ول كەزدە (سەكسەنىنشى جىلدارى) وبلىستىق «وڭتۇستىك قازاقستان» گازەتىنە جۇمىسقا تۇرۋ دەگەنىڭىز قيامەت ەدى.  ساتيرا جازىپ، اتى-ءجونىم ەندى تانىمال بولىپ كەلە جاتقان كەزىم، جاسپىز، «شاق-شۇق» اتتى ءازىل اڭگىمە جازىپ، سول ارقىلى ارەڭ دەگەندە، رەداكتسياعا قابىلداندىم. «اپتا سايىن اپالاتادى» دەمەكشى، اپتا سايىن «قاقپان» سىن-سىقاق بۇرىشى شىعىپ تۇرادى ەكەن، سونىڭ قۇلاعىنان شاپ بەرىپ ۇستاي الدىم دا، فەلەتونداردى بۇرقىراتىپ، ءتىپتى شاڭداتىپ جازا باستادىم.

    باس رەداكتور امىرسەيىت اليەۆ اعامىز تىكەلەي باستىعىم مارحابات بايعۇت قول قويىپ بەرگەن جازباما شۇقشيا قالادى. كەي جەرىنە جىميادى، كەي جەرىنە قاباعى تۇكسيىپ كەتەدى. قاتتىلاۋ كەتىپ قالعان جەرىمدى  سىزىپ تاستايدى دا: «وبكومنان پالەگە قالارمىز» دەپ قويادى. ول كەزدە وبلىستىق پارتيا كوميتەتى دەگەنىڭىز –جارتى قۇداي...  شىنى كەرەك، «قاقپان» ارقىلى تالاي جەمقورلار مەن بيۋروكراتتاردى قالتىراتتىم.  كەرەك دەسەڭىز، اۋداندىق پارتيا كوميتەتىنىڭ حاتشىلارىنىڭ ءوزى جول ساپارعا شىعا قالسام، جارتى جولدان كۇتىپ الاتىن، قازىر عوي، سىنالعانداردىڭ ساۋىرىنا سۋ جۇقپاستان، اكىم بولىپ، ء«وسىپ» كەتە بەرەتىنى... «قاقپاندا» نەبىر مىقتىلار سىنالىپ جاتقانىمەن، اۋدان اكىمىنەن ارى اسا المايتىنبىز. تسەنزۋرا مىقتى... سىرا ساتۋشىلار بەس تەڭگە جەپ قويعانى ءۇشىن جاۋاپ بەرەتىن زامان ەدى. بىردە  تۇركىستان قالاسىنداعى بالا باقشا مەڭگەرۋشىسىن سىناپ، «الاقانى قىشي بەرەدى...» اتتى فەلەتون جازدىم. بالا باقشا مەڭگەرۋشىسى ءبىراز اقشانى قىلعىتىپ قويعان... سودان سوتقا بەرسىن. تىرەۋى مىقتى اپاي ەكەن، سوتتا سىلىكپەمدى شىعارسا بولا ما... «نەگە مەنىڭ الاقانىم قىشيدى؟ الاقانىمدى قاسىپ بەرمەك پە؟ مەنىڭ الاقانىم قىشىمايدى، مۇزداپ تۇرادى... قاي جەرىمنىڭ قىشيتىنىندا نە جۇمىسى بار؟» دەپ دىرىلدەگەندە، العاش نە ايتارىمدى بىلمەي قالدىم. «اپاي، بۇل دەگەنىڭىز فەلەتونعا كەرەك ءتاسىل عوي، گروتەسك...» دەسەم، «قانداي تەسىك بولسا دا، جاۋاپ بەرەسىڭ!» دەپ تۇرىپ الدى. ارەڭ دالەلدەپ شىقتىم. «قاقپاننىڭ»  قىزىعى ءوز الدىنا، وسىنداي «شىجىعى» دا بولىپ تۇراتىن.  ول كەزدە قازىرگىدەي ديكتافون، ۆيدەو كامەرا جوق. دەرەكتەردى بلوكنوتقا جازىپ الامىز. ءبىر فەلەتون جازۋ ءۇشىن ەكى بلوكنوت تولتىراتىنمىن، انىقتاما، قۇجاتتاردىڭ ءوزى ءبىر پاپكى بولاتىن. فەلەتوندى ء«ىشىپ قويدى، جەپ قويدى» دەپ سۇيكەي سالۋدى جانىم جەك كورەدى. وقىرماننىڭ ايىزىن قاندىرىپ، كەيىپكەرىمدى «تالدىرىپ»، نەبىر تاسىلدەرگە سالىپ جازاتىنمىن. سوندايدا دوستارىم: «ابايلاساڭشى، اتىپ كەتىپ جۇرەر...» دەپ ازىلدەپ قوياتىن.  اتىپ كەتەدى دەمەكشى، ءبىر كۇنى بىرەۋ تەلەفون سوعىپ:

–شەرىموۆ ءسىز بە؟ – دەپ سۇرادى.

–يا، مەنمىن...

ء–سىزدى قاي جەرىڭىزدەن اتايىن؟ ماڭدايىڭىزدان؟ اياعىڭىزدان؟

ء–سىز كىم ەدىڭىز؟—دەپ سۇرادىم مەن سىر بىلدىرمەي. دەگەنمەن، دەنەم مۇزداپ كەتتى. تاپا-تال تۇستە اتا سالاتىن كىم ءوزى؟ نە بولىپ قالدى؟ «قانداي مىلتىقپەن اتادى ەكەن-ەي؟ اياعىمنان اتا سالسا عوي ...»- دەپ تە ويلاپ قويامىن. جاسپىز عوي ەندى...

–شەرىموۆ، وتكەندە مەنىڭ اعام تۋرالى فەلەتون جازىپسىز. سول اعام ءۇشىن اتامىن! جالعىز عانا وعىم بار. سول جەتەدى سىزگە! –دەپ تۇر بەيتانىس بىرەۋ. ءسويتتى دە، تۇقتقانى قويا سالدى. قاتتى قورىقپاسام دا، ويلانىپ قالدىم. كابينەتكە جىمسيىپ، ساپ-سارى بولىپ، پارتيا تۇرمىسى ءبولىمىنىڭ مەڭگەرۋشىسى سلام نۇرماعامبەتوۆ اعام كىرىپ كەلە جاتتى. وڭاشالاپ، جاعدايىمدى ايتتىم. ء«وي، ول كىسىنى تانيمىن، ءوزى ەسەرسوقتاۋ كىسى. اتسا اتا سالادى...» دەپ وتقا ماي قۇيىپ جىبەرگەنى. «جۇمىس ورنىنا ەرتىپ بارىپ، جاعدايدى رەتتەيىن» دەپ ۋادەسىن دە بەردى. اڭعال باسىم، قۇدايداي سەنىپ، سلام اعامنىڭ ارتىنان ەرە بەردىم. قىرعى بازارعا جاقىنداعان كەزدە «سىرا ءىشىپ الايىق» دەپ قويدى. تامسانىپ. جىميىپ. مەن سىرا ىشپەيمىن، ىلميگەن بىرەۋمىن، اسقازانىم اۋىرادى. تاڭەرتەڭ ايلىق العانبىز، سىرا اپەردىم. سلام اعام اسىعار ەمەس، ءتورت «كۇرىشكەنى» تۇمسىعىنا كوتەردى. ءشولى باسىلعان سوڭ: ء«اي مۇحتار-اي، اڭعالسىڭ-اۋ، اڭعالسىڭ، ساعان تەلەفون سوققان مەن ەدىم عوي! قاعازدى تۇتقاعا قويىپ، داۋسىمدى وزگەرتىپ... سىراعا تۇسىرەيىن دەپ ەدىم...» دە-ە-ەپ تۇر. قۋانعانىمنان كۇلىپ جىبەرىپ، تاعى ەكى كۇرىشكە سىرا اپەردىم.  ءتىرى قالدىم عوي!  ە، ايتپاقشى، ءوز كەيىپكەرىمنىڭ رەستورانعا وتىرعىزعانى بار! «ولتىرە» سىناعان كەيىپكەرىمدى ايتامىن دا... بىردە كەزەكتى لەزدەمە ءوتىپ جاتقان. «قاقپاندا» جاريالانعان «مەن – دولباەۆپىن!» فەلەتونىمدى ەركىن قىدىر، ىلە-شالا نۇرلان كەنجەعۇلوۆ ماقتاپ جاتقان. ءبىر كەزدە... ءبىر كىسى ەسىكتەن سىعالاپ: «كەشىرىڭىزدەر... مەن...»- دەپ تۇرىپ قالدى. باس رەداكتورىمىز ابەكەڭ: ء«سىز كىم ەدىڭىز؟» دەپ سۇرادى. «مەن – دولباەۆپىن!»-دەدى ول. فەلەتونىمنىڭ تاقىرىبى دا «مەن – دولباەۆپىن...». بايدۋللا قونىسبەكوۆ اعامىز باستاپ، يسا تاسقۇلوۆ باۋىرىم قوشتاپ، ءبارى كۇلىپ جىبەرسىن! اناۋ ىڭعايسىزدانىپ قالدى. سويتسەم، باس رەداكتورعا مەنىڭ ۇستىمنەن ارىز ايتۋعا كەلىپتى. ءبىر سوت تانىسى «دەم» بەرسە كەرەك، جالى كۇدىرەيىپ، «مەن سەنى قۇرتامىن! مەنىڭ ىشكەن جەگەنىم دالەلدەنبەگەن! وبحسس ءادىل تەكسەرمەدى. ول بەرگەن قۇجاتتار جالعان!» دەپ بايبالام سالىپ كەتتى. شىنىندا تانىسى مىقتى ەكەن، سوتقا شاقىردى. وبكومنان دا «كەشىرىم بەرىڭدەر» دەگەن بۇيرىق ءتۇسىپ جاتتى. اقىرىندا ابەكەڭنىڭ اقىلىمەن «قاقپانىمدى» قيماي، جۇمىستان شىعىپ كەتتىم. ارتىنشا الماتىعا بارىپ، «ارا-شمەل» جۋرنالىنىڭ وڭتۇستىك وبلىسىنداعى ءتىلشىسى قىزمەتىنە قابىلدانىپ قايتتىم. بىردە كوشەدە كەلە جاتسام، دولباەۆ كەلە جاتىر! نەگىزىندە اق كوڭىل جان ەكەن، مەنى قۇدا بالاسىنداي  كورىپ، قۇشاقتاسىپ كورىستى. «اراعا» ورنالاسىپسىڭ، قۇتتى بولسىن، مەن بولماعاندا «وڭتۇستىكتە» جۇرە بەرەر ەدىڭ!» دەپ قويادى ءسوز اراسىندا... اسىعىپ تۇرسام دا، قوياردا قويماي، «شىمكەنت» قوناق ءۇيىنىڭ استىنداعى رەستورانعا ەرتىپ اپارىپ، سىيلاپ جىبەردى. «بىزدىكى پەندەشىلىك قوي، نەگىزى ساعان قيانات جاسادىم، كەشىر، ءىنىم...» دەگەندە، كوزىمە جاس كەلمەسە دە، جاڭادان ۇيرەنىپ جۇرگەن ورىسشاممەن: «نەشاۋا، نەشاۋا...» دەپ قويامىن.

   ە-ە، قايسى ءبىرىن ايتا بەرەيىن، «وڭتۇستىك قازاقستاننىڭ» «قاقپانىن» قايراقتاپ ءجۇرىپ، نەبىر قىزىقتاردى باستان كەشىردىك قوي. سارىاعاش اۋدانىنداعى تۇرمىستىق قىزمەت كومبيناتىنىڭ ديرەكتورىن سىناعان «شاتاق شالباردان شىقتى» فەلەتونىم ءۇشىن امىرسەيت اليەۆتەن سوگىس الا جازداعانىم دا بار.  سول كۇنى ءوزىم «سۆەجي گلاز» ەدىم. كەزەكشى ءسادىل كادەەۆ اعامىز-اۋ دەيمىن، ەسىمدە قالماپتى... ول كىسىمەن قوسارلانعان كۇنى ماعان راحات. بۇكىل بەتتەردى تەك ءوزى وقيدى. مەن اشەيىن ەكى قولىمدى قالتاما سالىپ، ىسقىرىپ جۇرەمىن.  كوررەكتور اپايلار ءازىلدىڭ ءتۇبىن تۇسىرەتىن ەدى. سول كۇنى «قاقپان» بەتتەلىپ جاتقان. ءبىر اپايىم «شاتاق شالباردان شىقتى» تاقىرىبىنداعى «شاتاق» ءسوزىنىڭ ءبىرىنشى ءارپىن وزگەرتىپ، ورنىنا «ت» ءارپىن قويا سالىپتى. «قىزىق» جاساماق بولىپ. قىزىعى شىجىق بولا جازدادى. گازەت بەتتەلىپ جاتقاندا، جاۋاپتى حاتشىنىڭ ورىنباسارى نۇرلان كەنجەعۇلوۆ باسپاحاناعا جەتىپ كەلدى. كوزدەرى باقىرايىپ كەتىپتى. كەلە سالىپ، گازەت باسۋدى توقتاتتى... ەندى... «شاتاق» ءسوزى وزگەرىپ كەتتى عوي! ەرتەڭ وبكومداعىلار وقىسا، ء«بىتتى ءباتيما» بولادى عوي! ابەكەڭ شاقىردى. تۇنەرىپ كەتكەن. «تاقىرىپتى وسىلاي قويدىڭ با؟» دەپ سۇرادى. ءتۇپ نۇسقانى كورسەتتىم... نە كەرەك، گازەتتەر ورتەلىنىپ، ءبىر قاتەردەن امان قالدىم!

   ە، ايتپاقشى، تاعى ءبىىر قىزىق قالىپ بارادى ەكەن عوي! كۇز ايى بولاتىن. قالا شەتىندە تۇرامىز. جامان «جيگۋليىم» بار.  جۇرسە توقتامايدى. توقتاسا، وت المايتىن. سول كولىگىمنىڭ ءرۋلى سىنىپ قالدى. قارا سۋىققا دەيىن ەسىك الدىندا قاڭتارىلىپ تۇردى. ءبىر كۇنى ەسكى رۋل تاۋىپ اكەلىپ، الماستىرىپ قويدىم. ەرتەڭىنە وت الدىرىپ، كوك ءتۇتىنىن بۋداقتاتا زىمىرايىن. ول كەزدە ءتارتىپ تالتىرەكتەمەگەن، وتە قاتال، جۇمىسقا ءبىر ءمينوت كەشىكسەڭ... قالا ىشىنە كىرگەنىم سول، ايالدامادا تۇرعاندار كۇلىسىپ، ەندى ءبىرى تاڭىرقاپ جاتتى. «نە بولىپ قالعان، مىنالارعا؟» دەپ قويامىن ىشىمنەن. قاتارلاسا وزىپ بارا جاتقان شوپىرلار دا جىمىڭ-جىمىڭ ەتە قالادى. مەن دە جىمىڭداعان بولامىن. نە بولعانىن بىلمەسەم دە... سودان ورتالىق كوشەمەن زۋلاپ وتىرىپ، رەداكتسيا اۋلاسىنا كىرەيىن. باس رەداكتورىمىز ابەكەڭ دارەتحانادان شىعىپ كەلەدى ەكەن، مەنى كورىپ، تاڭ قالدى. اۋزى اشىلىپ قالىپتى. ويىمدا ەشتەڭە جوق، قول بەرىپ امانداسىپ، «جيگۋليىمنىڭ» توبەسىنە قاراسام، ءۇش لەگەن قۇرت تۇر عوي! كولىگىم ەسىك الدىندا ۇزاق تۇرعان سوڭ، «مامىشكەم»  اق قۇرت جاياتىن ورىندى ءجۇدا ادەمى جەردەن تاپقان ءدا... ال مەن نازار سالماستان ءجۇرىپ كەتكەنمىن. لەگەننىڭ استى كۇزدىڭ قىراۋىنا قاتىپ قالعان. كوشەدەگىلەر كۇلمەي قايتسىن ەندى؟ سول قۇرتتى تورەحان رامبەرديەۆ، سلام نۇرماعامبەتوۆ، ورازحان جارقىنبەكوۆ اعالارىم «كادەلەرىنە» جاراتتى... جاقسى «زاكوسكە» بولادى ەكەن عوي. انام تەلەفون شالىپ، رەنجىپ جاتىر: «ويباي، لەگەندەرىمدى قالدىرىپ كەتپە!» دەيدى. مىنە، «قاقپانداعى» قىزىقتاردىڭ ءبىر لەگى وسىنداي! بۇگىندە قارا شاڭىراق «وڭتۇستىك قازاقستان» گازەتىنە توقسان جىل تولعالى وتىر. مەن ءوزىمدى وسى شاڭىراقتا قىزمەت ەتكەنىمدى ءاردايىم تامسانا ەسكە الىپ، ماقتانىش تۇتامىن. مەرەكەلەرىڭىزبەن، ارىپتەستەر!

 مۇحتار شەرىم،

قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ مۇشەسى،

«ارا» گازەتىنىڭ ارناۋلى ءتىلشىسى، جازۋشى-ساتيريك.