جۇما, 29 ناۋرىز 2024
جاڭالىقتار 4021 0 پىكىر 2 قىركۇيەك, 2013 ساعات 05:39

جانسايا سىدىقباي. ناعىز پۋبليتسيست

بالا كەزىمىزدە ءتۇرلى ەرتەكتەر وقىپ وسسەك، ءسال ەس جيا كەلە ادەبي كىتاپتارعا قۇلاش ۇراسىڭ. ءسويتىپ پروزادان پوەزياعا، پوەزيادان پۋبليتسيستيكاعا ويىساسىڭ. بالكىم جاس شاماسى يا  ىشكى ىزدەنىستىڭ سۇراۋى بولار، قيال-عاجايىپتى بالالىق شاققا قالدىرىپ، كوركەم ادەبيەتتى ۋاقىتشا كىدىرتىپ، شىنايى ءومىردىڭ ءوزى بەينەلەنگەن دۇنيەلەرگە قۇنىعا باستايسىڭ. بۇل تۇرعىدا ۋاقىت تا ءوزىنىڭ ۇسىنىستارىن ۇسىنۋدان تولاستامايدى. تەك شارشاپ قالماساڭ بولدى، وقي بەر، ىزدەنە بەر. وسىنداي ىزدەنىسكە تولى جانداردىڭ ايتەۋىر ادام جانىنا اقپاراتىن دا، ءتالىمىن دە قوسا بەرەتىن ماعىنالى شىعارمالارىن، جازبالارىن كورسەم سۇيسىنە وقيتىنىم بار.
وسىلايشا ويدا جوقتا بەلگىلى جۋرناليست قالي سارسەنبايدىڭ «ونەر-ءومىر» اتتى كىتابى قولىما ءتۇستى. بۇل كىتاپ تالعاپ وقيتىن وقىرماننىڭ سىن-تارازىسىنان سۇرىنبەي-اق وتەتىن دۇنيە. اسىرەسە، قازاقتىڭ ماڭدايىنا بىتكەن تالانتتارىن تاپتىشتەپ جازىپ، ولاردىڭ تاعدىرىنا، ونەرىنە ءۇڭىلتىپ، بىراۋىق وتكەنىمىز بەن كەتكەنىمىزدى تۇگەندەۋگە شاقىرادى. ءتىرى تالانتتى بارىندا قادىرلەپ، قۇرمەتتەۋگە، ال دۇنيەدەن وتكەندەرىن ارداقتاۋىمىزعا نە كەدەرگى دەگەن ساۋالدى كولدەنەڭ تاستايدى.

بالا كەزىمىزدە ءتۇرلى ەرتەكتەر وقىپ وسسەك، ءسال ەس جيا كەلە ادەبي كىتاپتارعا قۇلاش ۇراسىڭ. ءسويتىپ پروزادان پوەزياعا، پوەزيادان پۋبليتسيستيكاعا ويىساسىڭ. بالكىم جاس شاماسى يا  ىشكى ىزدەنىستىڭ سۇراۋى بولار، قيال-عاجايىپتى بالالىق شاققا قالدىرىپ، كوركەم ادەبيەتتى ۋاقىتشا كىدىرتىپ، شىنايى ءومىردىڭ ءوزى بەينەلەنگەن دۇنيەلەرگە قۇنىعا باستايسىڭ. بۇل تۇرعىدا ۋاقىت تا ءوزىنىڭ ۇسىنىستارىن ۇسىنۋدان تولاستامايدى. تەك شارشاپ قالماساڭ بولدى، وقي بەر، ىزدەنە بەر. وسىنداي ىزدەنىسكە تولى جانداردىڭ ايتەۋىر ادام جانىنا اقپاراتىن دا، ءتالىمىن دە قوسا بەرەتىن ماعىنالى شىعارمالارىن، جازبالارىن كورسەم سۇيسىنە وقيتىنىم بار.
وسىلايشا ويدا جوقتا بەلگىلى جۋرناليست قالي سارسەنبايدىڭ «ونەر-ءومىر» اتتى كىتابى قولىما ءتۇستى. بۇل كىتاپ تالعاپ وقيتىن وقىرماننىڭ سىن-تارازىسىنان سۇرىنبەي-اق وتەتىن دۇنيە. اسىرەسە، قازاقتىڭ ماڭدايىنا بىتكەن تالانتتارىن تاپتىشتەپ جازىپ، ولاردىڭ تاعدىرىنا، ونەرىنە ءۇڭىلتىپ، بىراۋىق وتكەنىمىز بەن كەتكەنىمىزدى تۇگەندەۋگە شاقىرادى. ءتىرى تالانتتى بارىندا قادىرلەپ، قۇرمەتتەۋگە، ال دۇنيەدەن وتكەندەرىن ارداقتاۋىمىزعا نە كەدەرگى دەگەن ساۋالدى كولدەنەڭ تاستايدى.
كىتاپتى وقىپ وتىرىپ، ۇلتىن وسىنشاما سۇيەتىن، رياسىز جۇرەگىمەن جانى اشيتىن، ەل تالانتتارىنىڭ وزىنە لايىق باعاسىنا يە بولعانىن قالايتىن جاننىڭ بارىن كورىپ قايران قالدىم. «وسى قازاقتا ونىڭ ىشىندە جۋرناليستيكا الەمىندە تالانتى مەن تارلانىن، جاقسىسى مەن جايساڭىن جانكەشتىلىكپەن ىزدەگەن جان بار ما؟» دەپ بىرەۋ الدا-جالدا سۇراي قالسا، مەن ويلانباستان قالي سارسەنباي دەر ەدىم.
جاڭالىعى ءسات سايىن جاڭارىپ جاتقان تۇستا قالامىڭ مۇقالماي، (بۇل ونەردىڭ بارلىق تۇرىنە قاتىستى) ومىرشەڭ تۋىندىلار اكەلىپ، ۋاقىتتىڭ قاي كەزەڭىندە دە ۇلى ونەرمەن ماڭگى جاساپ قالۋدى راس، جاراتۋشى تالانتقا عانا بۇيىرادى. ونىڭ تاپسىرماسى دا سول، ىشتەگى ونەرىن ولتىرمەۋ، سىرتقا شىعارۋ. ال، باعالاۋ – زەردەلى جانداردىڭ عانا ءىسى بولسا كەرەك. سەبەبى، ورە، تالعام، ولشەم دەگەن ۇعىمدار تۇرعىسىنان كەلسەك، قالىڭ بۇقاراعا «ونەردى وبەكتەپ، تالانتىڭدى ايالامادىڭ» دەپ وكپەلەۋ ارتىق سياقتى.
«ونەر-ءومىر» ماعان نەسىمەن ۇنادى؟ شىنايىلىعىمەن. مۇندا اعانىڭ ءار جىلدارى جازعان جازبالارى جۋرناليستيكانىڭ تالاي-تالاي تارامدالعان جولدارىنان وتكەنىن، ۇلتىمىزدا قانداي قايماقتار بولعانىن، ولاردىڭ تالانتى مەن تاعدىرى قالاي وتكەندىگىن باياندايدى. كىتاپتى وقىپ وتىرىپ، قانشاما اقپاراتقا قانىق بولدىم. مەن بىلمەيتىن تالانتتاردىڭ كوپتىگىمەن قاتار، ولاردىڭ سالعان كارتينالارى، جازعان دۇنيەلەرى، سالعان اندەرىن شىنىمەن ءبىر تىڭداپ، كورىپ شىقسام ەكەن دەگەن وي كەلدى. ولار كىم؟ راسىندا ولار نەگە ەلەنبەگەن؟ ءوز باسىم يليا جاقانوۆتى تەك كومپوزيتور عانا دەپ ءبىلىپ كەلىپپىن. سويتسەم ول كىسىنىڭ «ەدىل-جايىق»، «اسەل»، «جايلاۋكول كەشتەرى»، «سالتانات»، «ساعىنىش» ت.ب. اندەرىنەن باسقا بىرنەشە پوۆەستەرى مەن اڭگىمەلەرى، «ىقىلاس» اتتى رومانى بار ەكەن.
بۇدان باسقا، ىقىلاس كۇيشى مەن قۇندى جادىگەر سانالاتىن قوبىزدى ساقتاپ كەلگەن كۇيشىنىڭ كەلىنى ءرازيا تۋرالى، كوپ جىل وزبەكتەردىڭ اراسىندا بولىپ، ەلگە ورالعان سۋرەتشى ورال تاڭسىقباەۆ، كۇيشى قالي جانتىلەۋوۆ، ساحناگەر قاپان بادىروۆتىڭ اكتەرلىك قىرىنان باسقا قالامگەرلىك قارىمى، «ۇيلەنۋ وڭاي، ءۇي بولۋ قيىن»، «جۇمىلا كوتەرگەن جۇك جەڭىل» دەگەن كۇندەلىكتى اۋىزەكى قولدانىسقا ەنىپ كەتكەن ءسوزدىڭ يەسى اقىن مۇزافار ءالىمباي ەكەنىن، ءوزىنىڭ دە، تالاي جۋرناليست اعالاردىڭ ۇستازى بولعان پروفەسسور تاۋمان اماندوسوۆ، «قارا كەمپىر» انىنە ارقاۋ بولعان قالي اپا، قازاقستانداعى كاسىبي سكريپكا مەكتەبىنىڭ نەگىزىن سالعان سكريپكاشى ايتكەش تولعانباەۆ، سۋرەتشى مولداحمەت كەنباەۆ، «بەۋ، قىزدار-ايداعى» سەركە رولىمەن قازاق كورەرمەندەرىنىڭ ماڭگى جادىندا قالعان اكتەر ەسبولعان جايساڭباەۆ، اكتەر ءانۋار مولدابەكوۆ، مارقۇم سۋرەتشى ساكەن عۇماروۆ، مارقۇم اكتەر مەيىرمان نۇرەكەەۆ تۋرالى، ونىڭ «ءرولدىڭ ۇلكەن-كىشىسى جوق قوي. كەيبىر ارىپتەستەرىمنىڭ بويىندا مىناداي بىرجاقتى ۇشقارى پىكىر بار. كوبىنە ورتا تۇستاعى، باس كەيىپكەرلەردى ويناعىسى كەلەدى. ارينە، ونداي رولدەردى كىم ارماندامايدى دەيسىز. بىراق كيىمنىڭ اركىمگە ءپىشىلۋى ارقيلى عوي. مىسالى، مەن رومەو مەن قوبىلاندىنى ويناي الماس ەدىم. وينارمىن-اۋ، بىراق ءدال ويلاعانداي بولا ما؟ سەبەبى مەنىڭ جان-دۇنيەمە بۇل كەيىپكەرلەر كەلىسپەيدى» دەپ اعىنان جارىلا مويىنداۋىن ەرلىكپەن پاراپار دەر ەدىم. سەبەبى، سوڭعى جىلدارى نەشە ءتۇرلى فيلمدەر ءتۇسىرىلىپ كەتتى. ونىڭ كوركەمدىك دەڭگەيىن ءسوز ەتۋدەن بۇرىن، سول كارتيناعا رەجيسسەردىڭ اكتەر-اكتريسا تاڭداۋداعى كورەگەندىلىگى مەن ارتىستەردىڭ دە وزىنە لايىق رولدە ويناۋىنا كەلىسىم بەرىپ جاتۋى وتە سيرەك قۇبىلىسقا اينالدى. ارزانقول ءفيلمنىڭ عۇمىرى دا ارزانعا باعالانادى. جانە ول جىل وتپەي جاتىپ ۇمىتىلا باستاسا كىمگە وكپەلەيسىز؟ ءبىر قىزىعى، نە نارسە بولسا دا جىلت ەتىپ كورىنىپ قالۋعا قۇمار جانداردىڭ تالپىنىسى، سول «جىلت ەتپەدەن» اسىپ كەتپەيتىنىن تۇسىنگىسى كەلمەيتىنى وكىنىشتى. قىسقاسى، كوپ ونەر مايتالماندارىنىڭ «مىناۋ ماعان ارنالماعان» دەپ ايتا الاتىن باتىلدىعى بولسا ەكەن دەيسىڭ. ارينە، كۇنكورىس دەگەن وزەكتى ماسەلە بار، بىراق ونەردى بيىك باعالايتىن پاراساتتى جاندار قاشاندا قاراپايىم، ءوز بيىگىندە قالماق. سونداي جاننىڭ ءبىرىن قالي اعا وپەرا ءانشىسى، «ساحنادا سەگىز جىل عانا «عۇمىر كەشكەن» امانكەلدى سەمبين» دەيدى. ءانشى تۋرالى وقىپ وتىرىپ راسىندا ونىڭ ساحناعا قايتا ورالعانىن، «قارعاش» اتتى ءانىن شىرقاعانىن تىڭداعىڭ كەلىپ كەتەدى.
بۇدان بولەك، «كىشكەنتاي گەنەرالدار» اتتى كىتاپتىڭ اۆتورى، جازۋشى پەرنەباي دۇيسەنبين، «اقتابان شۇبىرىندى» كارتيناسىنىڭ اۆتورى سۋرەتشى ماعاۋيا امانجولوۆ، «قولدى بولعان ءۇش تۋىندى» اتتى ماقالاسىندا سۋرەتشى توقتار بەيسەنبينوۆ تۋرالى جازعان ماقالالارى دا وقىرمانىن بەيجاي قالدىرمايدى. توقتاردىڭ اقىن مۇقاعاليدىڭ پورترەتىن بەرۋدەگى وزگەشە ءستيلىن بىلاي جەتكىزەدى: «وسىناۋ پسيحولوگيالىق كارتينانىڭ ءون بويى كۇرەسكە تولى ەدى. قوعامنىڭ بار دەرتى مەن كەسەلىن جۇرەگىنەن وتكىزگەن، ابدەن كىسىكيىكتەنىپ، جالعىز قالعان مۇقاعالي بار ەدى وندا. مۇقاعالي ارقىلى ول بارشا تالانتتىڭ تاعدىرىن جازىپ ەدى. ارينە، سۋرەتشى جەڭگەيگە رەنجىگەن جوق... ول كىسى باسقا مۇقاعاليدى كورگىسى كەلگەن شىعار» دەپ توپشىلايدى. بۇدان كەيىن سۋرەتشى توقتار اكتەر كەنەنباي قوجابەكوۆتىڭ پورترەتىن سالعىسى كەلەدى. جۋرناليست قالي اعانىڭ وسى ءساتتى قالاي جەتكىزەتىنىن وقىپ كورىڭىز: «اپپاق الەم، اسپان مەن جەردىڭ اراسى. مۇقاعالي مەن كەنەنباي. ەكەۋى كوگىلدىر كەڭىستىكتە قالقىپ كەلە جاتىر. اكتەر ارباسىندا شالقايا ءتۇسىپ وتىر. اربانى ۇلى اقىن يتەرىپ كەلەدى. عاجايىپ ءبىر جاراسىم.
سۋرەتشى سويلەپ وتىر. كارتينانىڭ قارىنداشپەن سالىنعان نوبايىن كەنەكەڭنىڭ الدىنا تاستاي بەردى. ول ويلانىپ قالدى.
– مۇقاعاليمەن ءبىر سۋرەتكە تۇسسەم دەۋشى ەدىم. سول ارمانىمدى سەن جۇزەگە اسىردىڭ، اينالايىن. ۇلى اقىن مەنىڭ اربامدى يتەرىپ كەلە جاتسا ودان ارتىق نە كەرەك. مىناۋ ءوزى ءبىر قۇتتى كۇن بولدى-اۋ، مۇقا، - دەپ الدىندا تۇرعان ەسىك پەن توردەي كارتيناعا كۇلىمسىرەي قارادى.
...وكىنىشكە وراي، ونىڭ بىتكەنىن كەنەكەڭ كورە الماي كەتتى» دەپ جازادى. ءۇشىنشى كارتيناسىنا نىسانا ەتىپ سۋرەتشى اكتەر ءانۋار مولدابەكوۆتى العان. ءبىر وكىنىشتىسى، بۇل ءۇش تۋىندى دا قولدى بولىپتى. ودان باسقا، «جانسەبىل» ءفيلمىنىڭ رەجيسسەرى اياعان شاجىمباەۆ پەن وسى فيلمدە باستى ءرولدى سومداعان اكتەر قاسىم جاكىباەۆ، ماماندىعى حيميك بولا تۇرا كۇي تىڭدايتىن رەكتور، بۇرىنعى پارلامەنت دەپۋتاتى جۇماعالي ناۋرىزبايدى: «ادەتتە ۇلكەن ينتەللەكتۋال، بيىك ورە يەسى تۋرالى قالام تەربەۋ قيىنداۋ ءىس. ونىڭ ۇستىنە ۇستاز بولسا...
قاي قيىرعا سالساڭ دا اكادەميالىق، ەنتسيكلوپەديالىق ءبىلىم ورەسىن بايقاتىپ كەتىپ وتىراتىن، كوسىلىپ ءبىر كەتكەندە الدىنا ءجۇز ات سالساڭ دا توقتاۋى مۇمكىن ەمەس كۇيگە ەنىپ، ءوزىڭ تۋرالى وزىڭنەن «ارتىق» ءبىلىپ وتىرسا، ونداي ازامات جونىندە باسقانىڭ دا ءبىلىپ، ويلانا ءجۇرۋى ءۇشىن قالام ۇستادىم» دەيدى. دۇرىس ۇستاعانسىز اعا دەدىم وقىپ وتىرىپ. سودان كىتاپ دۇكەنىنە بارعان كەزدە كەزدەيسوق جۇماعالي ناۋرىزبايدىڭ، اقىن ولجاس سۇلەيمەنوۆتىڭ قادىر مىرزا ءالي اۋدارعان ولەڭ كىتابىن، جازۋشى تاكەن الىمقۇلوۆتىڭ كۇي تۋرالى جازعان كىتاپتارىن ساتىپ الىپ وقۋىما تۇرتكى بولدى. اعانىڭ ىزدەنگىش قاسيەتى وقىرمانىن دا ەرىكسىز جەتەلەتىپ قوياتىن سيقىرى بار ەكەن. سونداي-اق، وزىمىزگە ەمەس، شەتكە تانىمال انگليادا تۇراتىن اعايىندى مۋزىكانتتار ەلۆيرا، الفيا، ەلەنورا ناقىپبەكوۆالار، رەسەيدە تۇراتىن وپەرا جانە بالەت تەاترىنىڭ ءبيشىسى التىناي اسىلمۇراتوۆا ت.ب. تۇلعالار تۋرالى جازعاندارى جەتەرلىك. مەن مۇندا كوزى ءتىرىسى بار، دۇنيەدەن وتكەندەرى بار، ەلگە ەسىمدەرى ونشا تانىس ەمەس، اعانىڭ كىتابىن وقىعاننان كەيىن عانا بارىپ بىلگەندەرىمدى اتاپ وتۋگە تىرىستىم.
كىتاپتىڭ سوڭعى ءبولىمى سۇحباتتار مەن ەلتانۋعا ارنالىپتى. جاقسى جيناقتىڭ ۇتىمدىلىعى سول، وقىرمانىنا بوس اۋەزە، لەپىرمە، كوپىرمە اڭگىمەلەر ۇسىنباعان. نە نارسە جازسا دا تياناقتى، تۇششىمدى جەتكىزە بىلگەن. ءسوز ساپتاۋى، ءستيلى ءوزى ايتپاقشى قوڭىر كۇي شەرتىپ تۇرعانداي. ويلادىم، ادام ءوز ءومىرىن تەك جاقسى ادامدارعا ارناپ، سولار تۋرالى جاقسى دۇنيەلەر جازىپ، ويىن دا، ماقساتىن دا تەك اق نيەتكە بۇرسا، سول ادام سول ادەمى ءومىردى كەشىپ كەلگەندىگى بولماق. ءبىراز جىلدار وتكەن سوڭ ارتىڭا قارايلاعان كەزدە، ءومىرىڭنىڭ كوپ بولشەگىن كىل جايساڭدار مەن جاقسىلارعا ارناعانىڭ، ولار تۋرالى ىزدەنگەن ۋاقىتىڭا رازى بولاتىنىڭ قانداي عانيبەت. جيناققا دا، ونىڭ اۆتورىنا دا سۇيسىنگەن سەبەبىم وسى.
ەكىنشى ءبىر سۇيسىنگەنىم، قاي ماقالاسىن الىپ قاراساڭ دا جۇرەگىڭە جاقىن، جىلى جازادى، كوپكە دەيىن ەسىڭدە قالادى. پۋبليتسيستيكاعا دەگەن ماحابباتىڭدى ارتتىرا ءتۇسىپ، قالام يەلەرىنە دەگەن قۇرمەتىڭدى كۇشەيتە تۇسەدى. ايتپەسە، قالي اعانى بىلاي ومىردە كورىپ، جۇزدەسىپ سۇحباتتاسقان كىسىم ەمەس. بىلەتىنىم، تەك سىرتتاي عانا. ونىڭ ۇستىنە، قايبىر جىلدارى اعانىڭ «جاس قازاق» گازەتىنە (اۆتورى ا.مانتاەۆا) بەرگەن سۇحباتىنداعى مىنا ءسوزى دە كوكەيىمە ءدوپ ءتۇستى. «رۋحاني تۇرعىدا جەتىلمەگەن ادام ۇلتىنا ەشقانداي پايدا اكەلمەيدى. ءوزىنىڭ قاراقان باسىنىڭ كۇيىن كۇيتتەيتىن ادامنان نە كۇتۋگە بولادى؟ ارينە، ەشتەڭە. مىسالى، ماعان بىرەۋ وزبەكالىشىلسىڭ، ءسابيتشىلسىڭ (ورازباەۆ), ءاسانالىشىلسىڭ، اقسەلەۋشىلسىڭ دەسە، قۋانار ەدىم. تاريحتى تۇلعالار جاسايدى. ولار – قازاقتىڭ مادەنيەتى مەن ونەرىن دامىتقان دارا تۇلعالار، بار قازاققا ورتاق تۇلعالار.   
ءبارى الىپپەدەن باستالادى. مۇحتار ماعاۋيننىڭ «قازاق تاريحىنىڭ الىپپەسى» اتتى كىتابى بار. وسى كىتاپتى مەكتەپ باعدارلاماسىنا الدەقاشان ەنگىزۋ كەرەك ەدى. ءبىزدىڭ تاريحشىلار كىتاپتى كۇردەلى تىلمەن جازادى. ونىڭ وزىنە ءبىر تۇسىندىرمەشى كەرەك. ال ماعاۋيننىڭ كىتابى بالانىڭ ۇعىمىنا ساي تىلمەن جازىلعان. بالانىڭ ءبىلىمدى، پاراساتتى، ويلى ادام بولۋى وقۋلىققا بايلانىستى. وقۋلىق تۇزەلمەي، ۇرپاق تۇزەلمەيدى»- دەيدى. ءدال ايتادى. وسى جولداردى وقىپ وتىرىپ اعامەن پىكىرلەس ەكەنىمە قۋانىپ قالدىم. ويتكەنى، مەكتەپ پەن جوو-دا وقىپ جۇرگەن جىلدارى «ءوز تاريحىڭدى وقي عوي» دەپ ۇسىنعان وقۋلىقتارعا مەنىڭ دە قارنىم قاتتى اشاتىن.
قازىر كول-كوسىر ۇزاق جازىلعان ماقالانى كوبىسىنىڭ وقىعىسى كەلمەيتىنى راس. ارينە، ەگەر جازعانى تاپسىرىستىڭ اياسىندا بولسا، كىنالىنىڭ كىم ەكەنىن ىزدەپ جاتۋ دا، سونشاما قاراجات كەتكەن باسىلىمدى دا، وعان كەتكەن بوياۋ مەن تەحنيكالىق شىعىنداردى ايتىپ جاتۋدىڭ ءوزى ارتىق. وقىلاتىن دۇنيە جازۋ، جۋرناليستيكاداعى ولەرمەندىك، وقىرمانعا دەگەن ادالدىق كوبىمىزگە جەتىسە بەرمەيدى. ال مۇنداي كەمشىلىكتەردى قالي اعانىڭ جازعاندارىنان كەزدەستىرگەم جوق. كەزدەستىرگىم كەلمەيدى دە. ونسىز دا بۇگىنگىنىڭ وقىرمانى قىسقا جازىلعان اقپاراتپەن سۋسىنداپ، كورەرمەندەرى سەريالدار مەن ءتۇرلى توك-شوۋلاردى تاماشالاۋدىڭ جەتەگىندە كەتىپ وتىر. اقپاراتتىڭ بۇل اعىمىنان قاشان شىعامىز دەپ كۇتۋ قيسىنسىز. ويتكەنى، ماسسمەديا جىلدامدىقتى ۇيرەتۋمەن قاتار، قۇندىلىقتاردى دا ساراپتاۋعا الىپ كەلدى. «نەنىڭ جاقسى، نەنىڭ جامان ەكەنىن ايىرا الماساڭ وزىڭنەن كور. وعان جەدەل دامىپ بارا جاتقان اقپارات اعىسى كىنالى ەمەس» دەگەن قاعيدا سانامىزعا كۇن سايىن ءسىڭىپ كەلە جاتقانى تالاسسىز شىندىق.        
ناعىز جۋرناليست نەمەسە ناعىز پۋبليتسيست اتانۋ ءبىر كۇننىڭ ەنشىسىمەن شەشىلمەيدى. ەنشىلەۋ ءۇشىن دە ەسەلى ەڭبەك كەرەك. قالي اعانى قانجىعاسىنا قازىنانى تولتىرا العان،  ۇلت  جاۋھارلارى مەن مارجاندارىن تالماي ناسيحاتتاپ كەلە جاتقان داۋىلپاز جۋرناليست دەسەم، ماعان ۇرىسپايتىن شىعار. ارتىق سوزدەرىم بولسا، ايتار سىنىڭىزدى كوتەرەمىن.
حوش، ءۇشىنشى ءسۇيسىنىسىمدى اعانىڭ كىتاپتاعى كەيبىر ءوز سوزدەرىمەن تۇيىندەسەم دۇرىس بولار. مۇنى اعا ەكەۋمىزدىڭ بىرلەسىپ ايتقان دۋەتى دەپ قابىلداساڭىز دا ءوزىڭىز بىلەسىز. جانە مۇنىم اۆتوردىڭ سوزدەرىنە جارماسۋىم ەمەس، اعالار وسىلاي ايتتى دەپ ماقتان كورۋىم. سونىمەن: «تالانت – ۇلت بايلىعى، ماقتانىشى». «قوعامدى كەمەلدەندىرەتىن دە، مەملەكەت مارتەبەسىن كوتەرەتىن دە – دارىندى ادامدار». «ماقتاۋ تاۋدان قۇلاعان تاسقىن سەكىلدى، وعان توتەپ بەرۋ دە وڭاي ەمەس». «تالانت – كولەڭكەدە وسكەن گۇل سەكىلدى. وعان بىردە كۇن تۇسەدى، بىردە تۇسپەيدى. گۇلگە باپ كەرەك». «بىزدەگى ەڭ ۇلكەن ابەستىك – باسشىلار تالانتتى وزىنە قىزمەت ەتۋگە پايدالانادى». «تالانت جاس-كارى تالعامايدى. ماسەلەنىڭ ءبارىن اتاقپەن شەكتەۋ – كەرى كەتۋدىڭ جولى. اتاق – باقتىڭ ءىسى». «اۋىرماۋدىڭ جولى ارداقتىلارىمىزدىڭ اسىل سوزگە ساراڭ بولماۋى. بۇل دەرتتى بۇگىنگى، كەلەر ۇرپاق، سەن قايتالاماۋعا ءتيىسسىڭ. مارات وماروۆتى، سەكەن تۇرىسبەكوۆتى بىلگەنىڭ دە دۇرىس، ال شامشىلەردى ءبىلۋ – مىندەتىڭ». «اقان قامىسكولدى پانالاسا، ءشامشى دە «كىسىكيىكتەنىپ»، ءدىنى دە، ءدىلى دە بولەك وزگە جۇرتتىڭ اراسىنا قاشادى. بۇل – تالانتتىڭ كەۋدەسىن جانشىپ، جانىن جۇلىنقۇرتتاي جەگىدەي جەپ بارا جاتقان كوزگە كورىنبەيتىن توتاليتاريزم تۇزاعىنان قاشۋى، تىرەك تاپپاۋى. سوندىقتان دا پالەنشەكەڭە ارناپ ءان جازبادى»، «قاسكوي ەمەس، داريعا تالانتتار عانا ءبىر-ءبىرىن تۇسىنە العان». «مىنەزسىز دارىننان ونەر دە تۋمايدى»، «شىن تالانت كەيدە اساۋ، كەيدە اڭعال، كەيدە ۇرىنشاق كەلەدى».\

Abai.kz

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

العىس ايتۋ كۇنى

العىس ايتۋ كۇنى جانە ونىڭ شىعۋ تاريحى

جومارتبەك نۇرمان 1581
الاشوردا

قوجانوۆ مەجەلەۋ ناۋقانىندا (جالعاسى)

بەيبىت قويشىباەۆ 2281
عيبىرات

قايسار رۋحتى عازيز جان

مۇحتار قۇل-مۇحاممەد 3610