رەسمي مالىمەتكە سۇيەنسەك، شىمكەنتتە 103 كوپقاباتتى تۇرعىن ءۇيدىڭ (5351 پاتەر) قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتىر. جىل سوڭىنا دەيىن 4271 پاتەرلى 74 تۇرعىن ءۇي پايدالانۋعا بەرىلەدى. ال، وسى پاتەرلەرگە كىمدەر يە بولا الادى؟ سونداي-اق، كوممۋنالدىق ارەندالىق تۇرعىن ۇيلەرمەن كىمدەر قامتاماسىز ەتىلەدى؟
قر ۇكىمەتىنىڭ 2014 جىلعى 28 ماۋسىمىنداعى №728 قاۋلىسىمەن «وڭىرلەردى دامىتۋدىڭ 2020 جىلعا دەيىنگى باعدارلاماسى» بەكىتىلدى. باعدارلامادا ەلباسىنىڭ 2014 جىلعى 11 قاراشاداعى «نۇرلى جول – بولاشاققا باستار جول» اتتى جولداۋىندا ءسوز بولعان تۇرعىن ءۇي ساتۋ شارتتارىمەن تولىقتىرىلىپ، 2015 جىلدىڭ 1 قاڭتارىنان باستاپ قولدانىسقا ەنگىزىلدى.
باعدارلاما شەڭبەرىندە مىناداي نەگىزگى باعىتتار كوزدەلگەن:
1. جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردا كەزەكتە تۇرعاندار ءۇشىن تۇرعىن ءۇي. ارەندالىق تۇرعىن ۇيمەن — ۇوس ارداگەرلەرى، جەتىم جانە اتا-اناسىنىڭ قامقورلىعىنسىز قالعان بالالار، حالىقتىڭ الەۋمەتتىك جاعىنان ءالسىز توبى، مەملەكەتتىك قىزمەتشى، بيۋدجەتتىك مەكەمە جانە اسكەري قىزمەتشىلەر، جالعىز تۇرعىن ءۇيى اپاتتى جاعدايدا دەپ تانىلعان ازاماتتار قامتاماسىز ەتىلەدى. بۇل تىزىمدەگى ازاماتتاردىڭ ىشىنەن ۇوس ارداگەرلەرى مەن جەتىم، اتا-اناسىنىڭ قامقورلىعىنسىز قالعان بالالار ءبىرىنشى كەزەكتە يە بولادى. قالعان ازاماتتار كەزەك رەتىمەن قامتىلادى.
2. قتۇقجب جەلىسى بويىنشا تۇرعىن ءۇي. مۇندا حالىقتىڭ بارلىق ساناتتارى ءۇشىن ياعني بانك سالىمشىلارىن تۇرعىن ۇيمەن قامتۋ. جاس وتباسىلار – جاس جۇبايلاردىڭ جاسى 29 اسپاعان، 2 جىل نەكەدە تۇرعان جانە تولەم قابىلەتتىگىنىڭ بولۋى.
3. «قيق» يۇ» اق-نىڭ تۇرعىن ءۇيى. جالعا بەرۋ شارتتارى: 1. ساتىپ الۋ قۇقىعىمەن جالداۋ مەرزىمى – 20 جىل. 2. جالعا الۋشىنىڭ تابىسى جەتكىلىكسىز بولعان جاعدايدا كەپىل بەرۋشىلەردى تارتۋ مۇمكىندىگى. بۇعان جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندا كەزەكتە تىركەلگەن كەلەسى ساناتتارعا جاتاتىن ازاماتتار عانا قاتىسا الادى: كوپ بالالى وتباسىلار، تولىق ەمەس وتباسىلار; مۇگەدەك بالاسى بار نەمەسە ونى تاربيەلەپ وتىرعان وتباسىلار; جەتىم جانە اتا-اناسىنىڭ قامقورلىعىنسىز قالعان بالالار; ورالماندار; مەملەكەتتىك، اسكەري، ارناۋلى مەملەكەتتىك ورگان، بيۋدجەتتىك ۇيىم قىزمەتكەرلەرى.
كەزەكتە تۇرعاندار بار
بۇگىنگە دەيىن شىمكەنت قالاسىندا باعدارلاما تالاپتارىنا سايكەس، كوممۋنالدىق تۇرعىن ءۇي قورىنان تۇرعىن ءۇي الۋ تىزىمىنە 18 902 ازامات تىركەلىپتى. ونىڭ ىشىندە، 3-ەۋى ۇلى وتان سوعىسىنىڭ ارداگەرى، 1401-ءى جەتىم جانە اتا-انانىڭ قامقورلىعىنسىز قالعان بالالار، الەۋمەتتىك جاعىنان ءالسىز توپ ساناتىنا 7380 ازامات، اسكەري جانە بيۋدجەت قىزمەتكەرلەرى ساناتى بويىنشا 10097 ادام پاتەر كەزەگىندە تۇر. ال، جالعىز ءۇيى اپاتتى جاعدايدا دەپ تانىلعان 21 ازامات بار.
باسپانالى بولعاندار
بىلتىر شىمكەنتتە ء«نۇرسات» شاعىناۋدانىندا 144 پاتەرلى 9 قاباتتى ەكى كوممۋنالدى ءۇي پايدالانۋعا بەرىلدى. ونداعى ءبىر بولمەلى پاتەر كىلتى 12 ۇوس ارداگەرىنە، 132 – اتا-اناسىنىڭ قامقورلىعىنسىز قالعان جەتىم بالالارعا بەرىلگەن بولاتىن. ال، بيىل ۇلى جەڭىستىڭ 70 جىلدىق قارساڭىندا 12 ارداگەرگە پاتەر كىلتى تابىس ەتىلدى. جىل سوڭىنا دەيىن قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتقان بىرنەشە ءۇي پايدالانۋعا بەرىلگەن جاعدايدا كەزەكتە تۇرعان 2024 ازامات پاتەرلى بولادى دەپ كۇتىلۋدە.
مەملەكەتتىك باعدارلامانىڭ ەكىنشى باعىتى بويىنشا «تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانك» ارقىلى، ءبىرىنشى جۇيەسىندە بىلتىر 35 سالىمشى پاتەرلى بولسا، بيىل 123 تۇرعىن پاتەر كىلتىنە يە بولدى. جىل سوڭىنا دەيىن ءبىر تۇرعىن ءۇي پايدالانۋعا بەرىلسە 54 پاتەر ءوز يەسىن تاپپاق.
ەكىنشى جۇيەسى بويىنشا بىلتىر ەكى ءۇيدىڭ قۇرىلىسى اياقتالىپ 84 پاتەردىڭ كىلتى تابىس ەتىلسە، بيىل 5 ءۇي پايدالانۋعا بەرىلىپ، 270 ازامات پاتەرلى بولىپ وتىر. قازىرگى تاڭدا تاعى ەكى ءۇيدىڭ قۇرىلىسى ءجۇرىپ جاتىر. كەلەسى جىلى وعان 216 تۇرعىن يە بولماق.
مەملەكەتتىك باعدارلامانىڭ ءۇشىنشى باعىتى — «قازاقستاندىق يپوتەكالىق كومپانيا» يپوتەكالىق ۇيىمى» اق-نىڭ تۇرعىن ۇيلەرىن كەزەكتە تۇرعان ازاماتتارعا بەرۋ ماقساتىندا 1080 پاتەر پايدالانۋعا تاپسىرىلىپ، تولەم قابىلەتتىلىگىن راستاعان ازاماتتارعا بەرىلىپ جاتىر. بۇدان بولەك، 492 پاتەر بەرىلۋ جوسپارلانۋدا.
ايتپاقشى، شىمكەنت قالالىق تۇرعىن-ءۇي سەكتورىنىڭ مەڭگەرۋشىسى گۇلنار اشىرباەۆانىڭ ايتۋىنشا، تۇرعىن ءۇي ماسەلەسىنە قاتىستى الدانىپ قالعان ازاماتتار كوبەيگەن. سول سەبەپتى، قالا تۇرعىندارىنا ءۇي ماسەلەسىنە قاتىستى بارلىق ساۋالدى ءبىلۋ ءۇشىن كوشەدە جۇرگەن الاياقتارعا سەنبەي، تىكەلەي مەكەمەگە كەلىپ، مامانداردان اقىل-كەڭەس الۋى كەرەكتىگىن ايتتى.
جانسايا سىدىقباي
Abai.kz