پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ توراعاسى نۇرلان نىعماتۋليننىڭ جەتەكشىلىگىمەن وتكەن جالپى وتىرىستا زاڭ جوبالارى تالقىعا سالىندى.

دەپۋتاتتاردىڭ تالقىسىنا تۇسكەن زاڭ جوباسىنىڭ ىشىندە ءبىرىنشىسى - «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى، تابيعي مونوپوليالار مەن رەتتەلەتىن نارىق سۋبەكتىلەرىنىڭ ينۆەستيتسيالىق قىزمەتى ماسەلەلەرى بويىنشا تولىقتىرۋلار مەن وزگەرىستەر ەنگىزۋ تۋرالى».

ەكونوميكالىق دامۋ جانە ساۋدا ءمينيسترى باقىتجان ساعىنتاەۆتىڭ بايانداماسى تىڭدالعان سوڭ، زاڭ جوباسى ءبىرىنشى وقىلىمدا تالقىعا سالىندى.

پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ توراعاسى نۇرلان نىعماتۋليننىڭ جەتەكشىلىگىمەن وتكەن جالپى وتىرىستا زاڭ جوبالارى تالقىعا سالىندى.

دەپۋتاتتاردىڭ تالقىسىنا تۇسكەن زاڭ جوباسىنىڭ ىشىندە ءبىرىنشىسى - «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە ەلەكتر ەنەرگەتيكاسى، تابيعي مونوپوليالار مەن رەتتەلەتىن نارىق سۋبەكتىلەرىنىڭ ينۆەستيتسيالىق قىزمەتى ماسەلەلەرى بويىنشا تولىقتىرۋلار مەن وزگەرىستەر ەنگىزۋ تۋرالى».

ەكونوميكالىق دامۋ جانە ساۋدا ءمينيسترى باقىتجان ساعىنتاەۆتىڭ بايانداماسى تىڭدالعان سوڭ، زاڭ جوباسى ءبىرىنشى وقىلىمدا تالقىعا سالىندى.

پالاتادا قىزۋ تالقىعا تۇسكەن ماسەلە تۋرالى ءماجىلىس توراعاسى بۇل زاڭ جوباسىنىڭ ماڭىزدىلىعىن اتاپ ءوتتى. نۇرلان نىعماتۋلين: «ەلەكتر قۋاتىنىڭ 25 پايىزدان استامى ماگيسترالدىق، ىشكى ورامدىق جۇيەلەردە شىعىنعا ۇشىرايدى. ەگەر ءبىز تۇتىنۋشىلار ءۇشىن جيناقتالاتىن تاريفتىك باعالار تۋرالى ايتساق، مىنە، سول جەرلەردە ۇلكەن ۇنەمدەۋ جاسالۋى كەرەك. بىراق وسى سالانى تۇگەلدەي جاڭعىرتپاساق، 1940 جىلداردان بىزگە جەتكەن ەلەكتر جىلۋ ورتالىقتارىن كۇردەلى جوندەۋدەن وتكىزبەسەك، ەرتەڭگى كۇنى ءبىز ەنەرگەتيكالىق اپاتقا ۇشىراۋىمىز ىقتيمال. سوندىقتان بۇل سالانى دامىتۋ جونىندەگى بەلسەندىلىكتى قولداۋ قاجەت. ءبىز وسى سالانىڭ بارلىق تەتىكتەرىن انىقتاماي جانە زاڭدىق تۇرعىدا رەتتەيمەي تۇرىپ، بۇل زاڭ جوبانى ەكىنشى وقىلىمعا شىعارمايمىز. ءبىز ەندى ۇزاققا سوزباي، ەكونوميكانىڭ وسى ءبىر ماڭىزدى سالاسىن پرەزيدەنتتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا نارىق تالاپتارىنا سايكەس كەلتىرۋىمىز كەرەك. باسقاشا بولۋى مۇمكىن ەمەس».

ءماجىلىستىڭ كەشەگى جالپى وتىرىسىندا ۇكىمەت باسشىسىنىڭ اتىنا رەسمي ساۋالدى دەپۋتات مەرۋەرت قازبەكوۆا جولدادى. ونى مەملەكەتىمىزدە قارجىلىق پيراميدا قاعيداتى بويىن-شا جۇمىس ىستەيتىن الاياقتار ۇيىمدارىنىڭ قاۋىرت، بەلسەندى ءىس-قيمىلعا كوشكەندىگى الاڭداتادى. «قازاقستاندا سەرگەي ءماۆروديدىڭ «ممم - 2011» دەپ اتالاتىن پيراميداسى ىستەۋدە، - دەدى مەرۋەرت ايتقاجىقىزى. - ول حالىقتان سالىمداردى نەگىزسىز جوعارى پايىز-دارمەن، ەلەكتروندى اقشا جانە ۆيرتۋالدى بيلەتتەر تۇرىندە قابىلداۋدا. بۇل رەتتە ۇيىم-داستىرۋشىلار پيراميدالارىنىڭ كەز كەلگەن مەزەتتە بانكروتقا ۇشىراۋى مۇمكىندىگىن جاسىرمايدى». ءبىر قىنجىلتاتىنى، ماۆروديگە قارسى رەسەي دە قايرات قىلا الماي وتىر. ويتكەنى زاماناۋي جوعارى تەحنولوگيالار قارجىلىق وپەراتسياعا قاتىسۋشىلاردى ينتەرنەت ارقىلى تارتۋعا مۇمكىندىك بەرەدى، ال بۇل قارجى اعىندارىن قاداعالاۋدى، زاڭ تۇرعىسىنان جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋدى قيىنداتاتىن كورىنەدى. ونىڭ ۇستىنە بارلىق وپەراتسيالاردىڭ عالامتور ارقىلى ءجۇرۋى، دەپۋتاتتىڭ تۇسىندىرۋىنشە، قازاقستاندىقتارعا كەيىن سول سالىمىن قايتارۋ مۇمكىندىگىن جوققا تەڭەستىرەدى ەكەن.

ازىرشە «ممم» تورىنا كوبىنە، عالامتوردا ەركىن «جۇزگەندەر» تۇسۋدە. الايدا ەڭ قورقى-نىشتىسى سول، ءماۆروديدىڭ وكىلدەرى قاراپايىم حالىققا دا جەتپەك: بۇل ءۇشىن زاڭ اياسىندا سول «الاياقتار كوسەمىنىڭ» بەينەسى سالىنعان بيلەتتەر شىعارىلىپ، ولار «ونەر تۋىندىسى» دەپ جاريالانادى دەسەدى، سودان كەيىن ەل اراسىندا سول «ونەر تۋىندىلارى» ەركىن ساۋدالانا باستاماق. كەلمەسكە كەتكىر كەڭەستەن «سالەمدەي»، بۇل بيلەتتەردىڭ قازاقستاندا تاعى تاراتىلۋىنا توسقاۋىل قويۋدىڭ قامىن بيلىك قازىردەن جاساعانى، ابزال. ايتپەسە، الدانعان ميلليونداردىڭ اشىنىپ، كوشەنى جابۋى نە ەكەندىگىن سوندا كورەمىز!

دەپۋتات م.قازبەكوۆا قازاقستاندىق زاڭنامادا ءتىپتى «قارجىلىق پيراميدا» ۇعىمىنىڭ جوقتىعىن انىقتاپتى. «وندا ەلەكتروندىق اقشالاردىڭ زاڭسىز اينالىمى ۇعىمى دا جوق، - دەيدى قالاۋلى. - ازاماتتىق تا، قىلمىستىق تا زاڭنامادا قارجىلىق پيراميدانى ۇيىمداستىرۋشىلاردى جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ تۋرالى ارنايى نورمالار جوق». سودان با، بۇگىندە ۇلتتىق بانكتىڭ قارجىلىق ۇيىمداردى قاداعالايتىن قۇزىرلى كوميتەتى بار بولعانى ازاماتتاردى ساق بولۋ جانە ءماۆروديدىڭ جاڭا ۇيىمىمەن ىنتىماقتاسقاندارعا قاراجاتتارىن جوعالتۋ قاۋپى تونەتىندىگى تۋرالى ەسكەرتۋمەن شەكتەلدى. دەپۋتات حانىمنىڭ مالىمەتىنشە، «ءوزىنىڭ ارەكەتسىزدىگىن ۋاكىلەتتى ورگان ءتيىستى قۇقىقتىق بازانىڭ جوقتىعىمەن نەگىزدەپتى». سول سەبەپتى مەرۋەرت قازبەكوۆا حالىقتى قان قاقساتاتىن الگىلەرمەن پارمەندى كۇرەسۋ ءۇشىن ۇكىمەتكە قارجىلىق پيراميدالار تۋرالى زاڭناما ءتۇزۋدى ۇسىندى. ياعني پيراميدا قۇرۋ «الاياقتىق» دەپ تانىلۋعا ءتيىس.

كەشە تومەنگى پالاتا مەملەكەتتىك سيمۆولدار تۋرالى جاڭا كونستيتۋتسيالىق زاڭنىڭ جوباسىن قاراۋدى قوڭىر كۇزگە قالدىردى. بۇل جوبانى اينالاسىندا كوپ داۋ تۋ كەسىرىنەن، ۇكىمەت كەرى قايتارىپ الماق تا بولعان. ماسەلەن، ول جەكە نوتاريۋستەرگە ەلتاڭباسى بار ءمور باسۋعا ۇلىقسات ەتپەك. جوبا جونىندە بايانداما جاساعان دەپۋتات د.نازارباەۆانىڭ ايتۋىنشا، نوتاريالدى كۋالاندىرىلعان كەيبىر جەكە مامىلەلەر كەيىن جاعىمسىز قۇقىقتىق سالدارلار تۋعىزۋى مۇمكىن. «جەكە نوتاريۋستىڭ مورىندە، تيىسىنشە قۇجاتتا مەملەكەتتىك ەلتاڭبانىڭ بولۋى سونداي مامىلە بويىنشا مەملەكەتكە جاۋاپكەرشىلىك ارتۋىنا اكەلۋى عاجاپ ەمەس» دەدى ول. دەپۋتاتتار مازاققا ۇقساتىپ، مەملەكەتتىك سيمۆولداردى مەمستاندارتتارعا مۇلدە لايىقسىز كۇيدە جاساۋشىلاردى قىلمىستىق جاۋاپ-كەرشىلىككە تارتۋدى ۇسىنىپتى. بۇعان قوسا، شەتەلدەن، سوندا ازىرلەنگەن قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك نىشاندارىن اكەلۋگە تىيىم سالىنۋى ىقتيمال. قالاۋلىلاردىڭ بۇل ۇسىنىستارىن ۇكىمەت زەردەلەمەك. كونستيتۋتسيالىق زاڭ جوباسىنا دەپۋتاتتار 14 قاراشادان كەيىن ورالاتىن بولدى.

«ايقىن» گازەتى