ازىق-تۇلىك باعاسى نەگە اسپانداپ كەتتى؟
باسەكەلەستىكتى دامىتۋ جانە قورعاۋ اگەنتتىگىندە ازىق-تۇلىك باعاسىنىڭ قىمباتتاۋىنا قاتىستى جاۋاپ بەردى. جىل باسىنان باستاپ الەۋمەتتىك ماڭىزى بار ازىق-تۇلىك ونىمدەرىنىڭ باعاسى 6,7% وسكەن. بۇل رەسمي ستاتيستيكا.
جۇمىرتقا باعاسىنىڭ وسۋىنە 2020 جىلى قۇستاردىڭ قىرىلۋى اسەر ەتتى دەيدى اگەنتتىك. قۇس جەمىنىڭ قىمباتتاپ، قۇستارعا ۆاكتسينا ەگۋ سۋبسيدياسىنىڭ توقتاتىلۋى دا وعان سەبەپكەر بولعان. جۇمىرتقا باعاسىن ۇستاپ تۇرۋعا بولىنگەن قارجى ۋاقىتىلى بولىنبەگەن، ال جۇمىرتقاعا بوىلنەتىن سۋبسيديا 50%-عا قىسقارعان. سالدارىنان 34 ءىرى قۇس فابريكاسىنىڭ 5 جابىلىپ قالعان. بۇل نارىقتاعى جۇمىرتقا باعاسىنىڭ قىمباتتاۋىنا اكەلگەن.
قۇس ەتىنىڭ قىمباتتاۋىنا دا جوعارىدا كەلتىرگەن فاكتورلار اسەر ەتكەن. سونىمەن قاتار ەلەكتر ەنەرگياسىنىڭ 15%-عا قىمباتتاۋى قۇس ەتىن ءوندىرۋ باعاسىنا دا ءوز اسەرىن تيگىزگەن دەيدى ماماندار.
قاراقۇمىقتىڭ دۇكەن سورەلەرىندە اسپانداپ كەتۋىنە 2020 جىلى قاراقۇمىق ءوسىرۋ 10,9%-عا ازايعانى سەبەپكەر بولۋدا. قاراقۇمىق ەگۋ القاپتارى 2018 جىلدان باستاپ 41,6%-عا دەيىن كەمىگەن. بۇل ءسوزسىز نارىقتاعى باعاعا كەرى اسەرىن تيگىزىپ وتىر.
قانت باعاسىنىڭ اسپانداۋىنا كوپتەگەن فاكتورلار اسەر ەتۋدە. 2019-2020 جىلدارى قانت ءوندىرۋ 29%-عا دەيىن ازايعان، ال قانت يمپورتىنىڭ دەڭگەيى وراسان، 66%-دى قۇرايدى. قانت قىزىلشاسىن ەگۋ القاپتارى 2018 جىلى 17 مىڭ گەكتا بولسا، 2020 جىلى 15,2 مىڭ گەكتارعا دەيىن ازايعان. رەسەي جانە بەلارۋس تاسىمالداۋشىلارى باعانى ءوسىرىپ جىبەرگەن. بۇل ەلىمىزدەگى قانت باعاسىنىڭ وسۋىنە سەبەپكەر بولدى.
كۇنباعىس مايىنىڭ وسۋىنە يمپورت ۇلەسىنىڭ 30%-دان جوعارى بولعاندىعى اسەر ەتۋدە. ال وزگە جەمىس-جيدەك ونىمدەرىنىڭ قىمباتتاۋىنا جىل سايىنعى ماۋسىم ايىنا دەيىن جەتەتىن كوكونىس پەن جەمىس-جيدەك قورىنىڭ تاۋسىلۋى اسەر ەتىپ وتىر دەيدى ماماندار.
بۇل رەسمي جاۋاپ. ال شىنايى تۇرعىدان باعا كولەمى 6.7% ەمەس، 30-40%-عا دەيىن ارتىپ كەتكەنىن دۇكەندەگى باعالاردان انىق كورۋگە بولادى. بۇل قازاقستانداعى ازىق-تۇلىك قاۋىپسىزدىگى ساياساتىنىڭ جۇمىسىن كورسەتىپ بەردى. ىشكى نارىقتى تولىق قامتاماسىز ەتپەي، سىرتقا ەكسپورت نەگىزىندە الەۋمەتتىك ماڭىزى بار تاۋارلاردى ساتۋ كورىنىستەرى دە بايقالعان. اتالمىش فاكتىلەر ازىق-تۇلىك باعاسىنىڭ اسپانداپ كەتۋىنە ءوز اسەرىن تيگىزدى.
Abai.kz
