جيرينوۆسكي جىنىگىپ وتىر
رەسەي مەملەكەتتىك دۋماسىنىڭ ۆيتسە-سپيكەرى ۆلدايمير جيرينوۆسكي ورتالىق ازياداعى ەكى مەملەكەت - تاجىكستان مەن قىرعىزستاننىڭ بولاشاعى جوق. سوندىقتان ولاردى رەسەيدىڭ قۇرامىنا قوسىپ الىپ، توعىزىنشى فەدەرالدى وكرۋگ قۇرايىق دەپ جىنىگىپ وتىر. «رۋسسكايا سلۋجبا نوۆوستەي» راديوستانساسىنا سۇحبات بەرگەن ول ناركوترافيك پەن پوليوميەليتكە (سال اۋرۋىنا سوقتىراتىن ينفەكتسيالىق جۇقپالى دەرت. - رەد) قارسى كۇرەستىڭ جولى اتالعان ەكى مەملەكەتتى رەسەيگە قايتادان قوسىپ الۋ دەپ ءتۇسىندىردى.
«بىزگە تاجىكستان وتە قاجەت. بۇل ەلدە جەمىس-جيدەكتىڭ نەشە ءتۇرى وسەدى. بىراق سونىڭ ءبارى بۇگىن قاۋىپتى بولىپ تۇر. مەن بۇنى حالقىمىزدىڭ دەنساۋلىعىنا الاڭداعاندىقتان ايتىپ وتىرمىن. مىنە، ەكى بۇلدىرشىندەي قىزىمىز پوليوميەليتپەن اۋىرىپ قالدى. بىزگە ءوزى نە كەرەك؟ پوليوميەليتكە شالدىققانداردىڭ سانى ەكەۋ ەمەس، ەكى مىڭ بولعانى كەرەك پە؟» - دەدى جيرينوۆسكي.
«سوندىقتان، - دەپ ءسوزىن جالعادى ول، - «دۋشانبە-ماسكەۋ» پويىزىن توقتاتىپ، اۋە قاتىناستارىنا تيىم سالايىق. تاجىكستاننان كەلەتىن تاعام اتاۋلىنىڭ جولىن جابايىق. بارلىق بايلانىستى 1-2 ايعا توقتاتايىق. سول كەزدە ءبىز پوليوميەليتتىڭ ورشۋىنە توسقاۋىل قويا الامىز».
رەسەي مەملەكەتتىك دۋماسىنىڭ ۆيتسە-سپيكەرى ۆلدايمير جيرينوۆسكي ورتالىق ازياداعى ەكى مەملەكەت - تاجىكستان مەن قىرعىزستاننىڭ بولاشاعى جوق. سوندىقتان ولاردى رەسەيدىڭ قۇرامىنا قوسىپ الىپ، توعىزىنشى فەدەرالدى وكرۋگ قۇرايىق دەپ جىنىگىپ وتىر. «رۋسسكايا سلۋجبا نوۆوستەي» راديوستانساسىنا سۇحبات بەرگەن ول ناركوترافيك پەن پوليوميەليتكە (سال اۋرۋىنا سوقتىراتىن ينفەكتسيالىق جۇقپالى دەرت. - رەد) قارسى كۇرەستىڭ جولى اتالعان ەكى مەملەكەتتى رەسەيگە قايتادان قوسىپ الۋ دەپ ءتۇسىندىردى.
«بىزگە تاجىكستان وتە قاجەت. بۇل ەلدە جەمىس-جيدەكتىڭ نەشە ءتۇرى وسەدى. بىراق سونىڭ ءبارى بۇگىن قاۋىپتى بولىپ تۇر. مەن بۇنى حالقىمىزدىڭ دەنساۋلىعىنا الاڭداعاندىقتان ايتىپ وتىرمىن. مىنە، ەكى بۇلدىرشىندەي قىزىمىز پوليوميەليتپەن اۋىرىپ قالدى. بىزگە ءوزى نە كەرەك؟ پوليوميەليتكە شالدىققانداردىڭ سانى ەكەۋ ەمەس، ەكى مىڭ بولعانى كەرەك پە؟» - دەدى جيرينوۆسكي.
«سوندىقتان، - دەپ ءسوزىن جالعادى ول، - «دۋشانبە-ماسكەۋ» پويىزىن توقتاتىپ، اۋە قاتىناستارىنا تيىم سالايىق. تاجىكستاننان كەلەتىن تاعام اتاۋلىنىڭ جولىن جابايىق. بارلىق بايلانىستى 1-2 ايعا توقتاتايىق. سول كەزدە ءبىز پوليوميەليتتىڭ ورشۋىنە توسقاۋىل قويا الامىز».
«الايدا بۇل ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن مەن بۇدان وزگەشە جول ۇسىنامىن. تاجىكستان مەن قىرىعىزستاننىڭ مەملەكەت رەتىندە بولاشاعى بەيمالىم. سوندىقتان وسى ەكى ەلدىڭ ەسەبىنەن ورتالىق ازيادا جاڭا توعىزىنشى فەدەرالدى وكرۋگىمىزدى قۇرىپ الا قويالىق. سونداي جاعدايدا ءبىز جۇمىسشى كۇشىنىڭ جەتىسپەۋشىلىگىنەن قۇتىلامىز، جەمىس-جيدەككە كەنەلەمىز، ەتكە دە كەڭىردەكەتەپ تويامىز، ال ولار اۋرۋ، ناۋقاس دەگەننەن ايىعادى»، - دەيدى رەسەيدەگى ليبەرالداردىڭ سەركەسى.
وسىلاي دا وسىلاي دەي كەلىپ، جيرينوۆسكي نەگىزگى ايتپاق ويىن بىلايشا جايىپ سالدى:
- «تاجىكستان قازىر شەت ەل. ونىڭ ىشكى، سىرتقى ىسىنە قول سۇعا المايمىز. ال ول بولسا، اۋعانستاننان كەلىپ جاتقان ەسىرتكى كوشىنىڭ بەتىن قايتارا الار ەمەس. تۇپتەپ كەلگەندە ەسىرتكىدەن رەسەي زارداپ شەگۋدە. ەندەشە تاجىكستان مەن قىرعىزستاندى قايتادان ءوز قاناتىمىزدىڭ استىنا الىپ، اۋعان بەتىندەگى شەكاراعا ورىس اسكەرىن توگىپ تاستاۋ كەرەك. شەكارانى ءسويتىپ تاستاي بەكىتسەك ەسىرىتكى زاردابىنان قۇتىلامىز».
رەسەيدىڭ يمپەريالىق پيعىلىن وياتىپ، الباتى سويلەي بەرەتىن ادام سەكىلدى كورىنگەنىمەن جيرينوۆسكيدىڭ قانداي مۇددە تۇرعىسىنان جاسالعان ساياساتكەر ەكەنى بۇگىنگى جۇرتقا ءمالىم بولىپ قالدى. دەمەك، ول مەملەكەتتىك ءتىل تۋرالى زاڭ قابىلداپ، ۇلت مۇراتىن ۇلىقتاۋعا بەكىگەن راحمونوۆتىڭ باسشىلىعىنداعى تاجىكستان مەن الاساپىران حال كەشىپ جاتقان قىرعىزستان تۋرالى تەككە سويلەپ وتىرماسا كەرەك. ايتكەنمەندە، جيرينوۆسكيدىڭ «تاجىكستان مەن قىرىعىزستاننىڭ بولاشاعى بەيمالىم» دەگەن سىڭارجاق پىكىرىنە قارسى ايماقتاعى كورشىلەرىمىزدىڭ تارپىنان سالماقتى ءۋاج بولادى دەپ كۇتەمىز.
«اباي-اقپارات»