.«ەلباسى جانە وڭتۇستىك»
شىمكەنت قالاسىنداعى بەينەلەۋ ونەرى مۇراجايىندا قر تۇڭعىش پرەزيدەنتى كۇنىنە وراي، ەلباسىنىڭ ءومىرى مەن قىزمەتىنە ارنالعان «ەلباسى جانە وڭتۇستىك» اتتى فوتوكورمە اشىلدى.
فوتوسۋرەتتەر كورمەسىندە مەملەكەت باسشىسىنىڭ وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنا كەلگەن جۇمىس ساپارى جانە وڭىردەگى الەۋمەتتىك نىساندار مەن ءوندىرىس ورىندارىن ارالاعان ساتتەرى بەينەلەنگەن. سۋرەتتەردى جەرگىلىكتى فوتوگرافتار تۇسىرگەن. كورمەگە قويىلعان فوتوسۋرەتتەر پرەزيدەنتتىڭ
كاسىپورىن ۇجىمىمەن، جاستارمەن جانە قاراپايىم ەڭبەك ادامدارىمەن كەزدەسكەن ساتىندەگى كوڭىل-كۇيى بەينەلەنگەن.
فوتوكورمەننىڭ اشىلۋىنا شىمكەنت قالاسى اكىمىنىڭ ورىنباسارى قايرات نۇرتاي قاتىستى. كورمەگە كەلگەن قوناقتاردى تۇڭعىش پرەزيدەنت كۇنى مەرەكەسىمەن قۇتتىقتاعان ق.نۇرتاي ەلباسىنىڭ تاۋەلسىزدىك تۇعىرىن تۇراقتى ەتۋگە جانە ەلىمىزدىڭ الەمدىك دەڭگەيدەگى مارتەبەسىن كوتەرۋگە قوسقان سۇبەلى ۇلەسى مەن ەڭبەگىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى. كورمە 10 جەلتوقسانعا دەيىن جالعاسىن تاباتىن بولادى.
ەلباسىمىز: «قازاق ءتىلى ءۇش ءتىلدىڭ بىرەۋى بولىپ قالمايدى. ءۇش ءتىلدىڭ ءبىرىنشىسى، نەگىزگىسى، باستىسى، ماڭىزدىسى بولا بەرەدى. قازاق ءتىلى – قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ مەملەكەتتىك ءتىلى» دەپ اتاپ كورسەتكەن.
ء تىل – قاستەرلى دە، قاسيەتتى ۇعىم. ول ءاربىر ادامعا انا سۇتىمەن بىرگە ەنىپ، قالىپتاسادى. انا ءتىلىن سۇيگەن ادام – تۋعان جەرىن، ەلىن، وتانىن، اتامەكەنىن سۇيەدى دەگەن ءسوز. ال، مۇنىڭ ءبارى – ادام بالاسى ءۇشىن ەڭ قاسيەتتى ۇعىمدار. ءومىردىڭ الماستاي قىرىن، ابزال سىرىن تۇسىنە بىلۋىنە باستى سەبەپكەر – انا ءتىلى.
سونىمەن، قازاق ءتىلى – ءداستۇرلى، تۇراقتى، قاتاڭ تىلدىك نورماسى بار، ستيلدىك تارماقتارى سارالانعان، جالپى حالىقتىق تىلدەن ۇلتتىق دەڭگەيگە كوتەرىلگەن ءتىل.
ءبىزدىڭ انا ءتىلىمىز — قازاق ءتىلى:
— تۇپكى ءتۇرىن ساقتاعان تۇركى تۋىستاس بايىرعى ءتىل;
— ەجەلدەن جازبا مادەنيەتى بار ءتىل;
— ادەبي ءتىل، جەرگىلىكتى ءتىل (ديالەكتى), سويلەۋ ءتىلى، قاراپايىم سويلەۋ ءتىلى ءتارىزدى فورمالارى بار;
— دەموگرافيالىق تىرەگى مىقتى ۇلتتىق ءتىل;
— قۇرىلىم-قۇرىلىسى كەمەلدەنگەن ءتىل;
— ەگەمەندى قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءوز قامقورلىعىنا العان مەملەكەتتىك ءتىل.
توقسان اۋىز ءسوزدىڭ توبىقتاي ءتۇيىنى، تىلگە دەگەن قۇرمەت – حالىققا دەگەن قۇرمەت. ءتىل مارتەبەسى – ەل مەرەيى. ءتىلسىز حالىقتىڭ، ەلدىڭ ءومىر ءسۇرۋى مۇمكىن ەمەس. الەم تانىعان ەل بولۋ ءۇشىن ءتىلىمىزدىڭ مارتەبەسىن بيىكتەتۋىمىز كەرەك.
Abai.kz