«وڭ جاقتا وتىرعان قىزىم بالا تۋىپ قويدى» دەپ كۇناسىز نارەستەنى قوقىس سەكىلدى تەرەزەدەن ىتقىتا سالاتىن زامان تۋدى. ەلىمىزدە مىڭداعان وتباسى ىڭگالاعان ءبىر ءسابيدىڭ ۇنىنە زار بولىپ جۇرگەندە دەنى ساۋ بالانى لاقتىرا سالاتىن، ياكي دارەتحاناعا تاستاپ كەتەتىن قانىپەزەر بولىپ الىپپىز. بۇكىل ەلدى دۇرلىكتىرگەن وسى وقيعالاردان كەيىن ءبىزدىڭ كۇشتىك قۇرىلىمدار كىنالىلەردى ىزدەي باستادى.

ەڭ قىزىعى سول، كىنالى ادامدار وڭاي تابىلىپ جاتىر. ولار كىمدەر؟ تالاس اۋدانى اكىمىنىڭ ورىنباسارى، اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمىنىڭ باسشىسى، اۋداندىق اۋرۋحانانىڭ باس دارىگەرى جانە ونىڭ ورىنباسارى، ءۇشارال اۋىلدىق ايماعىنىڭ اكىمى... ءبارى، ءبارى جىلى كرەسلودان ءبىر-اق كۇندە ايرىلدى. بۇلارمەن بىرگە مەكتەپ ديرەكتورى مەن جۇكتى بولىپ قالعان وقۋشى قىزدىڭ سىنىپ جەتەكشىسى دە جۇمىستان كەتكەن. 

مەكتەپتىڭ ديرەكتورى مەن سىنىپ جەتەكشىسىن بىلاي قويا تۇرالىق.

مەن اۋدان اكىمىنىڭ ورىنباسارى مەن اۋىل اكىمىنىڭ نە ءۇشىن كىنالى بولىپ وتىرعانىن تۇسىنە الماي وتىرمىن. «جازالاۋ كەرەك» دەگەن ۇرانمەن تومپەشتەپ جاتقان جوقپىز با، وسى؟. ايتپەسە، اكىمدەردىڭ قۇزىرەتىنە قىز تاربيەلەۋ مىندەتى كىرمەيدى عوي. جوق، الدە ۇيدەگى قىلىقتى، سىلقىم سۇلۋلارىڭىزدى اكىمدەرىڭىز «جونگە سالىپ» ءجۇر مە؟ ەكىنشى كىنالى ادام، اۋداندىق ءبىلىم ءبولىمىنىڭ باسشىسى ەكەن. ءبىر اۋداندا بالەنباي مەكتەپ بار. ءبىلىم ءبولىمىنىڭ باسشىسى سول بۇكىل مەكتەپتەگى قىزداردىڭ ەتەگىن كۇزەتىپ جۇرە المايدى ەمەس پە؟. ء«جاسوسپىرىم قىزداردىڭ «شالىس باسپاۋىن» اۋداندىق ەمحانانىڭ باسشى قاداعالاۋى كەرەك» دەگەن زاڭدى كورىپ پە ەدىڭىز؟... جوق. ونداي زاڭ دا، مىندەتتەمە دە – جوق. ەندەشە، بىرەۋلەردى قىزمەتىنەن قۋىپ، ولگەن ءسابيدى ءتىرىلتىپ الارداي الاشاپقىن بولىپ جاتۋىمىزدىڭ سەبەبى نەدە؟

راس، جانتۇرشىگەرلىك بۇل وقيعاعا اۋدانداعى يدەولوگيانى اقساتىپ العانى ءۇشىن – اكىمدەر، قىزدىڭ جاعدايىن دۇرىس تەكسەرىپ، جوعارعى جاققا دەر كەزىندە جەتكىزبەگەنى ءۇشىن – دارىگەرلەر، مۇعالىمدەر كىنالى سەكىلدى كورىنەر (12 شەندى قىزمەتتەن كەتتى)... بىراق، نەگىزگى كىنالى مىنا – ءبىزبىز...

تەلەارنانى اشىڭىز... جالاڭاش جۇلدىزدار مەن ازعىن سەريالدار...

ينتەرنەت قوسىڭىز... ءبىر-بىرىمەن ايقاسقان جۇپ... ءولىپ-وشكەن عاشىقتار...

بالا بايقۇس كورگەنىن جاسايدى. اقىرى مىنە، جەتكەن جەرىمىز تۇيىق بولدى.

ەلدىڭ ءبارى تەرەزەدەن جيەنىن لاقتىرعان انانى كىنالاپ، تەپكىنىڭ استىنا الىپ جاتىر. ول انانىڭ دا «كىناسى جوق»... جوق، بار... دەسە دە، كەڭ اۋقىمدا، سول انانىڭ كوزقاراسىمەن، سول انانىڭ ورنىنا ءوزىڭىزدى قويىپ ويلانىپ كورىڭىزشى.  قازاقى تاربيە بويىنشا وڭ جاقتا وتىرىپ قىزىڭ بالا تاپسا – ءولىم (سانادا وسى سالت مىقتاپ ورناعان). انا ەلدىڭ تاباسىنان قورقىپ، نارەستەنى تەرەزەدەن لاقتىرعان شىعار. ءسويتىپ، ولىمگە پارا-پار تابادان قۇتىلماق بولعان شىعار. بىراق، اللا ونان دا ۇلكەن «تاباعا» جولىقتىردى. ويتكەنى، ءسابيدىڭ ەش كىناسى جوق ەدى، ەسەسىنە قىزىنا دۇرىس تاربيە بەرە الماعان ءوزىنىڭ كۇناسى مىڭ باتپان بولاتىن ء(سابيدى ەمەس، ءوزىن-ءوزى جازالاۋى كەرەك-تۇعىن).

مۇنىڭ ءبارى ساناداعى سالتتىڭ، كۇندەلىكتى قولدانىستان الشاقتاپ كەتۋىنەن تۋىنداپ وتىر. «قىزعا قىرىق ۇيدەن تىيىم» دەپ قويىپ، سول تىيىمدى جاساي الماي وتىرمىز. بۇل ول اناعا عانا ەمەس، بارىمىزگە قاتىستى جاعداي. اركىم ءوز قىزىن، ءوز قارىنداسىن كولدەنەڭ سۇق كوزدەردەن قورعاي الماسا، كورەر كۇنىمىز وسى بولماق. كۇيەۋگە شىقپاعان قىزدىڭ جۇكتى بولۋىن ار سانايتىن ادام، سول قىزدىڭ ءار قادامىن اڭدىپ وتىرماعى، تاربيەسىنە مىعىم بولماعى كەرەك.

ساناداعى سالتتى جۇرەككە قوندىرىپ، كۇندەلىكتى تىرشىلىككە ارالاستىرعاندا عانا يمان دەگەننىڭ نە ەكەنىن بىلەتىن بولامىز...

ايتپەسە، «شەنەۋنىكتەر قىزمەتتەن كەتىپتى» دەپ قامىعىپ، قىزدارىمىز ەتەگىن جابادى دەگەنگە ءوز باسىم سەنبەيمىن. سەبەپپەن ەمەس، سالدارمەن كۇرەسسەكشى، شىركىن!

ءشارىپحان قايسار

Abai.kz