تۇركيەدەگى تانىسىما حابارلاستىم:
– تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىندا مۇستافا كەمال اتا تۋرالى ارنايى باپ بار ما؟
– جوق، – دەدى ول.
ىشكى قىتايدا، بەيجىڭدە وقىعان اعالارىمنان سۇرادىم:
– جۇڭگو مەملەكەتى – قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىندا ماو تۋرالى باپ بار ما؟
– جوق.
سودان وزىمىزگە – وزبەكستانعا ورالدىم. ايتىپ ايتپاي نە كەرەك، يسلام اكا دا ءوزىن وزبەكتىڭ اكەسى ەسەبىندە بىلگەن ادام ەدى عوي.

وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسى 1992 جىلى 15 جەلتوقساندا قابىلدانعان ەكەن. سودان بەرىدە بىرەر وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار بولىپتى. بىراق كاريموۆ تۋرالى باپ تا جوق، ساپ تا جوق.

بۇل ۇشەۋىنەن كوڭىلىم قالىپ، تۇركىمەنباشى ەلىنە تارتتىم. سەنگەنىم سەڭسەڭ بورىكتىلەر ەدى، ولار دا تاۋانىمدى جىعىپ، تالابىمدى قايتاردى.

كونستيتۋتسياسىندا ساپارمۇراتتىڭ دا، قۇربانقۇلدىڭ دا اتى-ءجونى ەرەكەشە اتالماعان. ونى ايتاسىز، «پرەزيدەنت تۇركىمەنستاننىڭ كونستيتۋتسياسى مەن ميللي گەنگەش قابىلداعان زاڭداردى بۇزاتىن بولسا، وعان سەنىمىسىزدىك ءبىلدىرىلىپ، لاۋازىمىنان بوساتىلادى» دەگەن باپ تۇر (75-باپ).

بيلىك باسىنا مەملەكەتتىك توڭكەرىس جاساپ، كۇرەسپەن كەلگەن تاياۋ شىعىس ەلدەرىندەگى اسكەري تۇلعالار دا وزدەرىنە كونستيتۋتسيادان باپانداي باپ سايلاپ اۋىرە بولماعانعا ۇقسايدى. بىراق ىزدەنە بەردىم. «ىزدەگەن جەتەر مۇراتقا» دەگەن. ىزدەندىم، تاپتىم! جاساسىن حالىقتىق دەموكراتيالىق سولتۇستىك كورەيا رەسپۋبليكاسى!

مۇشتەگىن قيسىق تىستەپ وتىرىپ ستالين مەن مولوتوۆ جاساپ بەرگەن سك-ءنىڭ كونستيتۋتسياسى 1948 جىلى 8 قىركۇيەكتەن بەرى قاتارىنان بىرنەشە رەت: 1954 -1955 جىلدارى، 1972 جىلى، 1992 جىلى، 1998 جىلى، 2009 جىلى، 2010 جىلى، 2012 جىلى، 2013 جىلى، 2016 جىلى، 2019 جىلى وزگەرتىلىپ، تولىقتىرىلىپتى.
وسى وزگەرتۋلەردە كيم چەن ءيردى مەملەكەتتىك قورعانىس كوميتەتىنىڭ (مقك) توراعاسى رەتىندە تانۋ تۋرالى، كيم ير سەننىڭ قايتىس بولعانى تۋرالى جانە ونى ماڭگىلىك پرەزيدەنت دەپ مويىنداۋ تۋرالى، كيم چەن ءيردىڭ بيلىكتەگى قۇزىرەتىن ارتتىرۋ تۋرالى (مقك توراعاسى كورەيا دەموكراتيالىق حالىقتىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ەڭ جوعارعى باسشىسى بولىپ تابىلادى), سودان كەيىن كىمسۋانداعى كۇن سارايىنان جاندارى سايا تاپقان اكەلى-بالالى كيم ير سەن مەن كيم چەن ءيردىڭ جاتقان جەرىن كورەي حالقى ءتاۋ ەتەتىن «ماڭگىلىك عيباداتحانا» ەتۋ تۋرالى باپتار كەزدەسەدى.

ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىستان كەيىن ەۋروپانىڭ وتارىنان ازاتتىق العان افريكا قۇرلىعىنداعى ەلدەر دە ءوزىنىڭ تاۋەلسىز، بوستان مەملەكەتىن قۇرۋعا ۇمتىلدى. كسرو كۇيرەگەن سوڭ وداققا مۇشە رەسپۋبليكالاردىڭ ءبارى دەرلىك زاماناۋي مەملەكەت بولىپ ۇلگەردى. ءبىز دە سولاردىڭ قاتارىندامىز. ەرەكشە ايتا قالارلىقتاي ەشتەڭەمىز جوق. ايتسە دە ءبىز ەرەكشەلەنۋدى ەرەكشە جاقسى كورەمىز. ەندىگى باعىت – حالىقتىق دەموكراتيالىق سولتۇستىك كورەيا رەسپۋبليكاسى. سولاردى ەرەكشە ءبىر قارقىنمەن باسىپ وزساق – ار جاعى ميداي جازىق.

داۋرەن قۋات

Abai.kz