ەو ەلدەرىنىڭ ليدەرلەرى كەشەگى (دۇيسەنبى) كۇنگى سامميتتە ەۋروپادا ورنالاسقان بارلىق اۋە تاسىمالىمەن اينالىساتىن كومپانيالاردى بەلارۋس تەرريتورياسىمەن ۇشپاۋعا شاقىردى. ونىمەن قوسا، ەو بەلارۋس ۇشاقتارىنا ەۋروپالىق اۋە كەڭىستىگىن ءھام وداقتاس ەلدەردىڭ اۋەجايلارىن پايدالانۋعا تىيىم سالاتىن ناقتى شارالار قابىلداۋعا ماقۇلداسقان.

«Ryanair» ۇشاعىن ءماجبۇرلى تۇردە ميسكىگە قوندىرعان بەلارۋس بيلىگىنىڭ ارەكەتىنە جاۋاپ رەتىندە دۇيسەنبىدەن باستاپ بىرقاتار ەۋروپالىق اۋە كومپانيالارى بەلارۋس اۋە كەڭىستىگىمەن ۇشاتىن جوسپارلى رەيستەردى ەرىكتى تۇردە توقتاتاتىنىن مالىمدەدى.

لۋكاشەنكونىڭ باس دۇشپانى

سونىمەن، قازىرگە دەيىن قاي مەملەكەتتەر، قانداي كومپانيالار بەلارۋس اۋە كەڭىستىگىنە كىرۋدەن باس تارتتى؟ قاراڭىز:

نەمىستىڭ Lufthansa اۋە كومپانياسى بەلارۋس اۋە كەڭىستىگىمەن ۇشۋدى توقتاتاتىنىن مالىمدەدى. بۇل تۋرالى AFP اگەنتتىگى Twitter-دە جازدى. ايتپاقشى، 24 مامىر كۇنى Lufthansa-نىڭ مينسك-فرانكۋرت باعىتى بويىنشا ۇشاتىن رەيسى دە مينسكى اۋەجايىندا كىدىرىس جاساعان. اتالعان «رەيس بورتىنا بومبا قويىلعان» دەگەن حابارلاما تۇسكەن. قوسىمشا تەكسەرۋدەن كەيىن، ەشقانداي بومبا انىقتالماعان.

نيدەرلاندىنىڭ KLM اۋە كومپانياسى دا بەلارۋسكە ۇشۋدى ۋاقىتشا توقتاتقان. كومپانيا مۇنداي شەشىمدى ەل پرەمەرى مارك ريۋتتەنىڭ ارنايى مالىمدەمەسىنەن سوڭ قابىلداعان.

شۆەتسيانىڭ SAS اۋە كومپانياسى بەلارۋس اۋە كەڭىستىگىمەن ۇشۋدىڭ قاجەتى جوق دەپ مالىمدەگەن.

شۆەتسيانىڭ ترانسپورت اگەنتتىگىنىڭ باسشىسى سايمون پوسلۋك: «ءبىز شۆەد اۋە كومپانيالارىنا بەلارۋس اسپانىمەن ۇشۋدىڭ قانشالىقتى قاجەت ەكەنىن تاعى ءبىر مارتە سارالاپ كورگۋدى ۇسىنامىز»، - دەگەن. وسىدان سوڭ، SAS كومپانياسى اتالعان ۆەدومستۆونىڭ بۇيرىعىن ورىندايتىنىن، سەبەبى «جولاۋشىلاردىڭ قاۋىپسىزدىگى – كومپانيانىڭ باستى ماقساتى» ەكەنىن حابارلاعان.

Austrian Airlines اۋەكومپانياسى بەلارۋستى اينالىپ ۇشا باستادى. ماسكەۋ-ۆەنا رەيسى ۋكراينا ارقىلى ۇشقان.

ماجارستاننىڭ Wizz Air لوۋكوستەرى بەلارۋس اسپانىمەن ۇشۋدى توقتاتقان.

لاتۆيانىڭ Air Baltic كومپانياسى دۇيسەنبىدەن باستاپ بەلارۋس اسپانىن اينالىپ ۇشا باستاعان.

پولشانىڭ LOT اۋە كومپانياسى دا بەلارۋس اۋە كەڭىستىگىمەن ۇشۋدى توقتاتۋ جاعىن قاراستىرىپ جاتقانىن مالىمدەگەن.

ۇلىبريتانيانىڭ ترانسپورت ءمينيسترى گرانت شاپس كەشە بەلارۋستىڭ «بەلاۆيا» ۇشاقتارىنىڭ ۇلبريتانياعا ۇشىپ كىرۋىنە تىيىم سالدى. سونداي-اق، بريتان ۇشاقتارى دا ەندىگىدە بەلارۋس اۋە كەڭىستىگىن اينالىپ ۇشادى.

ال ۇلىبريتانيانىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى دومينيك رااب بەلارۋس ەلشىسىن شاقىرتىپ، «حالىقارالىق قۇقىق تالاپتارىنىڭ ورەسكەل بۇزىلۋىنا» قاتىستى نارازىلىق بىلدىرگەن. ول سونداي-اق، الەكساندر لۋكاشەنكو مەن ونىڭ اينالاسىنداعى لاۋازىمدى تۇلعالارعا قاتىستى سانكتسيا سالۋ جايىن اقىلداسىپ جاتقانىن مالىمدەگەن.

ليتۆانىڭ ترانسپورت ءمينيسترى ماريۋس سكۋوديس: «بەلارۋس اسپانىمەن ۇشۋ ءۇشىن ەلدەگى اۋەجايلاردى پايدالانۋعا تىيىم سالۋ تۋرالى جارلىق سەيسەنبى 03:00-دەن باستاپ كۇشىنە ەنەدى»، - دەپتى.

لاتۆيانىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى ەدگار رينكوۆيچ بارلىق بەلارۋس ۇشاقتارىنا لاتۆيا اۋە كەڭىستىگىمەن ۇشۋعا تىيىم سالىناتىنىن مالىمدەدى.

ۋكراينا بەلارۋسپەن اۋە قاتىناسىن ءۇزدى. ول بەلارۋس اسپانىن اينالىپ وتەدى.

Bloomberg: «ليتۆا پرەمەرى بەلارۋس اۋە كەڭىستىگىمەن ۇشقان نەمەسە شەكاراسىنان وتكەن رەيستەردى قابىلدامايتىنىن مالىمدەدى»، - دەپ جازادى.

Financial Times: «ەو بەلارۋس اۋە كەڭىستىگىن قاۋىپسىز ەمەس دەپ تانۋى مۇمكىن»، - دەپ جازدى.

قازاقستان دا مينسكى اسپانىن قاۋىپسىز ەمەس دەپ سانايدى

ال «Air Astana» 31 مامىردا اشىلۋى ءتيىس الماتى-مينسكى باعىتىنداعى تىكەلەي رەيسىن توقتاتادى. بۇل تۋرالى كومپانيانىڭ ءباسپاسوز قىزمەتى مالىمدەدى.

«Air Astana»  2021 جىلى 31 مامىردا اشىلۋى ءتيىس الماتى - مينسك باعىتى بويىنشا رەيستەردى توقتاتتى. رەيستەردى توقتاتۋ تۋرالى شەشىم 20 مامىردا قابىلداندى جانە بۇل كوممەرتسيالىق جاعىنان ءتيىمسىز بولۋمەن بايلانىستى.جولاۋشىلارعا رەيستىڭ توقتاتىلعانى تۋرالى حابارلاما 20 مامىردا جىبەرىلدى»،- دەلىنگەن كومپانيا مالىمەتىندە.

ال، الماتى-مينسك باعىتىنداعى رەيستەردىڭ توقتاتىلعانى تۋرالى 24 مامىردا بەلگىلى بولدى.

بۇلاردان بولەك، ەۋروپالىق وداق بەلارۋسسياعا بولىنگەن 3 ميلليارد ەۋرو ينۆەستيتسيانى ەلدە دەموكراتيالىق باعىت قالىپتاسقانعا دەيىن توقتاتادى.  ەۋروپالىق كوميسسيانىڭ توراعاسى ۋرسۋلا فون دەر لايەن ەو باسشىلارىنىڭ بەلورۋسياعا قارسى سانكتسيا سالۋدى قاراستىراتىن جيىنى الدىندا: «ءبىز رەجيمگە باق، ءباسپاسوز بوستاندىعى مەن پىكىر بوستاندىعىن قۇرمەتتەمەيىنشە قىسىم جاسايمىز»، - دەپ مالىمدەدى. ونىمەن قوسا، «بەلنەفتحيم» جانە «بەلارۋسكالياعا» قارسى سانكتسيالار دايىندالىپ جاتقانى بەلگىلى بولدى.

ەو بۇگىن بەلارۋستىڭ اۆياتسيالىق سەكتورىنا، بيزنەس جانە ەكونوميكاسىنا سانكتسيا سالۋ ماسەلەسىن تالقىلايتىنىن باق جازدى.

مينسكىنىڭ وتىرىگىن حاماس اشكەرەلەدى

بەلارۋس بيلىگى وپپوزيتسيالىق جۋرناليست رومان پروتاسەۆيچ وتىرعان «Ryanair» ۇشاعىن ءماجبۇرلى تۇردە ميسكىگە قوندىرۋدىڭ باستى سەبەبىن – «ۇشاققا بومبا قويىلعانى تۋرالى حابارلاما» تۇسۋىمەن بايلانىستىرعان ەدى. اتالعان حابارلامادان كەيىن بەلارۋس پرەزيدەنتى الەكساندر لۋكاشەنكو تىكەلەي پارمەن بەرىپ، ارنايى ميگ-29 جويعىش ۇشاعىن جىبەرىپ، «Ryanair» ۇشاعىن مينسكى اۋەجايىنا قوندىرعان ەدى.

ءتىپتى، بەلارۋستىڭ ترانسپورت مينيسترلىگى «Ryanair» ۇشاعىنا بومبا قويىلعانى تۋرالى حابارلامانى حاماس جىبەردى دەپ مالىمدەپ، حابارلاما ءماتىنىن جاريالادى. وندا: «ءبىز حاماس ساربازدارى ءيزرايلدىڭ گازا سەكتورىن بومبالاۋدى توقتاتۋىن تالاپ ەتەمىز. ال ەۋروپالىق وداق بۇل سوعىستا ءيزرايلدى قولداۋدى دوعارسىن. ءبىز «Delfi Economic Forum» قاتىسۋشىلارى 4978 رەيسىمەن ۇشىپ كەلە جاتقانىن بىلەمىز. بۇل ۇشاققا بومبا قويىلعان. ءبىزدىڭ تالاپتارىمىزدى ورىنداماساڭىزدار، 23 مامىر كۇنى ۆيلنيۋس اسپانىندا ۇشاقتى جارىپ جىبەرەمىز»، - دەپ جازىلىپتى.

ال پالەستينانىڭ حاماس قوزعالىسى بۇل اقپاراتتى جوققا شىعارىپ: «ءبىزدىڭ بۇل حابارلاماعا ەش قاتىسىمىز جوق. ءبىز مۇنداي تاسىلمەن جۇمىس جاسامايمىز. بۇل حاماستى جاعىمسىز ەتىپ كورسەتۋدىڭ امالى»، - دەپ مالىمدەگەن.

ەاەو ەلدەرى ءۇنسىز

ال ەاەو ەلدەرىنىڭ باسشىلارى ازىرگە ءۇنسىز. قۇزىرلى ۆەدومستۆولار تاراپىنان قانداي دا ءبىر رەسمي مالىمدەمەلەردى ەستىگەن جوقپىز.

بەلارۋستىڭ جالعىز «دوسى» - رەسەي

تەك رەسەيدىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى لاۆروۆ قانا: «رەسەي بەلارۋستى قيىندىقتا تاستاپ كەتپەيدى»، - دەپ مالىمدەپتى.

روساۆياتسيا بەلارۋسكە ءھام بەلارۋس ارقىلى ۇشاتىن بارلىق رەيستەردىڭ شتاتتىق رەجيمدە جۇرگىزىلەتىنىن حابارلاعان.

Abai.kz