بىرنەشە اپتا بۇرىن قر ۇەم تابيعي مونوپوليالاردى رەتتەۋ جانە باسەكەلەستىكتى قورعاۋ كوميتەتى «Kcell» كومپانياسىنىڭ وز ابونەنتتەرىنە 1,5 ميللياردتان استام تەڭگەنى قايتاراتىنىن حابارلادى. سوندا «Kcell» بۇنشاما قوماقتى قاراجاتتى تۇتىنۋشىلارىنىڭ ەركىنسىز الىپ قويعان با؟ جالپى، قازاقستانداعى باعاسى جاعىنان ەڭ قىمبات بايلانىس وپەراتورى - Kcell ەكەنىن بۇعان دەيىن دە باق جازعان. ComNews Research كومپانياسى زەرتتەۋلەرى وسىنداي قورتىندى جاساپتى.

 «Activ»، «Kcell»  جانە «Vegaline» ساۋدا بەلگىلەرىمەن ەلىمىزدىڭ بايلانىس كەڭىستىگىندە قىزمەت ەتىپ كەلە جاتقان كومپانيا 2010 جىلى وسى سالا بويىنشا ەلىمىزدەگى قىزمەت كورسەتۋشىلەردىڭ 50 % نارىعىن يەلەنگەن. وسى جىلى — كومپانيا 167 ملرد. تەڭگە تابىس تاۋىپتى. 2013 جىلدىڭ 31 جەلتوقسان ايىندا كومپانيانىڭ ابونەنتتىك بازاسى 14,3 ميلليونعا جەتكەن.

«Kcell GSM قازاقستان» ىرى سكانديناۆيالىق تەلەكوممۋنيكاتسيالىق حولدينگ Turkcell مەن  TeliaSoneral قۇرامىنا كىرەدى، كومپانيانىڭ 49% «قازاقتەلەكوم» اق-قا تيەسىلى. ال «قازاقتەلەكوم» كومپانياسىنىڭ ءوزىنىڭ 48 پايىز اكتسياسى شەتەلدىكتەر (15,20 % - Bodam B.V. 13,90 % - Bank of New York) ۇلەسىندە.

ۇەم تاراتقان اقپاراتقا ساي، "كسەll" اق تۇتىنۋشىلارعا 1,5 ميلليارد تەڭگەدەن اساتىن اقشالاي قاراجاتتى زاتتاي ماندە، تەڭگەرىمدە 2012 جانە 2013 جىلدىڭ 9 ايى ۇشىن عانا قايتارادى ەكەن. مۇمكىن اتالمىش كومپانيا وسى كورسەتىلگەن ۋاقىتقا دەيىن دە، كەيىن دە تۇتىنۋشىلارىنان ورىنسىز قاراجات قىمقىرىپ قالعان بولار. بۇلاي دەۋگە نەگىز دە بار. وسىدان 7-8 جىل بۇرىن «قازاقتەلەكوم» باسشىسى قايرات كارىبجانوۆتىڭ ايىنا 360 مىڭ دوللار ەڭبەك اقى التىنىن ايتىپ باق تۇگىلى تاقتا وتىرعان شەندىلەر دە تاڭداي قاعىسقان ەدى. ءبىر ادامنىڭ ءوزى تارتىنباي ونشالىقتى قاراجاتتى الۋ ءۇشىن ارينە قازىناعا قۇيىلىپ تۇراتىن التىن وزەن كەرەك. ودان كەيىن دە تۇتىنۋشىسى كوبەيە تۇسكەن «قازاقتەلەكوم»، وعان قاراستى «Kcell» باعالارىن ەركىنشە ويناتىپ، ءتۇرلى قىمبات تاريفتەرىمەن حالىقتىڭ قالتاسىن قاعىپ كەلەدى.

سالىستىرمالى تۇردە قاراساق، «قازاقتەلەكومعا» قاراستى قىتايلار قارجىلاندىراتىن «التەل» ۇيالى بايلانىس وپەراتورى «SMART Unlim+» تاريفىندە ايىنا 3 990 تەڭگەگە جەلى ىشىندە مۇلدەم تەگىن سويلەسۋلەر مەن SMS-تەر، ال، باسقا وپەراتورلارعا 250 تەگىن مينۋت بەرەدى. سونداي-اق وسى تولەمنىڭ ىشىندە جوعارى جىلدامدىقتى 10 GB ينتەرنەت ترافيك تە سىزگە قىزمەت ەتەدى. بۇل وپەراتوردىڭ 990 تەڭگەگە جەلى ىشىندە سۋ تەگىن، باسقا وپەراتورلارعا ايىنا 100 مينۋت، جانە 7 GB ينتەرنەت ترافيك بەرەتىن «سۋپەر SMART+» ءتاريفى دە بار.

شتاب-كۆارتيراسى ستوكگولمدە ورنالاسقان «تەلە 2» وپەراتورىنىڭ ۇسىنىپ وتىرعان تاريفتەرىن الىپ قارايتىن بولساق، «سۋپەر +» ءتاريفى - 880 تەڭگەگە جەلى ىشىندەگى SMS -پەن قوڭىراۋلارى اي بويى تەگىن، باسقا وپەراتورلارعا 90 مينۋت تەگىن سويلەسۋ جانە 5 GB ينتەرنەت ترافيك بەرەدى. ال 1099 تەڭگە بەرسەڭىز جەلى ىشىندەگى ءليميتسىز تەگىندىكتى بىلاي قويعاندا، باسقا وپەراتورلارعا 120 مينۋت جانە 15 GB ينتەرنەت ترافيك بەرەدى. سونداي-اق قىرعىز، وزبەك، تۇرىك ەلدەرىنە مينۋتىنا بار بولعانى سەگىز تەڭگەگە قوڭىراۋ شالاتىن دا تاريفتەرى بار.

امستەردامدىق VimpelCom Ltd. كومپانياسىنا قارايتىن تمد جانە بىرنەشە ەۋروپالىق ەلدەردە قىزمەت كورسەتەتىن «Beeline-ءنىڭ» دە قازاقستانداعى بايلانىس اقىسى ايتارلىقتاي ارزان. مىسالعا ء«بارى قوسىلعان 2» ءتاريفى جەلى ىشىندەگى قوڭىراۋلارعا ايىنا شەكسىز قولداناتىن مۇمكىندىكپەن قوسا، قر-داعى باسقا بايلانىس وپەراتورلارىنا قوڭىراۋ سوعۋدا ايىنا 120 مينۋت، سونداي-اق، ايىنا 10 GB ينتەرنەت-توپتاما بەرەدى. بۇل قىزمەت ءۇشىن ايىنا بار-جوعى 1190 تگ الادى.

ال، كسەلل-ءدىڭ 4-5 ء تۇرلى تاريفى بار. بىرەۋى «11» دەپ اتالاتىن تاريف بولسا، قايدا سويلەسسەڭدە مينۋتىنا وسىنداي قاراجات ۇستايدى. قازىرگى اقپاراتتىق اعىن مەن ءموبيلدى بايلانىسقا دەگەن قاجەتتىلىكتىڭ اسا جوعارى تۇسىندا بۇل تۇرعىندار ءۇشىن وتە قىمبات تاريف. ال، جەلى ىشىندە تەگىن سويلەسكەنمەن، باسقا وپەراتورلارعا مينۋتىنا 11 تەڭگەدەن حابارلاساتىن «پرايم» ءتاريفى دە ءتيىمسىز. باعاسى ايىنا 6 000 تەڭگە. بۇل ەكى تاريفتە دە ينتەرنەت ترافيككە بولەك تولەيسىز.

«Kcell» -دە «قۇرمەت» دەگەن تاريف بولعان. بولعاندا جۇمىس ىستەپ تۇر. بۇرىن قوسىلعاندار بولماسا جاڭا ابونەنتتەرگە قوسىلىم جابىق. باسقا وپەراتورلارعا التى ساعات تەگىن جانە جەلى ىشىندە شەكسىز مينۋتتار. ينتەرنەتىنە دە تەگىن قوسىلۋعا بولاتىن بۇل تاريف ءۇشىن ايىنا 15 مىڭ تەڭگە تولەۋ كەرەك.

وسى بايلانىس وپەراتورىنىڭ ەڭ قىمبات ءتاريفى «بازالىق». سەبەبى مۇندا  Kcell/activ نومىرلەرىنە 16,70 تگ، باسقا وپەراتورلاردىڭ ۇيالى نومىرلەرىنە 30,50 تگ،  قالالىق نومىرلەرگە 30,50 تگ ۇستايدى مينۋتىنا.

«Kcell» كومپانياسىنا قاراستى «Activ»، «Vegaline» ساۋدا بەلگىسىندەگى وپەراتورلاردىڭ ءتۇرلى جەڭىلدىكتەرى بار تاريفتەرى اناعۇرلىم كوپ. الايدا، ارزاندىق جاعىنان باسقا وپەراتورلارمەن باسەكەلەسە المايدى. ارزان باعادا قىزمەت ۇسىناتىن وپەراتورلاردىڭ قازاقستانداعى تارالۋ ايماعى مەن قىزمەت كورسەتۋ شەڭبەرى «Kcell-گە» قاراعاندا تار بولعاندىقتان، كەيبىر ايماقتار قالاسا دا، قالاماسا دا «Kcell-ءدىڭ» قىزمەتىنە جۇگىنۋگە ءماجبۇر.

جىل سايىن قازاقستاندا بايلانىس پەن كوممۋنيكاتسيالى قىزمەتتەردىڭ ارزاندايتىنى تۋرالى اقپارات شىعادى. بىراق، «قازاقتەلەكوم» كەرىسىنشە باعالارىن قىمباتتاتىپ جاتىر. تەڭگەنىڭ قۇنسىزدانىپ جاتقان بۇگىنگى قيىن-قىستاۋ تۇسىندا ءبىر وتباسى ورتا ەسەپپەن 20 مىڭ تەڭگەنى بايلانىس وپەراتورلارىنىڭ قىزمەتىنە جۇمسايدى ەكەن. قالالىق جەردە بۇل ەكى ەسە جوعارى باعادا تولەنەدى. حالىقتىڭ يگىلىگىنەن گورى ءوز قالتاسىن كوبىرەك ويلايتىن مۇنداي كومپانيالار باعالارىن ارزانداتپايتىن بولسا، ولاردى قازاقستان اۋماعىندا قىزمەت كورسەتۋ ليتسەنزياسىنان ايىرۋ كەرەك. قۇزىرلى ورىندار كوبىنە قارجاتتىڭ «تونالعاننان» كەيىن جەرىنە قايتۋ ءۇشىن ارەكەت ەتىپ جاتادى. «Kcell» سياقتى حالىقتى بىلدىرمەي توناپ وتىرعان كومپانيالاردىڭ قىزمەتتىك باعا تۋرالى شەكتەن شىعۋىنا وسى باستان تۇساۋ سالماسا، «Kcell» قوعامنىڭ ۇلكەن كەسەلىنە اينالۋى بەك مۇمكىن.

نۇرعالي نۇرتاي

Abai.kz