پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ توراعاسى ەرلان قوشانوۆ ەرەۆانداعى ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك تۋرالى شارت ۇيىمى (ۇقشۇ) پارلامەنتتىك اسسامبلەياسىنىڭ ءىس-شارالارىنا قاتىستى.

وتىرىستا ارمەنيا، بەلارۋس، قازاقستان، قىرعىزستان، رەسەي جانە تاجىكستان پارلامەنت جەتەكشىلەرى وسى ۇيىم قىزمەتىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرىن، وڭىرلىك  قاۋىپسىزدىك سالاسىنداعى احۋالىن تالقىلاپ، الداعى جوسپارلاردى ايقىندادى.

ۇقشۇ پا كەڭەسىنىڭ وتىرىسىنا قاتىسۋشىلار قازاقستاندى ەلىمىزدىڭ كونستيتۋتسياسىنا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ جونىندەگى رەفەرەندۋمنىڭ ءساتتى وتۋىمەن قۇتتىقتادى.

ءماجىلىس توراعاسى ەرلان قوشانوۆ جينالعانداردى جالپىۇلتتىق رەفەرەندۋمنىڭ الدىن الا قورىتىندىلارى تۋرالى حاباردار ەتىپ، ۇقشۇ پا ميسسياسىنىڭ قۇرامىندا رەفەرەندۋمدى باقىلاۋ ماقساتىمەن قازاقستانعا ءوز وكىلدەرىن جىبەرگەنى ءۇشىن ۇيىمعا مۇشە مەملەكەتتەردىڭ پارلامەنت جەتەكشىلەرىنە العىسىن ايتتى.

«الدىن-الا مالىمەت بويىنشا 77,2 پايىز قازاقستاندىقتاردىڭ كونستيتۋتسيالىق وزگەرىستەرگە داۋىس بەرۋى پرەزيدەنتىمىز قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆتىڭ رەفورمالار باعىتىن قوعامنىڭ كەڭ قولداۋىنىڭ ايقىن دالەلى دەۋگە بولادى. مەن قازاقستانداعى ۇقشۇ پا ميسسياسىنىڭ بايقاۋشىلارىمەن كەزدەستىم. ولاردىڭ بەلسەنە قاتىسقانى جانە شىنايى باعا بەرگەنى ءۇشىن ريزاشىلىعىمدى بىلدىرەمىن»، – دەدى ءماجىلىس توراعاسى.

سونداي-اق ەرلان قوشانوۆ جينالعاندارعا قازاقستاندا جۇرگىزىلىپ جاتقان كونستيتۋتسيالىق رەفورمانىڭ ماڭىزدىلىعى تۋرالى ايتىپ بەردى.

«رەفەرەندۋم – بۇل ەلىمىزدە وزگەرىستەرگە دەگەن قوعام سۇرانىسىنا ناقتى جاۋاپ. كونستيتۋتسيالىق وزگەرىستەردە بەلگىلەنگەن پرەزيدەنت رەفورمالارى نەگىزگى ءۇش باعىتتى قامتيدى. بۇل – ادام قۇقىقتارى مەن بوستاندىقتارىن قورعاۋ جۇيەسىن نىعايتۋ، ازاماتتاردىڭ مەملەكەتتىكتى باسقارۋ ىسىنە قاتىسۋىن ارتتىرۋ، مەملەكەتتىك ينستيتۋتتاردىڭ اشىقتىعى مەن تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ»، – دەدى ەرلان قوشانوۆ.

ءماجىلىس توراعاسى ارمەنيالىق ارىپتەستەرىنە قوناقجايلىلىعى مەن ءىس-شارانىڭ جوعارى دەڭگەيدە ۇيىمداستىرىلعانى ءۇشىن العىس ايتا وتىرىپ، كەزدەسۋدى ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك شارتىنا قول قويىلعانىنا 30 جىل تولۋىمەن جانە ۇقشۇ-نىڭ 20 جىلدىعىمەن تۇسپا-تۇس كەلۋىنىڭ سيمۆولدىق ءمانى زور ەكەنىن ايتتى.

«وتكەن جىلدار ىشىندە ۇقشۇ ءوزىن ءتيىمدى حالىقارالىق ۇيىم رەتىندە كورسەتە ءبىلدى. ۇقشۇ قىزمەتىنىڭ نەگىزگى باعىتتارىنىڭ ءبىرى پارلامەنتارالىق بايلانىس. بۇل ۇيىمنىڭ باسىمدىقتارىن ەسكەرە وتىرىپ، ۇلتتىق زاڭنامانى جۇيەلى تۇردە ۇيلەستىرۋگە جانە پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋعا مۇمكىندىك بەردى»، – دەدى پالاتا توراعاسى.

ءماجىلىس توراعاسى ۇيىمنىڭ حالىقارالىق جانە وڭىرلىك دەڭگەيدە قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتۋدەگى بىتىمگەرشىلىك قىزمەتىنىڭ الەۋەتى جوعارى ەكەنىنە نازار اۋداردى.

وتكەن جىلى مەرەيتويلىق سامميتتە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى توقاەۆ ايتقان ۇقشۇ-نى بۇۇ-نىڭ بىتىمگەرشىلىك قىزمەتىنە قوسۋ تۋرالى ۇسىنىستى جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قازىر بارلىق جاعداي جاسالعانى ەرەكشە اتاپ ءوتىلدى. بۇل قادام ۇيىمعا بۇۇ اياسىندا بەيبىتشىلىكتى قولداۋعا باعىتتالعان حالىقارالىق وپەراتسيالارعا قاتىسۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.

بۇل  اسىرەسە، اۋعانستانداعى كۇردەلى جاعدايدىڭ جالعاسۋىنا بايلانىستى وزەكتى بولىپ وتىر. وسىنى ەسكەرە وتىرىپ، ەرلان قوشانوۆ ىقتيمال قاۋىپ-قاتەرلەردىڭ الدىن الۋ، سودىرلار مەن راديكالدى ءدىني اعىمداردى ۇستانۋشىلاردىڭ ۇقشۇ ەلدەرىنىڭ اۋماعىنا كىرۋىنە جول بەرمەۋ ءۇشىن وڭتۇستىك شەكارالاردا ۇيىمنىڭ جاۋاپكەرشىلىك ايماعىن كۇشەيتۋ ماڭىزدى ەكەنىن اتاپ ءوتتى. كەڭەس وتىرىسىندا پارلامەنت وكىلدەرى ۇقشۇ ۇجىمدىق قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ وتكەن جىلعى قىركۇيەكتەگى  سەسسياسىنىڭ شەشىمدەرىن ىسكە اسىرۋ قورىتىندىلارىن جانە ۇيىمنىڭ سەسسياارالىق كەزەڭدەگى قىزمەتىن تالقىلادى.

ساپار اياسىندا ءماجىلىس توراعاسى ەرلان قوشانوۆ ارمەنيا رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق جينالىسىنىڭ توراعاسى الەن سيمونيانمەن كەزدەستى. وندا بارلىق سالالارداعى، سونىڭ ىشىندە ەكى ەلدىڭ پارلامەنتتەرى دەڭگەيىندەگى ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىقتىڭ قازىرگى جاعدايى مەن كەلەشەگى تالقىلاندى.

سونىمەن قاتار  ەرلان قوشانوۆتىڭ رەسەي فەدەراتسياسى مەملەكەتتىك دۋماسىنىڭ توراعاسى ۆياچەسلاۆ ۆولودينمەن كەزدەسۋ بارىسىندا قازاقستان-رەسەي پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىعىنىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى قارالدى. تاراپتار ءتيىستى كوميتەتتەر مەن ىنتىماقتاستىق توپتارى ارقىلى بىرلەسكەن جۇمىستى كۇشەيتۋدى، سونداي-اق زاڭ شىعارۋ قىزمەتى بويىنشا تاجىريبە الماسۋدى قولدادى. سونىمەن بىرگە  ۇقشۇ ەلدەرى پارلامەنتتەرىنىڭ باسشىلارى ارمەنيا پرەمەر-ءمينيسترى نيكول پاشينيانمەن دە كەزدەستى.

پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ توراعاسى ەرلان قوشانوۆتىڭ دەلەگاتسيا باسشىلارى بەلارۋس رەسپۋبليكاسى ۇلتتىق جينالىسى وكىلدەر پالاتاسىنىڭ توراعاسى ۆلاديمير اندرەيچەنكومەن، قىرعىز رەسپۋبليكاسى جوگوركۋ كەنەشىنىڭ توراعاسى تالانت مامىتوۆپەن جانە تاجىكستاننىڭ مادجليسي نامويانداگون مادجليسي ولي توراعاسى ماحمادتوير زوكيرزودامەن ەكىجاقتى كەزدەسۋلەرى بارىسىندا پارلامەنتارالىق ديالوگتى نىعايتۋ ماسەلەلەرى تالقىلاندى.

Abai.kz