سەنبى, 23 قاراشا 2024
1776 2 پىكىر 21 ناۋرىز, 2023 ساعات 16:03

تايجان مەن يمانباي: سايلاۋدى مويىندامايمىز!

ءماجىلىس جانە ءماسليحات سايلاۋىنا ءوزىن-ءوزى ۇسىنعان بىرنەشە كانديدات 19 ناۋرىزدا وتكەن كەزەكتەن تىس سايلاۋىنىڭ ناتيجەسىن مويىندامايتىنىن ايتىپ، سوتقا شاعىمداناتىنىن مالىمدەدى.

20 ناۋرىزدا الماتىداعى ادام قۇقىعى جونىندەگى حالىقارالىق بيۋرودا ءباسپاسوز ءماسليحاتىن وتكىزگەن كانديداتتار داۋىس بەرۋ كەزىندە زاڭ بۇزۋ فاكتىلەرى بولعانىن دا ايتتى.

ماجىلىسكە ءوز-ءوزىن ۇسىنعان جۋرناليست، بەلسەندى ينگا يمانباي سايلاۋدى مويىندامايتىنىن مالىمدەدى. ول سايلاۋدى قايتا وتكىزۋدى تالاپ ەتىپ، سوتقا شاعىمداناتىنىن جەتكىزدى. ينگا يمانباي جيىندا "تاۋەلسىز كانديداتتاردىڭ داۋىسى ۇرلاندى" دەپ مالىمدەدى.

- باستى مالىمدەمەمىز - ءبىز بۇل سايلاۋدىڭ قورىتىندىسىن مويىندامايمىز، سايلاۋدى قايتا وتكىزۋدى تالاپ ەتەمىز. كۇنى بويى ءتۇرلى زاڭ بۇزۋشىلىقتار بولدى. ۋرنانى جاپتى، ۇكىمەت ءوزى تاڭداعان ادامدارعا بيۋدجەت قىزمەتكەرلەرىن داۋىس بەرۋدى سۇراپ، فوتوەسەپ جىبەرتىپ جاتتى. ەڭ سوراقىسى داۋىس ساناۋ كەزىندە باستالدى. مەنىڭ باقىلاۋشىلارىمدى داۋىس ساناۋعا قاتىستىرماس ءۇشىن شىعارىپ تاستاپ وتىردى، پوليتسيا شاقىردى، قورقىتتى، - دەدى يمانباي.

سايلاۋدا يمانبايدىڭ سەنىمدى وكىلى بولعان قۇرمانعازى باتىربەك "باقىلاۋشىلارعا قىسىم بولعانىن" ايتادى. "داۋىس ساناۋدى توقتاتىپ، بيۋللەتەندەردى جيناپ تاستادى. قايتا ساناعاندا بيۋللەتەن سانى از شىقتى" دەيدى باتىربەك.

الماتىدا ءماسليحات دەپۋتاتتىعىنا ۇمىتكەر بولعان راۆكات مۇحتاروۆ سايلاۋ ناتيجەلەرىن زاڭدى دەپ مويىندامايتىنىن ايتتى. ول زاڭسىزدىقتارعا اناليز جاساپ، ەسەپ شىعارىپ، ناتيجەسىن الەۋمەتتىك جەلىدە جاريالايتىنىن جەتكىزدى. مۇحتاروۆتىڭ سوزىنشە، بۇل ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ، اۋماقتىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ شەشىمىنە داۋ ايتۋعا نەگىز بولماق.

"سايلاۋعا ۇمىتپەن باردىم. بىراق قاتەلەسىپپىن. دەگەنمەن ءارى قاراي دا قۇقىعىمىز ءۇشىن كۇرەسەمىز. ءبىز اپەللياتسيالىق شاعىم تۇسىرەمىز" دەدى مۇحتاروۆ.

بۇگىن، 20 ناۋرىزدا ادام قۇقىعى جونىندەگى حالىقارالىق بيۋرودا سايلاۋعا ءوز-ءوزىن ۇسىنعان كانديداتتار مۇحتار تايجان تا ءباسپاسوز ءماسليحاتىن وتكىزىپ، سايلاۋدى مويىندامايتىنىن مالىمدەدى.

- داۋىس ساناۋ پروتسەسى زاڭسىز بولدى. زاڭ بويىنشا باقىلاۋشىلار 1,5 مەترگە دەيىن جاقىنداۋعا قۇقىلى، بىراق ولاردى جولاتپادى. بيۋللەتەندەگى بەلگىلەردى كورەتىن مۇمكىندىگى بولمادى. ولار كورەيىنشى دەگەندە پوليتسيا شاقىردى. وسى ءۇشىن ارىز بەردىك، - دەدى تايجان جيىندا.

19 ناۋرىزدا تايجان مەن تاعى ءبىر جەكە كانديدات سانجار بوقاەۆ سايلاۋدى زاڭسىز دەپ تانۋدى تالاپ ەتىپ، الماتىداعى اكىمشىلىك سوتقا شاعىم تۇسىرگەن.

ورتالىق سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ (وسك) مالىمەتىنشە، ەلدە 19 ناۋرىزدا وتكەن كەزەكتەن تىس ءماجىلىس جانە ءماسليحات سايلاۋىنا سايلاۋشىلاردىڭ 54,19 پايىزى داۋىس بەرگەن. ياعني سايلاۋعا قۇقىعى بار 12 ميلليون ادامنىڭ 6,5 ميلليونى داۋىس بەرگەن.

تاۋەلسىز باقىلاۋشىلار سايلاۋ كۇنى زاڭ بۇزۋ فاكتىلەرى تىركەلگەنىن مالىمدەگەن. ولار ۋچاسكەلىك سايلاۋ كوميسسياسىنىڭ مۇشەلەرى بايقاۋشىلاردىڭ ءجۇرىپ-تۇرۋىن شەكتەگەنىن، ولارعا ۆيدەو تۇسىرۋگە تىيىم سالعانىن، كەيبىر سايلاۋ ۋچاكەسىندە باقىلاۋشىلاردى داۋىس بەرەتىن ورىن كورىنبەيتىن جەرگە وتىرعىزىپ قويعانىن مالىمدەدى. باقىلاۋشىلار مەن تەلەگرام كانالدار بيۋللەتەندى توپتاپ سالۋ، "كارۋسەل ادىسىمەن" داۋىس بەرۋ بايقالاتىن ۆيدەولار جاريالاپ جاتىر

وسك تاۋەلسىز باقىلاۋشىلار ايتقان فاكتىلەرگە قاتىستى ەشقانداي مالىمدەمە جاساعان جوق.

19 ناۋرىز تۇندە ءماجىلىس سايلاۋىنىڭ ەكزيت-پولل ناتيجەسى جاريالانىپ، وندا بيلىكتەگى "امانات" پارتياسى 50 پايىزدان اسا داۋىسپەن الدا كەلەدى.

ەكزيت-پولل دايىنداعان ءۇش ۇيىمنىڭ دا ناتيجەلەرى ءبىر-بىرىنە وتە ۇقساس. ۇشەۋىندە دە "امانات" سايلاۋشىلاردىڭ جارتىسىنان استامىنان "قولداۋ تاپقان". ەكىنشى ورىندا بۇرىن پارلامەنتكە ەنبەي كەلگەن "اۋىل" پارتياسى تۇر. سايلاۋ قارساڭىندا عانا قۇرىلعان "رەسپۋبليكا" پارتياسى ءوزىن "پارلامەنتتەگى وپپوزيتسيا" دەپ اتايتىن "اق جولمەن" كەيدە تەڭ تۇسكەن، كەيدە ءتىپتى ودان دا اسىپ كەتكەن.

قازاقستان حالىق پارتياسى دا پارلامەنتكە ءوتۋى مۇمكىن. جالپىۇلتتىق سوتسيال-دەموكراتيالىق پارتيانىڭ ناتيجەسى 5 پايىزدىق مەجەنىڭ ار جاق-بەر جاعىندا. ەكى ەكزيت-پولل جسدپ ماجىلىسكە ءوتتى دەسە، بىرەۋىندە مەجەگە ءسال جەتپەي قالعان.

وسك سايلاۋدىڭ الدىن الا رەسمي قورىتىندىسى 20 ناۋرىزدا جاريالاناتىنىن مالىمدەگەن.

 

Abai.kz

2 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1465
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3233
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5364