ءبىز شىنىمەن تاۋەلسىز ەلمىز بە؟
جاقىندا قر ەنەرگەتيكا ۆيتسە-ءمينيسترى ماعزۇم مىرزاعاليەۆ قازاقستان ۋكرايناعا گاز ساتپايتىنىن جەتكىزدى. بۇل تۋرالى Zakon.kz پورتالى حابارلايدى. استانا قالاسىنداعى ورتالىق كوممۋنيكاتسيالار قىزمەتىندە وتكەن «قازاقستاننىڭ گاز تاسىمالداۋىنداعى جاڭا باعىتتار» تاقىرىبىنداعى بايانداماسىندا قازاقستاننىڭ ەنەرگەتيكا ۆيتسە ءمينيسترى ەاەو توراعاسىنىڭ رۇقساتىنسىز قازاقستان ۋكرايناعا گاز تاسىمالداي المايتىنىن ايتقان.
بريفينگ بارىسىندا باق وكىلدەرى ۆيتسە-مينيستر مىرزاعاليەۆكە قازاقستان مەن ۋكراينا اراسىنداعى گاز كەلىسسوزدەرى تۋرالى بىرنەشە سۇراق قويعان. سونىڭ ىشىندە ۋكراينا پرەزيدەنتى پەتر پوروشەنكو مىرزانىڭ استاناعا ارنايى كەلىپ، گاز تاسىمالداۋ تۋرالى كەلىسسوزدەر جاساسقانىن ايتىپ، كەلىسسوزدەردىڭ ناتيجەلەرىن سۇراعان.
ال ەنەرگەتيكا ۆيتسە-ءمينيسترى ماعزۇم مىرزاعاليەۆ مىرزا، رەسەي فدەراتسياسىنىڭ كەلىسىمىنسىز قازاقستان ۋكرايناعا گاز تاسىمالداي المايتىنىن ايتتى.
“ۋكرايناعا گاز تاسۋ ءۇشىن ەڭ الدىمەن رەسەيمەن كەلىسىمگە كەلۋ كەرەك. بۇگىنگى كۇندە بىزدە ونداي كەلىسىم جوق. ءبىز گازدى رەسەي شەكاراسىندا ساتىپ جاتىرمىز. ءبىزدى بۇل قاناعاتتاندىرادى. بىراق، ەۋرازيا ەكونوميكالىق وداعى اياسىندا 2025 جىلى ورتاق گاز نارىعىن قۇرۋعا كەلىستىك. سول بويىنشا، قازاقستان دا وزگە ارىپتەستەرى سەكىلدى وداقتىڭ كەز كەلگەن جەرىندە گاز ساتۋعا مۇمكىندىگى بولادى”، – دەدى مىرزاعاليەۆ.
ۆيتسە-ءمينيسترى مىرزاعاليەۆ مىرزانىڭ سوزىنە سۇيەنسەك، قازاقستان ەۋرازيالىق ەكونوميكالىق وداق اياسىنداعى كەز كەلگەن مەملەكەتكە گاز تاسىمالداي العانىمەن، وداقتان تىس ەلدەرگە ەشبىر ءونىم ساتا المايدى. ۆيتسە-ءمينيستردىڭ بۇل مالىمدەمەسىنەن «وداقباسىنىڭ» وسپادار ويىنى قازاقستان ەكونوميكاسىنىڭ اياعىنا تۇساۋ سالىپ وتىرعانىن انىق اڭعارۋعا بولادى.
كورەسىنى رەسەيدەن كورەتىن كۇن الىس ەمەس بولسا كەرەك-ءتى. ەستەرىڭىزدە بولسا، وسىعان دەيىن رەسەي شەكاراشىلارىنىڭ تۇركيادان قازاقستانعا باعىت العان 70-تەن استام جۇك كولىگىن قاڭتارىپ قويعاندىعى تۋرالى جازعان بولاتىنبىز (http://m.abai.kz/post/view?id=5690).
بۇل ەكونوميكالىق تاۋەلدىلىك، باعىنىشتىلىق ەمەس پە؟ ۆلاديمير ءۆلاديميريچتىڭ قازاقستاندى رەسەيدىڭ ءبىر بولشەگى رەتىندە قابىلدايتىنىن ەگجەيلەپ جاتۋدىڭ ءوزى ارتىق. رەسەي ءوزى ارازداسقان ەلدەردىڭ جانجالىنا قازاقستاندى كيلىكتىرەردەي ءپۋتيندى نە تۇلەن ءتۇرتتى؟. ەاەو-عا تورەلىك ەتىپ وتىرعان كورشىلەرىمىز، ەكس-يمپەريا تىزگىنشىسى ءبىراز مەملەكەتكە ارقاسىمەن قاراپ، تەرىس اينالدى. سودان ەرەگەس، سانكتسيا، ت.ب... ال بۇندا قازاقستان نەيترالدى پوزيتسيا ۇسىناتىپ وتىرعانىمەن شارۋاسى جوق ۆلاديمير پۋتين ءوز بىلىعىنا قازاقستاندى دا ارالاستىرۋدى قالادى. بۇل رەسەي پرەزيدەنتى پۋتين مىرزانىڭ نە ءوزىم جەمەيمىن، نە سەندەرگە جەگىزبەيمىن دەگەنى بولسا كەرەك.
ال پۋتينگە پارمەنىنە توتەپ بەرىپ، قاقپاققا توقپاق بولا الاتىن اق جاعالىلار بىزدە جوقتىڭ قاسى ەكەنى تاعى راس. قازىرگى ءماسىموۆ ۇكىمەتىندەگىلەر ءۇن شىعارۋعا قاۋقارسىز. ال سوڭعى ەكى جىلدان بەرى مۇلدە ء«ولى پارلامەنتتە» ەشقانداي قۇزىر، بيلىك جوق. سوندا قازاقستان ءوزىنىڭ تابيعي گازىن ساتۋ ءۇشىن، رەسەيدەن رۇقسات الۋى ءتيىس پە؟ قانداي تاۋەلسىز مەملەكەتتىڭ تاريحىنان مۇندايدى ەستىپ ەدىڭىز؟! راس، رەسەي ءبىزدى ءالى كۇنگە ءوزىنىڭ وتىرى كورەدى.
سوندىقتان رەسەي قازاقستان جەرiندە ءوز ويىنىن جۇرگiزەدi. رەسەيدiڭ ويىنى – وتە قاۋiپتi ءھام اگرەسسيۆتi ويىن. وعان سوڭعى بiرەر جىلدا كوزiمiز انىق جەتتi. قازاقتا “ايۋدىڭ ويىنىنان تۇلكiنiڭ موينى ۇزiلەدi” دەگەن ماقال بار. موينىمىز ءۇزiلiپ كەتiپ جۇرمەي مە؟.. بيلىك بۇعان قانداي ءۋاج ايتادى. مۇنى نەمەن اقتاپ الادى؟ ءبىز شىنىمەن تاۋەلسىز ەلمىز بە؟
نۇرگەلدى ابدىعانيۇلى
Abai.kz