ءۇستىرت باللادالارى: ارال بويىنداعى اس
ارالدىڭ جاعاسىن جايلاعان الىمدەردىڭ مىقتىسىنىڭ ءبىرى ناعاشىباي اكەسىنە اس بەرەتىن بولىپ، بايگەگە شاتتاۋىقتى قوسۋعا رەۋشەن دە جەتكەن. كولەڭكەگە قاراپ تىگىلگەن اق وتاۋدىڭ تورىندە وتىرىپ، ءتۇرۋلى تۇرعان ەسىكتەن سىرتقا كوز سالدى.
ۇستىرتتەن كەلگەن كانىگى ات بەگى، مايلان جارى سالامات باي كوكشولاق اتىن اۋىلدىڭ الدىندا قىدىرتىپ ءجۇر ەكەن. رەۋشەننىڭ كانىگى كوزى قالت جىبەرمەدى مە، الدە تاعى جىلقىنىڭ ءتىلى تۇرعاي، قيمىلىن تۇسىنەر كورىپكەلدىگىنە باستى ما؟
- پا، مىنا شىركىندەردىڭ بولدىم، تولدىم دەپ ءجۇرىسىن –اي. ەرتەڭ شاتتاۋىقتى تارتپاي-اق قويىڭدار. تارتساڭ دا، تارتپاساڭ دا ءبىردىڭ سوڭى. بايگەنى مىنالار الام دەپ ءجۇر عوي! بۇل جولى سالامات تا، كوكشولاق تا ەگدە تارتىپ قالعانىمەن وزگەگە جول بەرەر ءتۇرى جوق-دەدى قاسىنداعى قوسشىلارىنا.
قوناق كۇتىپ جۇرگەن ءۇي يەسى رەۋشەننىڭ ايتىپ وتىرعان اڭگىمەسىنە تاڭدانىپ قالدى. ونىڭ تەگىن ادام ەمەس ەكەنىن ءبىلىپ، ەرتەڭگى بايگە جايلى ايتقانىن اۋىلىنىڭ اقساقالدارىنا جەتكىزۋدى ءجون كوردى.
- ۇستىنە سۋى توگىلگەن شاپان ، باسىنا كونەتوز تۇماق كيگەن ءبىر اداي قوسشىلارىمەن ءبىزدىڭ ۇيگە تۇسكەن. وسىلاي دەپ وتىر.
- قوناق ادايىڭنىڭ اتى كىم ەكەن؟ ءبىلىپ كەل جانە اتتاردى الىسقا ايدايتىنىمىزدى ايتىپ بار، ەرتەڭ بايگەدەن كىمنىڭ اتى كەلەرىن، الىستان كەلگەن اداي ەمەس، اسپانداعى قۇداي بىلەدى - دەدى اۋىل ەگەسى ءالىم شال.
بۇل ساۋالدارىنا جاۋاپ العىسى كەلگەن جىگىتكە رەۋشەن وقشىرايا قارادى.
ارالدىڭ جاعاسىن جايلاعان الىمدەردىڭ مىقتىسىنىڭ ءبىرى ناعاشىباي اكەسىنە اس بەرەتىن بولىپ، بايگەگە شاتتاۋىقتى قوسۋعا رەۋشەن دە جەتكەن. كولەڭكەگە قاراپ تىگىلگەن اق وتاۋدىڭ تورىندە وتىرىپ، ءتۇرۋلى تۇرعان ەسىكتەن سىرتقا كوز سالدى.
ۇستىرتتەن كەلگەن كانىگى ات بەگى، مايلان جارى سالامات باي كوكشولاق اتىن اۋىلدىڭ الدىندا قىدىرتىپ ءجۇر ەكەن. رەۋشەننىڭ كانىگى كوزى قالت جىبەرمەدى مە، الدە تاعى جىلقىنىڭ ءتىلى تۇرعاي، قيمىلىن تۇسىنەر كورىپكەلدىگىنە باستى ما؟
- پا، مىنا شىركىندەردىڭ بولدىم، تولدىم دەپ ءجۇرىسىن –اي. ەرتەڭ شاتتاۋىقتى تارتپاي-اق قويىڭدار. تارتساڭ دا، تارتپاساڭ دا ءبىردىڭ سوڭى. بايگەنى مىنالار الام دەپ ءجۇر عوي! بۇل جولى سالامات تا، كوكشولاق تا ەگدە تارتىپ قالعانىمەن وزگەگە جول بەرەر ءتۇرى جوق-دەدى قاسىنداعى قوسشىلارىنا.
قوناق كۇتىپ جۇرگەن ءۇي يەسى رەۋشەننىڭ ايتىپ وتىرعان اڭگىمەسىنە تاڭدانىپ قالدى. ونىڭ تەگىن ادام ەمەس ەكەنىن ءبىلىپ، ەرتەڭگى بايگە جايلى ايتقانىن اۋىلىنىڭ اقساقالدارىنا جەتكىزۋدى ءجون كوردى.
- ۇستىنە سۋى توگىلگەن شاپان ، باسىنا كونەتوز تۇماق كيگەن ءبىر اداي قوسشىلارىمەن ءبىزدىڭ ۇيگە تۇسكەن. وسىلاي دەپ وتىر.
- قوناق ادايىڭنىڭ اتى كىم ەكەن؟ ءبىلىپ كەل جانە اتتاردى الىسقا ايدايتىنىمىزدى ايتىپ بار، ەرتەڭ بايگەدەن كىمنىڭ اتى كەلەرىن، الىستان كەلگەن اداي ەمەس، اسپانداعى قۇداي بىلەدى - دەدى اۋىل ەگەسى ءالىم شال.
بۇل ساۋالدارىنا جاۋاپ العىسى كەلگەن جىگىتكە رەۋشەن وقشىرايا قارادى.
-اتىمدى ەرتەڭ بىلەرسىڭ. انالارىڭا ايتا بار. اتتى ورىنبوردان جىبەرسەڭ سالاماتتىڭ كوكشولاعى كەلەر. بەر جاعىنان جىبەرسەڭ شاتتاۋىق كەلەر. ال، ورىنبوردىڭ ار جاعىنان جىبەرسە بايىمبەت تورتقارانىڭ قارا اتى كەلەر. قايدان جىبەرسە ونان جىبەرسىن ادايدىڭ ءۇش اتى بىرىنەن سوڭ ءبىرى كەلەر!
رەۋشەن ءۋالىنىڭ تاعى دا ايتقانى بولىپ، دەگەنى كەلدى. سول استاعى بايگەدەن سالاماتتىڭ كوكشولاعى ءبىرىنشى، شاتتاۋىق ءبىردىڭ سوڭى، وعان ىلەسە قارا ات كەلدى.
ءۇستىرتىڭ ءۇستىن قاتار جايلاپ، ءبىر- ءبىرىن قۇداداي قادىرلەگەن اتبەگىلەر ارالدىڭ بويىن جايلاعان الىمدەردىڭ سىي سىياپاتىنا قارىق بولىپ، ەلدەرىنە قايتىپ ەدى-اۋ.
ايناحان ەسەت
