كوپتەن كۇتكەن «كوشى-قون» زاڭى قابىلداندى. الىستاعى اعايىن مەن ەل ءىشىن سۇيىندىرەتىن اقجولتاي حاباردى حالىقشىل ازاماتتار ءبىر-بىرىنە حابارلاپ، كەشەلى بەرى مارە-سارە. زاڭ تۋرالى رەسمي اقپارات كوزى بىلاي دەيدى:

«مەملەكەت باسشىسى ن. نازارباەۆ كەشە (24.11.2015) «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرىنە حالىقتىڭ كوشى-قونى جانە جۇمىسپەن قامتىلۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىنا قول قويدى.

اتالعان زاڭ جوباسى ەلىمىزگە جوعارى بىلىكتى شەتەلدىك ماماندار تارتۋ ءۇشىن قولايلى جاعداي قالىپتاستىرۋ باعىتىندا پرەزيدەنتتىك بەس ينستيتۋتسيونالدىق رەفورمانى جۇزەگە اسىرۋ جونىندەگى 100 ناقتى قادام – ۇلت جوسپارىن ىسكە اسىرۋعا، سونداي-اق حالىقتىڭ كوشى-قونى جانە جۇمىسپەن قامتىلۋى سالاسىنداعى ساياساتتى ودان ءارى جەتىلدىرۋگە باعىتتالعان.

سونداي-اق، زاڭدا شەتەلدە تۇراتىن قانداستارىمىزدى اتامەكەنگە قونىستاندىرۋدىڭ جانە ولاردى الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋدىڭ جاڭا مۇمكىندىكتەرى قاراستىرىلعان. زاڭ كۇشىنە ەنگەن سوڭ، سىرتتان كوشىپ كەلگەن اعايىنداردىڭ ەل ازاماتتىعىن الۋ مەرزىمى قىسقارىپ، تاعى بىرقاتار جەڭىلدىكتەر ۇسىنىلماق».

زاڭنىڭ تولىق نۇسقاسىن الداعى ۋاقىتتا سايتىمىزدا جاريالايتىن بولامىز. ازىرگە وسى ءبىر شاعىن اقپاراتتى وقىرمان قاۋىمعا جەتكىزە وتىرىپ اتالعان زاڭنىڭ اتقارۋشى بيلىك سۋىرتپاسىندا ۇزاق جاتىپ، پارلامەنتكە بىرنەشە رەت كەلىپ قايتقانىن ەسكە الامىز. ورتاشا جىلدامدىقپەن ءبىر جىلدا مىڭنان اسا زاڭنىڭ جوباسىن ءۇتىر نۇكتەسىنە تيمەي ماقۇلداپ جىبەرەتىن پارلامەنت دەپۋتاتتارى كوشى-قونعا كەلگەندە كولدەنەڭ ءسوزدى كوبەيتىپ وتىردى. باسقا-باسقا، ءماجىلىس توراعاسى قابيبوللا جاقىپوۆتىڭ ءوزى زاڭ جوباسى تالقىلانعاندا: «-ءبىرتالاي ءبىزدىڭ قازاقستاندىقتار باسقا ەلدەرگە كەتىپ قالدى. گەرمانياعا، روسسياعا، ۋكرايناعا كەتىپ قالدى. ولار دا قايتامىز دەسە، ولارعا دا جاعداي تۋدىرۋىمىز كەرەك»، - دەپ قىجىرتقان ەدى. ونىڭ ۇستىنە كارىم ءماسىموۆ ۇكىمەتى دە كوشى-قوننىڭ ماسەلەسىن كۇردەلەندىرىپ، قاۋلى-قارارلار شىعارىپ، قيىنداتىپ باقتى. سونىڭ ەڭ سوراقىسى – كوشىپ كەلەتىن اعايىننان سوتتالماعانى جونىندە انىقتاما تالاپ ەتۋى ەدى. كوشىپ كەلگەن جۇرتقا ازاماتتىقتى بەرمەۋ، تۇراقتى تىركەۋگە الماۋ دەيتىن «كەسىر-كەساپاتى» تاعى بولدى.

الايدا ءبىر شىندىقتى بۇرا تارتپاي ايتا كەتۋىمىز كەرەك: زاڭ جوباسىن دەنساۋلىق ساقتاۋ جانە الەۋمەتتىك دامۋ ءمينيسترى تامارا دۇيسەنوۆا حانىم ىشتەي قولدادى. ول زاڭ جوباسىن دايىنداپ ۇسىنۋ ءوز مينيسترلىگىنە جۇكتەلگەن بەتتە-اق: «بۇل – ەلباسىنىڭ تاپسىرماسى. زاڭدى تەزدەتىپ قابىلداۋىمىز قاجەت. ورالماندارعا ءبىر جىلدىڭ شەگىندە ازاماتتىق بەرىلەدى. ولار تۇرعىندار سانى از وبلىستارعا بارىپ قونىستانادى. الەۋمەتتىك پاكەتتەر دە قاراستىرىلعان. جۇمىسپەن، باسپانامەن قامتاماسىز ەتىلەدى» دەگەن سوزدەردى الدەنەشە رەت ايتىپ، سۇيىنشىلەدى. تامارا بوسىمبەكقىزىنىڭ ەلگە بولسىنشى دەگەن تىلەگىن ىشتەي بەك تۇسىنگەن ازاماتتار سوندا قاتتى قۋانعان ەدى. الايدا، زاڭ جوباسى تورىندە كارىم قاجىمقانۇلى وتىرعان ۇكىمەتتەن شىقپاي-اق قويدى. وسى كەزدە ازاماتتار اتقا قوندى. سونىڭ ءبىرى – اۋىت مۇقيبەك دەيتىن ازامات. «جەبەۋ» قورىنىڭ جەتەكشىلەرى: ءومارالى، راحىم ايىپۇلى دەگەن جىگىتتەر.

بۇلار پارلمەنت ماجىلىسىندە گۇلنار سەيتماعامبەتوۆا حانىمنىڭ باسشىلىعىمەن قۇرىلعان جۇمىسشى توبىنا كىرىپ، كوپ ەڭبەك ەتتى. بىزدەگى كوشى قون زاڭى مەن الىستان كوشىپ كەلەتىن اعايىندار تۇرىپ جاتقان ەلدەگى ميگراتسيا ماسەلەسىنىڭ قايشىلىعىن دالەلدەپ باقتى. مىسالى قحر مەن يران يسلام رەسپۋبليكاسى بويىنشا تولقۇجات زاڭ بۇزباعان، سوتتالىپ قىلمىسىن جازامەن وتەمەگەن ادامدارعا بەرىلمەيتىندىگىن ۇكىمەت پەن پارلامەنتتىڭ كوزىنە شۇقىپ تۇرىپ كورسەتكەن جاڭاعى اتتارى اتالعان ازاماتتار. الايدا، ءبىزدىڭ ۇكىمەتكە قازاقتىڭ تىلىمەن قازاقتىڭ قىجالاتىن ايتىپ جەتكىزۋ قيامەت قايىمنىڭ ناق ءوزى عوي.

سونى ابدەن ۇققان استانادا تۇراتىن اۋىت مىرزا اق جاعالى ۇلىقتاردى جاعالادى. ءوزى ءۇشىن، وزىنە قاجەتتى دۇنيەنىڭ ىرقىمەن ەمەس، ەسىل ەلدىڭ بۇگىنى مەن ەرتەڭى ءۇشىن عازيز باسىن شەندى شەكپەندىلەردىڭ الدىندا ءيىپ، سولار وتىرعان ەمەن ەسىكتەردى كۇندە قاعىپ كىرىپ، اياعىنان تاۋسىلىپ ءجۇردى. بۇنى ۇمىتپاۋ كەرەك. اۋكەڭ سوندا كىمدەرمەن كەزدەسكەنىن، نە سويلەسكەنىن Abai.kz سايتى مەن الەۋمەتتىك جەلىلەردىڭ بەتىندە ۇزبەي جازىپ، جاريالاپ وتىردى. اۋىتتىڭ بۇنداي جانكەشتىلىگىن كەيبىر كىسىلىگى كەمىس پەندەلەر تۇسىنە الماي سان-ساققا جۇگىرتتى. ۇلت مۇددەسى دەيتىن ۇلى مۇراتتار اڭاسارى ەمەس، ۇساق-تۇيەككە بايلانعان بەيباقتار وزدەرىنىڭ قورتىق بويلارىنان اسىپ قايدا بارسىن؟ الايدا مىنە، ۇلكەن ىسپەن شۇعىلدانعان جىگىتتەر ۇلكەندىك تانىتىپ ۇكىمەتپەن 3-4 جىلعا سوزىلعان تارتىستىڭ اقىرىندا جەڭىسكە جەتىپ تىندى. زاڭ قابىلداندى. ەلباسى زاڭعا قول قويدى. وسىندايدا اقىن جۇرەگى قالاي تولعانباسىن. اۋىتتى تىڭدالىق:

كەلىپ تۇر اقوردانى التى ايلانعىم

(ەلباسىمىزدىڭ

قر «حالىقتىڭ كوشى-قونى» تۋرالى

زاڭىنا قول قويۋىنا

وراي)

ارتتاعى ەل ءۇمىت ارتىپ جىبەردى دەپ،

ءار كۇنى قايرتتانىپ، تۇرەم بىلەك.

ەلباسىڭ ارمانىڭدى ورىنداسا،

جۇرەگىڭ كەتەدى ەكەن شىن ەلجىرەپ!

استانام الپامىستاي مارقايدى ءار كۇن،

ساپىندا ول بۇگىن ماسكەۋ...، شاڭحايلاردىڭ...

قاعبانى ايلاناتىن قاجىلارداي،

كەلىپ تۇر اقوردانى التى ايلانعىم!!

ءبىر قازاق ءبىر قازاقتى جەتەلەسەڭ،

كەتەسىڭ ارالاسىپ ەتەنە سەن!

زاڭعا اناۋ قويعان قولىن نۇرەكەڭنىڭ،

بارىپ ءبىر قىسقىڭ كەلىپ كەتەدى ەكەن!!!

قۋانىش سىيلاسام دەپ ءار اپتادا،

جۇگىردىم ماجىلىسكە دالاق قاعا.

ايتىلىپ قالا ما دەپ جاقسى حابار،

تەلمىردى ەل «Facebook»-تاعى پاراقشاما.

اققۋلار ۇشسىن بەرى تۇتاس كولدەن،

باقىت قوي ەلىڭە كەپ، قۇشاققا ەنگەن!

ەسىگىن جازداي قاقتىم ءمينيستردىڭ،

قولىمدا ەسكى پورتفەل مۇقاش بەرگەن...

مىنەكي، ارتتا قالدى سونىڭ ءبارى،

ەلباسىم ەل تىلەگىن ورىندادى.

بۇل دا ءبىر يگىلىكپەن بىتكەن شارۋا،

ماڭگىلىك ەل بولۋدىڭ جولىنداعى.

...نەمەرە، شوبەرەڭدى مىڭگەستىرىپ،

ەندى ءبىر جالتاقتاماي، شىن كوششى، جۇرت!

بۇل زاڭنىڭ ءمانى بولەك، ءجونى باسقا،

بىلگەنگە، ءبىر نۇكتەسى – ءبىر بەستىلىك!!!

اۋىت مۇقيبەك

24.11.2015

استانا

ر.S. قابىلدانعان زاڭدا ەتنيكالىق قازاقتارعا ازاماتتىق بەرۋ، تۇراقتى تىركەۋگە تۇرۋ، سىرتتاعى اعايىنداردى تۋىستىق جولمەن شاقىرتىپ الۋ، الەۋمەتتىك جەڭىلدىكتەردى پايدالانۋ سياقتى باپتار بار.

سونىمەن، «كوشى-قون زاڭ» قابىلداندى، بۇرىنعىسىنان ىلگەرلەپ، كوپ تۇزەلگەن سياقتى. ەندى سەن دە كوشىڭدى تۇزە، ەسىل ەل. قۇيىلسىن كوشىڭ!

زاڭ جوباسىنىڭ تولىق ءماتىنى جاريالانادى.

Abai.kz