جايىقتا جاعداي كۇردەلى. ورالدان قاۋىپ سەيىلگەن جوق!
ورال قالاسىنىڭ تۇرعىندارى ۇيقىسىز ءتۇنىن وتكىزدى - ءبارى دە جايىقتىڭ تەنتەك مىنەزىنىڭ قالاي بولاتىنىن كۇتتى.
ايتا كەتەيىك، بقو-دا سۋ تاسقىنىنىڭ جوعارعى دەڭگەيى تۋراسىنداعى بولجامدار بىرنەشە رەت وزگەردى. اتاپ ايتساق، ۇلكەن سۋدىڭ كەلۋى الدىمەن 15 ساۋىردە كۇتىلدى، كەيىننەن 17 ساۋىرگە، سودان كەيىن 19-ىنا اۋىستىرىلدى.
ەندى بۇگىنگى - 22 ساۋىردە ماماندار رەسەي فەدەراتسياسىنىڭ جانە قازىردىڭ وزىندە جايىقتىڭ بويىنداعى سۋعا باتىرىپ جاتقان قالالاردىڭ اقپاراتىن نەگىزگە الا وتىرىپ، ناقتى سىن ساعات كۇندى اتاۋعا تاۋەكەل ەتكەن جوق.
بىراق 21 ساۋىردە سۋدىڭ كوتەرىلۋى بۇعان دەيىنگى رەكوردتاردى جاڭعىرتىپ، ونىڭ دەڭگەي دۇلەيلەۋ بولدى. تۇندە سۋ 10 سم كوتەرىلدى.
ورالدى سۋ جان-جاعىنان قورشاپ، ساياجايلار مەن قالا ماڭىنداعى اۋىلداردى سۋ باسىپ، جولداردى تاسقىن جۋىپ كەتتى. كوپتەگەن ەلدىمەكەندەردىڭ تۇرعىندارى ەۆاكۋاتسيالىق پۋنكتتەردە ۇلكەن سۋدىڭ ارتىنىڭ نە بولارىن كۇتۋدە.
ورال، قاراتوبە، سىرىم، ءبورلى جانە تەرەكتى اۋداندارىندا تج رەجيمى جاريالانىپ، ال، قاراتوبە، قوسباز، اقكوزى، قورجىن، اقتايساي، بەسوبا، الاكول، ساۋلە، قاراقامىس جانە اقتاۋ ەلدى مەكەندەرىنە قارايتىن 9 اۋىلدىق جەر كولىك قاتىناسىنسىز قالىپ وتىر. 3 294 ساياجاي ءۇيىن سۋ باسقاندىقتان وندا تۇراتىن ىشىندە 5 725 بالا بار 13 819 ادام ەۆاكۋاتسيالاندى. قازىرگى كەزدە ەۆاكۋاتسيالىق پۋنكتتەردە 2 300 ادام، تۋىستارىندا 11 519 ادام تۇرىپ جاتىر. سۋ تاسقىنىنىڭ ءبىرىنشى تولقىنىنىڭ ناتيجەسىندە مىڭداعان ءۇيدى سۋ باسىپ، قىرۋار مال قىرىلدى.
جايىقتان ۇلكەن سۋدىڭ ءجۇرىپ ءوتۋ قاۋىپى بار. سوندىقتان تۇرعىندار ۇيلەرىن الدىن الا تاستاپ كەتىپ، باعباندىق سەرىكتەستىكتەردە سۋ دەڭگەيى وزەندە كوتەرىلە باستاعاننان كەيىن گاز پەن جارىق ءوشىرىلدى. قالادا جانە ءتورت اۋداندا جاعالاۋدى نىعايتۋ جۇمىستارى جانداندانا ءتۇستى.
قۇتقارۋ جۇمىستارىنا باسقا وبلىستاردان ەرىكتىلەر، تجد، ۇلتتىق ۇلان، قورعانىس مينيسترلىگىنىڭ قىزمەتكەرلەرى قاتىسۋدا. بارلىق كۇش جاعالاۋ ايماعىن نىعايتۋعا جانە جايىق پەن شاعانداعى بوگەتتەردى تۇرعىزۋعا جۇمسالۋدا.
- ۇكىمەتتىڭ شەشىمى بويىنشا بىزگە الماتى، قاراعاندى، قىزىلوردا، تۇركىستان، پاۆلودار، قوستاناي، اقتوبە، اتىراۋ وبلىستارىنان قوسىمشا تەحنيكا ءبولىندى. قۇتقارۋ وپەراتسياسىنا 1000-نان استام تەحنيكا جۇمىلدىرىلدى، - دەپ ەسەپ بەردى بقو اكىمىنىڭ ورىنباسارى قاليار ايتمۇحامبەتوۆ.
كومەك
ورالدا گۋمانيتارلىق كومەك جينايتىن بىرنەشە پۋنكت قۇرىلدى. جۇمىس تاڭەرتەڭنەن كەشكە دەيىن قىزادى - ادامدار ازىق-تۇلىك، كيىم-كەشەك، ءدارى-دارمەك، گيگيەنا زاتتارىن الىپ جۇرەدى. كومەك ەلىمىزدىڭ باسقا وڭىرلەرىنەن دە كەلىپ تۇسەدى: اقتاۋ، اتىراۋ، پاۆلودار، الماتى، استانا، شىمكەنت، قاراعاندى. بقو-عا ۇلتتىق ۇلاننىڭ 889 اسكەري قىزمەتشىسى كەلدى. ولار قۇم سالىنعان قاپتاردى جيناپ، قورعانىس قۇرىلىستارىن تۇرعىزدى. كومەككە ەلىمىزدىڭ جەتى وڭىرىنەن اسكەريلەر كەلدى. اۆاريالىق-قۇتقارۋ جۇمىستارىنا بىرنەشە تىكۇشاق 164 ءجۇزۋ قۇرالى جۇمىلدىرىلدى.
- ۇلتتىق ۇلان 160 ۇشۋ جاسادى - بۇل 200 ساعات. اسكەريلەر 170 توننا گۋمانيتارلىق كومەك تاسىمالدادى. تاپسىرمالاردى ورىنداۋ ءۇشىن جەكە قۇرام سۋ بۇرۋ ارنالارىن تازارتۋ، سۋ باسۋ ايماعىنان حالىقتى ەۆاكۋاتسيالاۋ ءۇشىن جۇمىلدىرىلدى، - دەدى قر ۇلتتىق ۇلانى باس قولباسشىسىنىڭ ورىنباسارى باۋىرجان ءابجانوۆ.
جاعداي شيەلەنىسە تۇسۋدە. بىرەۋلەر ءوز ۇيلەرىنەن كەتۋدەن باس تارتادى، ال قۇتقارۋشىلار ماجبۇرلەپ ەۆاكۋاتسيالاۋدى جۇرگىزەدى.
- 6 ساياجاي قوعامى ورنالاسقان زاچاگانسك اۋدانىندا قىس مەزگىلىندە 190 وتباسى تۇرادى. ولاردىڭ بارلىعى الدىن الا ەۆاكۋاتسيالاندى، ءوز ۇيلەرىن كۇزەتىپ جۇرگەن ادامدار قالدى. قازىر قۇتقارۋشىلار ولاردى ماجبۇرلەپ ەۆاكۋاتسيالاۋدا. ورال قالاسىنىڭ ماڭىندا ورنالاسقان كوسموس جانە كوماروۆ ساياجاي الاپتارىنىڭ ماڭىندا دا بۇرىن ۇيلەرىنەن كەتۋدەن باس تارتقان جەرگىلىكتى تۇرعىندار شۇعىل ەۆاكۋاتسيالانۋدا. وسى ۋاقىتقا دەيىن قۇتقارۋشىلار ۇيلەردىڭ شاتىرىنان ءتورت جەرگىلىكتى تۇرعىندى الىپ شىقتى، - دەپ ءتۇسىندىردى ورال تجب باستىعى امانگەلدى ەشمۇحانوۆ، ازاماتتاردى ەۆاكۋاتسيالاۋ بويىنشا ارنايى وپەراتسياعا تىكۇشاق، ءجۇزۋ قۇرالدارى جانە تاۋەكەل ايماعىندا قالعان ادامداردى ىزدەيتىن ۇشقىشسىز.
سۋ تاسقىنىنا جول بەرگەن لاۋازىمدى تۇلعالاردىڭ كىناسى تۋرالى ماسەلەنى ەشكىم دە كۇن تارتىبىنەن الىپ تاستامايدى، دەپ سەندىردى پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ دەپۋتاتى ابزال قۇسپان ەۆاكۋاتسيالىق پۋنكتتەردە زارداپ شەككەندەرمەن كەزدەسكەندە.
- پرەزيدەنت باس پروكۋراتۋراعا ءتيىستى تەكسەرىستەر جۇرگىزۋدى تاپسىردى، پروكۋراتۋرا وسى باعىتتا جۇمىس ىستەپ جاتىر. ءبىز، دەپۋتاتتار ءوز تاراپىمىزدان، بۇل ماسەلەنى بىرجاقتى كوتەرەتىن بولامىز. ونىڭ ىشىندە ءبىزدىڭ ءوڭىر بويىنشا دا كوپتەگەن سۇراقتارىمىز بار.
ابزال قۇسپاننىڭ بولجامى بويىنشا - سۋ كوپ بولادى، سودان كەيىن قۇرعاقشىلىق بولادى. ول مۇنداي تج-عا ادامداردىڭ تابيعاتقا نەمقۇرايلى قاراۋى عانا اكەلۋى مۇمكىن دەپ سانايدى.
ورىنبوردا جايىق بولجانعان دەڭگەيدەن ءبىر جارىم مەترگە اسىپ ءتۇستى. ماماندار ەسەپتەۋلەردى سالىستىرىپ، قاۋىپتى دەڭگەي 850 سم بولعاندا ورالدا دا اسۋىن كۇتۋ كەرەك دەپ بولجايدى. ازىرگە ولار سۋ ءبىر مەترگە كوتەرىلۋى مۇمكىن دەيدى.
ايتا كەتەيىك، جايىق جولىندا تاعى ءبىر قازاقستاندىق قالا بار. اتىراۋدا دا ۇلكەن سۋ كۇتىلۋدە جانە سۋ اپاتتارىنا دايىندالۋدا.
Abai.kz