بۇگىن قازاقستان سىرتقى ىستەر مينيسترلىگى قىتايمەن ءوزارا ۆيزاسىز رەجيم تۋرالى پىكىر ءبىلدىردى.

«وسىدان ءبىر اي بۇرىن بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىنىڭ وكىلدەرىنە ارنالعان اپتا سايىنعى بريفينگىمدە ءبىزدىڭ مەملەكەت قىتايمەن ءوزارا ۆيزاسىز رەجيم تۋرالى كەلىسىمگە قول قويۋ ءۇشىن ءتيىستى جۇمىس جۇرگىزىپ جاتقانىن جاريالاعان ەدىم.

بۇل كەلىسىم ەكى ەل اراسىنداعى قارىم-قاتىناستاردىڭ دامۋىنا، ازاماتتار اراسىنداعى بايلانىستارعا، ساۋدا ساتتىقتى كەڭەيتۋگە ايتارلىقتاي قولداۋ بولاتىنى ءسوزسىز. ونى بارلىعىمىز ءتۇسىنىپ وتىرمىز. قازىرگى گەوساياسي جاعدايدا قازاقستان ءۇشىن نەعۇرلىم كوپ ەلدەرمەن تىعىز قاتىناس ورناتۋ ۇتىمدى ەكەنىنە كۇمان جوق. وزدەرىڭىز بىلەتىندەي، ءبىز سىرتقى ساياساتتا كوپۆەكتورلى باعىتتى تاڭداپ، وسى كۇنگە دەيىن ونى تابىستى جۇزەگە اسىرىپ كەلەمىز.

الايدا الەۋمەتتىك جەلىلەردە قازاقستان مەن قىتاي اراسىنداعى قاتىناستى جاڭا دەڭگەيگە شىعاراتىن قۇجاتقا قول قويۋعا قارسى ءبىر توپ بەلسەندى قالىڭ جۇرتشىلىققا قاتە اقپاراتتى تاراتىپ جاتىر. وسىعان وراي، سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ اتىنان جوعارىدا ايتىلعان كەلىسىمگە قاتىستى قىسقاشا تاعى دا قوسىمشا اقپارات بەرەيىن.

بۇل كەلىسىمگە قول قويساق، قىتاي ازاماتتارى ەلىمىزگە قاپتاپ كىرەدى دەگەن پىكىر شىندىققا جاناسپايدى. سەبەبى بىلتىر شىلدە ايىنان باستاپ قازاقستان يران، ءۇندىستان جانە قىتايدىڭ ازاماتتارىنا ەلىمىزگە 14 كۇنگە دەيىن ۆيزاسىز كىرۋگە رۇقسات بەرگەن. وزدەرىڭىز كورىپ وتىرعانداي، اتالعان ەلدەردىڭ، اسىرەسە قىتاي ازاماتتارىنىڭ ءبىزدىڭ كوشەلەردە قاپتاپ جۇرگەنىن كورىپ وتىرعان جوقپىز. بۇل شارا رەسپۋبليكامىزدىڭ ينۆەستيتسيالىق كليماتىن جانە تۋريستىك الەۋەتىن ارتتىرۋ، سونداي-اق ىسكەرلىك بايلانىستاردى دامىتۋ ءۇشىن جاسالعان. ەكونوميكالىق تۇرعىدان بۇل باستاما ءوزىنىڭ وڭ ناتيجەسىن بەرۋدە.

ەلىمىز بەن قىتاي اراسىنداعى ۆيزاسىز رەجيم، ەڭ الدىمەن، قازاقستان ازاماتتارىنىڭ كورشى مەملەكەتكە بارۋىنا بارىنشا قولايلى جاعداي تۋدىرادى. ەگەر بۇرىن تەك قىتاي ازاماتتارى بىزگە ۆيزاسىز 14 كۇنگە كىرە الاتىن بولسا، بۇل كەلىسىمنەن كەيىن ولار دا، ءبىز دە ءبىر بىرىمىزگە 30 كۇنگە دەيىن ۆيزاسىز بارا الاتىن بولامىز. مىسالى، قازاقستان ازاماتتارى بۇگىندە ۆيزاسىز، لەزدە تۇركيا مەن بىرىككەن اراب امىرلىكتەرىنە قىدىرىپ بارىپ قايتىپ جاتىر. ەندى ءدال سولاي قىتايعا دا ءبىر عانا پاسپورتپەن بارىپ كەلۋگە بولادى.

ۆيزاسىز قازاقستانعا كەلگەن قىتاي ازاماتتارى ەلىمىزدە قالىپ قويادى، جۇمىس ورىندارىمىزدى تارتىپ الادى دەگەن پىكىرلەر جاڭساق. ويتكەنى ۆيزاسىز رەجيم تەك تۋريستىك جانە ىسكەرلىك ساپارلارعا ارنالادى جانە جۇمىس ىستەۋگە رۇقسات بەرمەيدى. قىزمەت ەتۋگە بولەك ارنايى جۇمىس ۆيزاسىن الدىن الا راسىمدەۋ قاجەت.

بۇرىن قىتايعا بارۋ ءۇشىن ۆيزانى اشۋ، كونسۋلدىق الىمدى تولەۋ، ۇزاق كەزەكتە تۇرۋ (كەيدە 2-3 ايعا دەيىن), ۆيزا راسىمدەيتىن ارنايى كومپانيالاردىڭ قىزمەتىنە قوماقتى اقشا تولەۋ كەرەك ەدى. ال ۆيزاسىز رەجيم ەنگىزىلگەننەن كەيىن بۇل شارالاردىڭ ەشبىرى قاجەت بولمايدى.

ۆيزاسىز رەجيم قاي ەلدە بولسىن شەتەلدەن كەلەتىن تۋريستەردىڭ سانىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان. بۇل ەكونوميكاعا وڭ اسەر ەتەدى، ويتكەنى ەلگە كەلگەن تۋريست مىندەتتى تۇردە قوناق ۇيدە تۇرادى، كافە مەن مەيرامحانالاردا تاماقتانادى، كولىك قولدانادى، جالپى ايتقاندا ەلدە ءبىراز اقشا جۇمسايدى. ال قىتايلىق تۋريستەر الەمدە قالتالى تۋريستەر سانىنا جاتادى.

قورىتا كەلگەندە، ۆيزاسىز رەجيمنەن قاۋىپ جوق. ءبىز بۇدان پايدا كورمەسەك، ۇتىلمايتىنىمىز انىق. الەمنىڭ ەكىنشى ەكونوميكاسى سانالاتىن قىتايمەن ءوزارا ءتيىمدى ساياساتتى جۇرگىزۋ ەلىمىزدىڭ ۇلتتىق مۇددەسىنە تولىق ساي كەلەدى»،- دەپ جازدى ءسىم رەسمي وكىلى ايبەك سمادياروۆ ءوزىنىڭ Facebook پاراقشاسىندا.

Abai.kz