قر پرەزيدەنتى،
قر قارۋلى كۇشتەرىنىڭ
باس قولباسشىسى ق.ك. توقاەۆقا!

جۇرتتىڭ ەسىندە بولسا كەرەك، 28 مامىردا قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى سەناتىنىڭ توراعاسى م.س. اشىمباەۆ پەن سەناتتىڭ ەكونوميكالىق ساياسات، يننوۆاتسيالىق دامۋ جانە كاسىپكەرلىك كوميتەتىنىڭ توراعاسى س.ت. الداشەۆتىڭ اتىنا «قانداستاردىڭ تاعدىرىن توكارلار مەن سلەسارلار شەشىپ جاتىر، ماۋلەن مىرزا!» اتتى حات جازىپ، اتالعان كوميتەتتىڭ مۇشەلەرىمەن كەزدەسۋ ۇيىمداستىرىپ بەرۋىن سۇراعان ەدىك.

سول ءوتىنىشىمىز ورىندالىپ، بۇگىن – 24 ماۋسىم، ساعات 16:00-دە سەناتتىڭ عيماراتىندا  ەكونوميكالىق ساياسات، يننوۆاتسيالىق دامۋ جانە كاسىپكەرلىك كوميتەتىنىڭ توراعاسى جانە مۇشەلەرىمەن كەزدەسۋ ءوتتى.

كەزدەسۋگە كوميتەتتىڭ سەگىز مۇشەسىنىڭ بەسەۋى – الداشەۆ سۇيىندىك تاسەمەنۇلى (كوميتەت توراعاسى), شايداروۆ سەرىك جامانقۇلۇلى، قانيەۆ باۋىرجان نۇرالىۇلى، لۇقپانوۆ ساعىندىق ەسەنعاليۇلى، رىسبەكوۆا ءلاززات تۇياقبايقىزى قاتىستى.

سونىمەن بىرگە، ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءبىرىنشى ۆيتسە-ءمينيسترى سارباسوۆ اقمادي ءادىلۇلى, وسى مينيسترلىكتىڭ قۇزىرىنداعى كوشى-قون كوميتەتى توراعاسىنىڭ ەكى ورىنباسارى ابۋلحاتين ەربولات ماحامبەتۇلى دەگەن زۋىلداق پەن رايعانيەۆ ەرلان تەلمانۇلى, سونداي-اق ارنايى ۇسىنىسىمىزبەن متقب «پارلامەنتاريزم ينستيتۋتى» شجق رمك ديرەكتورىنىڭ ورىنباسارى سۇلەيمەن لياززات جاڭىلىسقىزى شارىلدى.

ىشكى جانە سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىنەن دە ءبىر-بىردەن وكىل كەلىپتى...

بۇل سەناتورلارمەن كەزدەسۋدەگى ماقساتىمىز – وتكەن جىلى 19 ساۋىردە وسى كوميتەت قاراپ، ماقۇلداعان، كوشىپ كەلۋشىلەردى قونىستاندىرۋ ءۇشىن ۇكىمەت ارنايى بەكىتكەن سەگىز وبلىستان باسقا توعىز وبلىس پەن استانا، الماتى، شىمكەنت – ءۇش قالاعا ءوز ەركىمەن كوشىپ كەلىپ، قونىستانعىسى كەلەتىن ەتنيكالىق قازاقتاردى قونىسىن تاڭداۋ ەركىنەن ايىرىپ تاستاعان اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعىنىڭ قانداي قاجەتتىلىكتەن جانە نە ماقساتپەن ماقۇلداعانىن كوميتەت مۇشەلەرىنىڭ ءوز اۋىزدارىنان ەستۋ بولاتىن.

ارينە، باسقوسۋعا مۇمكىندىك تۋدىرىپ بەرگەنى ءۇشىن سەنات توراعاسى ماۋلەن ساعاتحانۇلىنا العىسىم شەكسىز!

بىراق، شىنىن ايتسام، بۇگىن مەن سەنات ەمەس، اكىمشىلىكتە بولعانداي اسەردە قالدىم. سەنات دەپۋتاتتارىمەن ەمەس، وبلىستىق نەمەسە اۋداندىق اكىمدىكتە اكىمدەرمەن كەزدەسكەندەي كۇي كەشتىم.

قىسقاسى، بۇگىنگى سەناتتى – سەنات دەگەننەن گورى، «اشىمباەۆتىڭ اكىمدىگى» دەگەن الدەقايدا دۇرىس سەكىلدى.

ءبارىن باسىنان باستايىن.

اشىمباەۆ پەن الداشەۆتىڭ اتىنا جازعان حاتىمدا دا، بۇگىنگى باسقوسۋ باستالاردا دا شەگەلەپ تۇرىپ ايتتىم, «ماعان باسقاسى كەرەك ەمەس، سەناتتىڭ ەكونوميكالىق ساياسات، يننوۆاتسيالىق دامۋ جانە كاسىپكەرلىك كوميتەتى تەك قانا اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعىن قانداي قاجەتتىلىكتەن جانە نە ماقساتپەن ماقۇلداعانىن ايتىپ بەرسە بولعانى!» دەپ.

ءتىپتى، جينالىستا ءبىرىنشى بولىپ ءسوز الىپ، وڭىرلىك كۆوتانىڭ سەگىز وبلىستا عانا بار ەكەنىن، 2024 جىلعا ارنالعان وڭىرلىك كۆوتاسىنىڭ سانى 2 433 ادام ەكەنىن، اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعىنا ساي، وزگە ون ءبىر وبلىس پەن ءۇش قالاعا ءوز بەتىمەن كوشىپ كەلىپ قونىستانعىسى كەلەتىندەرگە «قانداس» مارتەبەسىنىڭ بەرىلمەيتىنىن، بۇل نورمانى وتكەن جىلى 19 ساۋىردە سەناتتىڭ وسى كوميتەتى – سىزدەر ماقۇلداپ جىبەردىڭىزدەر دەپ، تاپتەشتەپ-اق ءتۇسىندىردىم جانە وسى تاقىرىپتان شىقپاۋعا شاقىردىم.

قايدام، اتالعان ءوتىنىش جايىنا قالدى. قايران ءسوزىم قور بولدى.

جينالىستى جۇرگىزگەن سەناتتىڭ ەكونوميكالىق ساياسات، يننوۆاتسيالىق دامۋ جانە كاسىپكەرلىك كوميتەتىنىڭ توراعاسى سۇيىندىك الداشەۆ جينالىسقا كەلگەن اتقارۋشى بيلىك باسشىلارىنان كوشى-قوننىڭ بارىسىن، زاڭداردىڭ قالاي جۇمىس ىستەپ جاتقانى تۋرالى بايانداۋدى سۇرادى.

سول-اق ەكەن، ەربولات ابۋلحاتين دەگەن زۋىلداق باياعى ادەتىمەن تاۋەلسىزدىكتەن بەرى قانشا ەتنيكالىق قازاقتىڭ اتاجۇرتىنا ورالعانى، سوڭعى جىلدارى، ءتىپتى بيىل قانشا قانداسىمىزدىڭ كوشىپ كەلگەنى، ولاردىڭ قانشاسى قايدا قونىستانعانى، نەشەسى وڭىرلىك كۆوتاعا يە بولعانى تۋرالى زۋىلداي جونەلدى.

ول زۋىلداقتى بەتىنە سۋ شاشقانداي بولىپ ءجۇرىپ، زورعا توقتاتتىق.

«قۇرمەتتى سەناتورلار، مەن ۇكىمەتتىڭ كوشىپ كەلۋشىلەردى ۇكىمەت ايقىنداعان وڭىرلەرگە قونىستاندىرۋ ساياساتىن سىزدەر 100 پايىز قولداساڭىزدار، مەن 200 پايىز قولدايمىن! مەن سىزدەردەن ساياسات تۋرالى سۇراپ وتىرعان جوقپىن عوي، اعاتايلار! مەن سىزدەردەن قۇقىق تۋرالى سۇراعالى كەلدىم عوي! اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعى جايلى ايتىڭىزدارشى، ساداعاڭ كەتەيىندەر!» - دەپ، مەن جالىنام.

جوق، بۇل سۇراققا اتقارۋشى بيلىكتىڭ جاۋاپتى تۇلعالارى دا، زاڭ شىعارۋشى ورگاننىڭ وكىلدەرى دە جولامايدى. ات توندارىن الا قاشادى. ءتىپتى، «زاڭ», «كونستيتۋتسيا», «ادام قۇقىعى» دەگەن سوزدەردى اۋىزدارىنا المايدى.

سۇيىندىك الداشەۆ تاعى وسى باعىتتا سۇراق قويادى.

ەربولات ماحامبەتۇلى تاعى زۋىلداي جونەلەدى...

***

اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعىنىڭ كەسىرىنەن، كوشىپ كەلۋشىلەردى قونىستاندىرۋ ءۇشىن ۇكىمەت ارنايى بەكىتكەن سەگىز وبلىستان باسقا توعىز وبلىس پەن استانا، الماتى، شىمكەنت – ءۇش قالاعا ءوز ەركىمەن كوشىپ كەلىپ، قونىستانعىسى كەلەتىن ەتنيكالىق قازاقتار «قانداس» مارتەبەسىن الا الماي، شۋىلداي باستادى.

سوعان بايلانىستى، وتكەن جىلدىڭ 22 قىركۇيەگىندە «تامارانىڭ تالتايىپ تۇرىپ قابىلداتقان زاڭىنىڭ سيقى…» - دەگەن ماقالا جازىپ، اتالعان نورمانىڭ كوشىپ كەلۋشىلەردى قونىستانۋ ورنىن تاڭداۋ قۇقىعىنان ايىرىپ تاستاعانىن ايتىپ، بۇل ماسەلەنى جالپاق الەمگە جايىپ سالدىق.

سول-اق ەكەن، باق بۇرقىراتىپ جازا باستادى.

ءسويتىپ، ەڭبەك مينيسترلىگى بيىل 10 قاڭتاردا «قانداس» مارتەبەسىن بەرۋ نەمەسە ۇزارتۋ ەرەجەسىنە وزگەرىس ەنگىزگەنىن جاريالادى.

سول ەڭبەك مينيسترلىگى ەنگىزگەن «وزگەرىسىنە» ساي، جەرگىلىكتى اتقارۋشى بيلىك «قانداس» مارتەبەسىن اتاجۇرتىنا كوشىپ كەلگەن ەتنيكالىق قازاقتارعا زاڭدى بەلدەن باسىپ بەرە باستادى.

«زاڭدى بەلدەن باسىپ» دەيتىن سەبەبىمىز، وسىعان دەيىن دە ايتىپ كەلەمىز، قۇزىرلى مينيسترلىك پەن زاڭ شىعارۋشى ورگان اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعى ارقىلى كوشىپ كەلۋشىلەردى قونىستاندىرۋ ءۇشىن ۇكىمەت ارنايى بەكىتكەن سەگىز وبلىستان باسقا توعىز وبلىس پەن استانا، الماتى، شىمكەنت – ءۇش قالاعا ءوز ەركىمەن كوشىپ كەلىپ، قونىستانعىسى كەلەتىن ەتنيكالىق قازاقتارعا «قانداس» مارتەبەسىن مۇلدە بەرىلمەيتىن ەتىپ شەگەلەپ تاستاعان.

بۇل نورمانى قولدانىستاعى زاڭنان الىپ تاستاماي نەمەسە وسى نورماعا قاتىستى «قانداس» مارتەبەسىن شەكتەۋسىز بەرۋ تۋرالى پرەزيدەنتتىڭ جارلىعى شىقپاي، ەتنيكالىق قازاقتارعا «قانداس» مارتەبەسىن بەرۋگە مۇلدە بولمايدى.

ويتكەنى، زاڭنىڭ اتى – زاڭ!

پرەزيدەنتىمىز كەشە عانا: «ەلىمىزدە زاڭ ۇستەمدىگىن نىعايتىپ جاتىرمىز، ياعني بارلىق سالادا، ەڭ الدىمەن، زاڭ ۇستەمدىگىن قامتاماسىز ەتۋ – باستى مىندەت. بۇل ماسەلە بويىنشا مەنىڭ كوزقاراسىم – ايقىن.» -دەگەن جوق پا!

ەندەشە، قولدانىستاعى زاڭدا نە جازىلدى، ول سول كۇيى ورىندالۋى كەرەك!

«ەرەجە»، «قاعيدات» «الگوريتىم» دەگەندەردىڭ ءبارى پرەزيدەنت قول قويعان زاڭنىڭ نەگىزىندە جاسالادى.

جوعارىدا ايتىلعان، ەڭبەك مينيسترلىگىنىڭ  «قانداس» مارتەبەسىن بەرۋ نەمەسە ۇزارتۋ ەرەجەسىنە  ەنگىزگەن وزگەرىسى – دالباسا! اشەيىن، زاڭدى بەلدەن باسىپ، ءوز قالتالارىنان شىعارا سالعان ساندىراق!

ەندى «قانداس مارتەبەسىن بەرۋ نەمەسە ۇزارتۋ قاعيدالارىن بەكىتۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسى ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ ءمينيسترىنىڭ 2013 جىلعى 22 شىلدەدەگى №329-ءو-م بۇيرىعىنا ەنگىزگەن ەڭبەك مينيسترلىگىنىڭ بيىلعى قاڭتارداعى سول «قانداس» مارتەبەسىن بەرۋ نەمەسە ۇزارتۋ ەرەجەسىنە ەنگىزگەن «وزگەرىسىنە» توقتالايىق.

مۇندا، قازاقستان رەسپۋبليكاسى الەۋمەتتىك كودەكسىنىڭ 112 - بابى 3-تارماعىنىڭ «ەرىكتى تۇردە قونىس اۋدارۋدى كوزدەيتىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كوشى-قون سالاسىنداعى زاڭناماسىنا سايكەس قونىس اۋدارۋشىلاردى جانە قانداستاردى قابىلداۋدىڭ وڭىرلىك كۆوتالارى شەڭبەرىندە قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇكىمەتى ايقىندايتىن وڭىرلەرگە ەرىكتى تۇردە قونىس اۋدارۋىنا جاردەمدەسەدى» دەگەن 2) تارماقشاسىنا سايكەس، ءبىرىنشى، دەموگرافيالىق دامۋعا قاجەتتىلىگى بار دامۋ الەۋەتى بار اگلومەراتسيا اۋماقتارىندا جانە اۋىلدىق ەلدى مەكەندەردە، شاعىن جانە مونوقالالاردا، اۋداندىق جانە وبلىستىق ماڭىزى بار قالالاردا قونىستاندىرۋ ءۇشىن, «قانداس» مارتەبەسىن بەرۋ نەمەسە بەرۋدەن باس تارتۋ تۋرالى ۇسىنىمدى كوميسسيا قابىلدايدى جانە حاتتامامەن رەسىمدەلەدى ەكەن.

ال، سوندا سول ەتنيكالىق قازاقتار مۇنداي وڭىرلەرگە بارعىسى كەلمەسە، بارماسا، نە ىستەمەك؟! قازاقستان رەسپۋبليكاسى اۋماعىندا زاڭدى تۇردە جۇرگەن ءاربىر ادامنىڭ ەركىن ءجۇرىپ-تۇرۋى جانە تۇرعىلىقتى مەكەندى ءوز قالاۋىنشا تاڭداپ الۋى -  ولاردىڭ كونستيتۋتسيالىق قۇقىعى عوي. بۇل – ءبىر!

ەكىنشىدەن، الەۋمەتتىك كودەكستىڭ اتالعان بابىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كوشى-قون سالاسىنداعى زاڭناماسىنا سايكەس» دەپ، جازۋلى تۇر.

دەمەك، بۇل جەردە دە «قانداس» مارتەبەسىن بەرۋ نەمەسە بەرۋدەن باس تارتۋ تاعى دا اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعىنا بارىپ تىرەلەدى...

ارى قاراي كەتتىك.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى الەۋمەتتىك كودەكسىنىڭ 112 - بابى 3-تارماعىنىڭ 2) تارماقشاسىنا سايكەس، ەكىنشى, ءوتىنىش بەرۋ ءوڭىرىنىڭ اۋماعىندا تۇراقتى تۇراتىن جانە تۇرعىن ءۇي ماسەلەلەرىن ءوز بەتىنشە شەشۋ مۇمكىندىگىمەن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى بولىپ تابىلاتىن ءوتىنىش بەرۋشىنىڭ وتباسىمەن جانە/نەمەسە جاقىن تۋىستارىمەن قايتا قوسىلۋ ءۇشىن جانە ەگەر ءوتىنىش بەرۋشى تۇرعىن ءۇيدىڭ مەنشىك يەسى بولىپ تابىلماسا، ءوتىنىش بەرۋشىنىڭ تۇرۋىنا نوتاريالدى كۋالاندىرىلعان كەلىسىم بويىنشا, «قانداس» مارتەبەسىن بەرۋ نەمەسە بەرۋدەن باس تارتۋ تۋرالى ۇسىنىمدى كوميسسيا قابىلدايدى جانە حاتتامامەن رەسىمدەلەدى ەكەن.

ەندى قاراڭىز، اتاجۇرتقا ورالعان ەتنيكالىق قازاقتاردىڭ باسىم كوپ بولىگى – ءوز بەتىمەن كوشىپ كەلۋشىلەر.

سوندا، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ ازاماتتارى بولىپ تابىلاتىن جاقىن تۋىستارى جوق كوشىپ كەلۋشىلەر نە ىستەيدى؟! «قانداس» مارتەبەسىن الا الماي، كەلگەن ەلىنە كەرى كوشۋى كەرەك پە؟!

ارى قاراي كەتتىك.

قازاقستان رەسپۋبليكاسى الەۋمەتتىك كودەكسىنىڭ 112 - بابى 3-تارماعىنىڭ 2) تارماقشاسىنا سايكەس، ءۇشىنشى, الدىن الا ەڭبەك شارتىن قوسا بەرە وتىرىپ، تۇرعىن ءۇي ماسەلەلەرىن ءوز بەتىنشە شەشۋ مۇمكىندىگىمەن جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ شاقىرۋى بويىنشا بوس جۇمىس ورنىنا جۇمىسقا ورنالاسۋ ءۇشىن نە ەتنيكالىق قازاقتار قاتارىنداعى دارا كاسىپكەرلەر ءۇشىن دە «قانداس» مارتەبەسىن بەرۋ نەمەسە بەرۋدەن باس تارتۋ تۋرالى ۇسىنىمدى كوميسسيا قابىلدايدى جانە حاتتامامەن رەسىمدەلەدى ەكەن.

وسى جەردە «جۇمىس بەرۋشىلەردىڭ شاقىرۋى بويىنشا» دەگەندى قالاي تۇسىنەمىز؟!

قازاقستان رەسپۋبليكاسى ازاماتتارىنىڭ شەتەلدەردە تۇراتىن ەتنيكالىق قازاقتاردىڭ اراسىنان تۋىستارىن قازاقستان رەسپۋبليكاسىنا وتباسىن بىرىكتىرۋ ماقساتىندا قونىستاندىرۋ ءۇشىن شاقىرۋلارى «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭىنىڭ 15-بابىنىڭ ەكى بىردەي نورماسىمەن 2015 جىلى رەتتەلگەن.

ال، جۇمىسقا شاقىرۋ تەتىگى «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭىندا قاراستىرىلماعان، مۇلدە جوق!

سوندا، ارعى بەتتەگى قازاقتاردى بەرگى بەتتەگى جۇمىس بەرۋشىلەر قالاي شاقىرىپ ءجۇر؟!

وڭىرلىك كۆوتاسى جوق وڭىرلەرگە قونىستانعىسى كەلەتىن بايقۇس اعايىندار بەرگى بەتكە كەلگەن سوڭ، وسىنداعى جشس-لارعا اقشا تولەپ، ۋاقىتشا جۇمىسقا تۇرۋدا. «قانداس» مارتەبەسىن الىپ، ازاماتتىققا قولى جەتكەن سوڭ ول جشس-دان شىعىپ كەتۋدە. وزدەرى جۇمىس باستاۋدا...

سەناتتاعى كەزدەسۋدە كوشى-قون كوميتەتى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى ەربولات ابۋلحاتين زۋىلداق، توپاس، ارامتاماق ەڭبەك مينيسترلىگىنىڭ  «قانداس» مارتەبەسىن بەرۋ نەمەسە ۇزارتۋ ەرەجەسىنە بيىلعى قاڭتار ايىندا ەنگىزگەن وسى «وزگەرىسى» بويىنشا، «قانداس» مارتەبەسىنىڭ جاپپاي بەرىلىپ جاتقانىن ايتىپ، زۋىلدايدى...

ءبىز وعان قارسى وسى سۇراقتاردى قويىپ، وسى ءۋاجدى ايتامىز.

زۋىلداقتىڭ ءتىلى بۋىلىپ، اۋزىنا قۇم قۇيىلادى. جاۋاپ بەرە الماي، وتىرىپ قالادى. بىراق، بەتباق نەمە شىمىرىكپەيدى. تاعى سۇراساڭ، تاعى وسى جاتتاپ العان جاراپازانىن ايتىپ، تاعى زۋىلدايدى...

ال، ءبىزدىڭ دالەلىمىزدى اشىمباەۆتىڭ اناۋ توكار مەن سلەسارى، ۆەتەرينارلىق دارىگەرى مەن ينجەنەرى، زووتەحنيگى مەن سانيتارى ءتۇسىنىپ وتىرعان جوق. مىڭگىرلەپ بىردەمەلەر ايتقان بولدى. مىسالى، زووتەحنيك – سەناتور قانيەۆ باۋىرجان نۇرالىۇلى سوناۋ ءبىر جىلدارى اقتوبە وبلىسىنىڭ ءتورت اۋدانىنىڭ اكىمى بولىپ قىزمەت ىستەگەن كەزىندەگى سول وڭىرگە كوشىپ كەلگەن ورالماندارعا قالاي جۇمىس بەرگەنىن ايتىپ، الىسقا كەتەدى.

ءوز باسىم زووتەحنيك – سەناتور قانيەۆ باۋىرجان نۇرالىۇلى ايتقانداي ءوڭىر اكىمدەرىنىڭ ورالماندارعا جۇمىس تاۋىپ بەرگەنىن ەستىگەن دە، كورگەندە ەمەسپىن. ولاردىڭ 90-95 پايىزى ءوز بەتىمەن ءومىر ءسۇرىپ كەلەدى. بۇل جەردە  زووتەحنيك – سەناتور باۋىرجان نۇرالىۇلى سول جىلدارى «ورالماندارعا» بەرىلەتىن كۆوتانى ايتىپ وتىرعان بولسا كەرەك. كۆوتا بەرۋ – جۇمىسپەن قامتۋ ەمەس، كۆوتا – ءبىر جولعى بەرىلەتىن كومەك اقشا مەن باسپانا عانا. ونىڭ ءوزى بارلىق كوشىپ كەلۋشىلەرگە بەرىلمەيتىن. سەبەبى، ونىڭ دا سانى شەكتەۋلى بولاتىن.

«قۇرمەتتى باۋىرجان نۇرالىۇلى! ءبىز اكىمنىڭ كەڭسەسىندە ەمەس، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتىنىڭ سەناتىندا وتىرمىز. اكىمدەرمەن ەمەس، زاڭ شىعارۋشى ورگاننىڭ مۇشەلەرىمەن باس قوسىپ وتىرمىز عوي! اعاتاي-اۋ، ءبىز ساياسماتتى ەمەس، قۇقىقتى تالقىلاۋعا كەلدىك قوي!! «زاڭ» دەگەن نارسە بولادى... كىشكەنە، سول زاڭدارعا سىلتەمە جاساپ، زاڭ شىعارۋشى ورگان قىزمەتكەرىنىڭ تىلىمەن سويلەسەڭىزشى!!!»-دەپ، تاعى جالىنامىز.

زووتەحنيك – سەناتور باۋىرجان قانيەۆ شامدانا باستايدى...

سوسىن، قارابايىر مىسالمەن سۇراق قويۋىمىزعا، بۇل ماسەلەنى سول ارقىلى تۇسىندىرۋىمىزگە تۋرا كەلدى.

– الماتى وبلىسىنىڭ شەلەك اۋىلىنا بەس وتباسى كوشىپ كەلدى دەيىك. ولار «بىزگە ۇكىمەت ايقىنداعان ءوڭىرىڭنىڭ دە، كۆوتاڭنىڭ دا كەرەگى جوق! بىزگە تەك قانا  قازاقستان ازاماتتىعىن تەزىرەك بەرسەڭ بولدى. سەنەن جۇمىس سۇرامايمىز، ءوز جانىمىزدى ءوزىمىز باعامىز. جۇمىس تاۋىپ بەر دەپ، قينامايمىز. ءوزىمىزدى ءوزىمىز جۇمىسپەن قامداي الامىز!»-دەسە، نە ىستەيسىڭ؟! انا «قانداس» مارتەبەسىن بەرۋ نەمەسە ۇزارتۋ ەرەجەسىنە  ەنگىزگەن جاڭا وزگەرىسىڭە سىيماي تۇر بۇلار. ەربولات ماحامبەتۇلى، ايتشى، بۇلاردىڭ «قانداس» مارتەبەسىن الۋ ماسەلەسىن قالاي شەشپەكسىڭ؟!

بۇل سۇراققا كەلگەندە، انا زۋىلداقتىڭ كومەيىنە قۇم ەمەس، قورعاسىن قۇيىلعانداي بولدى. قىزاراڭداپ، ءۇنسىز قالدى...

كەلەسى سۇراقتى سەناتورلارعا قويدىق.

– قۇرمەتتى سەناتورلار، ەندى كوزدەرىڭىز جەتتى مە؟! اعاتايلار، ايتىڭىزدارشى، اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعىن قانداي قاجەتتىلىكپەن جانە نە ماقساتپەن ماقۇلدادىڭىزدار؟!

جوعارىدا ايتتىم عوي، سەناتتىڭ توراعاسىنا حات جازعالى ءبىر اي بولدى. كەزدەسۋ وتكىزەتىن بولعان سوڭ، سەناتورلار: «راسىمەن، بۇل نورمانى نە ءۇشىن، قالاي ماقۇلدادىق؟ بۇل ءوزى اۋىت مۇقيبەك ايتقانداي، ادام قۇقىعىن شەكتەي مە، جوق پا؟!!»-دەپ، سەناتورلار كىشكەنە دايىندالۋلارى كەرەك قوي.

جوق!

بەس سەناتوردىڭ ۇشەۋى سويلەدى. ەكەۋى ءۇنسىز قالدى. ونداي دايىندىقتىڭ جۇرناعىن دا كورمەدىك.

قويشى، زاڭ شىعارۋشى ورگاننىڭ وكىلدەرىن دە، قۇزىرلى مينيسترلىكتىڭ جاۋاپتى تۇلعالارىن دا اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعىنا ءبىر جۋىتا الماعان كۇيى تارادىق. دىتتەگەن سۇراۋىما جاۋاپ الا العان جوقپىن. ءبارى كوشى-قوننىڭ ساياساتىنا جەلىپ تۇر. قۇقىق جاعىنا جولامايدى.

قۇداي بىلەدى-اۋ، ءدال ولسى اتىشۋلى 20-باپتىڭ 5) تارماعىنىڭ ادام قۇقىعىن شەكتەيتىنى نەمەسە شەكتەمەيتىنى جايلى سۇراقتى سەناتتىڭ الەۋمەتتىك-مادەني دامۋ جانە عىلىم كوميتەتىنىڭ مۇشەلەرىمەن وتىرىپ تالداساق تا ءدال وسىلاي بولارى انىق.

سەبەبى، وندا دا بىردە-ءبىر كاسىبي زاڭگەر جوق. ىلعي قاپتاعان جۋرناليست، مۇعالىم جانە ينجەنەر-مەحانيكتەر وتىر...

شىنىمدى ايتسام، مەن مىنا سەناتتان ءتۇڭىلىپ كەتتىم!

ءيا، بۇگىنگى سەناتتى – سەنات دەگەننەن گورى، «اشىمباەۆتىڭ اكىمشىلىگى» دەگەن دۇرىس!

اسا مارتەبەلى قاسىم-جومارت كەمەلۇلى!

ءسىزدىڭ جاناشىر باۋىرىڭىز ءارى قولداۋشىڭىز رەتىندە وتىنەمىن، مىنا سەناتتى تاراتىپ، كوزىن قۇرتىڭىزشى.

ەسەسىنە، ەكى پالاتانى قوسىپ، 300 نە 350 دەپۋتاتتان تۇراتىن ءبىر پالاتالى پارلامەنت جاساقتاڭىز...

وڭكەي زاڭنان حابارى جوق توكارلار مەن سلەسارلاردى، ۆەتەرينارلىق دارىگەرلەر مەن ينجەنەرلەردى، زووتەحنيكتەر مەن سانيتارلاردى، ءسوز قۋعان جۋرناليستەردى جيىپ الىپ قايتەسىز، بۇلارمەن ەشقاشان ادىلەتتى، جاڭا قازاقستان قۇرا المايسىز! بۇل تۇلكى الۋعا جارامايدى...

قۇرمەتپەن،

اۋىت مۇقيبەك

Abai.kz