تاياۋدا «ەگەمەن قازاقستاننىڭ» (20 01 2009ج) العاشقى  بەتىنەن رەسپۋبليكا مۇسىلماندارى ءدىني  بىرلەستىگىنىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى وڭعار ومىربەكتىڭ «اباي ءۇشىن ءبادال قاجىلىق جاسادى» دەگەن ماقالاسىن وقىدىم. وندا الماتى قالاسىنداعى تۇركىسىب مەشىتىنىڭ باس يمامى، ۇيعىر ازاماتى احمەت قاري مۇحامەدجانوۆتىڭ قازاقتىڭ دانا اقىنى اباي قۇنانبايۇلى ءۇشىن، ودان بۇرىن قازاقتىڭ ءبىرتۋار ۇلى دىنمۇحاممەد قوناەۆ ءۇشىن ءبادال قاجىلىق جاساپ قايتقانىن جەردەن جەتى قويان تاپقانداي جالپاق الەمگە جاريا جاساپتى.
مەنىڭ وسىعان قاتتى قارىنىم اشىپ وتىر. ماقالادا اتالىپ كورسەتىلگەن «ءبادال» ءسوزىنىڭ قازاقشا ماعاناسى «بىرەۋدىڭ ورىنىنا» دەگەندى بىلدىرەدى. دەمەك، بىرەۋدىڭ ورىنىنا - ءتىرى جاننىڭ ءوز كەلىسىمىمەن قاجىلىققا بارىپ قايتۋ دەگەن ءسوز. مۇنداي قاجىلىق، دۇنيە مۇلكى جەتكىلىكتى، بىراق، بارىپ قايتۋعا دەنساۋلىعى  جوق  پەندەلەردىڭ ءوتىنىشى بويىنشا ورىندالادى. قاجىلىققا باراتىن ادام، ساپار الدىندا اتىنان  باراتىن كىسىسىنىڭ كەلىسىمى مەن اماناتىن الىپ شىعادى، قاجىلىقتان ورالعاندا امانات يەسىنىڭ اماناتىن ورىنداپ قايتقاندىعىن  جەتكىزەدى.   قاجىلىق تىرىلەر عانا ورىندايتىن بەس پارىزدىڭ ءبىرى. ماقالادا ەسىمدەرى كەلتىرىلىپ وتىرعان  قازاقتىڭ ەكى الىبىنىڭ دا و دۇنيەلىك ەكەنى بەلگىلى.  سوندا بۇل قاي داراقىلىق؟..

تاياۋدا «ەگەمەن قازاقستاننىڭ» (20 01 2009ج) العاشقى  بەتىنەن رەسپۋبليكا مۇسىلماندارى ءدىني  بىرلەستىگىنىڭ ءباسپاسوز حاتشىسى وڭعار ومىربەكتىڭ «اباي ءۇشىن ءبادال قاجىلىق جاسادى» دەگەن ماقالاسىن وقىدىم. وندا الماتى قالاسىنداعى تۇركىسىب مەشىتىنىڭ باس يمامى، ۇيعىر ازاماتى احمەت قاري مۇحامەدجانوۆتىڭ قازاقتىڭ دانا اقىنى اباي قۇنانبايۇلى ءۇشىن، ودان بۇرىن قازاقتىڭ ءبىرتۋار ۇلى دىنمۇحاممەد قوناەۆ ءۇشىن ءبادال قاجىلىق جاساپ قايتقانىن جەردەن جەتى قويان تاپقانداي جالپاق الەمگە جاريا جاساپتى.
مەنىڭ وسىعان قاتتى قارىنىم اشىپ وتىر. ماقالادا اتالىپ كورسەتىلگەن «ءبادال» ءسوزىنىڭ قازاقشا ماعاناسى «بىرەۋدىڭ ورىنىنا» دەگەندى بىلدىرەدى. دەمەك، بىرەۋدىڭ ورىنىنا - ءتىرى جاننىڭ ءوز كەلىسىمىمەن قاجىلىققا بارىپ قايتۋ دەگەن ءسوز. مۇنداي قاجىلىق، دۇنيە مۇلكى جەتكىلىكتى، بىراق، بارىپ قايتۋعا دەنساۋلىعى  جوق  پەندەلەردىڭ ءوتىنىشى بويىنشا ورىندالادى. قاجىلىققا باراتىن ادام، ساپار الدىندا اتىنان  باراتىن كىسىسىنىڭ كەلىسىمى مەن اماناتىن الىپ شىعادى، قاجىلىقتان ورالعاندا امانات يەسىنىڭ اماناتىن ورىنداپ قايتقاندىعىن  جەتكىزەدى.   قاجىلىق تىرىلەر عانا ورىندايتىن بەس پارىزدىڭ ءبىرى. ماقالادا ەسىمدەرى كەلتىرىلىپ وتىرعان  قازاقتىڭ ەكى الىبىنىڭ دا و دۇنيەلىك ەكەنى بەلگىلى.  سوندا بۇل قاي داراقىلىق؟..
مۇنى ايتىپ وتىرعانىم، «اللانىڭ ءوزى دە راس، ءسوزى دە راس» دەپ زىكىر ەتكەن اباي ءوزىنىڭ كوزى تىرىسىندە اكەسى قۇنانباي قاجىلىققا بارعاندا، بىرگە نە سوڭىنان  قاجىلىق ەتۋدى  بىلمەي قالعان جوق. بارامىن دەسە دۇنيەسى دە، ساۋلىعى دا بولدى.  بىراق، ول قاجىلىق پارىزدىڭ ۇلىقتىعىن قۇرمەت تۇتتى. اباي سياقتى ءوز زامانىندا داڭقى الىسقا كەتكەن ديمەكەڭ دە يماندى جولدى وزىنشە تارازىلاي بىلگەن جان. ەكى ارىستى دا «قاجىلىق پارىزىن تىرشىلىگىندە وتەگەن جوق» دەپ كىنالاۋعا ەشكىمنىڭ قاقىسى جوق.
قىسقاسى، ۇلى عۇلا مەن ءبىرتۋار تۇلعا ديمەكەڭنىڭ اتىن جامىلىپ، ەكى ارىستىڭ دا، قاجىلىقتىڭ قادىرىن قاشىرمايىق....

باقتىباي اينابەكوۆ،
«قازاقستان قاجىلارى»
ءدىني بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى
«قازاقستان» اپتالىعى،
№19 (259), 21-مامىر، 2009