قازاق ۇلتشىلدىعىنىڭ سيپاتى قانداي؟
قازىرگى كەزدە ەكىنىڭ ءبىرى – ۇلتشىل. ءارتۇرلى ورتالار دا، شەتىن ماسەلەلەر تالقىلانعان جيىنداردا، الەۋمەتتىك جەلىلەردە ەلىم دەپ ەڭىرەگەندە ەتەگى جاسقا تولىپ، حالقىم دەپ قابىرعاسى قايىسقان ادامداردى كوپتەپ كەزدەستىرۋگە بولادى. ال، سول ادامنىڭ ۇلتشىلدىق دەڭگەيىن ياعني، ءبىلىمى مەن مادەنيەتىن، ءىس-ارەكەتىن، ءتۇرلى جاعدايدا ءوزىن ۇستاۋىن، ادامدارمەن قارىم-قاتىناسىن قىل اياعى كيىنۋ، سويلەۋ مادەنيەتىن كورسەڭىز، جىلاعىڭىز كەلەدى.
البەتتە، ءار ادامنىڭ ءوز ۇلتىن ءسۇيۋى، وعان قىزمەت ەتۋى – ۇلتشىل بولۋى ازاماتتىق پارىزى. بىراق، ازاماتتىق پارىزدىڭ ءجونى وسى ەكەن دەپ جىلت ەتكەن جەردىڭ بارىندە ايعايعا باسىپ، وزىمدىكى ءجون دەپ، پىكىرىنە يلانباعان ادامنىڭ ءبارىن قازاقتىڭ جاۋى كورۋى – ۇلتشىلدىق پا؟
ۇلتشىل بولۋدى قازاق قوعامىنا قاتىستى ماسەلە كوتەرىلگەن، ءسوز بولعان جەردە قارا كورسەتىپ، توپ كوبەيتۋ دەپ قانا ءتۇسىنىپ، رەتى كەلسە سونداي جەرلەردە جالپىعا تۇسىنىستىكتى پروبلەمالاردى قولدى سەرمەپ، ساۋاتسىزداۋ تاسىلمەن جەتكىزۋ دەپ ءبىلىپ، ءبىر ءوزىن تۇتاس ۇلتتىڭ ءسوزىن سويلەپ، سويىلىن سوعىپ جۇرگەن ادامداي سەزىنىپ، وزگەنىڭ ءبارىن «بيلىكشىل، ساتقىن» دەۋ دە ۇلتشىلدىق پا؟
الەۋمەتتىك جەلىدە جايعاسىپ جاتىپ الىپ، قوعامدىق-ساياسي ومىردە بولىپ جاتقان دۇنيەلەرگە جارتى بەت «جالىندى»، «حالىقشىل» پوست جازىپ، ءتىپتى قازاققا، مەملەكەتتكە قاتىستى جىبىرلاعاننىڭ بارىنە قۇلاش-قۇلاش ءسوز ارناۋ ۇلتشىلدىق پا؟
سوندا بۇگىنگى قازاق ۇلتشىلدىعىنىڭ سيپاتى قانداي؟
دوس كوشىم، «ۇلت تاعدىرى» قوزعالىسىنىڭ جەتەكشىسى:
- بىزگە جەتىسپەيتىن ۇلتشىلدىق – ساياساتكەر ۇلتشىلدىق. ءوزىڭ ايتىپ وتىرعان ءتۇرلى ۇلتشىلدىق كورىنىسى بار توپتاردىڭ ءبارىن بىرىكتىرىپ، ءبىر ماقسات جولىنا پايدالانا بىلەتىن ساياساتكەر ۇلتشىلدار بىزدە جوق.
مۇحاڭنىڭ (مۇحتار شاحانوۆ.رەد.) ءوزى ول – كوسەم، ولەڭ وقيدى، حالىقتىڭ رۋحىن كوتەرەدى، بىراق ساياساتكەر ەمەس. ول كىسى رەنجىمەسىن. ءبىز وسى ۋاقىتقا دەيىن ساياسي دەڭگەيدەگى ۇلتشىلداردى دايىنداپ ۇلگەرگەن جوقپىز.
- بىزدەگى ۇلتشىلدىقتىڭ مادەني دەڭگەيىنە قانداي باعا بەرەسىز؟
- وتە تومەن. ادامدار ءبىرىنىڭ ءسوزىن ءبىرى تىڭداماسا كەز كەلگەن جۇمىس العا جۇرمەيدى. اركىم كەلىپ ءوزىنىڭ ءسوزىن ايتىپ كەتە بەرسە، بىرەۋ جۇمىس ىستەسە، ونى سىناسا ونداي جەردە قانداي ۇلتشىلدىقتىڭ مادەني دەڭگەيىن كورۋگە بولادى؟ ساياسي مادەنيەت تە وتە تومەن. مەن ءوزىمدى ولاردىڭ قاتارىنا قوسقىم كەلمەيدى. بىرەۋدىڭ ءسوزىن تىڭداي ءبىلۋ، بىرەۋگە ءۋاج ايتقاندا ونى مادەنيەتتى جەتكىزە ءبىلۋ جاعى تومەن ەكەنى راس.
جوعارىداعى ساۋالدارعا دوس مىرزا وسىلاي دەپ جاۋاپ بەردى. ال، ءسىز نە دەيسىز؟
Abai.kz
