ۇلتتىق ۇيىمنىڭ قۇرىلۋى

ۇلتتىڭ ۇلت رەتىندە ساقتالۋعا، وزىندىك ۇلتتىق ەرەكشەلىكتەرىن ساقتاي وتىرىپ قالىپتاسىپ وتىرعان جاعدايدان امان شىعۋعا دەگەن ۇمتىلىسى تابيعي قۇبىلىس دەپ باعامداۋعا بولادى. ءتىپتى، ۇلت قامىن ويلايتىن كوزى قاراقتى ازاماتتارىن جويىپ، قالىڭ توبىردى قالدىرسا دا، سول توبىردان بەلگىلى ءبىر توپ ءبولىنىپ شىعىپ، ۇلت بولاشاعى جايلى، ۇلتتىق يدەيا جايلى ويلاردى قالىپتاستىرا الادى. ونىڭ جارقىن مىسالى رەتىندە قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق يدەياسىنىڭ قانشا قۋعىن مەن سۇرگىنگە، قاتال تىيىم مەن باقىلاۋعا قاراماستان ساقتالىپ، قايتا جاندانۋىن كەلتىرۋگە بولادى.

كەڭەستىك كەزەڭدە، سوناۋ جەتپىسىنشى جىلداردىڭ وزىندە «جاس تۇلپار» ۇيىمىنىڭ قۇرىلۋىنان قازاقتىڭ ويلى ۇل-قىزدارىنىڭ ۇلت بولاشاعى، ەل ەرتەڭى جايلى ويلانىپ، تاۋەلسىزدىك، ۇلتتى ساقتاۋ جولىندا ءىس-ارەكەت جاساۋعا تالپىنعانىنان كورە الامىز. كەيىننەن «قايتا قۇرۋ» ورىن الىپ، دەموكراتيا جەلى ەسكەن ۋاقىتتاردا سول بۇرىننان قازاق جايلى ويلاپ، تولعانىپ جۇرگەن ازاماتتار بىرىگۋدى ماقسات ەتتى، ءوز وي-ارماندارىمەن ءوزارا بولىسە باستادى، ۇلتتىق يدەيا جولىندا قىزمەت ەتۋگە بەل شەشە كىرىستى. قازاقتان شىققان كوزى قاراقتى ازاماتتاردىڭ ۇلتتىق يدەيا جولىندا بەلسەندى تۇردە جۇرگىزگەن ءىس-ارەكەتتەرىنىڭ ەڭ باستىسى قازاقستاننىڭ ازاماتتىق «ازات» قوزعالىسى بولعان ەدى.  

1990 جىلدىڭ 30 ماۋسىم مەن 1 شىلدەدە الماتىدا، قازاقستان جازۋشىلار وداعىنىڭ ءماجىلىس زالىندا ازات قوزعالىسىنىڭ قۇرىلتايى ءوتتى. وعان رەسپۋبليكانىڭ توعىز وبلىسىنان، قىرىق بەيرەسمي توپتار مەن ۇيىمداردان 400-گە جۋىق دەلەگات قاتىستى. قۇرىلتايعا وزبەكستاننىڭ، قىرعىزستاننىڭ، ءازىربايجاننىڭ جانە موسكۆا قالاسىنىڭ دەموكراتيالىق كۇشتەرىنىڭ وكىلدەرى قاتىسىپ ءسوز سويلەدى. قۇرىلتايدىڭ كۇن تارتىبىندە  كەلەسى ماسەلەلەر قاراستىرىلدى: ا) رەسپۋبليكاداعى سول كەزدەگى جاعداي جانە قازاقستاننىڭ ازاماتتىق ازات ازاماتتىق قوزعالىسىنىڭ باعدارلامالىق مىندەتتەرى; ءا) قازاقستاننىڭ ازات ازاماتتىق قوزعالىسىنىڭ جارعىسىنىڭ جوباسى; ب) قازاقستاننىڭ مەملەكەتتىك ەگەمەندىگى تۋرالى دەكلاراتسيا جوباسى; ۆ) قازاقستاننىڭ ازات ازاماتتىق قوزعالىسىنىڭ باسشى ورگاندارىن سايلاۋ.

مۇندا قوزعالىستى القالىق باسقارۋدى نەگىزدەيتىن تەڭ توراعالىق ينستيتۋتى ەنگىزىلىپ، قوزعالىستىڭ جەتى تەڭ توراعاسى سايلاندى، ولار: ميحايل يۆانۇلى ەسەناليەۆ، سابەتقازى اقاتاەۆ، مارات شورمانوۆ، نۇرباقىت قويشىبەكوۆ، ەۆگەني گولوۆاستيكوۆ، گۇلجاھان بيبولسىنوۆا جانە سايىن شاپاعاتوۆ ەدى. سونىمەن قاتار قوزعالىستىڭ اقساقالدار القاسى دا كوپشىلىكپەن سايلاندى، ونىڭ قۇرامىنا جاعدا بابالىقوۆ، كامال ورمانتاەۆ، ءامينا نۇعىمانوۆا، ماردان بايدىلداەۆ جانە ماقاش ءتاتىموۆ توراعا بولىپ كىردى. قۇرامى 33 ادامنان تۇراتىن ۇيلەستىرۋ كەڭەسى قۇرىلدى جانە «ازات» گازەتىنىڭ رەداكتسيالىق القاسى مەن تەكسەرۋ كوميسسياسى سايلاندى.

دەگەنمەن، «ازات» قوزعالىسىنىڭ قاتارى مەن قۇرامىن نىعايتقان وڭىرلەردە بۇل كەزدە قۇرىلىپ، ءوز ىستەرىن باستاپ كەتكەن شىمكەنتتىك «بەتبۇرىس»،ماڭعىستاۋلىق «پاراسات»، اقتوبەلىك «الداسپان»، ارالدىق «تامشى»، اقمولالىق ء«تىل جانە مادەنيەت»، ورالدىق «قازاق ءتىلى» ت.ت. ۇيىمدارىنىڭ ۇجىمدىق تۇردە قوسىلىپ، قوزعالىستىڭ جەرگىلىكتى فيليال مىندەتىن اتقارۋعا كوشۋى ءوز تيىمدىلىگىن ارتتىرا ءتۇستى.

ەگەمەندىك يدەياسىنىڭ تۋۇستارى

«ازات» قوزعالىسى قۇرىلعان ۋاقىتتان باستاپ الاش قايراتكەرلەرى ۇستانعان ۇلتتىق يدەياعا قىزمەت ەتتى، ول ۇلتتىق قۇندىلىقتاردى قالپىنا كەلتىرۋ، قازاق حالقىنىڭ ۇلتتىق ساناسىن وياتۋ، ءتىلدى، ءدىل مەن ءدىندى قايتا قالپىنا كەلتىرۋ جانە دامىتۋ، تۇركى تىلدەس مەملەكەتتەردىڭ ينتەگراتسياسى بويىنشا ۇلكەن ماسەلەلەردى قولعا الدى. سونىمەن قاتار، قوزعالىس قۇرىلعان ساتتەن باستاپ تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزۋگە بارىنشا كۇش سالدى، وسى ماقساتقا ساي ءىس-ارەكەتتەردى جۇزەگە اسىردى. سول كەزدەگى كوممۋننيستىك پارتياعا قارسى تۇرا الاتىن بىردەن-ءبىر ساياسي كۇش رەتىندە قوزعالىس جاڭاشا يدەيالاردى ورتاعا سالدى، قوزعالىستىڭ ۇلتتىق باعىتتاعى ايرىقشا ويلارى حالىق تاراپىنان ۇلكەن قولداۋعا يە بولىپ وتىردى. 

«ازات» قوزعالىسى قۇرىلتاي ماجىلىسىندە ەڭ الدىمەن ەگەمەندىك تۋرالى دەكلاراتسيانى قابىلداۋ قاجەتتىگىن العا تارتتى جانە ەگەمەندىك تۋرالى دەكلاراتسيا جوباسىن حالىققا ۇسىندى. دەكلاراتسيا جوباسىندا ەلىمىزدىڭ اتاۋى قازاق رەسپۋبليكاسى دەپ كورسەتىلىپ، ونىڭ قازاق ۇلتىنىڭ، سول سياقتى باسقا دا ۇلتتىق توپتاردىڭ گۇلدەنۋى مەن لايىقتى تۇرمىسىنا كەپىلدىك بەرەتىن ەگەمەندى، دەموكراتيالىق مەملەكەت رەتىندە ورنىقتىرىلاتىندىعى ايقىندالدى. دەكلاراتسيادا قازاق رەسپۋبليكاسىنىڭ ەگەمەندىگىن قامتاماسىز ەتۋشى فاكتورلار دا اتاپ كورسەتىلەدى، وندا جەر، قازبا بايلىقتار، سۋ، ورماندار، تابيعي رەسۋرستار جانە ءوزىنىڭ اۋە كەڭىستىگى رەسپۋبليكانىڭ داۋسىز مەنشىگى بولىپ تابىلاتىندىعى،وزگە دە كۇللى ۇلتتىق بايلىقتارعا تۇتاستاي يەلىك ەتەتىندىگى; ءوز اۋماعىندا قازاق رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسى مەن زاڭدارى ۇستەمدىك ەتەتىندىگى جانە وزگە دە ماڭىزدى ماسەلەلەر قامتىلعان.   ەگەمەندىك تۋرالى دەكلاراتسيا جوباسىن قۇرىلتاي ماجىلىسىندە قابىلداپ، ونىڭ ءماتىنىن گازەت بەتىندە جاريالاپ، سايكەس ورگاندارعا تاپسىرۋ ارقىلى ازات قوزعالىسى ەلىمىزدىڭ ەگەمەندىك تۋرالى دەكلاراتسياسىن قابىلداۋىن جەدەلدەتە الدى دەپ توپشىلاۋعا نەگىز بار. سەبەبى، وزگە وداق قۇرامىنداعى رەسپۋبليكالار جاپپاي ءوز ەگەمەندىكتەرىن جاريالاپ جاتقاندا ەلىمىزدىڭ رەسمي بيلىگىنىڭ تىم-تىرىس وتىرۋى سول كەزەڭدەگى حالىق ءۇشىن دە تۇسىنىكسىز جايت بولعانى انىق. ال، «ازات» قوزعالىسى ەگەمەندىك تۋرالى دەكلاراتسيانى قابىلدايتىن ۋاقىتتىڭ كەلگەنىن العا تارتىپ، ءوز تاراپىنان دەكلاراتسيا جوباسىن ۇسىنىپ، حالىققا تاراتۋ ارقىلى رەسمي بيلىككە جاناما قىسىم كورسەتە الدى. «ازاتتىڭ» بۇل دەكلاراتسياسى - ازاتتىقتىڭ قۇجاتتىق العىشارتى ەدى.

ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىز مەملەكەت رەتىندەگى ەڭ العاشقى كونستيتۋتسياسىنىڭ جوباسىن دا ازىرلەگەن «ازات» قوزعالىسى بولدى. 1991 جىلدىڭ قاڭتارىندا «ازات» گازەتىنىڭ №1 سانىندا جارىق كورگەن عالىم س.وزبەكۇلى ۇسىنعان قازاق رەسپۋبليكاسىنىڭ كونستيتۋتسياسىنىڭ جوباسى ءالى دە بولسا ساياسي-قۇقىقتىق ماڭىزىن جوعالتپاعان جوبا بولىپ تابىلادى. جوبا اۆتورى ءالى دە بولسا تاۋەلسىزدىگىن جاريالاماعان ەلىمىزدىڭ كونستيتۋتسياسىنىڭ جوباسىن ازىرلەۋ ارقىلى جالپى قوزعالىستىڭ تاۋەلسىزدىككە قاتىستى ۇستانىمىن ايقىنداپ بەردى. جوبادا ەل اتاۋى قازاق رەسپۋبليكاسى دەپ اتالادى جانە مەملەكەتتىك ءتىل رەتىندە قازاق ءتىلىن بەكىتەدى. سونىمەن قاتار، ەلىمىزدە ءبىر پالاتالى ۇلتتىق ءماجىلىس قۇرۋ يدەياسى دا وسى جوبادا ايتىلعان. اۆتور ەلىمىزدە جەرگىلىكتى حالىقتىڭ ءداستۇرى، ادەت-عۇرپى مەن دەموگرافيالىق ەرەكشەلىكتەرى نەگىزىندە ۇلتتىق زاڭناما قۇرۋ قاجەتتىگىن دە كونستيتۋتسيا جوباسىنىڭ 12 بابىندا ايقىن كورسەتكەن بولاتىن.

ازات بەلسەندىلەرى رەسپۋبليكانىڭ ءار اۋماعىندا حالىقپەن تىعىز بايلانىس ورناتىپ، ءارتۇرلى ءىس-شارالاردىڭ باسى-قاسىندا ءجۇردى. ولار ەگەمەندىك الۋعا بايلانىستى، ەلدىڭ بىرتۇتاستىعىن ساقتاۋعا، ۇلتارالىق قاقتىعىستاردى بولدىرماۋعا جانە وزگە دە ماڭىزدى ماسەلەلەرگە قاتىستى ۇلكەن ءىس-شارالاردى ۇيىمداستىردى. 1990 جىلى 14 تامىزدا ازاتكەرلەردىڭ  فەدەرالدىق شارتقا ەلىمىزدىڭ باسشىلىعىنىڭ قول قويماۋىن تالاپ ەتىپ اشتىق جاريالاۋى قوزعالىستىڭ تاۋەلسىزدىك جولىندا رەسمي بيلىككە قارسى تۇرا الاتىندىعىن كورسەتكەن ەدى.

«ازات» قوزعالىسى ەلىمىزدىڭ دەربەس مەملەكەت رەتىندە ورنىعۋ ءۇردىسىن باستان كەشىرىپ جاتقان، اسا ءبىر قيىن شاقتاردا ساياسي ارەناعا شىققان ءارى جالپىقازاقتىق ۇيىم.

90-شى جىلدارى قازاق ەلىنىڭ اۋماعىنا، ەلدىگىنە قاتىستى تالاپتار بەيرەسمي ورتادا كوپتەپ ايتىلا باستاعان ەدى، وسىنداي باسپاسوزدە جاريالانعان ءارتۇرلى پىكىرلەرگە باتىل جاۋاپ بەرۋ، ءتىپتى، قاجەت بولعان جاعدايدا رەسمي بيلىكتىڭ ۇستانىمىنان تىس ناقتى ارەكەتتەرگە بارۋ ازاتتىقتاردىڭ قولىنان كەلدى. سونىڭ ءبىر مىسالى، ازات قوزعالىسىنىڭ ۇيىمداستىرۋىمەن وتكەن 1991 جىلعى 13-15 قىركۇيەك ارالىعىنداعى ورالداعى نارازىلىق اكتسياسىن ايرىقشا اتاپ وتۋگە بولادى. وقيعانىڭ ورىن الۋىنا كازاك مادەني ورتالىعىنىڭ باستاماسىمەن ورال قالالىق كەڭەسىندەگى كەيبىر دەپۋتاتتاردىڭ كەڭەستىڭ كۇن تارتىبىنە پاتشالىق رەسەيگە قىزمەت ەتكەن كازاك اسكەرىنىڭ 400 جىلدىعىن سالتاناتپەن تويلاۋ ماسەلەسىنىڭ قويىپ، وعان قاتىستى وبلىستىق كەڭەستىڭ وڭ سيپاتتاعى قاۋلىسىنىڭ قابىلدانۋى بولادى. بۇل شەشىمگە قارسى بولعان ازاتتىڭ جەرگىلىكتى بەلسەندىلەرى قوزعالىستىڭ ورتالىق باسقارماسىنا كەلىپ جاعدايدى ءتۇسىندىرىپ، كومەك سۇرايدى. ناتيجەسىندە 1991 جىلى تامىزدىڭ سوڭىندا سەمەي پوليگونىنىڭ جابىلۋىن تابالپ ەتكەن شاراسىنا جينالعان ازاتتىقتار «اتتانايىق، اقجايىققا!» شتابىن قۇرىپ، ەلدەگى قوزعالىس بەلسەندىلەرىن ورالعا شاقىرعان ۇندەۋ تاستاعان ەدى. سول جولى ەگەمەن بولماي تۇرىپ سەمەي پوليگونىن جابۋ شەشىمىنەن قاناتتانعان ازاتكەرلەر ورال قالاسىنا قازاقستاننىڭ تۇكپىر-تۇكپىرىنەن 300-دەن اسا ۇلتشىل ازاماتتاردى جيناعان بولاتىن. نارازىلىق ءىس-شاراسىنىڭ ناتيجەسىندە وبلىس باسشىلىعىنىڭ قابىلدانعان شەشىمىمەن وتكىزىلمەكشى بولعان مەرەكەلىك شارا وتپەدى، جەرگىلىكتى جەردە ورىن العان سەپاراتيستىك كوڭىلكۇيگە توسقاۋىل قويىلدى. ورال وقيعاسى ازات قوزعالىسىنىڭ حالىق اراسىندا بەدەلىنىڭ كوتەرىلۋىنە وڭ ىقپال ەتتى.

قازاقستاننىڭ تاۋەلسىز ەل رەتىندە ورنىعۋىنا بارىنشا اتسالىسۋدى ماقسات ەتكەن قوزعالىس بەلسەندىلەرى ەل اراسىندا ءارتۇرلى ءىس-شارالاردى وتكىزۋمەن قاتار، حالىقتىڭ ساياسي جانە ۇلتتىق ساناسىن وياتۋ ماقساتىندا كوپتەگەن سول كەزەڭ ءۇشىن وتە وزەكتى ماسەلەلەردى بۇقارالىق اقپارات قۇرالدارىندا اشىق تالقىلاپ، وزىندىك ۇستانىمدارىن ۇزدىكسىز جاريالاۋمەن بولدى. ازات قوزعالىسىنىڭ ۇلتتىق مەملەكەت قۇرۋ يدەياسىنىڭ باستى وزەگى وزگە ۇلتتاردىڭ باسىن ورتاق ۇلتتىق يدەولوگياعا بىرىكتىرە وتىرىپ، ادام قۇقىقتارىن باسشىلىققا الىپ قازاق ۇلتىنىڭ مۇددەسىنە نەگىزدەلگەن ازاماتتىق قوعام قۇرۋ بولدى. ۇلتتىق يدەولوگياسى بار ەلدىڭ عانا ايقىن ماقساتتارعا قول جەتكىزىپ، ۇلتتىق تۇتاستىققا قول جەتكىزە الاتىندىعىن، وزگە ۇلت وكىلدەرىنىڭ ەلدە وزدەرىن بوتەن سەزىنبەۋىنىڭ باستى كەپىلى ادام قۇقىقتارىنىڭ قالتقىسىز ساقتالۋى ەكەندىگىن تۇسىنە بىلگەن ازاتتىقتار ءوز ۇستانىمدارىنان تايعان جوق. ولار ەلدەگى تىنىشتىق پەن بەيبىتشىلىككە تەك قازاق ۇلتىنىڭ مۇددەسىن شەكتەۋ ارقىلى قول جەتكىزۋگە اشىق قارسىلىق ءبىلدىردى، ءتىپتى، ۇلتتىق ساياساتقا بايلانىستى رەسمي بيلىكتىڭ ۇستانىمدارىن اشىق سىنعا الدى. 

«ازات» قوزعالىسى ەلىمىزدىڭ تاۋەلسىزدىگى رەسمي جاريالانعان سوڭ ەل بيلىگىنىڭ اتقارعان ءىس-شارالارىنا باعا بەرىپ، قاجەت بولسا ناقتى ماسەلەلەردە قارسىلىعىن ءبىلدىردى. 1992 جىلدىڭ 17-24 شىلدەسىندە الماتىدا «ازات» قوزعالىسى، رەسپۋبليكالىق پارتيا جانە جەلتوقسان ۇلتتىق-دەموكراتيالىق پارتياسى ۇيىمداستىرعان بۇكىل رەسپۋبليكالىق بەيبىت نارازىلىق شەرۋى بولدى. بۇل جولى ولار ۇكىمەتتى تاراتىپ، دەموكراتيالىق جولمەن قايتا قۇرۋدى، كومپارتيا اتىنان سايلانعان دەپۋتتاردىڭ مانداتىن دەربەس ساياسي ۇيىمدار وكىلدەرىنە بەرۋدى تالاپ ەتتى. بۇدان ءبىز «ازات» قوزعالىسىنىڭ مەملەكەت ساياساتىنىڭ وڭ جانە تەرىس تۇستارىن بايقاي بىلگەن وپپوزيتسيالىق ساياسي ۇيىم رەتىندە قالىپتاسا العاندىعىن كورە الامىز.

«ازات» قوزعالىسىنىڭ تاعى ءبىر ۇلكەن ءمان بەرگەن ماسەلەسى تۇركى مەملەكەتتەرىنىڭ ينتەگراتسياسى بولدى. قۇرىلعان ۋاقىتىنان باستاپ وزبەكستان، قىرعىزستان، تاجىكستان، ءازىربايجان  ەلدەرىندەگى ساياسي پارتيالار مەن ساياسي ۇيىمدارمەن تىعىز بايلانىسىپ، وسى ەلدەردەگى ساياسي احۋالمەن تانىس جانە ولارعا قاتىستى وزىندىك ۇستانىمدا بولدى. ءتىپتى، «ازات» قايراتكەرلەرىنىڭ ءبىرى س.اقاتاي «تۇركىستان حالىق قوزعالىسىنىڭ باعدارلاماسىن» جاساپ، وندا قوزعالىستىڭ باستى ماقساتىن ورتا ازيا مەن قازاقستاننىڭ (تۇركىستاننىڭ) ازاماتتارىنىڭ ازاماتتىق، ساياسي، ەكونوميكالىق، الەۋمەتتىك، رۋحاني جانە مادەني قۇقىقتارىن قورعاۋ جانە جۇزەگە اسىرۋ، ولاردىڭ بەلسەندىلىگى مەن ءوز بەتىنشە ارەكەت ەتۋىنە، قوعامدىق جانە مەملەكەتتىك ىستەرگە تىكەلەي قاتىسۋىنا، كاسىبي جانە وزگە دە مۇددەلەرىن قامتاماسىز ەتۋگە، حالىقتىڭ دەنساۋلىعىن قورعاۋعا ىقپال ەتۋ، قايىرىمدىلىقپەن اينالىسۋ، مادەني-اعارتۋشىلىق، ساۋىقتىرۋ جانە سپورتتىق شارالاردى ۇيىمداستىرۋ، قورشاعان ورتانى، تاريحي جانە مادەني ەسكەرتكىشتەردى قورعاۋ، پاتريوتتىق جانە ادامگەرشىلىك تاربيە بەرۋ، حالىقارالىق قاتىناستاردى دامىتۋ، حالىقتار اراسىنداعى بەيبىتشىلىك پەن دوستىقتى نىعايتۋ جانە وزگە دە زاڭمەن تىيىم سالىنباعان ىستەرمەن اينالىسۋ دەپ كورسەتكەن ەدى ء(ومىرجانوۆ ە.ت. ازات قوزعالىسى جانە قازاقستاننىڭ ساياسي-قۇقىقتىق وي-پىكىرىنىڭ تاريحى.الماتى، 2009.75 بەت). وسى باعدارلامانىڭ ماتىنىنەن «ازات» قايراتكەرلەرىنىڭ تۇركى بىرلىگىنە دەگەن كوزقاراستارىنىڭ قانشالىق دەڭگەيدە بولعانىن كورە الامىز.

كەزىندە م.شوقاي كوتەرگەن تۇركىستان   يدەياسىنىڭ قايتا جاندانىپ ومىرگە ەنۋىنە، حالىق ساناسىنا كىرىگۋىنە «ازات» قوزعالىسىنىڭ ۇلەسى وتە قوماقتى. ازاتتىقتار ورتا ازيالىق بەس تۇركى تىلدەس مەملەكەتتىڭ كونفەدەراتسياعا بىرىگۋىن اشىق قولدادى. «ازات» گازەتىنىڭ 1991 جىلعى №20-21 ساندارىندا جارىق كورگەن تۇركىستان كونفەدەراتسياسى تۋرالى دەكلاراتسياسى ارقىلى ازاتتىقتار كوپشىلىك قاۋىمنىڭ مۇنداي وداققا قاتىستى پىكىرىن بىلۋگە ۇمتىلدى. ازات قوزعالىسى قايراتكەرلەرى ورتا ازيالىق تۇركى تىلدەس مەملەكەتتەردىڭ بىرلەسە دامۋى ارقىلى عانا سىرتقى كۇشتەرگە توتەپ بەرە الاتىن، ورتاق نارىعى مەن ورتاق شەكاراسى بار الىپ وداققا اينالا الاتىندىعىنا سەنىمدى بولدى.

جالپى العاندا، ازات قوزعالىسى قۇرىلعان ۋاقىتىنان باستاپ، «الاشوردا» وكىمەتى قولعا العان ۇلتتىق مۇددەنى تۋ ەتىپ كوتەردى، ۇلتتىق مۇددە جولىندا كوپتەگەن باتىل قادامدارعا باردى. ءتىپتى، رەسمي بيلىك قابىلداعان شەشىمدەرگە ۇلتتىق مۇددە تۇرعىسىنان باعا بەرىپ، اشىق تۇردە قارسىلىق بىلدىرۋدەن تايسالمادى. «ازات» قوزعالىسى قازاقستاننىڭ جاڭا تاريحىندا اتاۋى التىن ارىپتەرمەن جازىلاتىن، قازاق ۇلتىنىڭ ۇلتتىق رۋحىن وياتا بىلگەن، ۇلتتىق مۇددە جولىندا قىزمەت ەتۋدىڭ مىسالى بولا بىلگەن ءىرى ساياسي ۇيىم بولىپ قالدى. قوزعالىستىڭ باستى ۇرانى بولعان، ەڭ الدىمەن رۋحاني قۇندىلىقتاردى رەتكە كەلتىرۋ ماسەلەسى بۇگىن دە ءوز قۇندىلىعىن جويعان جوق، كەرىسىنشە، ونىڭ ايقىن اقيقات ەكەندىگى ومىرمەن دالەلدەنۋدە. قوزعالىستىڭ ۇلتتىق يدەيا جولىندا اتقارعان قىزمەتى مەن ۇسىنعان يدەيالارىن قوعامدا كەڭ ناسيحاتتاپ، ءبىلىم بەرۋ باعدارلاماسىنا ەنگىزۋ ارقىلى قوعامداعى ۇلتتىق رۋحتى كوتەرۋدە ناقتى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزۋگە بولادى.

ءومىرجانوۆ ەسبول توقتاربايۇلى، ز.ع.ك.، دوتسەنت

Abai.kz