شقو: مۇنداي قار سوڭعى جيىرما جىلدا جاۋماپتى
«مۇنداي تولاسسىز جاۋعان قاردى وسىدان جيىرما جىلداي ۋاقىت بۇرىن كورگەنبىز. «قابا جاۋعان قار جامان» دەۋشى ەدى اتام قازاق، مىنا قاردىڭ بەتى ءتىپتى بولەك ەكەن. شىعىنعا ۇشىراتىپ جۇرمەسە جارار ەدى. قۇدايىم ءوزى ساقتاسىن...» دەپ تاۋبەسىن قايتا-قايتا اۋزىنا العان قاريالار كۇرت قۇبىلعان كۇن رايىنىڭ قاس-قاباعىن باعىپ، مال-جانعا اماندىق تىلەۋدە. ال تابيعاتتىڭ تارپاڭ مىنەزىنە قارسى ارەكەت قىلاتىن وڭىردەگى بارلىق جاۋاپتى ورىندار بولسا، اياقتارىنان تىك تۇرىپ تاۋلىك بويى جۇمىس ىستەۋگە كىرىسكەن.
«مۇنداي تولاسسىز جاۋعان قاردى وسىدان جيىرما جىلداي ۋاقىت بۇرىن كورگەنبىز. «قابا جاۋعان قار جامان» دەۋشى ەدى اتام قازاق، مىنا قاردىڭ بەتى ءتىپتى بولەك ەكەن. شىعىنعا ۇشىراتىپ جۇرمەسە جارار ەدى. قۇدايىم ءوزى ساقتاسىن...» دەپ تاۋبەسىن قايتا-قايتا اۋزىنا العان قاريالار كۇرت قۇبىلعان كۇن رايىنىڭ قاس-قاباعىن باعىپ، مال-جانعا اماندىق تىلەۋدە. ال تابيعاتتىڭ تارپاڭ مىنەزىنە قارسى ارەكەت قىلاتىن وڭىردەگى بارلىق جاۋاپتى ورىندار بولسا، اياقتارىنان تىك تۇرىپ تاۋلىك بويى جۇمىس ىستەۋگە كىرىسكەن.
جۇرتتى ابىگەرگە ابدەن سالعان توتەنشە جاعدايعا بايلانىستى ايماقتا ارنايى شتاب قۇرىلىپ، جەدەل شارالار قولعا الىنعان. بارلىق ءىس-ارەكەتتى وبلىس اكىمى بەردىبەك ساپارباەۆ ءوزىنىڭ تىكەلەي قاتاڭ باقىلاۋىندا ۇستاپ، باسشىلىق ەتۋدە. الاي-دۇلەي اق بوران اۋىلدى دا، قالانى دا قالىڭ كورپەسىمەن قىمتاپ تاستادى. اسىرەسە، وبلىس ورتالىعى - وسكەمەندە اقپاننىڭ 11-ءى كۇنى ۇيتقي جاۋعان قاردىڭ قارقىنى ادام شوشىرلىق ەدى. قارعا ادىم جەردەگىنى كورۋ مۇمكىن بولماعاندىقتان قالا ىشىندە كولىكتەردىڭ قوزعالىسى باياۋلاپ، كوشەلەردە كەپتەلىستەر كوبەيدى. جولاۋشىلار تاسىمالدايتىن اۆتوبۋستاردىڭ ادەتتەگى ءجۇرۋ جيىلىگى بۇزىلىپ، كەستەدەن كەشىگۋ باستالدى. ايالدامالاردا تۇرعان ادامدار قاراسىنىڭ كوپتىگى سونشالىق، سيرەك قاتىناعان قوعامدىق كولىكتەرگە سىيماي قالىپ جاتتى. وسكەمەن قالاسىنىڭ اكىمى سەرىك تاۋكەباەۆتىڭ ءوزى باس بولىپ مۇقىم كوممۋنالدىق مەكەمەلەر تايلى-تۇياعى قالماي قار تازالاۋعا شىقتى.
- قالاداعى بارلىق جەدەل ارەكەت ەتۋ قىزمەتتەرى، كوممۋنالدىق مەكەمەلەر تاۋلىك بويعى كۇشەيتىلگەن جۇمىس تارتىبىنە كوشىرىلدى. ءبىزدىڭ قازىرگى مىندەت - تەز ارادا كوشەلەردى تازالاپ، كولىكتەردىڭ قاتىناۋىنا مۇمكىندىك تۋعىزۋ. مەديتسينالىق مەكەمەلەر مەن دۇكەندەردىڭ ۇزدىكسىز قىزمەت ەتۋىن قامتاماسىز ەتۋ، - دەگەن بولاتىن 11-ءشى اقپان كۇنى كەشكىسىن «قازاقستان-وسكەمەن» تەلەارناسى ارقىلى قالا باسشىسى سەرىك تاۋكەباەۆ.
ونىڭ ايتۋىنشا، قالانىڭ اۋداندارى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ باسشىلارىنا بەكىتىلىپ، قاداعالاۋعا الىنعان. بارلىق عيماراتتاردىڭ مەنشىك يەلەرى، پاتەر يەلەرى كووپەراتيۆتەرى، جەكە تۇرعىن ۇيلەردىڭ قوجايىندارى قاتاردان قالماي قار تازالاۋعا جۇمىلعان. بۇعان سالعىرت قاراۋشىلارعا اكىمشىلىك شارا قولدانىلماق.
سونىمەن قاتار كەشە شاھارداعى مەكتەپتەردىڭ بارىندە (1-دەن 11-سىنىپقا دەيىن) ساباق وتكىزىلگەن جوق. ءتيىستى ورىنداردىڭ حابارلاۋىنشا، ءبىر تاۋلىككە جەتپەيتىن ۋاقىتتا وسكەمەندە جاۋعان قاردىڭ قالىڭدىعى 60-85 سانتيمەتردى قۇراعان.
وبلىستىق جول پوليتسياسى باسقارماسىنىڭ ساقشىلارى دا توتەنشە جاعدايعا بايلانىستى دامىل تاپپادى بۇل كۇندەرى. اتالعان ورگاننىڭ وسكەمەن قالالىق ءبولىمىنىڭ قىزمەتكەرلەرى كوشەلەردىڭ قارىن تازالاۋعا كەدەرگى كەلتىرەتىن جول جيەكتەرىندە «قاڭتارۋلى» تۇرعان تەمىر تۇلپارلاردىڭ يەلەرىن انىقتاپ، ولاردى باسقا جاققا ورنالاستىرۋمەن، ماشينەلەردىڭ كەپتەلىسىن شيراتۋمەن الەككە ءتۇستى. رەسمي اقپاراتقا سەنسەك، ءبىر كۇندە ەكى جول-كولىك وقيعاسى تىركەلىپتى.
- جولداردىڭ شەتىندە تۇرعان كولىكتەر قار تازالاۋشى تەحنيكالارعا ۇلكەن كەدەرگى. سوندىقتان ءبىز ولاردىڭ يەلەرىن تاۋىپ، تەلەفون شالىپ، ماشينەلەرىن الىپ تاستاۋدى ەسكەرتىپ جاتىرمىز. ەگەر ۇيىندە ەشكىم بولماسا، الگى كولىكتەردى ەۆاكۋاتورمەن جاقىن ماڭداعى اۋلاعا اپارىپ قويامىز، - دەيدى وسكەمەن قالالىق جول پوليتسياسى ءبولىمىنىڭ باستىعى سەرگەي كوۆالەنكو.
ات قۇلاعىن كورسەتپەيتىن اق تۇتەك وبلىس اۋماعىنداعى بىرقاتار كۇرە جولداردى بىتەپ، اۋىل مەن قالا اراسىنداعى بايلانىستى ءۇزدى. مامانداردىڭ ەسەبىنشە، ايماقتا قاردىڭ ءتۇسۋى قالىپتى مولشەردەن 3-4 ەسە كوپ. تابيعاتتىڭ قولايسىزدىعىنا وراي 11-اقپاندا وسكەمەن قالاسىنان قالباتاۋ، تاۋلى ءۇلبى، سەۆەرنوە، زىريان، سەمەي، شەمونايحا، ريددەر باعىتتارىندا قاتىنايتىن جولدار جابىلعان.
توتەنشە جاعدايلار دەپارتامەنتىنىڭ حابارلاۋىنشا، قۇتقارۋشىلار توبى ۇلان اۋدانىنا قاراستى اۋىلداردىڭ بىرىنەن سىرقات ادامدى جەدەل جاردەم ماماندارىنا جەتكىزۋگە كومەكتەسسە، وسكەمەن-قالباتاۋ تاس جولىنىڭ بويىندا سەگىز ادام مەن 11 ماشينەنى قار قۇرساۋىنان الىپ شىققان. بۇعان قوسا «نيۆا-مارش» كولىگىمەن اۋىر ناۋقاستانعان ادامدى دارىگەرلەر قولىنا اكەلىپ تاپسىرعان. كۇندىز-ءتۇنى دامىلداماعان قۇتقارۋشىلار سونداي-اق، جاردەمگە مۇقتاج وزگە دە بىرقاتار ادامدارعا قول ۇشىن سوزىپ، قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتتى. ابىروي بولعاندا ادام شىعىنى جوق.
بۇگىندە وبلىس ورتالىعىنداعى نەگىزگى كوشەلەر قاردان «قۇتقارىلىپ»، قالاىشىلىك قوعامدىق كولىكتەر كەستەگە سايكەس جۇرۋدە. ال وسكەمەننەن زىريان، قالباتاۋ جانە شەمونايحا باعىتىنا جۇرەتىن جولدارعا كەلسەك، ءالى جابىق. تەك وسكەمەن-ريددەر، سامار-تارعىن كۇرە جولدارى عانا اشىلعان. قاردى تازالاۋ جۇمىستارى جالعاسۋدا. دەگەنمەن وبلىستىڭ تاۋلى ايماقتارىندا قار كوشكىنى ءتۇسۋ قاۋپى جوعارى كورىنەدى.
Abai.kz