«سامۇرىق-قازىنا» اق توبىنىڭ ەنشىلەس كومپانيالارىن باسقارۋدىڭ جاڭا مانەرى ءوز جەمىسىن بەرۋدە. وتكەن جىلى قابىلدانعان ستراتەگيانى قاتاڭ ۇستانعان قور باسشىلىعى، تاباندى تۇردە باستى ماقسات بەلەستەرىن باعىندىرىپ، قاراماعىنداعى كومپانيالاردىڭ قۇنىن ارتتىرۋدا. اتالعان باعىتتاعى العاشقى باتىل قادامعا كەلسەك، شىعىنداردى وڭتايلاندىرۋدىڭ قاتاڭ ساياساتى ءتۇزىلىپ، پروفيلدىك ەمەس اكتيۆتەر رەتىندە باعالانعان ارتىق جۇكتەن ارىلۋ جۇرگىزىلۋدە جانە دە «اق جاعالى» قىزمەتكەرلەردى قىسقارتىپ، سينەرگيا اسەرىنە قول جەتكىزۋگە جانە بيزنەستى باسقارۋعا زاماناۋي ءىت-شەشىمدەردى ەنگىزۋگە ۇمتىلىس جاسالۋدا. 
ءۇش جىل اياسىندا قوردىڭ ەنشىلەس كومپانيالارىندا شىعىنداردى 135 ملرد تەڭگەگە ازايتۋ جوسپارلانۋدا. بۇل دەگەنىڭىز، كومپانيالاردىڭ بارلىق توبىنىڭ جىلدىق تابىسىنىڭ بەستەن ءبىر بولىگىن قۇراۋدا.
كادرلىق قاۋقار

«سامۇرىق-قازىنا» اق توبىنىڭ ەنشىلەس كومپانيالارىن باسقارۋدىڭ جاڭا مانەرى ءوز جەمىسىن بەرۋدە. وتكەن جىلى قابىلدانعان ستراتەگيانى قاتاڭ ۇستانعان قور باسشىلىعى، تاباندى تۇردە باستى ماقسات بەلەستەرىن باعىندىرىپ، قاراماعىنداعى كومپانيالاردىڭ قۇنىن ارتتىرۋدا. اتالعان باعىتتاعى العاشقى باتىل قادامعا كەلسەك، شىعىنداردى وڭتايلاندىرۋدىڭ قاتاڭ ساياساتى ءتۇزىلىپ، پروفيلدىك ەمەس اكتيۆتەر رەتىندە باعالانعان ارتىق جۇكتەن ارىلۋ جۇرگىزىلۋدە جانە دە «اق جاعالى» قىزمەتكەرلەردى قىسقارتىپ، سينەرگيا اسەرىنە قول جەتكىزۋگە جانە بيزنەستى باسقارۋعا زاماناۋي ءىت-شەشىمدەردى ەنگىزۋگە ۇمتىلىس جاسالۋدا. 
ءۇش جىل اياسىندا قوردىڭ ەنشىلەس كومپانيالارىندا شىعىنداردى 135 ملرد تەڭگەگە ازايتۋ جوسپارلانۋدا. بۇل دەگەنىڭىز، كومپانيالاردىڭ بارلىق توبىنىڭ جىلدىق تابىسىنىڭ بەستەن ءبىر بولىگىن قۇراۋدا.
كادرلىق قاۋقار
 «سامۇرىق-قازىنا» شىعىنداردى قىسقارتۋ سالاسىنداعى ءىس-قيمىلدارىن ءبىرىنشى كەزەكتە اكىمشىلىك-باسقارۋشىلىق پەرسونال سانىن وڭتايلاندىرۋدان باستادى. ەلباسى ايتقان «جاتىپىشەرلەر مەن ارامتاماقتاردى» قارماققا ءىلۋ ناۋقانى ەكى جىلعا ەكشەلگەن كەڭ اۋقىمدى قىسقارتۋعا ۇلاستى. 2012 جىلى قىسقارتىلعانداردىڭ ساناتىنا قور كومپانيالارىنىڭ باس كەڭسەلەرىندە ىستەگەن 2210 ادام ىلىكتى. بۇل كورسەتكىشتە 588 ادام «قازمۇنايگازعا»، 400 قىزمەتكەر «قازاقستان تەمىر جولىنا»، ال 701 ادام حولدينگتىڭ وزگە «بالالارى» مەن «نەمەرەلەرىنە» تيەسىلى. ءتيىستى ساناتقا حالىق اراسىندا «اق جاعالىلار» اتالاتىن اكىمشىلىك-باسقارۋشىلىق پەرسونال كىرگىزىلگەنى، وندىرىسكە قارماق سالىنباعانى اتاپ وتەرلىك جايت.
مىسالعا كەلتىرسەك، وسى قىسقارتۋعا بايلانىستى اكىمشىلىك شىعىندار بويىنشا قاراجاتتىڭ ۇنەمدەلۋى، بىلتىر 9,9 ملرد تەڭگەگە جۋىقتادى. بۇل سوما عيماراتتى جالداۋ، ەڭبەكاقى تولەۋ، ىسساپارعا جىبەرۋ، كوممۋنالدىق تولەمدەر، وقۋ، زەينەتاقى جارناسى، سالىق الىمدارى جانە وزگە دە تولەمدەردەن تۇرادى.
«سامۇرىق-قازىنا» اق مۇنىمەن توقتاماي، ءارى قاراي دا شىعىنداردى قىسقارتۋ باعدارلاماسى شەڭبەرىندە ىلگەرى جىلجۋدى ءجون كوردى. 2013 جىلعا كوزدەلگەن مەجە – تاعى 2356 اكىمشىلىك قىزمەتكەردى قىسقارتۋ. «قازاقتەلەكوم» اق باسشىسى قۋانىشبەك ەسەكەەۆتىڭ پىكىرىنشە، وڭتايلاندىرۋعا ءماجبۇرلى شارا رەتىندە قاراماي، بيزنەستى دامىتۋدىڭ مۇمكىندىگى دەپ باعالاعان ابزال. «شتاتتى ىقشامداۋ ماسەلەسى – بيزنەستى جاڭعىرتۋدىڭ ءادىسى. بۇگىنگى تاڭدا بىزدە اكىمشىلىك-باسقارۋشىلىق پەرسونالدى وڭتايلاندىرۋ ءۇش پايىز دەڭگەيىندە جۇزەگە اسىرىلدى. ءبىر انىعى، ادامدار جۇمىسسىز قالمايدى. تەلەكوممۋنيكاتسيا نارىعىنداعى قىزمەتتەر باسەكەگە قابىلەتتى بولعاندىقتان، ءار ماماننىڭ ورنى ەرەكشە»، - دەيدى ول.

ارتىق سالماق
استار ىزدەۋدىڭ قاجەتى جوق، تەك بيزنەس. شىعىنداردى ازايتۋدىڭ كەلەسى كەزەڭىن وسىلاي اتاۋعا بولادى. «سامۇرىق-قازىنا» اق 560 پروفيلدىك ەمەس اكتيۆتەر مەن نىسانداردى نارىقتا ساۋداعا سالادى نەمەسە ورتالىق جانە جەرگىلىكتى مەملەكەتتىك مەكەمەلەرگە بەرەدى.
ەڭ الدىمەن، پروفيلدىك ەمەس اكتيۆ نە دەگەندى جانە ونىڭ قور قاراماعىندا قالاي پايدا بولعانىن تارازىلاعان دۇرىس.
قىسقا دا نۇسقا تۇسىندىرسەك، پروفيلدىك ەمەس اكتيۆ – بۇل نەگىزگى قىزمەتتەن تىس شارۋا تۇرلەرى. بۇگىندە قور اۋقىمىندا پروفيلدىك ەمەس نىسان رەتىندە بىرقاتار قوناق ۇيلەر، شيپاجايلار، مەكتەپتەر، بالاباقشالار، سپورتتىق مەكەمەلەر جانە وزگە دە الەۋمەتتىك-كوممۋنالدىق نىساندار تىركەلگەن. بۇل «سامۇرىق-قازىنا» اق توبىنداعى كوپتەگەن كومپانيالارعا ءتان، تاريحي جايتتار بويىنشا قالىپتاسقان، جۇيە قۇراۋشى كاسىپورىنداردىڭ الەۋمەتتىك جۇكتەمەسى.
پروفيلدىك ەمەس اكتيۆتەر مەن نىسانداردى قايتا قۇرىلىمداۋداعى باستاما، باعزى زاماننان كەلە جاتقان جانە سان قىرلى تۇيتكىلدى تارقاتۋعا سەپتىگىن تيگىزدى. «قوناق ۇيلەر، شيپاجايلار سياقتى دۇنيەلەردى الساق. مىنە، وسىلاردىڭ بارلىعىنان، كەزىندە ساتىپ الىنعان نەمەسە سالىنعان پاتەرلەردەن، سپورتتىق نىسانداردان، شيپاجايلاردان قۇتىلۋدامىز. 2015 جىلدىڭ سوڭىنا قاراي ءبىزدىڭ كومپانيالاردىڭ قۇرامىندا پروفيلدىك ەمەس اكتيۆتەر مەن نىساندار بولمايدى دەپ بولجاۋدامىز»، - دەپ ويىن جەتكىزدى قوردىڭ باسقارۋشى ديرەكتورى نۇرلان راحمەتوۆ. قازىرگى كەزدە، ناقتى بايىپتاساق، 400 اكتيۆ پەن نىسان ناقتى يەلىكتەن شىعارىلىپ، 2013-2015 جىلدارى تاعى 150-ءىن يەلىكتەن شىعارۋ مەجەلەنۋدە. 
بۇل تۇستا «بيزنەستىڭ الەۋمەتتىك جاۋاپكەرشىلىگى قايدا؟» دەگەن ساۋالدىڭ تۋىندايتىنى انىق. جاۋابى دا ايقىن. قوردىڭ دامۋ ستراتەگياسىندا بيزنەس پەن اتقارۋشى ورگاننىڭ فۋنكتسياسى ناقتى اجىراتىلعان. العاشقىلارى تەك تابىس تاۋىپ، بيۋدجەتكە اۋدارۋى ءتيىس. ال ول جەردەن كەلەسى تاراپ الەۋمەتتىك قاجەتتىلىكتەردى بەلگىلەيدى.
توننىڭ ىشكى باۋىنداي
جوسپاردىڭ كەلەسى قۇرامداس بولىگى، ول توپتىڭ ىشىندەگى كووپەراتسيا. قور باسقارماسىنىڭ كەزەكتى كەڭەيتىلگەن وتىرىسى بارىسىندا حولدينگتىڭ باسقارما توراعاسى ومىرزاق شوكەەۆ ايتقانداي، جاڭعىرتۋدىڭ نەگىزى – ىشكى كومپانيالار توبىندا كومپانيالاردىڭ تاۋارلار مەن جۇمىستاردى، قىزمەت كورسەتۋلەردى ساتىپ الۋ كولەمىن كوبەيتۋ.
ونىڭ سوزىنە قاراعاندا، ىشكى توپتىق كووپەراتسيانى ەنگىزۋدەن تۇسەتىن جىلدىق ەكونوميكالىق تيىمدىلىك، تەك مۇناي ونىمدەرىن ساتىپ الۋ بويىنشا عانا، 6 ملرد تەڭگەگە باعالانۋدا.
مىسالدار بويىنشا تارقاتساق. بۇگىندە حولدينگتىڭ كوپتەگەن كومپانيالارى مۇناي ونىمدەرىن، «قازمۇنايگاز» اق توبىن اينالىپ ءوتىپ، دەلدالدار ارقىلى ساتىپ الادى. الىپساتار «قمگ» جاقتان قورجىنىن تولتىرىپ، وعان ءوزىنىڭ پايداسىن قوسادى دا، قور كومپانيالارىنا قايتا ساتادى. «سامۇرىق-قازىنا» اق باسشىلىعىنىڭ باستاماسى بويىنشا، كەلەسى جىلدان باستاپ، مۇناي ونىمدەرىن جەتكىزۋگە دەگەن قور كومپانيالارىمەن شارتتار تەك ۇلتتىق وپەراتورلارمەن جاسالادى. وسى ورايدا، مۇنداي جۇمىستار مەن قىزمەت كورسەتۋلەردى تالداۋدا تەك مۇناي ونىمدەرىمەن شەكتەلمەي، پوچتا قىزمەتتەرىنە، بايلانىسقا، اۋە تاسىمالىنا جانە تاعى باسقا سالالارعا كوز جۇگىرتۋ جوسپارلانۋدا. ءو.شوكەەۆ اتاپ وتكەندەي، بۇل جەردە نارىق جاعدايى نەگىزگى ۇستانىم رەتىندە قالادى، ياعني ەگەر كومپانيانىڭ توپ ىشىندە ۇسىنىلعان باعادان ارزان ساتىپ الاتىن مۇمكىندىگى بولسا، تاڭداۋ ءوز ەركىندە. الايدا، سىرتتان جوعارى باعامەن العان دەرەكتەر جولىقسا، قولدانىلاتىن شارا مەن جازا قاتاڭ.
ءىت-ءوسىم
قوس ماقساتتاعى قوس جوبا. ءبىرىنشىسى ءارى ءدۇيىم جۇرتقا بەلگىلىسى – قور كومپانيالار توبىنىڭ ەلەكتروندىق ساتىپ الۋىنىڭ tender.sk.kz جوباسى. ساۋدانىڭ اۆتوماتتاندىرىلعان جۇيەسى اعىمداعى جىلدىڭ 9 ايىندا ساتىپ الۋلاردا 8 ملرد تەڭگەگە جۋىق قارجىنى ۇنەمدەۋگە سەپتىگىن تيگىزدى. ەكىنشىسى – شەتەلدىك مەنەدجمەنتتى جۇمىلدىرۋ. بۇل ناقتى جوبالار اياسىندا اقشانى ۇنەمدەپ، كوبەيتۋگە كومەكتەسەتىن كادرلار. ءىت-سالاداعى، تەلەكوممۋنيكاتسيا مەن حيميا سالاسىنداعى، كولىك باعىتىنداعى، لوگيستيكا مەن ەلەكتر ەنەرگياسىنداعى جۇمىس ءۇشىن 22 شەتەلدىك مامان تارتىلدى.
«ادامداردى بوسقا جۇمىسقا الماي، ماسەلەلەردى شەشەتىندەي الۋ كەرەك. تاياۋدا ءبىز اتالعان جوبا بويىنشا العاشقى ازاماتتى، ءىت بويىنشا باسقارۋشى ديرەكتور نيكولاس مالوۋندى جۇمىسقا قابىلدادىق. وعان 500 ملن دوللار مولشەرىندە ۇنەمدەۋگە جول اشاتىن ءىت-ستراتەگيا جاساپ شىعۋ جۇكتەلدى. ستراتەگيا بارلىق بيزنەس-ۇدەرىستى اۆتوماتتاندىرۋعا جانە ءىت-ونىمدەر مەن قىزمەتتەر سالاسىندا ءبىرتۇتاس جۇمىس ستاندارتتارىن ەنگىزۋگە ارنالعان»، - دەيدى ومىرزاق شوكەەۆ.
وسىلاي، 2015 جىلعا دەيىنگى ءۇش جىلدىق باعدارلاما «سامۇرىق-قازىنا» اق شىعىندارىن 134,8 ملرد تەڭگەگە قىسقارتپاق. بۇل جەردە 2013 جىلى 49,9 ملرد تەڭگە، 2014 جىلى 35,2 ملرد تەڭگە، ال 2015 جىلى 49,7 ملرد تەڭگە ۇنەمدەۋ كوزدەلۋدە. ۇستىمىزدەگى جىلدىڭ العاشقى جارتىسىنىڭ ەسەبىنشە، شىعىندار 21,4 ملرد تەڭگەگە قىسقارتىلعان.
قور بۇل جۇمىستى حالىقارالىق كورپوراتيۆتىك باسقارۋ ستاندارتتارى اياسىندا جۇرگىزۋگە نيەتتى. كەلەسى جىلدان باستاپ، ەنشىلەس كومپانيالاردىڭ ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ نازارىنا، اكتسيونەرلەردىڭ سالماقتى كورسەتكىشتەردەن تۇراتىن جاڭا نۇسقاۋلارى ۇسىنىلماق. اتقارىلعان جۇمىستىڭ ساپاسى مەن مەرزىمىن باقىلاۋ ءۇشىن، كرى مەنەدجمەنتكە ورىنداۋ بويىنشا تالاپتار ەنگىزىلمەك. «قوردىڭ باستى كوزدەگەن ماقساتى – كومپانيالار توبىنىڭ ۇزاق مەرزىمدى قۇنىن كوتەرۋ. وسىعان بايلانىستى، ءبىز، مەملەكەت مۇددەسى اياسىندا ءار جۇمسالعان تەڭگەنى ۇتىمدى پايدالانۋدىڭ بارلىق مۇمكىندىگىن قاراستىراتىن بولامىز»، - دەپ تۇيىندەدى ومىرزاق شوكەەۆ (سۋرەتتە).
دەرەككوز: «ۆرەميا» گازەتى.