كۇندەگىدەي تاعى دا ءبىر قوڭىراۋ شالىندى...  

قاراسام ناعاشى اعام ەكەن، بۇل كىسى قوڭىراۋ شالسا ماڭىزدى ءبىر ىسكە بايلانىستى حابارلاساتىن. سەبەبى، ول كىسى يمامدىق ءىس اتقاراتىن. تەلەفوندى الىپ سويلەسە باستادىق، سودان ول مەنەن قالا سىرتىنداعى ءبىر اۋىلعا بارىپ قايتۋدى ءوتىندى. ۋاقىت بەلگىلەستىك، مىنە ەندى سوعان شىعىپ ناعاشىمدى الۋعا بارا جاتىرمىن. كەزدەسكەندە ءمان جايدى سۇراسام، قالا سىرتىنداعى ءبىر اۋىلدا قارت اجەي دۇنيەدەن وزعان ەكەن. جول بويى ادام ءومىرى قامشىنىڭ سابىنداي قانشالىقتى قىسقا دا ماڭىزدىلىعى تۋرالى اڭگىمە قىلىپ كەلەمىز. مىنە، دىتتەگەن جەرىمىزگە دە كەلىپ جەتتىك.

قارالى ۇيگە كىرىپ كەلدىك، قىستىڭ قاقاعان ايازدى كۇندەرىنىڭ ءبىرى بولاتىن. اۋلاداعى قاردى تۋىستارى كۇرەسىپ، قالعاندارى جانازا ماسەلەسىنە بايلانىستى ابدىرىپ جۇرگەندەرى ءبىلىنىپ تۇر. ءۇي ىشىنە قازالى بولعان كىسىنىڭ ايەل تۋىستارى قاز قاتار ءتىزىلىپ وتىر ەكەن. ءتور بولمەدە ەر كىسىلەر جينالىپ سوڭعى ساپارعا شىعارىپ سالاتىن اپالارىنىڭ ماسەلەسىن تالقىلاپ جاتقان سىڭايلى. سولاردىڭ ورتالارىنا كەلىپ قوسىلدىق. ءبىر ۋاقىتتا ناعاشىم قايتقان كىسىنىڭ تۋىستارىنا سۇراقتار قويىپ سۇراستىرىپ جاتتى. سالدەن سوڭ اراعا الىس-جاقسىننان جينالعان تۋىستارىنا دايىندالعان اس تا كەلىپ جەتتى. تاماق بارىسىندا ەرتەڭگى كۇننىڭ جوسپارىن تالقىلاپ، جانازانىڭ ءتارتىبى مەن رەتى تۋرالى ناعاشىم ءتۇسىندىرىپ وتىر. ەندى مەن جاي عانا مولدانى الىپ كەلگەن ادام بولماي پايدالى ىسكە ارالاستىرۋىن سۇراندىم. سوندا ناعاشىم سەن بارىپ اۋىل يمامىمەن بىرگە كەبىن دايىنداۋعا كومەكتەس دەپ مەنى قوسىپ جىبەردى. اۋىل يمامى ەكەۋمىز عيماراتى ەسكى ءبىر مەشىتتىڭ ىشىنە كەلدىك. دالانىڭ سۋىعىنان توڭعانىم مەشىتتىڭ ءىشى جىلى بولسا ەكەن دەگەن وي العا تارتىپ تۇر. ىشكە كىرسەك مەشىت ءىشى باعاناعى ۇيدەن دە جىلى بولىپ شىقتى. الگى ءۇيدىڭ ادامدارى بەرىپ جىبەرگەن اق ماتانى كولىكتەن الىپ ءتۇسىپ، ىشتەگى ۇلكەن بولمەدە كيىم پىشە باستادىق.

بۇعان دەيىن قانشا ەستىسەك تە العاش كوزىممەن كورىپ تۇرعانىم وسى. وزىمە دە قىزىق بولدى، سوڭعى ساپارعا ادامنىڭ كيىپ كەتەتىن كيىمى قالاي جاسالادى ەكەن دەگەن ماسەلە ءوز شەشىمىن تاباتىنداي بولىپ كورىندى. وسى ءساتتى پايدالانىپ ءوزىم دە ۇيرەنىپ الاتىن بولدىم دەپ تۇرمىن. اۋىل يمامى ماعان تەك ايتقان جەردەن ۇستاپ تۇرساڭ بولدى، قالعانىن ءوزىم جاسايمىن دەدى. ءار ماتانى جىرتقان سايىن سۇراقتاردى جاۋدىرىپ جاتىرمىن: 

-  مىناۋ نە،

-  بۇل ءىش كيىمى.

-  ال مىنا جاساپ جاتقانىمىز؟

-  سىرت كيىمى. ماتالاردى ءبىر-ءبىرىنىڭ ۇستىنە قويىپ جەرگە جايىپ جاتىرمىز.

ولگەن ادامعا دايىنداپ جاتقان كيىمدى الگى مولدا ارا-اراسىندا ءوز ۇستىنە ولشەپ قويادى. بۇل دا مەن ءۇشىن قىزىق بولىپ تۇر. مىنە وسىلايشا ءبىراز ماتانى جىرتىپ دايىنداپ جاتىرمىز. وسى ساتتە باسىنا ءبىر ماتانى الىپ ولشەپ جاتىر ەكەن. مەن وعان:

-  ال، بۇل نە؟

-  بۇل ايەلدىڭ كىشى ورامالى، - دەدى. سونان سوڭ ءدال سونداي ەتىپ، ەكىنشى ماتانى ولشەپ جاتىر، بىراق بۇل الدىڭعىسى سياقتى كىشى ەمەس ۇلكەندەۋ ەتىپ جىرتتى دا قايتادان باسىنا سالىپ كوردى. مەن تاڭىرقاعان كۇيمەن:

-  بۇل شە؟

-  بۇل ۇلكەن ورامالى، - دەدى. بۇرىن سوڭدى ەكى ورامال كيگەندى تەك ناماز وقيتىن ايەلدەردەن كورگەن بولاتىنمىن. تاعى دا مولداعا قاراپ:

-  سوندا بۇل حيدجاپ سياقتى بولادى ما؟ نەگە ەكى ورامال؟ – دەپ ەدىم.

-  يا، قايتقان ايەل ادامنىڭ كيىمىندە وسىلاي بولۋى كەرەك، - دەگەن جاۋاپ العاندا.

-  ماسساعان، سوندا ءومىر بويى ورامال تاقپاساڭ دا، ولگەننەن سوڭ ءبارىبىر تاعادى ەكەن عوي ءيا، – دەپ ۇزاق ويعا كىرىپ كەتتىم. اۋىل مولداسى مەنىڭ تۇرىمە قاراپ، قىسىڭقى كوزىن جىميتىپ ءسال عانا جىمىڭداپ كۇلدى دە، باسىن ەكى رەت تومەن يزەدى.

وسى ساتتە اللا مەنىڭ كوزىمدى تاعى ءبىر اقيقاتقا جەتكىزگەندەي بولدى. وي، قۇدىرەتى شەكسىز، اللا!

سودان بەرى وسى ءبىر ماقالانى جازعانعا دەيىن مەنى ءبىر وي مازالاپ تىنىشتىق بەرمەدى. بۇگىنگى كۇنى قوعامدا قىزۋ تالقىعا سالىپ، وسى ءبىر قىز بالاسىنىڭ باسىنا جاپقان ورامالعا اشىق قارسى بولىپ جۇرگەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى ادىلەت ءمينيسترىنىڭ ورىنباسارى – زاۋرەش بايمولدينا، ءبىلىم جانە عىلىم ۆيتسە-ءمينيسترى – ەلميرا سۋحامبەرديەۆا جانە باسقا دا سول سياقتى مەكتەپ باسشىلارى ورامالدى (حيدجاپ) ايەلدىڭ ەكى ومىرلىك كيىمى ەكەنىن بىلەر مە ەكەن؟

قونىسپاەۆ جاندوس ابۋمۋتاليفۇلى

Abai.kz