بىرقاتار رەسەيلىك سايتتار شەتەلدىك سمارتفونداردىڭ رەسەيگە قازاقستان ارقىلى جەتكىزىلىپ جاتقانىن جازدى. گادجەت وندىرۋشىلەر ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق اۋماعىنا تەحنيكانىڭ اكەلىنىپ جاتقانى تۋرالى ەل ىشىندە حابارلامالاردى تىركەي باستاعان ايتقان. سونداي-اق, مۇنداي حابار ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق كوميسسيانىڭ بىرىڭعاي نوتيفيكاتسيالار تىزىمىندە دە پايدا بولىپتى.

ەاەو-عا كريپتوگرافيا جانە شيفرلاۋ ەلەمەنتتەرى بار تاۋارلاردى اكەلۋ ءۇشىن نوتيفيكاتسيا تالاپ ەتىلەدى. ونى قازاقستاندا كومپانيالار ۇلتتىق قاۋىپسىزدىك كوميتەتى ارقىلى عانا الا الادى. تالاپقا ساي مۇنداي ءونىمدى نوتيفيكاتسيانىڭ قاي جەردە بەرىلگەنىنە قاراماستان،  ەاەو قۇرامىنداعى بارلىق ەلدەرگە كىرگىزۋگە بولادى. رەسەي دە ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداققا كىرەتىندىكتەن ەلگە قىمبات تەحنيكانى الىپ كەلۋ قيىندىق تۋدىرمايدى. قازىر رەسەيلىك اقپارات تاراتۋشى قۇرالدار قازاقستاننان اكەلىنگەن ورتا كلاستى سمارتفوندارعا باعانىڭ كۇرت وسكەنى تۋرالى حابارلاعان. «Huawei»، «Intel Corporation»، «Lenovo»، «Hewlett Packard» جانە باسقا دا ءىرى وندىرۋشىلەر گادجەتتەردى قازاقستان ارقىلى جەتكىزۋدى راسىمدەي باستاعان.

سونىمەن قاتار، ەلىمىزدە رەسەيلىك بيزنەسمەندەر كلۋبى قۇرىلعانى بەلگىلى بولدى. بۇل ۇيىمنىڭ پرەزيدەنتى رەسەيدىڭ قازاقستانداعى ەلشىسى الەكسەي بوروداۆكين بولىپ سايلانعان. ول بيزنەسمەندەر كلۋبىنىڭ نە ءۇشىن قۇرىلعانىن بىلاي دەپ ءتۇسىندىرىپتى:

«قازاقستانداعى رەسەيلىك بيزنەسمەندەر كلۋبى – بۇل كاسىپكەرلەردىڭ ءبىر-بىرىمەن بايلانىستا بولۋ ءۇشىن قۇرىلعان بەيرەسمي الاڭ. كلۋبتىڭ قۇرىلۋ ماقساتىنىڭ ءبىرى – رەسەيلىك ەكونوميكالىق وپەراتورلارىنىڭ قاتىسۋىمەن رەسپۋبليكادا بيزنەس جۇرگىزۋ. ەكىنشى ماقساتى – قازاقستاندا بيزنەس باستاپ، ونى جالعاستىرعىسى كەلەتىن رەسەيلىك شاعىن جانە ورتا كاسىپكەرلەردىڭ الدىنان شىعاتىن قيىندىقتاردى انىقتاۋ. ۇيىم ءالى دە نارىققا كەلگەن رەسەيلىك كاسىپكەرلەر مەن قازاقستاندىق سەرىكتەستەردى ىزدەيدى».

بىرلەستىكتى قۇرۋعا رەسەيدىڭ قازاقستانداعى ساۋدا وكىلدىگى، نۇر-سۇلتانداعى ورىس ءۇيى جانە رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ قازاقستانداعى ەلشىلىگى باستاماشى بولعان. كلۋب ءوز قاراجاتى ەسەبىنەن جۇمىس ىستەيدى. قاتىسۋشىلار اي سايىن قورعا شامامەن 20 مىڭ تەڭگەدەن (شامامەن 47$) اۋدارىپ وتىرادى.

بۇل جاڭالىقتار قازىرگى كۇنى قازاقستان جەرى رەسەيدى باتىستىڭ سانكتسياسىنان «قۇتقارۋشى» قىزمەتىن اتقارا باستاعان با، دەگەن سۇراقتى تۋعىزادى. ەكى ايعا جۋىق ۋاقىت بۇرىن قازاقستاننىڭ سىرتقى ىستەر ءمينيسترى مۇحتار تىلەۋبەردى: «قازاقستان باتىستىڭ رەسەيگە سالعان سانكتسياسىنان اينالىپ ءوتۋ ءۇشىن پايدالانىلماۋى كەرەك» ،- دەپ ناقتى ۇستانىمىن ايقىنداعان ەدى. سونداي-اق، مينيستر سانكتسيا سالۋشى ەلدەرگە قازاقستاننىڭ قوسىلمايتىنىن دا جەتكىزدى.

«تاجىريبە كورسەتىپ وتىرعانداي، كەز كەلگەن ەكونوميكالىق نەمەسە ساياسي سانكتسيالاردى قولدانۋ حالىقارالىق داۋلار مەن جانجالداردى شەشۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى ءتاسىلى بولىپ تابىلمايدى. سوندىقتان قازاقستان رەسەي فەدەراتسياسىنا جاسالىپ جاتقان سانكتسيالىق قىسىمعا قوسىلۋعا جانە قانداي دا ءبىر جولمەن رەسەي مۇددەسىنە سەلكەۋ تۇسىرەتىن جانە ءبىزدىڭ ارىپتەستىگىمىزدىڭ رۋحىنا قايشى كەلەتىن قانداي دا ءبىر قادامدار جاساۋعا نيەتتى ەمەس»، – دەدى مۇحتار تىلەۋبەردى.

ايتا كەتەيىك، قازاقستاننىڭ ەاەو مەملەكەتتەرىمەن سىرتقى تاۋار اينالىمىنىڭ 93,3 پايىزى رەسەيگە تيەسىلى. قازاقستاننىڭ ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى الىبەك قۋانتىروۆ: «رەسەي – قازاقستاننىڭ نەگىزگى ساۋدا سەرىكتەستەرىنىڭ ءبىرى، سوندىقتان ماسكەۋمەن ءوزارا قارىم-قاتىناستاردى قايتا قاراستىرمايمىز» ،- دەپ مالىمدەگەن بولاتىن.

ايجان تەمىرحان

Abai.kz