر كۇشتى ويىنشىمەن ەرىكسىز بولىسۋگە ءماجبۇر بولماق. بۇل ءبىر جاعى....
ەكىنشىدەن، تاۋلى قاراباقتان ءسال 200 شاقىرىم جوعارى جۇرسەڭىز، سوعىس ءتۇتىنى ون جىل بۇرىن عانا سونگەن شەشەنستان بار.
وزدەرىنىڭ ۇلتتىق ايشىقتالۋىندا ۇلتتىق ەمەس، دىنگە كوپ باسىمدىق بەرەتىن وزگە كاۆكاز حالىقتارى بار دەگەندەي...
بۇل كاۆكازدا ەردوعاندى شەكسىز سۇيەدى. ونى كاۆكاز حالىقتارى ء"دىن قورعاۋشىسى، يسلامنىڭ تىرەگى" دەپ سانايدى.
باياعىدا شەشەننىڭ رەسەيگە قارسى سوعىسقان دوكۋ وماروۆ سىندى دالا كومانديرلەرى وسى تۇركيانى جاعالاپ ونىڭ جىلى جاعاجايلارىندا حان سارايىنداي ءزاۋلىم ۇيلەر ساتىپ الىپ وسى ەلدى پانالايتىن.
ادىلدىگىن ايتساق، سول بايعۇستار "ەكىنشى وتانىم" دەپ قازاقستانعا باس ساۋعالاپ كەلگەندە، دەرەۋ قولدارى قايىرىلىپ رەسەيدىڭ الدەبىر گۋبەرنياسىنا كەرى ايدالىپ كەتەتىن.
ەندى وسى كاۆكازعا ەردوعان اسكەرىن جايعاستىرماق.
ماسكەۋدىڭ وسىعان دا قاتتى مازاسى كەتىپ وتىر. تۇرىكتەر ونىڭ وسال جەرىنە قولىن سالدى.
ال اناۋ ارمەن پاشينيانعا راس وبال بولدى. ونى رەسەيلىك پروپاگاندا ماشينەسىمەن كرەملدىڭ شانتراپاسى بومبىلاپ جاتىر.
"بارىنە كىنالى سول - مىس".
شىن مانىندە پاشينيان قولىنان كەلگەنىنىڭ ءبارىن جاسادى. ءوز كۇشىمەن سوعىستى. سوعىس كەزىندە رەسمي تۇردە ماسكەۋدىڭ سوعىسقا جاردەم بەرۋىن دە ءوتىندى.
وعان سول كەزدە كوزى جىپىلىقتاپ قورقىپ وتىرعان ماسكەۋ قايىرىلمادى. ەندى سول كرەمل ءوز قورقىنىشىن جاسىرىپ شاعىن، كەدەي حالىقتىڭ باقىتسىز باسشىسىن بارىنە كىنالاپ قولىن سۇرتپەكشى.
رەسەي الدىندا راس تۇرىكتەن قايمىعىپ قالدى. ودان سوڭ ول ءوزىنىڭ قالعان ابىرويىن ساقتاۋ ءۇشىن ەكى قولىن باۋىرىنا الىپ، جاسقانشاقتاي وتىرىپ ءتارتىپ تالاپ ەتكەن بىتىمگەر بولىپ كەلە قالدى.
بىتىمگەر دەمەكشى...
وسى جەردە سالىستىرمالى تۇردە مىنانى ايتا كەتەلىك:
ءسىز ەگەر رەسەيدىڭ ناتو اسكەرى جوق جەردە نەمەسە الدىندا وزىنەن مىقتى ءبىر ويىنشى ەل تۇرماعاندا، ونىڭ قانداي شىنايى بىتىمگەر بولاتىنىن كورگىڭىز كەلسە —
2008 جىلعى گرۋزياداعى رەسەيدىڭ " بىتىمگەرلىك وپەراتسياسىن" قاراڭىز، ورىس ول كەزدە "بىتىمگەر اسكەرىمەن" گرۋزيانى تاس تالقان قىلىپ ويىنا كەلگەنىن ىستەگەن ەدى. سوندا وزدەرىن بىتىمگەرمىز دەگەن...
ال مىنا جەردە جىم - جىم.... تىپ تىنىش، وقىس ارەكەتى جوق ءتاپ ءتاۋىر بىتىمگەر. ايىرماسى جەر مەن كوكتەي.
مىندا تاعى ورىس پەن ۋكراين ساراپشىلارى "پۋتين ءوزىنىڭ ايتقانىنا جۇرمەگەن پاشينياندى وسى سوعىسپەن جازالادى" دەپ شۋلاپ جاتىر ەكەن.
مەنىڭشە، بۇل بوس ءسوز.
ءبىر كەشتە پاشينياندى ءوز ايتقانىنا كوندىرىپ تاۋلى قاراباقتاعى بۇكىل كەلىسىمگە قول قويدىرتقان ءپۋتيننىڭ پاشينياندى باسقاشا تۇردە ءبىر كەشتە تاربيەلەپ، ونى باسىپ تۇقىرتىپ الۋعا، ايتقانىمەن جۇرگىزۋگە قۇدىرەتى جەتپەيتىن ەدى دەگەن سوزگە ۇيدەگى ءيتىم دە سەنبەيدى.
ول ءۇشىن ەشقانداي سوعىستىڭ قاجەتى دە جوق. پۋتين ارمەننىڭ پاشينيانىمەن قوسىپ قالپاعىن شەس سەكۋنت قايىرىپ جىبەرەتىن ادام.
سوندىقتان بۇل دالباسا اڭگىمە. مەن وعان سەنبەيمىن دە ونى قابىلداي المايدى ەكەنمىن.
قىسقاسى، تۇرىك اسكەرى ازىربايجانعا بەت الدى، تۇمسىعىن جەلگە ءسۇزىپ بورىلەر بەرى بەتتەپ كەلەدى. ۇلكەن ويىندار ەندى باستالىپ جاتقانداي...
ولجاس ءابىلدىڭ الەۋمەتتىك جەلىدەگى جازباسى
Abai.kz