ماقپالدىڭ شىندىعى

جۋىردا الماتىداعى رەسپۋبليكا سارايىندا جەكە شىعارماشىلىق كانسەرتىن بەرگەن قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى ماقپال ءجۇنىسوۆا ساحنادان زامانبەك نۇرقادىلوۆتىڭ قازاسىنا قاتىستى كەيبىر ايتىلماعان اقپاراتتاردى جاريالادى. «زاكەڭنىڭ قازاسىنا ماقپالدىڭ قاتىسى بار»، دەگەن اۋاندا ءسوز ايتتى»، - دەپ قايرات نۇرقادىلوۆكە جەكە قايرىلۋ جاسادى. «زاكەڭ ءوزىن-ءوزى 3 رەت اتىپ ءولدى دەگەنگە قول قويعان سول قايراتتاردىڭ ءوزى»، - دەپ سويلەدى ماقپال ءجۇنىسوۆا.

سۋرەت: qaz365.kz سايتىنان الىندى

جۇيكەمدى توزدىرما، قايرات!

ماقپال ءجۇنىسوۆا، قازاقستاننىڭ حالىق ءارتىسى:

– اللاعا شۇكىر، قىزىم 21-گە تولايىن دەپ جاتىر. ءبىر وكىنىشتىسى – زاكەڭنىڭ جوقتىعى. اقىرى اشىلمادى. كۇتىپ كەلەمىز، كۇتىپ كەلەمىز، ايتەۋىر. بىرەسە – اناۋ ءولتىردى، بىرەسە – مىناۋ ءولتىردى دەيدى. ەڭ سوڭىندا كەلىپ، «ماقپال ءولتىردى»، دەپ ايتپاسا بولدى. ونى دا كۇتۋگە بولادى. ونى دا ەستىپ جاتىرمىن، قۇرمەتتى اعايىن.

تۋعان بالالارى سونداي اڭگىمە تاراتىپ جاتقان كورىنەدى. «ماقپالدىڭ ءولتىرۋى مۇمكىن»، دەگەن. اللا بار عوي، توبەدە. قولىمىز قان بولسا، جۇرمەس ەدىك، ءبۇيتىپ. زاكەڭ دە: «ماقپال، مەنى كەلىپ، 3 رەت اتا سال»، - دەپ ايتاتىنداي ازامات ەمەس قوي.

«سول كۇنى قايدا بولدىڭىز؟ نەگە ول قايتىس بولاتىن كۇنى قايدا بولعانىن ايتپايدى»، - دەپ ايتادى دەيدى.

قايتىس بولعان كۇنى مەن ۇيدە بولدىم، قۇرمەتتى قايرات نۇرقادىلوۆ! سىزگە جاۋاپ بەرەيىن، حالىقتىڭ الدىندا!

سۋرەت: vlast.kz سايتىنان الىندى (وتباسىنىڭ جەكە مۇراعاتىنان الىنعان سۋرەت)

ءوزىن-ءوزى اتتى دەگەنگە قول قويىپ بەرگەن مەن ەمەس، قايراتتار!

ءبارى بىلەدى، شوپىر دا بىلەدى. مەن ۇيدەن شىققان جوقپىن، ۇيدە بولدىم. بىراق، ول كىسىنى ەكىنشى ۇيدە اتىپ كەتكەن. شامامەن 7-دەن 15 مينۋت كەتكەندە اتىپتى. ويتكەنى 6:40-تا مەن ول كىسىمەن سويلەستىم. بالكوندا. «مىنا ۇيگە جولاما»، دەپ ايقايلادى. «نەگە؟»، دەپ ەدىم: «جولاما، انا ۇيگە تەز قايت، قايت»، دەدى بالكوننان. تەلەفوندى الماعان سوڭ، بالكوننان ايعايلاپ تۇرمىن: «زاكە، نەعىپ ەسىكتى اشپايسىڭ، نەگە ترۋبكانى المايسىڭ»، دەپ. ونى كەتكەسىن بىراق بىلدىك قوي، نەگە جولاما دەگەنىن. سول كەزدە انا جاقتا قىرىلىس بولىپ جاتىر ەكەن.

بىراق ەندى سونى ءبىراز ادامدار باسقاشا سۇحبات بەرىپتى. وداندا اشاتىن بولساڭدار، دۇرىستاپ اشىڭدار! اشپايتىن بولساڭدار، بۇرىس اڭگىمە تاراتۋدىڭ قاجەتى جوق دەپ ويلايمىن. ويتكەنى، ءبارى بىلەدى عوي، كورشىلەر دە بار، تۋىسقاندار دا بار.

سول كۇنى تۇسىرىلگەن نارسەنىڭ بارلىعىن قايراتتىڭ ءوزى پوليتسياعا: «الىپ كەتىڭىزدەر»، - دەپ تاپسىردى، مەنىڭ رۇقساتىمسىز. نەگىزى 16 كامەرانىڭ 14 كامەراسىنىڭ ىشىندە بولعان، كىم كىردى، كىم شىقتى، بارلىعى. ونىڭ شەتجاعاسىن مەن دە كوردىم. بىراق پوليتسياعا مەنى كىنالاعان كەزدە، سونى كورسەتتى وزدەرى. سوسىن ءبىز ادۆوكاتپەن ايتتىق: «انە، تۇر عوي، سول ادامدى ەندى تاپپايسىڭدار ما»، - دەگەن كەزدە اناۋ جىگىت ءوزى شوشىپ كەتتى. كەتىپ قالدى. بىزگە سوسىن سەمكانى بەرمەي قويدى.

سوندىقتان، بارلىق ايعاقتاردى بەرگىزگەن مەن ەمەس، بالاسى قايرات. سودان بەرى نەشە جىل بولدى. وسى ۋاقىت ىشىندە مەن: «زاكەڭدى ءولتىرىپ كەتتى»، دەپ شۋلاعاندا نەگە سول بالالارى، قىزى، اجىراسىپ كەتكەن ايەلى، سولاردىڭ بارلىعى نەگە مەنىمەن بىرگە شۋلامادى؟ نەگە: «ول ءوزىن-ءوزى اتپادى»، دەپ ايتپادى؟ ءوزىن-ءوزى اتتى دەگەنگە قول قويىپ بەرگەن سولار عوي، ەندى، مەن ەمەس.

سوندىقتان، جۇيكەمدى توزدىرماسىن! مەن ەشكىمنەن قورقىپ تۇرعان جوقپىن. زاكەڭنىڭ ارۋاعىنا تىنىشتىق بەرسىن. اشاتىن بولسا، دۇرىستاپ اشسىن، اشا الماسا، ۇندەمەي وتىرسىن!

زامانبەك دەمارشىنىڭ قۇپياسى

2005 جىلى 12 قاراشادا كەشكە ءوز ۇيىندە نازارباەۆتىڭ ەڭ قاتال سىنشىسى، ديسسيدەنت زامانبەك نۇرقادىلوۆ قازا تاپتى. اتىپ ءولتىرىلدى. ول بيلىكپەن قۋعىندالدى جانە وپپوزيتسيا ونى قابىلدامادى.

ارادا اتتاي 20 جىلعا جۋىق ۋاقىت وتسە دە، زامانبەك نۇرقادىلوۆتىڭ ءولىمى ءالى كۇنگە دەيىن قۇپيا قالىپ وتىر. تەرگەۋدىڭ رەسمي نۇسقاسى بويىنشا، وپپوزيتسيالىق ساياساتكەر جۇرەك ايماعىنا ەكى وك، باسىنا ءبىر وق اتۋ ارقىلى ءوز-وزىنە قول جۇمساعان. بىراق بۇعان ەسى دۇرىس ەشكىم سەنبەيدى. كەرىسىنشە، كوپشىلىگى ءالى كۇنگە دەيىن بۇل قاتىگەز جانە كەكەسىز كىسى ءولتىرۋ ەكەندىگىنە سەنىمدى.

«بولاشاقتا مەنى جاڭا كۇمان كۇتىپ تۇرعانىنا سەنىمدىمىن، ادامدارعا شىنايى بولۋى ءۇشىن كوپ كۇش پەن ەرىك-جىگەر قاجەت بولادى. تەك سول ءۇشىن عانا قايتادان كوتەرىلۋگە تۇرارلىق نارسە»، - دەپ اياقتايدى زامانبەك نۇرقادىلوۆ ءوزىنىڭ قايعىلى قازاسىنا 9 جىل قالعاندا جازىلعان «مەن جايلى عانا ەمەس» اتتى ومىرباياندىق كىتابىن.

زامانبەك نۇرقادىلوۆتى ءتىرى كەزىندە كوپ سىنعا الدى. بىراق ول دا ەشقاشان بورىشتا قالعان ەمەس. ول قارسىلاستارىنا بىردەن قارسىلىق كورسەتىپ، وعان كەلتىرىلگەن رەنىشتى بىردەن ۇمىتىپ كەتتى. وتكىر قاقتىعىستار بولسا دا، ادەتتە، ولار سوتقا جەتپەدى.

سۋرەت: orda.kz سايتىنان الىندى (مۇراعات سۋرەت)

ول نازارباەۆ ساياساتىنا قارسى بولدى 

سول كەزدە توتەنشە جاعدايلار اگەنتتىگىنىڭ توراعاسى بولعان زامانبەك نۇرقادىلوۆ 2004 جىلى 11 ناۋرىزدا ساياسي مالىمدەمە جاساپ، پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازارباەۆقا اشىق قارسىلىق بىلدىرگەننەن كەيىن جاعداي تۇبەگەيلى وزگەردى. اقوردا ءھام نازارباەۆ زامانبەكتىڭ كۇتپەگەن دەمارشىنا تاڭ قالدى. بيلىك زامانبەك نۇرقادىلوۆتىڭ باسىنا بۇكىل پالە-جالانى ءۇيىپ-توكتى.

مىسالى، سول كەزدەگى پرەمەر-مينيستر دانيال احمەتوۆ نۇرقادىلوۆتى قىزمەتىنەن الىپ تاستاۋ ءۇشىن الماتىعا ءوزى كەلدى. دانيال احمەتوۆ جۋرناليستەرگە: «نۇرقادىلوۆ مىرزا اتقارىپ وتىرعان قىزمەتىنەن ءوزىن-ءوزى شەتتەتىپ، ينەرتتىلىك پەن بىلىكتىلىكتىڭ تومەندىگىن كورسەتءتى. بۇل تەك اعىمداعى عانا ەمەس، توتەنشە سيپاتتاعى بىرقاتار جاعدايلاردا كورىنىس تاپتى», - دەدى.

نۇرقادىلوۆتىڭ بۇرىنعى ورىنباسارى نۇراحمەت بيجانوۆ زامانبەكتىڭ اتىنا تومەندەگىدەي سيپاتتاعى ايىپ تاعىپ: «زامانبەك قالابايۇلى سوڭعى جارتى جىلدا ءبىزدىڭ جۇيەدە ءىس جۇزىندە ناشار جۇمىس ىستەۋدە. جۇمىستا جارتى كۇن بولادى، ەكىنشى جارتىسىندا جوق، ماس»، - دەپ سويلەدى.

ساياسي مالىمدەمەسىنە بايلانىستى ونى ءوندىرىستى تۇرالاۋعا جەتكىزگەن لايىقسىز باسشى رەتىندە، سونىمەن قاتار جۇمىس كابينەتىن ىشىمدىك ىشەتىن مەكەمەگە اينالدىرعان ماسكۇنەم رەتىندە كورسەتكىسى كەلگەن قوس بۇلبۇلعا رەنجىگەن زامانبەك نۇرقادىلوۆ دانيال احمەتوۆكە، نۇراحمەت بيجانوۆقا جانە ونى بەرگەن «حابار» اگەنتتىگىنە قارسى ميلليونداعان دوللار تالاپ-ارىز بەرەتىنىن جۇرتقا جاريا ەتتى. دەگەنمەن، ول ءوزىن قۋدالاۋعا شىنايى تاپسىرىس بەرۋشىنىڭ كىم ەكەنىن جاقسى ءتۇسىندى.

نازارباەۆتى سوتقا بەرۋ. يمپيچمەنت وقيعاسى

بۇدان ءارى زامانبەك نۇرقادىلوۆتى توقتاتۋعا ەش كەدەرگى بولمادى. ول نۇرسۇلتان نازارباەۆتى اشىق جانە قاتەلەرىن بەتىنە باسىپ سىناۋعا مۇمكىندىك الدى. ول مۇنى گازەت بەتتەرىندە، ميتينگىلەردە، وپپوزيتسيالىق قايراتكەرلەرمەن كەزدەسۋلەردە جاسادى. سودان كەيىن نۇرقادىلوۆ پارلامەنت دەپۋتاتتارىنا كونستيتۋتسيانى بۇزعانى ءۇشىن مەملەكەت باسشىسىنا يمپيچمەنت جاريالاۋ تۋرالى ۇسىنىس حات جولداپ، ءبىراز ۋاقىتتان كەيىن مەدەۋ اۋداندىق سوتىنا پرەزيدەنت نازارباەۆقا قارسى تالاپ ارىز جازدى.

بولماي قالعان نازارباەۆ-نۇرقادىلوۆ دەباتى

سودان كەيىن زامانبەك پرەزيدەنت نازارباەۆقا 1 مامىردا الماتىداعى رەسپۋبليكا الاڭىندا حالىق سەرۋەنى كەزىندە ونىمەن كەزدەسىپ، قارىم-قاتىناستى انىقتاپ، اڭگىمەگە نۇكتە قويۋدى ۇسىناتىنىن جاريا تۇردە مالىمدەدى. نۇرسۇلتان نازارباەۆ بەلگىلەنگەن كۇنى الاڭنىڭ مىنبەسىنە شىعىپ، زامانبەك نۇرقادىلوۆكە ەشكىمنەن، سونىڭ ىشىندە ودان دا قورىقپايتىنىن كورسەتكەندەي بولدى.

مىنە، ەلباسيزم كەزىندە بىلىق-شىلىقتى اشىق ايتاتىن ادام نازارباەۆقا مۇلدەم ۇنامادى. ونىڭ وسى وسالدىعىن بىلگەندەر دانيال احمەتوۆ، نۇراحمەت بيجانوۆتار سالعان سۇرلەۋدى تۇرلەندىرە ءتۇستى. بىراق بۇل تەڭ ەمەس كەزدەسۋ بولدى. ناقتىراق ايتساق، بارلىعى كۇتكەن بۇل كەزدەسۋ بولمادى، سەبەبى مەملەكەت باسشىسىنىڭ كۇزەتى زامانبەك نۇرقادىلوۆتى پرەزيدەنت مىنبەسىنە كىرگىزبەدى. ونىڭ ۇستىنە وعان سپورتتىق دەنە ءبىتىمى بار ءبىر توپ جاس شابۋىل جاسادى. ولاردىڭ بىرەۋى نۇرقادىلوۆقا تاس لاقتىرعان، بىراق نۇرقادىلوۆتىڭ باقىتىنا وراي، شابۋىلشى ونى قولدان وتكىزىپ جىبەرگەن.

زامانبەك قازاسى – قازاقستان تاريحىنىڭ باستى قۇپيالارىنىڭ بىرىنە اينالدى

2005 جىلدىڭ جازىندا زامانبەك نۇرقادىلوۆ وزىندە «كومپروماتتار چەمودانى» بار ەكەنىن مالىمدەدى. جۋرناليستەردىڭ ىشىنەن ول ءبىر-ەكەۋىمەن عانا، سونىڭ ىشىندە نۇرقادىلوۆپەن كەزەكتى كەزدەسۋدەن كەيىن جۇمباق جاعدايدا قازا تاپقان الماتىلىق «ناۆي» ينتەرنەت-گازەتىنىڭ ءتىلشىسى اسحات شارىپجانوۆپەن سويلەستى.

قازا تاپقانعا دەيىن زامانبەك نۇرقادىلوۆ بارلىق كەدەرگىلەردى ەڭسەرىپ، شەتەلگە شىعىپ، ەۋروپا استانالارىن ارالادى. ول ءوزىنىڭ «كوپرومات چەمودانىن» سول جەرگە الىپ باردى ما، جوق پا، ول انىق ەمەس. ول جەردە بۇرىنعى پرەمەر-مينيستر اكەجان قاجىگەلدينمەن كەزدەسكەن. بۇل ەكى تيتاننىڭ كوپ جىلدارداعى العاشقى جانە سوڭعى كەزدەسۋى بولدى.

قاجىگەلدين مەن نۇرقادىلوۆتىڭ جولىعۋى

قاجىگەلديننىڭ ءوزى «ازاتتىق راديوسىنا» بەرگەن سۇحباتىندا زامانبەكتىڭ بۇرىنعى قاقتىعىستار ءۇشىن كەشىرىم سۇراۋعا باتىلدىق تاپقانىن ايتتى، سەبەبى ولار ءبىر كەزدەرى وپپونەنت بولعان.

«ءبىزدىڭ ونىمەن قارىم-قاتىناسىمىزدىڭ تاريحى ءاردايىم ءىس جۇزىندە «پىشاقپەن» ءجۇردى - ول شابۋىل جاسادى، مەن وعان قانداي دا ءبىر جولمەن جاۋاپ بەردىم. بىراق ول باتىل ادام ەدى، ول - باتىر! مۇنداي ادامداردى قازاق جەرى كۇن سايىن تۋدىرا بەرمەيدى»، - دەيدى اكەجان قاجىگەلدين.

2005 جىلى 12 قاراشادا كەزەكتى پرەزيدەنتتىك جارىس قىزعان كەزدە زامانبەك نۇرقادىلوۆ ءوز ۇيىندە ءولى تابىلدى. وعان ءۇش وق اتقان. بۇىراق بۇل قازانىڭ قۇپياسى ءالى اشىلعان جوق.

زامانبەك ءتىرى كەزىندە ءوزىنىڭ جاقتاستارى مەن شاكىرتى التىنبەك سارسەنباەۆپەن دە داۋلاسقان. زامانبەك سياقتى التىنبەك تە وليمپ شىڭىندا بولدى، بىراق رەسەيدەگى ەلشى جانە اقپارات جانە مادەنيەت ءمينيسترى لاۋازىمدارىن تاستاپ، وپپوزيتسيا لاگەرىنە كەتتى. زامانبەك سياقتى التىنبەك تە ءبىرىنشى وپالدىقتان كەيىن بيلىككە قىسقا مەرزىمگە ورالدى. التىنبەك پەن زامانبەك ومىرلەرىنىڭ سوڭعى ايلارىندا ورتاق ءتىل تابا الدى.

بىراق ءۇش ايدان كەيىن، 2006 جىلدىڭ اقپانىندا التىنبەك سارسەنباەۆ ءولتىرىلدى. قازاق وپپوزيتسياسى قىسقا مەرزىم ىشىندە ەكى كوشباسشىسىن جوعالتتى، بۇل قالىپتاسىپ كەلە جاتقان ازاماتتىق قوعام ءۇشىن ەلەۋلى نۇقسان بولدى. التىنبەكتىڭ ءولىمىنىڭ قۇپياسى دا اشىلماعان، ونىڭ سەرىكتەستەرى تۇرمىستىق نەگىزدەگى كىسى ءولتىرۋ تۋرالى رەسمي تۇسىندىرۋگە سەنبەيدى.

Abai.kz