نوبەل سىيلىعىنان شىققان وت...

وتكەن اپتادا بيىلعى نوبەل بەيبىتشىلىك سىيلىعىنىڭ ۆەنەسۋەلا وپپوزيتسيا وكىلى ماريا كورينا ماچادو حانىمعا بەرىلگەنى ءمالىم بولدى.
كوپتەگەن ەلدەردىڭ باسشىلارى (ىشىندە رەسەي پرەزيدەنتى پۋتين دە بار) "بيلىككە كەلگەن 9 ايدا 9 سوعىستى توقتاتتى" دەپ ءبىر اۋىزدان ۇسىنعان اقش پرەزيدەنتى ترامپ جۇلدەسىز قالدى. اق ءۇي ءباسپاسوز حاتشىسى نوبەل سىيلىعى كوميتەتىن " ساياساتتى بەيبىتشىلىكتەن جوعارى قويدى" دەپ ايىپتادى. 2024 جىلى ماچادو حانىمدى سىيلىققا ۇسىنعان اقش ساياساتكەرلەرىنىڭ اراسىندا سول كەزدەگى سەناتور بۇگىنگى اقش مەملەكەت ىستەر حاتشىسى ماركو رۋبيونىڭ دا بولعانىن اتاپ وتكەن ءجون.
ۆەنەسۋەلا بيلىگى دە قاراپ جاتپاي نورۆەگيامەن ديپلوماتيالىق بايلانىستى ۇزەتىنىن، ەلشىلىگىن جاباتىنىن مالىمدەدى. ەكى وتتىڭ ورتاسىندا قالعان نوبەل سىيلىعى كوميتەتى اقتالۋعا ءماجبۇر بولدى. ولاردىڭ كەلتىرگەن ۋاجىنشە، نوبەل سىيلىعى اسكەر سانىن قىسقارتقان، بەيبىت كەلىسسوزدى ۇستاناتىن، دەموكراتيا مەن ادامدىق قۇقىقتى قورعايتىن، الەمدىك ءتارتىپتى ىلگەرىلەتەتىن باسشىلارعا بەرىلەدى ەكەن.
ولاردىڭ شارتىنا ترامپتىڭ و باستان تولمايتىنى ايدان انىق ەدى. ترامپ اق ۇيگە كەلە سالا زاڭسىز كوشى-قونعا قارسى سوعىس اشتى. ءتارتىپ ورناتۋ ءۇشىن كەي قالالارعا مۇزداي قارۋلانعان اسكەر كىرگىزدى. USAID ۇيىمىن جاۋىپ، الەمدىك دەڭگەيدە دەمراتيانى قارجىلىق قولداۋدى توقتاتتى.
ساراپشىلار شۆەيتساريا اۋماعىنان تىس جەردە ورنالاسقان نوبەل بەيبىتشىلىك سىيلىعى ۇيىمىن اسىرە سولشىلدىق باعىتتى ۇستانادى دەپ سىن تەزىنە الىپ كەلەدى. بۇل جولعى داۋدا دا ول انىق كورىندى.
ترامپتان بۇرىن امەريكانىڭ 4 پرەزيدەنتى نوبەل بەيبىتشىلىك سىيلىعىن العان. پرەزيدەنتتىك مەرزىمى كەزىندە سىيلىق العان باراك وباما تىلشىلەرگە وزىنە سىيلىقتىڭ نە ءۇشىن بەرىلگەنىن بىلمەيتىنىن ايتقان ەدى. جوعارىدا ايتقانىمىزداي سولشىل باعىتتى ۇستاناتىن اتالمىش ۇيىم وبامانىڭ اقش تاريحىنداعى العاشقى قارا ءناسىلدى پرەزيدەنت بولعانى ءۇشىن عانا بۇل سىيلىقتى بەرگەن سياقتى. وسى تۇرعىدان العاندا ترامپقا كەلەسى جىلى دا سىيلىق بۇيىرمايتىن ءتارىزدى.
Abai.kz