سوڭعى كەزدەرى قاراعاندى ايماعىنداعى ۇكىمەتشىل بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى تازا شاتىسا باستاعان سىڭايلى. تۋرا ماعىناسىندا. بۇدان ىلكىدە «جاس الاش» گازەتى وبلىستاعى «قازاقستان-قاراعاندى» تەلەارناسىنداعى تەكەتىرەس تۋرالى تالداپ، تالقىلاپ جازعان بولاتىن. كەنشىلەر ايماعىندا ۇكىمەتتىڭ يدەولوگياسىن جۇرگىزۋگە مۇددەلى جالعىز قازاق ءتىلدى باسىلىم - وبلىستىق «ورتالىق قازاقستان» گازەتىنىڭ اينالاسىنداعى داۋ-داماي دا تەلەارناداعى شۋدان كەم ەمەس ەكەنىن جۇرت بىلە مە ەكەن؟!

كوپتەگەن ماقالا-وچەركتەرىمەن، جەكە ادامدار تۋرالى اسىرە كوپىرتىپ ماقتاعىشتىعىمەن، ناۋقاندىق دۇنيەلەردى سول باياعى جوسپارلى شارۋاشىلىق زامانىنداعى ۇرانمەن «ۋرالاپ» جازاتىن «ورتالىق قازاقستان» گازەتى ءالى دە كەڭەستىك ءداۋىردىڭ سارقىنشاعى ىسپەتتى. ءساۋىردىڭ 1-جۇلدىزىندا وبلىستىق گازەتتىڭ كۇلكى كۇنىنە ارناعان «شانشار» ءازىل-سىقاق وتاۋىندا مىناداي ءازىل حابارلاندىرۋ جاريالاندى: «استانا قالاسىنداعى پاتەرىمدى ساتامىن نەمەسە اقتوعاي اۋدانىنداعى تۇتاس ءبىر اۋىلعا ايىرباستايمىن. بايلانىس تەلەفونى: 0-00-00-00».

سوڭعى كەزدەرى قاراعاندى ايماعىنداعى ۇكىمەتشىل بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارى تازا شاتىسا باستاعان سىڭايلى. تۋرا ماعىناسىندا. بۇدان ىلكىدە «جاس الاش» گازەتى وبلىستاعى «قازاقستان-قاراعاندى» تەلەارناسىنداعى تەكەتىرەس تۋرالى تالداپ، تالقىلاپ جازعان بولاتىن. كەنشىلەر ايماعىندا ۇكىمەتتىڭ يدەولوگياسىن جۇرگىزۋگە مۇددەلى جالعىز قازاق ءتىلدى باسىلىم - وبلىستىق «ورتالىق قازاقستان» گازەتىنىڭ اينالاسىنداعى داۋ-داماي دا تەلەارناداعى شۋدان كەم ەمەس ەكەنىن جۇرت بىلە مە ەكەن؟!

كوپتەگەن ماقالا-وچەركتەرىمەن، جەكە ادامدار تۋرالى اسىرە كوپىرتىپ ماقتاعىشتىعىمەن، ناۋقاندىق دۇنيەلەردى سول باياعى جوسپارلى شارۋاشىلىق زامانىنداعى ۇرانمەن «ۋرالاپ» جازاتىن «ورتالىق قازاقستان» گازەتى ءالى دە كەڭەستىك ءداۋىردىڭ سارقىنشاعى ىسپەتتى. ءساۋىردىڭ 1-جۇلدىزىندا وبلىستىق گازەتتىڭ كۇلكى كۇنىنە ارناعان «شانشار» ءازىل-سىقاق وتاۋىندا مىناداي ءازىل حابارلاندىرۋ جاريالاندى: «استانا قالاسىنداعى پاتەرىمدى ساتامىن نەمەسە اقتوعاي اۋدانىنداعى تۇتاس ءبىر اۋىلعا ايىرباستايمىن. بايلانىس تەلەفونى: 0-00-00-00».

كەڭەستىك كەڭكەلەس «كۇلكى كۇنىن» ءالى ۇمىتا الماي جۇرگەن گازەتتىڭ «ءازىلىنىڭ» ءتۇرى الگىندەي. استاناداعى پاتەر شالعايداعى اۋداننىڭ اۋىلىنان، اۋىلداعى قىستان قىسىلىپ وتىرعان قالىڭ ەلدەن، مال-مۇلىك، قورا-قوپسىدان قىمبات ەكەن! قىمبات بولعاندا دا، ءتىپتى، قۇنسىز! پاتەر وتپەي قالسا عانا ايىرباستاي سالادى. ونىمەن، ۇكىمەتتىڭ سويىلىن سوعىپ وتىرعان گازەت نە ايتقىسى كەلدى ەكەن؟! الدە، «اۋىلدى دامىتايىق!»، «جاس مامانداردى شالعاي اۋىلدارعا اتتاندىرايىق!» دەپ ۇرانداپ وتىرعان ۇكىمەتتىڭ ساياساتىن جۇزەگە اسىرۋعا جاسالعان قادام با بۇل؟! قالاي دەسەك تە، «شانشار» وتاۋى شاتپاقتاعان ازىلسىماقتان ساياسي ساۋاتسىزدىقتىڭ قولاڭسا ءيىسى مۇڭكيدى!

ونىڭ سىرتىندا، ازىلكەش جۋرناليست استاناداعى پاتەرگە ايىرباستاي سالاتىن اقتوعاي اۋدانىندا ۇلتقا قادىرلى ەشتەڭە جوق ءتارىزدى! اقتوعاي اۋدانىنىڭ ءبىر اۋىلىندا الاش كوسەمى ءاليحان بوكەيحانوۆ، ءبىر اۋىلىندا جاقىپ اقباەۆ، ءبىر اۋىلىندا ءالىمحان ەرمەكوۆ، اسەت نايمانباەۆ، كۇلاش بايسەيىتوۆا، ماناربەك ەرجانوۆ، شاشۋباي قوشقارباەۆ، نارمانبەت ورمانبەتۇلى، ساحي رومانوۆ، ماعاۋيا حامزين، سەرىك اقسۇڭقارۇلى دۇنيەگە كەلگەن. بۇل ءتىزىمدى ۇزاعىنان جالعاستىرا بەرۋگە بولادى. بىراق، وسىنداي ۇلت تۇلعالارى تۋعان توپىراق وبلىستىق گازەت ءۇشىن تۇككە تۇرمايدى ەكەن!!!

اتالمىش ازىلسىماق جارىق كورە سالا اقتوعاي اۋدانىنىڭ ارداگەرلەر كەڭەسى، اقساقالدار القاسى جانە وزگە دە قوعامدىق ۇيىم وكىلدەرى نارازىلىق تانىتىپ، جەرگىلىكتى جەردەن وبلىستىق ماسليحاتقا سايلانعان دەپۋتات ايمان تۇقباەۆاعا، وبلىس اكىمىنىڭ ورىنباسارى ارمان قىرىقباەۆقا شاعىم حات جولداعان. جاقىندا الگى نارازىلىققا باسۋ ايتۋ ماقساتىمەن وبلىستىق گازەتتىڭ باس رەداكتورى، ەڭبەك سىڭىرگەن قايراتكەر، وبلىستىق ءماسليحاتتىڭ دەپۋتاتى، تاعى دا وزگە سالاقۇلاش اتاق-داڭقى بار ماعاۋيا سەمباي ءوز گازەتىنە ەكى اۋىز جاۋاپ جازدى. «اقتوعاي اۋدانىنىڭ بىرقاتار ازاماتتارى 1 ساۋىردەگى ءازىلدى قابىلداماسا، مىنا مەن - باس رەداكتور - ماعاۋيا سلانبەكۇلى سەمباي قازداۋىستى قازىبەك بابامىزدىڭ ەدىرەي اۋىلى نەمەسە مىنا مەنىڭ اۋىلىم - اققورا دەپ وقۋىن 18.558 وقىرمانىمنان سۇرايمىن» دەيدى اتاق-ابىرويى اسپان تىرەگەن رەداكتور.

«قازىبەك ءبيدىڭ نەمەسە مەنىڭ اۋىلىم دەپ وقىڭىزدار» دەگەندە ماعاۋيا مىرزانىڭ نە ايتقىسى كەلدى ەكەن؟! ءوزىن ايگىلى بابامىزبەن قاتار قويعىسى كەلگەنى-اۋ شاماسى. گازەتتىڭ شەكەسىندەگى «ءسوزدىڭ اتاسى - بىرلىك، اناسى - شىندىق» دەپ قازداۋىستى قازىبەك ءبيدىڭ ايتقان ۇراندى ۇستانىمىنا وسى گازەت الگى ءازىل ارقىلى تىكەلەي قارسى شىعىپ وتىر! ەسەبى، ءوزى وتىرعان بۇتاعىنا بالتا شاپقان قوجاناسىردىڭ اۋلەكىلىگى ءتارىزدى. وعان قوسا، ءبىر اۋىلدى، ءتىپتى ءوز اۋىلىن بولسا دا، ازىلدەپ تە، ساتىپ جىبەرۋگە كىم قۇقىق بەرگەن ەكەن؟! اقىلدى ءازىل «استاناداعى پاتەرىمدى ساتامىن، بولماسا، ەسىگىنە قۇلىپ سالىپ، اۋىلىما كەتىپ قالامىن» دەپ كەلۋى كەرەك ەدى عوي.

ال، الگى كۇلدىبادام جاۋاپتان وقىرماندى مەنسىنبەۋدىڭ ىزعارى سەزىلەدى. «وبلىستىق گازەت ءبىر اقتوعاي نەمەسە سونداي اۋدان مەن قالا شەڭبەرىندەگى شەنەۋنىكتەردىڭ وتكىزەتىن اۋداندىق دەڭگەيدەگى شارالارىن، ماجىلىستەرىن جاريالاۋعا مىندەتتى ەمەس» دەپ ءبىر شالقايادى. بۇنى مەملەكەتتىڭ ساياساتىنا اشىقتان-اشىق كەدەرگى كەلتىرۋ دەپ ۇقپاسقا شارا جوق. باجايلاپ ىزدەپ وتىرساڭىز، كەيدە وبلىستىق گازەتتەن ءبىر اۋلادا، ءبىر ۇيدە بولعان وقيعاسىماقتار دا جاريالانىپ جاتاتىنىنا ەل كۋا.

«...جالپى رەداكتسيا جۋرناليستەرى اقتوعاي اۋدانىن نازاردا ۇستايدى. اگاراكي، جاعىمدى جاڭالىقتارىڭىز بەن جاسامپاز ىستەرىڭىز بولسا؟...

بولماسا وكپەلەمەڭىزدەر...»

البەتتە، وكپەلەپ قايتەمىز - تەك وبلىستىق گازەتتىڭ بەتى بۇرىنعى كەڭەستىك باسشىلار مەن قوسشىلار، ودان قالدى 40, 50, 60, 70-كە تولىپ جاتقان تويشىلاردان بوساپ، ەلدىك ماسەلەلەردى كوبىرەك جازسا، قۋانا وقىر ەدىك. ونىڭ سىرتىندا، باس رەداكتوردىڭ جازىقسىز جاۋابىندا «اقتوعاي اۋدانىندا نەبارى 700 وقىرمانىمىز عانا بار» دەلىنەدى. وزگە اۋدانداردا مىڭنىڭ ماڭىندا بولسا دا، ەسەپ تۇسىنەتىن ادام ءار اۋدانداعى حالىق سانىمەن سالىستىرا ەسەپتەپ، پايىزعا شاققانداعى بالاماسىن تابار ەدى. اقتوعاي اۋدانى - وبلىستاعى تۇرعىندار سانى ەڭ از اۋدان. سوعان شاققاندا، وقىرمان سانى جاعىنان اقتوعاي اۋدانى ەڭ الدا تۇرعانىن اتاقتى رەداكتور بىلە مە ەكەن، بىلمەي مە ەكەن؟!

ال، گازەت كوپكە توپىراق شاشقانىن ويلاماي، قولىنان كەلىپ، قونىشىنان باسىپ جاتقاندا، اقتوعايلىقتار سايلاعان دەپۋتات ا.تۇقباەۆا اۋىلداعى اعايىنعا بارىپ، اڭگىمەلەسپەك بولدى. التى اي قىستان اشىنىپ، اشىعىپ شىققان اۋىل جۇرتشىلىعى گازەت باسشىلارى ءوزى كەلگەنىن قالاپ وتىر. بولماسا، ءىس سوتقا بارماق. نە اۋىل اقساقالدارى ەرەۋىلگە شىقپاق. ونىڭ ۇستىنە، گازەت قۇرىلتايشىسى وبلىس اكىمىنىڭ يدەولوگيا سالاسىنا جاۋاپتى ورىنباسارى ارمان قىرىقباەۆ مىرزا دا ءۇنسىز...

سونىمەن، ۇكىمەتتىڭ يدەولوگياسىن، ساياساتىن مۇلتىكسىز اتقارۋعا مۇددەلى «اعا گازەت» ايدى اسپانعا شىعارىپ، اۋىلداعى اعايىننان استاناداعى پاتەر قىمبات دەپ قاراپ وتىر! ۇكىمەتتىڭ ساياساتىن ۇستاعان جەرگىلىكتى بيلىك «استانانى دارىپتە» دەپ كۇلكى كۇنىنە تاپسىرما بەرگەن ءتارىزدى. كۇلكى ەمەس، جەركەنىش، اشۋ شاقىرعان، جۇتتان جۇتاپ وتىرعان جۇرتتى جىلاۋعا ءماجبۇر ەتكەن ولاق، وجار ازىلسىماق ەلدى الا تايداي بۇلدىرۋگە باستايتىن سىڭايلى. استانانى اسقاقتاتقانسىپ وتىرىپ، اۋىلداعى ەلدى قۇلدان تومەن سانايتىن ءتارىزدى، رەتى كەلسە قۇلدىققا ساتىپ جىبەرگىسى دە كەلەتىن ءتارىزدى!

«جامان ايتپاي جاقسى جوق» - ەل باسىنا كۇن تۋسا، وتانىن ساتىپ جىبەرەتىن وپاسىزدىقتىڭ دا ءيىسى شىعادى وسى تۇستان...

مۇسىركەپ الىمجانۇلى،

جۋرناليست،

قاراعاندى وبلىسى.