بۇگىن Dalainsaide تەلەگرامم كانالى جۋىردا عانا قازاقستانداعى جەر اتاۋلارىنىڭ قازاقشا اتالۋىنا قارسى شىعىپ، ونى «بۇل قازاقستانداعى ورىس تىلىنە قارسى كۇرەستىڭ باستاماسى» دەپ مالىمدەمە جاساعان، سول ءۇشىن قازاقستاندىقتارعا «بايقاڭدار» دەپ قوقانلوقى كورسەتۋدى دە ۇمىتپاعان رەسەي تەلەجۇرگىزۋشىسى تينا كاندەلاكي سۋيتسيد ارەكەتىنە باردى دەپ جازدى.

كانالدىڭ جاريالاعان اقپاراتى بويىنشا، قازاقستان كاندەلاكيدى «پەرسونا نون گراتا»، ياعني، «قازاقستانعا كەلۋگە تيىم سالىنعان» دەپ جاريالاعاننان كەيىن، ول قر ءسىم‑نىڭ رەسمي وكىلى ايبەك سمادياروۆتى ماسكەۋگە جەكە اڭگىمەلەسۋگە شاقىرعان. ارينە، وعان ا.سمادياروۆ كەلىسپەگەن سىڭايلى...

ونىڭ ۇستىنە، قازاقستان بولگەرلەرى مەن جۋرناليستەرى ت.كاندەلاكيگە قارسى كوپتەگەن وتكىر پىكەرلەر ايتىپ، ونىڭ وزىنە اقپاراتتىق شابۋىلدى باستاعانى بەلگىلى. ارينە، قازاقتار تاراپىنان مۇنداي «قورعانىس» بولارىن تينانىڭ ءوزى دە كۇتپەسە كەرەك، ساسقانىنان قازاقتاردى بىرەسە «ماڭگۇرت»، بىرەسە «مادەنيەتسىز، جابايى» دەپ اتاپ، ءوز بىلۋىمەن قورعانا باستادى.

بىراق، ءبىزدىڭ شامالاۋىمىزشا، كاندەلاكي «ورىس الەمى» اتتى يدەولوگيانىڭ قايسار جاۋىنگەرى ەمەس ەدى. ونىڭ بۇل «سالاعا» كەزدەيسوق كەلىپ قالعانى ارەكەتىنەن دە كورىنىپ تۇردى. قالاي دەسەك تە، كاندەلاكي ساياساتتا «مۇيىزدەسىپ ۇيرەنگەن قوشقار» سىندى بولا المادى.

اقىر سوڭىندا، ونىڭ نازىك «ايەلدىك بولمىسى» سىر بەرىپ، «دالا ينسايد»‑تىڭ ايتۋىنشا، ول كۇيىگىن الدىمەن الكاگول ىشىمدىكتەرىمەن باسۋعا كىرىسىپتى. بىراق، وزىنە دەگەن قارعىس پەن بۋللينگ توقتاي قويماعان سوڭ، ول شاراپتىڭ لەبىمەن سۋيتسيدتتىك ارەكەتكە بارۋعا ۇمتىلعان دەيدى.

وسى تۇندە ول ۇيىقتاتاتىن ءدارىنىڭ ءبىر قورابىن ىشكەن. ونى بايقاعان قۇربىسى دەر كەزىندە دارىگەرلەردى شاقىرىپ ۇلگەرگەن. ولار، كاندەلاكيدىڭ اسقاسازانىن جۋىپ‑تازالاپ، ونى ولىمنەن قۇتقارىپتى. بىراق بۇل اقپاراتتى رەسەي اقپاراتى دەرەۋ قۇپيالاعان كورىنەدى.

بۇدان قانداي قورىتىندى جاساۋعا بولادى؟

بىرىنشىدەن، كاندەلاكي اۋەل باستان ءبىر كۇشتەردىڭ تاپسىرىسىمەن مالىمدەمەلەر جاساعان. ەكىنشىدەن، تاپسىرىس بەرۋشى جاق وتە قاۋقارلى، بەدەلدى بولعاندىقتان، ول «مەن ءۇشىن ونىڭ سالدارى قالاي بولۋى مۇمكىن؟» دەگەن سۇراقتى قويۋدى ارتىق ساناعان – تاپسىرىس بەرۋشىگە ءشۇباسىز سەنگەن. ۇشىنشىدەن، وسىعان دەيىن قازاقستان تاۋەلسىزدىگى مەن تەرريتوريالىق تۇتاستىعىنا قارسى تالاي رەت مالىمدەمەلەر جاسالدى. ولاردىڭ بارلىعى ءدىن‑امان، تىپتەن بەلگىلى دارەجەدە «سىي‑قۇرمەتكە» بولەنگەن بولاتىن. بۇل دا وعان ىقپال ەتۋى مۇمكىن دەيمىز...

ەڭ سوڭىندا ايتارىمىز، بۇرىندارى قازاقستاندا قانداي دا ءبىر شيەلەنىستى ماسەلە تۋىنداي قالسا، ىلە‑شالا  ورىس پروپوگانداسى «قازاقستاننىڭ جەرى، مەملەكەتتىك ليگيتيمدىگى» ماسەلەسىن ءدۇر ەتىپ كوتەرەتىن... سوڭىندا، قازاقستان بيلىگى ونى «وڭىنان شەشىپ» ءوز حالقىن تىنىشتاندىراتىن... سوندىقتان، بۇگىنگى تينا كاندەلاكي وسى «ەسكى جاعدايدى» دا ەسكە الىپ ارەكەت جاسادى ما دەگەن كۇدىكتى دە جاسىرمايمىز...

اقىر سوڭى، مىنە وسى جاعدايعا  الىپ كەلگەنى وكىنىشتى، ارينە...

Abai.kz