ەرمەك تۇرسىنوۆ، كينورەجيسسەر:

مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ «قازاقستاننىڭ الەۋمەتتىك جاڭعىرتىلۋى: جالپىعا ورتاق ەڭبەك قوعامىنا قاراي 20 قادام» اتتى باعدارلامالىق ماقالاسىندا «بۇگىندە ەڭبەك ءححى عاسىر جاعدايىنداعى شەشۋشى ۇلتتىق فاكتور رەتىندە جاھاندىق باسەكەلەستىك جاعدايىندا الدىڭعى كەزەككە ىلگەرىلەتىلۋى ءتيىس»، - دەپ اتاپ كورسەتكەن بولاتىن. ءوز ەڭبەگىمەن جاھاندىق باسەكەلەستىكتە الدىڭعى قاتاردا كورىنۋدى ماقسات ەتىپ جۇرگەن ءبىر ادام بار. ول - رەجيسسەر ەرمەك تۇرسىنوۆ. قازاق كينوسىنىڭ كوشىن باستاعان بۇگىنگى توپتىڭ قاتارىندا كەلە جاتقان رەجيسسەردىڭ قولتاڭباسىنان شىققان «شال» ءفيلمى تۋرالى سان الۋان پىكىرلەر كوپ. «شالدى» وزىق كينوتۋىندى دەپ قابىلداعاندار دا، كەيبىر كەمشىلىكتەرىن ايتىپ، سىناپ جۇرگەندەر دە بارشىلىق. بىراق ءبىز «شال» تۋرالى رەجيسسەردىڭ وزىمەن تىلدەسكەندى ءجون كوردىك.
- ەرمەك اعا، سۇحباتتارىڭىزدى وقىپ وتىرسام، قيسىق-قىڭىر سويلەگەندى جاقسى كورەتىن سياقتىسىز؟ نەگە؟
- مەن الەمدى ەكى رەت اينالىپ شىققان اداممىن. دامىعان ەلدەردە تۇردىم. سولاي بولا تۇرا، مەن ول ەلدەردە ءبىرجولا قالىپ قويعام جوق. قازىر ءبارى سىرتقا قاشىپ جاتىر عوي. مەن ءوز ەلىمە قايتىپ كەلدىم. نەگە سول ەلدەردە تۇرا بەرمەسكە؟!
- نەگە تۇرا بەرمەدىڭىز؟

ەرمەك تۇرسىنوۆ، كينورەجيسسەر:

مەملەكەت باسشىسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ «قازاقستاننىڭ الەۋمەتتىك جاڭعىرتىلۋى: جالپىعا ورتاق ەڭبەك قوعامىنا قاراي 20 قادام» اتتى باعدارلامالىق ماقالاسىندا «بۇگىندە ەڭبەك ءححى عاسىر جاعدايىنداعى شەشۋشى ۇلتتىق فاكتور رەتىندە جاھاندىق باسەكەلەستىك جاعدايىندا الدىڭعى كەزەككە ىلگەرىلەتىلۋى ءتيىس»، - دەپ اتاپ كورسەتكەن بولاتىن. ءوز ەڭبەگىمەن جاھاندىق باسەكەلەستىكتە الدىڭعى قاتاردا كورىنۋدى ماقسات ەتىپ جۇرگەن ءبىر ادام بار. ول - رەجيسسەر ەرمەك تۇرسىنوۆ. قازاق كينوسىنىڭ كوشىن باستاعان بۇگىنگى توپتىڭ قاتارىندا كەلە جاتقان رەجيسسەردىڭ قولتاڭباسىنان شىققان «شال» ءفيلمى تۋرالى سان الۋان پىكىرلەر كوپ. «شالدى» وزىق كينوتۋىندى دەپ قابىلداعاندار دا، كەيبىر كەمشىلىكتەرىن ايتىپ، سىناپ جۇرگەندەر دە بارشىلىق. بىراق ءبىز «شال» تۋرالى رەجيسسەردىڭ وزىمەن تىلدەسكەندى ءجون كوردىك.
- ەرمەك اعا، سۇحباتتارىڭىزدى وقىپ وتىرسام، قيسىق-قىڭىر سويلەگەندى جاقسى كورەتىن سياقتىسىز؟ نەگە؟
- مەن الەمدى ەكى رەت اينالىپ شىققان اداممىن. دامىعان ەلدەردە تۇردىم. سولاي بولا تۇرا، مەن ول ەلدەردە ءبىرجولا قالىپ قويعام جوق. قازىر ءبارى سىرتقا قاشىپ جاتىر عوي. مەن ءوز ەلىمە قايتىپ كەلدىم. نەگە سول ەلدەردە تۇرا بەرمەسكە؟!
- نەگە تۇرا بەرمەدىڭىز؟
- ساعىناسىڭ. ىشكى دۇنيەڭدى وزگەرتە المايدى ەكەنسىڭ. ەگەر مەن بەس-التى جاستاعى كىشكەنتاي بالا بولسام، مۇمكىن سوندا قالىپ كەتەر ەدىم. ول جاقتا مەنىڭ جۇمىسىم بولدى، جاعدايىم دۇرىس ەدى. ءتىپتى، ول ەلگە ءسىڭىپ كەتتىم دەسەم دە بولادى. بىراق ءبارىبىر جانىڭ بىرنارسەنى اڭساپ تۇرادى. ەلدى ساعىناسىڭ. ءتىپتى، ءتۇستى دە قازاقشا كورەسىڭ. مەن ەلدەن قاشىپ كەتكەن اداممىن. جۇيكە توزىپ، ادامدا ءبىر سەنىمسىزدىك بولادى عوي. مەن بۇل ەلدە تۇرا المايتىن جاعدايعا جەتكەننەن كەيىن، ەلدەن قاشتىم.
- سول سەبەپتى قاشتىڭىز با؟
- قازاقتىڭ ءجۇرىس-تۇرىسى ماعان سونشالىقتى ۇنامايتىن ەدى. سول سەبەپتى قاشىپ كەتتىم. مەنىڭ بيلەتىم ءبىر جاققا عانا بولدى. كەرى قايتاتىن بيلەتىم بولعان جوق. «تاماشا» ويىن-ساۋىق وتاۋى بار عوي. سونى جەك كورەتىن ەدىم. سول باعدارلاما مەنى قاتتى ىزالاندىراتىن. ەلدىڭ ءبارى بۇعان نەمەنەگە كۇلەدى دەپ ويلايتىن ەدىم. ءبارى جاساندى كورىنەتىن. ءتىپتى قاراپ وتىرىپ، زىعىردانىم قاينايتىن. شەت ەلگە بارعاننان كەيىن، باسىندا ءۇش-ءتورت ايداي تىنىشتالىپ قالدىم. جارتى جىلدان كەيىن دوستارىما حات جازىپ، «تاماشانىڭ» كاسسەتالارىن پوشتامەن جىبەرۋىن ءوتىندىم. «ەرمەك، جىندانىپ كەتتىڭ بە؟ «تاماشانى» قايتەسىڭ؟» دەپ سۇرايدى. الدىرتىپ الىپ، ۇيگە كەلىپ، الگى كاسسەتالاردى قاراپ شىقتىم. قاسىمدا مونتي دەگەن دوسىم بولاتىن. ءتورت بولمەلى ءۇي، ونىڭ ەكى بولمەسىندە ول تۇرادى، ەكى بولمەسىندە مەن تۇرام. قۇدايبەرگەن سۇلتانباەۆ، مەيىرمان نۇرەكەەۆ، توقسىن قۇلىباەۆ وينايتىن كەز. ۇيدە وتىرىپ، الگى كاسسەتالاردى قوسىپ قويىپ، سولاردى قاراپ، جىلاپ وتىراتىن ەدىم.
- ءوزىڭىز قاشقان دۇنيەنى ءوزىڭىز قايتا اڭسادىڭىز با؟

<!--pagebreak--><!--pagebreak-->

- ساعىنادى ەكەنسىڭ. ماعان كەرەگى يۋمور دا ەمەس. ولاردى كورىپ وتىرىپ، ءوزىمدى جامان سەزىندىم. مونتي دوسىم مەنەن: «بۇل نە؟» دەپ سۇرايدى. «كومەديا» دەيمىن. «ەندەشە نەگە جىلايسىڭ؟» دەيدى. «ايانىشتى» دەپ قۇتىلاتىن ەدىم. ەلدەن دومبىرا الدىرتىپ الدىم. ونى ۇيرەتەتىن مۇعالىم جوق قاسىمدا. تىڭقىلداتىپ ءجۇرىپ، قۇرمانعازىنىڭ «كىشكەنتايىن» ۇيرەنىپ الدىم. دينانىڭ كەيبىر كۇيلەرىن شەرتە باستادىم. ادام ءوزىن-ءوزى تىڭدايدى ەكەن. جۇمىسىم بار، ءتىلدى اجەپتەۋىر ۇيرەنىپ الدىم. سىرتتا جۇرگەنىمدە، ءبىر كۇنى ماعان التىنبەك قوڭىراۋ شالدى. ەكەۋمىز بىرگە وقىعانبىز. «قايدا ءجۇرسىڭ؟» دەپ سۇرايدى. «نەگە وندا ءجۇرسىڭ؟ ءبىزدى ساتىپ كەتتىڭ بە؟» دەيدى. ەلگە قايتا شاقىردى. قايتقان جوقپىن. ەكى جىلدان سوڭ، قايتا تەلەفون شالدى. «كەل. جۇمىس ىستەۋىمىز كەرەك» دەدى. ونىڭ ۇستىنە، باققوجا مۇقاي دەگەن ناعاشى اعام بار. سول كىسى دە حابارلاسىپ، رەنجىدى. تەلقوجا جانۇزاقوۆ دەگەن ناعاشى اعام دا حابارلاسىپ، «ەلگە قايت» دەدى.
- الەمدى ارالاۋىڭىزدىڭ سىرى نەدە؟ نەنى ۇيرەنگىڭىز كەلدى؟
- بىلسەم، كورسەم دەگەن ماقسات بولدى.
- ۇلتتىق دۇنيەنى ءبارىبىر شەتتەن ۇيرەنە المايتىن ەدىڭىز عوي؟!.
- ارينە. ول ادامنىڭ قانىندا بار نارسە. ول ەشقاشان ۇمىتىلمايدى. مەن اۋىلدا ءوستىم. وڭكەي كەمپىر-شالداردىڭ قاسىندا ءجۇردىم. ساناڭا سىڭگەن ۇلتتىق دۇنيەڭنەن قۇتىلايىن دەسەڭ دە، قۇتىلا المايسىڭ. بىراق مەن ءومىر بويى بالاباقشادان باس­تاپ، ورىسشا وقىپ وسكەن اداممىن. ورىس مەكتەبىنە باردىم. ۋنيۆەرسيتەتتە جۇرگەندە دە ورىسشا وقىدىم. انا جاققا بارعانىمدا اعىلشىن ءتىلىن مەڭگەرىپ الدىم. ارينە، كوپ نارسەلەر باسقاشا قابىلدانادى. ال الەمدى ارالاعان سەبەبىم، ول كەزدە ينتەرنەت بولعان جوق. ءبىر ورىندا وتىرىپ الىپ، ساۋساقتارىڭدى قيمىلداتىپ، كەز كەلگەن ەلگە بارا المايسىڭ. ءتىپتى، ماسەلە وندا دا ەمەس. وزگە ەلدى كورۋ، وزگە ەلدىڭ مادەنيەتىن ۇيرەنۋ - ول دا ءبىلىم ەمەس پە؟ وزگە ۇلتتىڭ ادامدارىمەن كوپ ارالاستىم. يسلام دەگەن نە؟ حريستيان دەگەن نە؟ سول جاقتاعى ادامدارمەن اڭگىمە-دۇكەن قۇرىپ ءجۇرىپ، سونىڭ ءبارىن تۇسىنۋگە تىرىستىم. ەلگە كەلگەننەن كەيىن سالىستىرمالى تۇردە قارايسىڭ، جۇرەگىڭ اۋىرادى. بىردەڭەنى وزگەرتكىڭ كەلەدى. سودان كەيىن، مەنىڭ تاعى ءبىر بايقاعانىم، ەلدىڭ الدىندا جۇرگەن ادامداردىڭ كوبى ەلىن جەك كورمەيدى. بىراق سول ەلدىڭ كەمشىلىگىن بايقاپ، سونى تۇزەتۋ ءۇشىن تىرلىك ەتەدى. اششى ايتادى. قوعامنىڭ كەمشىلىگىن بەتكە ايتقاندى جاقسى كورەدى. بۇل قازاقتىڭ زيالىلارىنا عانا ءتان نارسە ەمەس، ورىستىڭ ۇلى جازۋشىلارى دا سولاي بولعان. اعىلشىننىڭ شەكسپيرى، بەرنارد شوۋلارى دا سولاي بولدى. ابايدى وقىشى. ابايدا دا ەلىنە كوڭىل تولمايتىن ولەڭدەرى وتە كوپ قوي.
- بىراق اباي ءومىر سۇرگەن قوعام مەن بۇگىنگى قوعامدى سالىستىرۋعا كەلمەس. قالاي ويلايسىز؟
- ادامنىڭ تابيعاتى وزگەرمەيدى. ادام ادام بولىپ قالا بەرەدى. نەگە سالىستىرۋعا بولمايدى. اباي جالعىزدىقتى كوپ كورگەن ادام. ءوزىن ءوز حالقىنىڭ ىشىندە بوتەن، جالعىز سەزىنگەن. مۇنداي تۇلعالار ۇنەمى جالعىز بولىپ جۇرەدى.
- ءوزىڭىزدى جالعىز سانايسىز با؟
- مەن جالعىزبىن.
- مۇمكىن، ءبىز ءسىزدى، كەرىسىنشە ءسىز ءبىزدى تۇسىنبەيتىن شىعارسىز؟..
- مەن قازاقتى جاقسى كورەم. بىراق كەيدە رەنجيتىنىم راس. كوڭىلگە كەلەتىن كوپ نارسەلەر بار. تەلەارنانى قوسساڭ دا، كوشەگە شىقساڭ دا، ءبارىن كورەسىڭ. بىرلىك جوق. سودان كەيىن شىندىق جوق. سوزدەرى باسقا، ىستەرى مۇلدەم كەرەعار. ءبىز وتە از حالىقپىز. ءبىرىن-ءبىرى رەنجىتىپ الامىز با دەگەن قورقىنىشتان اسپايدى. سوسىن، قۇر ماقتاعاندى ۇناتادى. ءبارى ۇلكەن ءىستى ويلامايدى. قازاققا جانى اشيتىن ادام قازاقتىڭ اراسىندا وتە از. قازاققا شىن جۇرەگى اۋىرىپ جۇرگەن جالعىزدىڭ ءبىرى - گەرولد بەلگەر. بۇرىننان بەرى تانيمىن، ونىڭ قالاي سەزىنەتىنىن مەن جاقسى بىلەم.
- بۇگىنگى زيالى قاۋىم شە؟ اقىن، جازۋشى، ودان بولەك، قولىنا قالام ۇستاعانداردى قايدا قويامىز؟
- كىمدى ايتا الاسىڭ؟ ايتشى ماعان.
- ماسەلەن مۇحتار شاحانوۆ، مۇحتار ماعاۋين...
- مۇحتار ماعاۋيندى عالىم، جازۋشى رەتىندە قاتتى سىيلايمىن. بىراق ول دا جالعىز. جالعىز بولماسا، ەندەشە نەگە سىرتتا ءجۇر؟ قازاقتىڭ ىشىنە نەگە سىيماي كەتتى؟ ول - ءبىر. مۇحتار شاحانوۆ مەنىڭ دوسىم. كەزىندە ءبىز وتە جاقىن ادامدار بولدىق. ونىڭ بۇگىنگى ايقاي-شۋىنان كونسترۋكتيۆتى ويلاردى كورىپ وتىرعام جوق. قازاقتىڭ ءتىلىن مەڭگەرۋ كەرەك، مادەنيەتىن كوتەرۋ كەرەك. ونى ءبارىمىز بىلەمىز. ونى قۇر ايتا بەرگەننەن نە پايدا؟ ونى ىسپەن جاسايىق.
- ءسىز قانشالىقتى ىسپەن دالەلدەپ ءجۇرسىز؟
- كەشىرىڭىز. مەن قازاققا كەلگەندە، ەلگە كەلگەندە، ەستيتىنىم كوبىنە سىن. «سەن ءسويتتىڭ، سەن ءبۇيتتىڭ» دەپ سىناپ جاتادى. مەيلى. قازاققا ءبىر جاۋ كەرەك. مەن-اق جامان بالا بولا بەرەيىنشى. وعان دا كەلىسەم. بىراق قازاق ءوسسىن. ونى سىرتتاعى الەم دۇرىس جاعىنان قابىلداسىن. 24 مەملەكەتكە «كەلىن» فيلمىمەن باردىم. سول مەملەكەتتەردە قازاقستاننىڭ تۋى كوتەرىلدى، قازاقستاننىڭ ءانۇرانى ورىندالدى.
- «كەلىن» ءفيلمىن قازاقتىڭ تاريحىنا قاتىسى جوق» دەپ ايتقان ەدىڭىز...
- ول - قازاقتىڭ تاريحى ەمەس. ول - ارعى اتا-بابالارىمىزدىڭ تاريحى. تىكەلەي قاتىناسى بار. جالپى، تۇركىنىڭ تاريحى. ۇلتتىق تامىرلىق نارسەلەرگە سۇيەنىپ، بۇكىل الەم قابىلدايتىن دۇنيەلەردى شىعارۋ - باستى ماقساتىم بولعانى راس. كينونىڭ ءتىلى ارقىلى الەممەن ءبىر تىلدە سويلەسۋدى ماقسات تۇتتىم. «ستان» دەگەن مەملەكەتتەر كوپ. ولار ءبىزدى سول مەملەكەتتەردىڭ كوبىمەن شاتاستىرادى. مەن ونى بىلەم. ەل ارالاپ جۇرگەن اداممىن. قازاقتىڭ كىم ەكەنىن بىلە بەرمەيتىن ەلدەر دە بارشىلىق.
- كينو - كوركەم ونەر دەسەك تە، ول يدەولوگيانىڭ باستى قۇرالى بولىپ سانالماي ما؟
- يدەولوگياعا مۇلدەم قاتىسىم جوق. مەن يدەولوگيانى جەك كورەم. قازاقتىڭ سالت-ءداستۇرى، ادەت-عۇرپى - ول قازاقتىڭ وزىنە ءتان نارسە. سەن قازاق بولىپ تۋدىڭ با، قازاق بولىپ قالا بەرەسىڭ.
- كينو دا قازاقتىڭ دۇنيەسى ەمەس پە؟
- ارينە. وشاقتىڭ قاسىندا جۇرەتىن، قورانىڭ ىشىندە جۇرەتىن مادەنيەت بولىپ قالماۋ ءۇشىن، ونى الەمگە تانىتۋ كەرەك. قازاقتىڭ كىم ەكەنىن مويىنداتۋ كەرەك. ءبىز ءوزىمىزدى ءوزىمىز ماقتاپ، ىشتە جۇرە بەرەمىز. سىرتتاعىنى باعالاي بەرمەيمىز. قورقامىز با؟ مويىنداعىمىز كەلمەي مە؟ قازىرگى جاس­تار ءبارىبىر بىزدەن قول ءۇزىپ كەتتى عوي. ولار ينتەرنەتتە وتىرادى. ولار الەمنىڭ تارسىل-گۇرسىل مۋزىكاسىن قابىلدايدى. مايكل دجەكسون ولگەندە، سول جاستاردىڭ جارتىسى جىلاعان جوق پا؟
- «شال» ءفيلمىن الايىقشى. حيكايا حەمينگۋەيدىكى. بىراق ءسىز قاراپايىم قازاقتىڭ قارا شالىن جاساعىڭىز كەلدى. بىراق حيكايانىڭ جەلىسى اعىلشىندارعا تيەسىلى ەمەس پە؟
- دجەك لوندوندى مۇحتار اۋەزوۆ وقىپ، «كوكسەرەكتى» جازدى. ءبىز باسقا مادەنيەتتەردەن قورىقپاۋىمىز كەرەك. «قازاق جازۋشىلارى تاۋسىلىپ قالدى ما، نەگە حەمينگۋەيدى الدىڭىز؟» دەپ سىن ايتىپ جاتقاندار كوپ. مەن ءويتىپ ويلامايمىن. حەمينگۋەيدى قازاققا كەلتىرىپ، قازاقتىڭ رۋحاني بايلىعىنىڭ بيىكتىگىن، سول حەمينگۋەي ارقىلى كورسەتكىم كەلدى.
- اكۋلامەن الىسقان شال مەن قاسقىرمەن الىسقان شالدىڭ اراسىندا قانداي جاقىندىق بار، ايتىڭىزشى؟
- ەكەۋى دە بىردەي عوي. تەڭىز دەگەنىمىز - ول ءبىزدىڭ دالامىز ەمەس پە؟ ول جەردە سۋ، بىزدە دالا. اعىلشىن شالى بەيسبولدىڭ جانكۇيەرى، ءبىزدىڭ قارا شال فۋتبولدى جاقسى كورەدى. انا جاقتا كورشىنىڭ بالاسى بار، مۇندا نەمەرەسى. قازاقتا نەمەرەگە جاقىندىق باسقاشا. فيلوسوفيالىق تۇرعىدان كەلەر بولساق، ءبىز حەمينگۋەيگە قاراعاندا، كوتەرىڭكى كورسەتتىك دەپ ويلايمىن. ونى ودان ارمەن تەرەڭدەتىپ، كوركەمدەتىپ بەردىك. ول ءفيلمنىڭ قالاي بولعانىن، مەن ءوزىم ايتا المايمىن. ونىڭ باعاسىن وزگەلەر بەرەدى. بىراق قازاقتىڭ تابيعاتىنا جاقىنداتۋعا تىرىستىق. حەمينگۋەي، دجەك لوندون، شوپەن، موتسارتتى الايىق. مۇقاعالي موتسارتتى تىڭداپ، ءوز رەكۆيەمىن جازعان جوق پا؟ ورالحان بوكەي، اسقار سۇلەيمەنوۆ، قالتاي مۇحامەدجانوۆ شەت ەلدەردىڭ وزىق مادەنيەتىمەن سۋسىنداپ وسكەن جوق پا؟ ماسەلەن، قالتاي اعانىڭ ۇيىندە كوپ بولدىم. ول كىسىنىڭ ۇيىندەگى كىتاپحاناسىندا ءبىر عانا سورە - قازاقتىڭ ادەبيەتى. ال قالعانىنىڭ ءبارى الەم ادەبيەتىنەن جينالعان. قازاقتىڭ مادەنيەتى بار. باسقا مادەنيەتتى قابىلداعىمىز كەلمەيدى. «جامانىن جامان، جاقسىسىن جاقسى» دەپ، پايدالى جاعىن العانىمىز ءجون. تەلەارنالاردى ءوزىڭ قاراشى. ارنالاردا شەت ەلدەردەن كوشىرۋ جوق پا؟ ءبارى كوشىرمە. ءتىپتى الداركوسە ءمۋلتفيلمىنىڭ ءوزى كوشىرمە. شەت ەلدەردىڭ شرەكتەرىنە ۇقسايدى. «ۇلىتاۋ» دەگەن توپ بار. قۇرمانعازىنىڭ «ادايىن» ورىندايدى. سول «ادايدى» تىڭداعان كەزدە، مەنىڭ جىنىم كەلەدى. «ادايدى» سولاي ورىنداۋ قاجەت پە؟ ول بولمايدى. ونى سپەكۋلياتسيا دەيدى. ول ناسيحاتتاۋ ەمەس. امىرە قاشاۋباەۆ 30- جىلدارى جامان دومبىراسىمەن بارىپ، پاريجدە كونتسەرت بەرىپ كەتتى عوي. ءالى كۇنگە دەيىن ەستەلىكتەرى ساقتاۋلى تۇر. كۇلاش بايسەيىتوۆانى الايىق. نەمەسە شاكەن ايمانوۆ، قانىش ساتپاەۆ سياقتى تۇلعالار. ولار تابيعاتى قازاقى ادامدار. بىراق ولار الەمدەگى مىقتىلارمەن تەڭ دارەجەدە سويلەسە الدى. ءبىز جوڭعارلارمەن عانا شايقاسا بەرەمىز. «قىز جىبەك» فيلمىندە دە جوڭعارلارمەن شايقاستىق. «كوشپەندى» فيلمىندە دە سول. «جاۋجۇرەك مىڭ بالادا» دا سولاي. ءبىزدىڭ جوڭعاردان باسقا جاۋىمىز بولعان جوق پا؟ سوندىقتان مەن شاتاق اداممىن. مەن كەمشىلىكتى ايتام. ماقتايتىن ادامدى ارنايى اقشا بەرىپ، ماقتاتىپ جاتار. كەمشىلىكتى جانىم اشىپ، جاقسى كورگەنىمنەن ايتام. «ۇيرەنسىن، كورسىن، وقىسىن» دەپ جاتىرمىن. قازاق ماقتانشاق بولعاننان كەيىن، جىلى سوزدەردى ەستىگىسى كەلەدى. مەن نەگە ماقتاۋىم كەرەك؟
- «مەن ءوزىمدى سىناعان ماقالانى وقىمايمىن» دەدىڭىز. ءوزىڭىزدى سىناپ جاتقانىن قايدان بىلەسىز؟
- بىلەم عوي. ەلدىڭ اراسىندا ءجۇرمىز. دوستارىم ايتادى. باعانا ديدار امانتاي «ناشا پراۆدا» دەگەن باعدارلامادا بايان ەسەنتاەۆا ءسىزدى سىناپ جاتىر» دەدى.
- ءسىز بايان ەسەنتاەۆانىڭ ءفيلمىن تۇككە العىسىز ەتىپ تاستاعان سوڭ، ول رەنجىگەن بولار...
- ونى كوركەم فيلم دەپ ايتۋعا بولمايدى. كينو ەمەس ول. ونى ەشتەڭە بىلمەيتىن، اقىماق ادامدار كينو دەپ قابىلداۋى مۇمكىن. ماعىناسى جوق. نەگىزگى ماقسات - اقشا تابۋ. مەنىڭ ماقساتىم - اقشا تابۋ ەمەس. اقشا تابام دەسەم، ەكشن، اتىس-شابىستى تۇسىرە بەرەتىن ەدىم عوي.
- بۇگىنگى كورەرمەن كۇيزەلىسكە، قايعى-مۇڭعا تولى جانرداعى فيلمدەردى قاراعىسى كەلەدى ەمەس پە؟
- مىنە، كورەرمەندى ءوسىرۋىمىز كەرەك. ولاردى ەستەتيكالىق تالعاممەن تاربيەلەۋىمىز قاجەت. كورەرمەننىڭ دەڭگەيىن كوتەرگەن ابزال. كوشەدە ءبىر ادامدى كولىك باسىپ كەتەدى. سوعان قانشاما ادام جۇگىرىپ كەلەدى؟ ينس­تينكت. سول ينستينكتكە جۇگىنەمىز. قازىر كينوعا ادام ويلاۋ ءۇشىن بارمايدى. ءبىر جارىم ساعاتقا ميىن ىستەن شىعارۋ ءۇشىن بارادى. قازىرگى فيلمدەردىڭ كوبى كينو ەمەس. جيىرما-وتىز جىل بۇرىن كينو ءولىپ كەتكەن. قازىر ەشتەڭە قالماعان. قازىر تيمۋر بەكمامبەتوۆتىڭ كينوسى بار. ماعىناسىز نارسە. كينو بىتكەننەن كەيىن كورەرمەن نە كورگەنىن ايتا المايدى. جەڭىل. پوپ-كورن جەپ وتىرىپ، كورەتىن فيلم.
- «جاۋجۇرەك مىڭ بالا» فيلمىنە ءبىر اپتانىڭ ىشىندە قانشاما كورەرمەن كەلدى. ءارى رەكوردتىق دەڭگەيگە جەتتى. «شال» سول دەڭگەيگە جەتە الا ما؟
- ارينە، جەتپەيدى. «مىڭ بالانىڭ» ءوزىنىڭ جانرى بار.
- الەمدىك فيلمدەردىڭ ءبارى ەڭ الدىمەن باسەكەگە قابىلەتتى بولۋ ءۇشىن تۇسىرىلەدى. ول فيلمدەر پروكاتتان قانشا اقشا جيناعانىمەن دە ەسەپتەلمەي مە؟
- مەن مۇنداي باسەكەلەستىككە تۇسپەيمىن. ول باسەكەلەستىك ەمەس. بالىق اۋلاعاندا بىردەڭە سەپپەي مە؟ سوسىن بالىقتاردىڭ ءبارى سوعان شۇپىرلەپ جينالادى. كورەرمەندەرىمىزدى، وقىرماندارىمىزدى وسىلاي جوعالتىپ الدىق. وعان ءبىز نەگە اقشا تاپتىق دەپ قۋانامىز. اقشا تابۋ وڭاي. «وي تۋدىرايىق، تاربيە بەرەيىك» دەپ نەگە ويلامايمىز؟ ءبىز قازىر بەتالباتى شاۋىپ كەلە جاتقان سياقتىمىز. كەشەگى «شالداعى» تۇمان سول. تۇمان دەگەن بولەك كەيىپكەر. ءوز جەرىمىزدە ءبارىمىز تۇماندا ءجۇرمىز. اداسىپ ءجۇرمىز. بارىمتاشى بولعان شال جولدى نەگە بىلمەي قالدى؟ وتە نامىستىمىز. قوناقشىلدىعىمىز بار. وتىرىكشىمىز. الدايمىز. بىردە-ءبىر ەلدەن تويعا اقشا تابۋ ءۇشىن كرەديت الاتىن ادامداردى كورگەن جوقپىن. بىرەۋلەرگە ايتساڭ، سەنبەيدى. تويدى جاقسى كورەمىز. جالقاۋمىز. باسقا زامان دەيسىڭ. نە وزگەردى ابايدىڭ زامانىنان بەرى؟ مىنەزى، قۇلقى وزگەرمەيدى عوي. مەن ەشتەڭەنى وزگەرتكىم كەلمەيدى. «ويلانسىن، توقتاسىن، ءوز-وزىنە وتىرىك ايتپاسىن» دەيمىن. مەنىڭ ماقساتىم دا وسى. ءوز دالامىزدا ءوزىمىز اداسىپ ءجۇرمىز. شالدار كوپ تە، اقساقالدار از.
- ءسىزدىڭ شالىڭىز شە؟ ول قايسىسىنا جاتادى؟
- اقساقال. قاراپايىم، كىپ-كىشكەنتاي شال كىتاپ وقىماسا دا، يمامدارمەن ارالاس­پاسا دا، ءدىندى بىلمەسە دە، فيلوسوفيالىق بىردەڭەلەردى ايتىپ قالادى. شىندىقتى بىلەدى. مەنىڭ شالىمنىڭ ومىرگە دەگەن قۇلشىنىسى زور. قانداي قيىندىق بولسا دا، ءتوزىمدى. بىردەن مويىنسۇنبايدى. فيلمدەگى كىشكەنتاي بالا - ول ءبىز. اتالارىمىزدى دا، بابالارىمىزدى تىڭدامايمىز. ولار دا ۇساقتالىپ كەتتى. ءبىزدىڭ شالدارعا سىيلىقتاردى بەرىپ-بەرىپ، ولاردىڭ قۇنىن ءتۇسىرىپ جىبەردى. ادەمى قارتاياتىن شال دا قالمادى. كىمگە سەنەمىز سوندا؟ ول دا ءبىر ونەر عوي. اۋىلدىق جەرلەردە، ايدالادا جۇرگەن ابىز ادامدار بار. ولار دا از قالدى. سولارمەن ادەمى قوشتاسۋ كەرەك. بىردەڭە الىپ قالۋ كەرەك. قالاعا كەلگەن شالداردىڭ ءبارى ۋلانىپ قالعاندار. قىمبات كولىكتەرمەن جۇرەدى. ولار ءجاي قارتايعان ادامدار. ال ناعىز اقساقالدار اۋىلدا. سول تازالىقتان ءبىرتۇتام بىردەڭە الىپ قالۋىمىز كەرەك. مەن سونى الىپ قالۋدى ويلادىم. ءبىز ءوز تابيعاتىمىزعا، ءوز دالامىزعا باسقاشا قارايتىن بولدىق. قازىر جىرتقىش بوپ بارامىز. جەمقورلىق كوپ. بىرلىك جوق. ۇلتتىق يدەيا جوق. تەك قانا قۇر جالعان ءسوز. ءتىپتى، مەنىڭ قازىر ايتىپ جاتقانىمنىڭ ءوزى ءسوز. بىرەۋلەر وقيدى دا، جارتى ساعاتتان كەيىن ۇمىتادى. مۇنىڭ ءبارى بەكەر. كينو دەگەنىمىز - ول قارۋ. ول ەستە قالادى.

<!--pagebreak--><!--pagebreak-->

- ءوزىڭىزدى «ءتاڭىرشىلمىن» دەپ سانايسىز عوي. «كەلىندەگى» تاڭىرشىلدىك ءوز الدىنا، «شال» فيلمىندە دە تاڭىرشىلدىكتىڭ كەيبىر كورىنىستەرى بار سياقتى. وتقا تابىنۋ، اۋليە اعاشقا كەزىگۋ، قاسقىردى توتەم رەتىندە سەزىنۋ...
- سونشالىقتى ءوزىمدى ءتاڭىرشىلمىن دەپ سانامايمىن.
- بىراق كەيبىرەۋلەر ارۋاققا تابىنۋ، پۇتقا تابىنۋدى اللاعا سەرىك قوسۋ دەپ ساناماي ما؟
- مەن ءدىندى ەستەتيكالىق تۇردە قابىلدايمىن. سودان كەيىن، يسلام ءدىنىنىڭ نە ەكەنىن بىلەم. اراب مەملەكەتتەرىندە ءۇش جىلداي تۇردىم عوي ويتكەنى. بالا كەزىمدە كوپتەگەن داستۇرلەر بار ەدى. جەتىسىن بەرۋ، جىلىن وتكىزۋ، جوقتاۋ ايتۋ. سونىڭ ءبارىن كورىپ وستىك قوي. سول عۇرىپتىڭ ءبارى ادەمى كورىنەتىن ەدى. قىزدارعا حيدجاب كيگىزۋ دەگەن بولعان جوق. انامىز شەلپەك پىسىرەتىن. قۇران وقيتىن. مەنىڭ ويىمشا، قۇداي بارلىق ادامدارمەن ءبىر تىلدە سويلەسەدى. «كەنجە» دەگەن ءفيلمدى تۇسىرە باستاعانىمدا بىزگە مەشىت كەرەك بولدى. مەشىت ىزدەدىم. بىردە-ءبىر ەسكى مەشىت جوق. ءبارى جاڭا. ادامعا تازالىق كەرەك. قوعامدا ادامدا سەنىمسىزدىك پايدا بولسا، ول قاۋىپتى. ادامداردا قۇلازۋ باسىم. سوسىن ونى يسلامداعى كەيبىر اعىمنىڭ ادامدارى جاۋلاپ العىسى كەپ تۇرادى. مۇنى جامان دەپ ويلامايمىن. مۇنىڭ استارىندا جاقسىلىق بار شىعار. ول جاقسىلىقتىڭ دا جامان اسەرلەرى بولادى. بۇل سانگە اينالىپ بارا جاتىر. كوپ ادامدار يسلامنىڭ سىرتىن عانا بىلەدى دە، ءىشىن بىلمەيدى. ىشىندە نە جاتقانىن بىلمەيدى. جاپ-جاس بالا، كىتاپ وقىماعان. ول نەنى بىلەدى؟ اكەسى ايتقان شىعار. مەشىتكە بارسىن. قۇران وقىسىن. يسلام دىنىندە ەشقانداي جاماندىق جاتقان جوق. تەك ونى ادام شىن نيەتىمەن، جاقسى قابىلداي السا... قازىر جامان اعىمدار كوبەيىپ بارادى.
- «شالدى» تۇسىرگەن كەزدە اقىل-كەڭەس جاساعان ادامدار بولدى ما؟ ماسەلەن، كەيبىر كەمشىلىكتەردى بايقاپ، «مىناۋ دۇرىس ەمەس، مىناۋ دۇرىس» دەگەن سياقتى. قوي ءجۇنىنىڭ وتقا تۇتانبايتىنىن، قىستىڭ كۇنى قاسقىردىڭ كۇشىكتەمەيتىنىن ايتاتىن ادامدار...
- بۇل جەردە قىس دەگەن نارسە جوق. بۇل جەردە كوكتەم. كوكتەمدە كەيدە قار ەرىپ كەتەدى، كەيدە قار جاۋادى. قويلار قوزدايتىن ۋاقىت. ەكىنشىدەن، ونداي سۇراقتارعا توقتالىپ، جاۋاپ بەرگىم كەلمەيدى. كەز كەلگەن كەمشىلىكتى كلاسسيكالىق فيلمدەردەن دە ىزدەپ تابۋعا بولادى. ماسەلەنكي، كەيبىر وقىرماندار كىتاپتى كوپ وقيدى. بىراق ولار كىتاپتى ءبىلىم الۋ ءۇشىن ەمەس، قاتە ىزدەۋ ءۇشىن وقيدى. كورەرمەندەر دە سولاي. ولار كەمشىلىك ىزدەپ، كورگىسى كەپ تۇرادى.
- ءسىز شە؟ كينونى قالاي كورەسىز؟ كاسىبي مامان رەتىندە مە، جوق قاراپايىم كورەرمەن ەسەبىندە مە؟
- كاسىبي مامان رەتىندە قارايتىن بولسام، وندا بۇل - جامان فيلم. ال قاراپايىم كورەرمەن رەتىندە قاراسام، وندا جاقسى فيلم دەپ ويلايمىن. ول ءۇشىن ءوزىڭدى-ءوزىڭ ۇمىتۋ كەرەك، سوسىن كورۋ كەرەك.
- «قازاقفيلمنىڭ» ونىمدەرى اراسىندا ءوزىڭىزدى ءوزىڭىز ۇمىتىپ كەتىپ كورگەن فيلمدەرىڭىز بار ما؟
- جوق. «قازاقفيلمدى» بىلاي قويعاندا، بۇكىل الەمدە ونداي فيلم قالعان جوق.
- بۇل رۋحاني داعدارىستى بىلدىرمەي مە؟
- مادەنيەت تومەندەپ كەتتى. بۇرىنعى ادەبيەت جوق. بۇرىنعى مۋزىكا جوق. ءبارى كومپيۋتەر، ءبارى عالامتورعا سۇيەنىپ بارادى. ەلەكتروندى مۋزىكاعا اينالىپ بارامىز. ادام شىعارماشىلىعى جەكە بولۋدان قالدى. بارلىق باعدارلامانى مەڭگەرىپ العان، سول ارقىلى مۋزىكانى جازا بەرەدى. بۇل كەزدە ادامنىڭ ويى پايدالانىلمايدى. ادامنىڭ ويى وتە قىمباتتاپ بارادى. قازاقستان الەمنىڭ كىشكەنتاي بولىگى بوپ سانالعاندىقتان، بىزدەرگە دە ونىڭ اسەرى ءتيىپ جاتىر. بىزدەرگە وتە اۋىر ءتيىپ جاتىر. باسقالارعا ەلىكتەگىمىز كەلەدى. وزىمىزدەن ەشتەڭە تۋدىرىپ جاتقان جوقپىز. قازاقستاندا التى ميلليون قازاقپىز. كىشكەنتاي اۋىل سياقتىمىز. ءبىر-ءبىرىمىزدى بىلەمىز. ءبىر-بىرىمىزگە قوناققا بارامىز. از حالىق بولعاننان كەيىن، ءبىر-ءبىرىمىزدى ماقتاۋعا كوشەمىز. مەنىڭ ولاي بولعىم كەلمەيدى.
- جالپى، ءسىزدىڭ بىرنارسەگە كوڭىلىڭىز تولا ما؟ كوركەم دۇنيەنى جوققا شىعارىپ وتىرسىز. كينونى جوق دەيسىز. ادەبيەت تە جوق پا؟
- ارينە، بار. دارىندى جاستار بار. بىزدەر، ياعني مەنىڭ قاتارلاستارىم جەڭىلىپ قالدىق. مەنىڭ كينولارىمدا ورتا بۋىن كەيىپكەرلەرى جوق. «شالداعى» اڭشىلاردىڭ ءبارى قىرىلىپ قالدى. ويتكەنى ولاردىڭ ءبارى دالانى ساتىپ كەتتى عوي. ولار تابيعاتتى قۇرتۋ ءۇشىن كەلەدى. مەنىڭ ءۇمىتىم - نەمەرەلەردە... ءبىز كەتۋىمىز كەرەك. بىزدەردەن تۇك شىقپادى. ءبىز ەشتەڭە ىستەي المادىق. وتە دارىندى، كوزى اشىق جاستار بار. ولار ۋلانباعان، ويلارى تازا. ولار بىزدەرمەن كوپ ارالاسا بەرسە، بىلعانىپ قالاتىن شىعار.
- كەلەشەككە نە قالدىراسىزدار؟
- سونى بىلمەيمىن. باعالايتىن جازۋشى دا جوق.
- ءسىزدىڭ بۋىننان با، الدە اعا بۋىننان با؟
- اعا بۋىننان مەن ارالاسقان، مەن بىلگەن اعالار بار. ورالحان بوكەي، جاراسقان ءابدىراش، قالتاي مۇحامەدجانوۆ، سايىن مۇراتبەكوۆ... قانداي تۇلعالار ەدى؟! ولار كوپ، تىزە بەرسەڭ. ولار بولدى. ال بىزدەردەن ەشكىم جوق.
- الەم ادەبيەتىندە دە توقىراۋ بار ما؟
- توقىراۋ بار. بىزدەردە ماقتاناتۇعىن، قۋانتاتۇعىن بىردە-ءبىر كىتاپ جوق، بىردە-ءبىر كينو جوق، بىردە-ءبىر قويىلىم جوق.
- تەاترعا ءجيى بارىپ تۇراسىز با؟
- اندا-ساندا بارام.
- ماسەلەن، سوڭعى كورگەن سپەكتاكلىڭىز؟
- مەن تەك قانا بولات اتاباەۆتىڭ سپەكتاكلدەرىن جاقسى كورەم.
- ونىڭ ءوزى كوپ قويىلىپ جۇرگەن جوق قوي.
- ءيا. بىراق ەشتەڭەگە كوڭىلى تولماعاننان كەيىن، حالىق قابىلداماعاننان كەيىن، ساياساتكەر بولىپ كەتتى. «قولدا بار التىندى» ءبىز باعالامايمىز. ول - كورگەنىن ايتپاي، تۇرا المايتىن ادام.
- «كەلەشەك - جاستاردا» دەدىڭىز. سول جاستار ءسىزدىڭ «كەلىنىڭىزدى» قابىلدامادى. «شالىڭىزعا» دا سىن ايتىپ ءجۇر.
- ايتا بەرسىن. نەگىزگى نارسە، ويلانتۋ كەرەك. ولار وسەدى ەرتەڭ. كىتاپ وقيدى، بىلگىسى كەلەدى. تەرەڭىنە جەتكەننەن كەيىن، باسقاشا ويلاي باستايدى. وعان مەنىڭ ەشقانداي كۇمانىم جوق. ولار ءالى كىشكەنتاي. مۇنداي ويدى تۋعىزعاندار ءارتۇرلى دەڭگەيدەگى پەندەلەر عوي. بىرەۋى بىرەۋىنەن بىرەر كىتاپ قانا ارتىق وقىعان شىعار. بىراق ولاردىڭ تابيعاتى بىردەي. ايعاي-شۋ، وتىرىك ايتۋ. ولاردىڭ شىنىمەن جانى اشيدى دەپ ويلايسىڭ با؟ ولار وزدەرىنىڭ ويىنىن ويناپ ءجۇر. قازاقتى قۇرتقان قازاقتىڭ ءوزى. كەشەگى الاشوردا قايراتكەرلەرىنىڭ تۇبىنە جەتكەن دە قازاقتىڭ ءوزى.
- الاش قايراتكەرلەرىنىڭ ەڭبەكتەرى سىزگە تانىس پا؟
- مۇستافا شوقايدى تۇگەلىمەن وقىپ شىقتىم. تولىق دەسەم دە بولادى.
- كەزىندە ءسىز اۋدارماشى بولدىڭىز. كينودراماتۋرگياعا كەيىنىرەك كەلگەنىڭىزدى بىلەمىز.
- كينودراماتۋرگيانى ماسكەۋدەن وقىپ كەلدىم. باسىندا اۋدارما كوللەگيا­سىن ءبىز اشقانبىز. اقسەلەۋ سەيدىمبەك، ءساتىمجان سانباەۆ، مۇرات اۋەزوۆ بار، بىرىگىپ جۇمىس ىستەدىك. ول كەزدە ماعجان، مىرجاقىپتاردى بىلمەيمىز. بىلگەنىمىزبەن، ايتقىزبايدى. شاكارىمنىڭ «ءۇش انىق» دەگەن شىعارماسىن ىزدەپ تاپقانىمىز بار. قانشاما كىتاپتى توتە جازۋدان قازاقشاعا، ودان كەيىن ورىسشاعا اۋدارعان كەزىمىز بولدى. ءبىر بولمەدە وتىرىپ، بىرىمىزبەن ءبىرىمىز رەنجىسىپ قالساق تا، ءبىر-ءبىرىمىزدى جەك كورگەنىمىز جوق. پىكىر قايشىلىعى بولدى.
- بۇگىنگى قازاقتىڭ بويىنان ءوزىڭىز ارالاعان ەلدەردىڭ تابيعاتىن ىزدەيسىز بە؟
- كورگىم كەلەتىنى راس. اسىرەسە، مادەنيەتى جاعىنان. ساياسات جاعىنان، تۇرمىستىق جاعىنان، مادەنيەت جاعىنان ۇقساپ جاتسا، وندا تۇرعان نە بار؟ ءبىر-بىرىمەن امانداسىپ، سىيلاسىپ جاتسا، ول جامان با؟ جەمقورلىق بىزدە نەگە كوپ؟ ءبارى ساتىلىپ كەتتى. وسىنداي كەمشىلىكتەرىمىزدىڭ بار ەكەنىن نەگە مويىن­دامايمىز؟
- ءسىز جۇرگەن شەت ەلدە ونداي جوق پا؟
- ونداي جوق. ءوزىڭ ءبىلىمدى، بىلىكتى بولساڭ، ديپلومىڭدى ساتىپ الماساڭ، وندا كەز كەلگەن مەكەمەدە جۇمىس ىستەي الاسىڭ. اقشاڭ كوپ بولىپ، ءبىلىمىڭ بولماسا، جۇمىسقا قابىلدامايدى. ول جاقتا ماقتانشاقتىق جوق.
- ءوزىڭىز تۋرالى سىن ايتقان ادامداردى جەك كورەسىز بە؟
- ول دالەلدەنگەن سىن بولسا، ونىڭ ارگۋمەنتتەرى بولسا، وندا سىندى كوبىرەك تىڭدايمىن. مەنى قازاق ماقتاسا، كۇمانمەن قارايمىن.
- بىراق ماقتاعاندى دا جەك كورمەي­تىنىڭىز راس قوي؟..
- ارينە، اداممىن عوي.
- «كەلىن» 50 دە 50 بولدى. «شالدى» ۇناتقاندار كوپ. ال «كەنجە» قانداي جارىلىس تۋدىرۋى مۇمكىن؟
- ونى قازىر ايتپايمىن.
- ءسىزدىڭ فيلمدەرىڭىزدىڭ اتى نەگە وسىلاي قىسقا؟ «كەلىن»، «شال»، «كەنجە»...
- ول ءبىزدىڭ حالقىمىزدىڭ، ەتنوسىمىزدىڭ ەۆوليۋتسياسى عوي. «نەدەن باستالادى، نەمەن بىتەدى؟». بىتەدى دەپ ايتۋعا بولماس، نەمەن جالعاسادى؟ قايدا بارا جاتىرمىز؟ ءبىر-بىرىمەن ساباقتاسادى. كەلىن دەگەنىمىز - شەشە، شال دەگەنىمىز - اكەي، كەنجە - بالا. قازىر ستسەناريى جازىلۋدا. ويلار بەكىتىلدى، نە ىستەيتىنىمدى بىلەم.
- اقتان ارىم قۇبات «كەلىندى» تۇسىرمەگەن سوڭ، رەجيسسەر بولىپ كەتتىڭىز بە؟
- ونىڭ نەگە تۇسىرمەي كەتكەنىن مەن بىلمەيمىن. اقتاننىڭ يدەياسى مۇلدەم باسقا بولاتىن. قىرعىزداردا تاۋدا ورمانشى تۇراتىن. قىس باستالعاندا، الگى ورمانشى ولەدى. ال ايەلى ولىكپەن بىرگە قىستاپ شىعادى. سول ويدى ايتىپ بەرگەن ەدى ماعان. سودان باستالدى. ستسەناري جازعاندا، كەيىن مۇلدەم ءوسىپ كەتتى.
- «كەلىندە» ءسىزدى «تالاعاندار» كوپ بولدى. مويىعان جوقسىز با؟
- وكىنبەيمىن. قايتا مەنى ولار جابىلىپ ماقتاپ جاتسا، مەنىڭ بىتكەنىم ەمەس پە؟ سىن ورىندى بولسا، ءجاي عانا جامان سوزدەر ەمەس، كەمشىلىكتەردى كورىپ ايتىپ جاتسا، نەگە قابىلداماسقا؟
- وسى كەزگە دەيىن ايتىلعان سىندار دۇرىس ەمەس دەپ قابىلدايسىز با؟
- 80 پايىزى تۇككە تۇرمايتىن سوزدەر. كەيبىر اعايىندار «قازاقتىڭ اتىنا كىر كەلتىردىڭ» دەدى. قوعامدا ودان دا جامان نارسەلەر بولىپ جاتىر. سونى نەگە كورمەيمىز؟ بىرەۋلەرگە ۇناۋ ءۇشىن تۇسىرگەن جوقپىن. كەمشىلىكتەرى بار. مەن ونىڭ ىشىندە جۇرگەن سوڭ، ونى جاقسى بىلەم. ەشتەڭە ىستەمەيتىن ادام عانا قاتەلەسپەيدى. مەن بىردەڭە ىستەيمىن. قاتەلەر بولادى، كەمشىلىكتەر بار. مۇمكىن، مەنىڭ جولىم قاتە شىعار. ءبىر ۇتىمدى نارسە، مەنىڭ تاڭداعان جولىمدا ادام كوپ جۇرمەيدى. مەن ەشكىمگە ءوزىمنىڭ ويىمدى تۇسىندىرگىم كەلمەيدى، ەشتەڭەنى دالەلدەگىم دە كەلمەيدى. باسەكەلەسەيىن دەپ تە جۇرگەم جوق..
- «شال» ءفيلمىن كانن فەستيۆالىنە اپارام دەگەن ەدىڭىز...
- بارا المادىق. كوپ سەبەپتەردەن. ونى كوكتەمدە بەرلينگە اپاراتىن بولدىق.

اڭگىمەلەسكەن
گۇلزينا بەكتاسوۆا

"تۇركىستان" گازەتى