«قازاقستاندا كاسىپكەرلەر مەن شارۋالارعا قولداۋ دا كومەك تە كوپ»
جيىرما جىلدان بەرى جىلىجايدا كوكونىس، جەمىس وسىرۋمەن اينالىساتىن وڭتۇستىكقازاقستاندىق كاسىپكەر سەرعازى بەكمۇرات وسىلاي دەيدى. ويتكەنى سەرعازى بۇل كاسىپتى تاشكەنتتە ءجۇرىپ ۇيرەنگەن. وزبەكستان حالقىنىڭ كوپشىلىگى جىلىجايمەن اينالىساتىندىقتان، باسەكە جوعارى.
– قازاقستاندا كاسiپكەرلiككە كەڭ جول اشىلعان. بيزنەس باستايمىن دەگەندەرگە قولداۋ دا، كومەك تە كوپ. كاسiپكەرلiك مەكتەپتەرiندە ارنايى ساباقتار ءوتiپ، شارۋانى نەدەن باستاۋ كەرەكتiگiن، جوبانى قالاي جاساۋعا بولاتىنىن، تيiمدi كاسiپتiڭ ءتۇرi قايسى ەكەنiن بۇگە-شiگەسiنە دەيiن ءتۇسiندiرiپ بەرەتiن ماماندار بار. مەن دە سول كاسiپكەرلiك مەكتەبiنەن ءدارiس الدىم. تاشكەنتتە ءوزiمiزدiڭ ليمون وسiرەتiن جىلىجايىمىز بولدى. ۇيرەنiپ قالعان كاسiپتi نەگە اتامەكەنiم شىمكەنتتە دە جالعاستىرماسقا دەپ شەشتiم، – دەيدi سەرعازى بەكمۇرات.
قازاقستانعا كوشiپ كەلگەن ون ەكi جىلدىڭ ىشىندە جىلىجاي سالىپ، ليمون وسiرۋگە تۇبەگەيلi بەت بۇرعان ونىڭ ەڭبەگi ەش كەتپەدi.
بۇگiندە «وڭتۇستiك تسيترۋس» جىلىجايىنىڭ باسشىسى سەرعازى بەكمۇراتتىڭ كۇتiپ-باپتاۋى كەلiسكەن ليمون باعى جىل سايىن جەمiسiن مولىنان بەرiپ كەلەدi. نەبارi 2 گەكتار ليمون باعىنان جىلىنا 120-130 توننا ءونiم جيناۋدا. بiز ءۇشiن ءبارi بiر ليمون بولىپ كورiنگەنiمەن، سەرعازىداي ناعىز باعباننىڭ باۋىندا ليموننىڭ نەشەمە سورتى سامساپ تۇر.
قازاقتان نارىعىندا ءونىمدى وتكىزۋ الدەقايدا جەڭىل. كاسىپكەر ەندىگى جەردە تەك پايدا تابۋمەن شەكتەلگىسى كەلمەيدى. ونىڭ ۇلكەن ارمانى – «ON تسيترۋس» برەندىن تانىمال ەتۋ، حالىقتى تابيعي ونىممەن تولىق قامتاماسىز ەتۋ. سول ءۇشىن شارۋاقور جاستارعا جىلىجاي ءىسىنىڭ قىر-سىرىن ۇيرەتۋدى دە قولعا العان. ءدال قازىر سەرعازىنىڭ ليموندارى ءونىم بەرىپ، جان-جاققا جول تارتىپ جاتقان ەڭبەكتىڭ قىزعان ءساتى. سۇرانىس ءوز ەلىمىزدە عانا ەمەس، رەسەي، ۋكراينا، بەلورۋسسيا كاسىپكەرلەرىنەن دە جوعارى ەكەن. وكىنىشكە قاراي بارلىعىن تولىق قاناعاتتاندىرۋعا سەرعازىنىڭ 80 سوتتىق جىلىجايى ازدىق ەتەدى. قازاقستاندىقتار جىلىنا شامامەن 50 مىڭ توننا ليمون تۇتىنسا، جەرگىلىكتى ءونىم ونىڭ ءبىر پايىزىندا تولىق قامتي المايدى. اۋىلشارۋاشىلىعى قارقىندى دامىپ جاتىر دەگەنمەن، شارۋالار قول ۇيرەتكەن قيار، قىزاناق وسىرۋمەن شەكتەلىپ ءجۇر. ليمون شارۋاشىلىعىنىڭ قۇلاشىن كەڭەيتىپ، جانىنا سەرىكتەستەر ىزدەيتىنى سوندىقتان. «وڭتۇستىك قۇنارلى جەرىمەن، جايماشۋاق كۇنىمەن ديقانشىلىققا وتە قولايلى مەكەن. ءبىز وسىرگەن ليمونداردىڭ سۇرانىستا جوعارى بولۋىنىڭ باستى سەبەبى كۇننەن سىڭىرەتىن دامدىلىگىندە» دەيدى ول.
ء«بىر تالىنان 60-70 كگ-عا دەيىن تۇراقتى ءونىم الۋعا بولادى. جەر ديحاندى باعۋ ءۇشىن، ديحان جەردىڭ بابىن تابۋ كەرەك. سوندا عانا جەرگە سالعان 1 تەڭگە ەسەلەپ قايتادى» دەگەن ۇستانىمدا ەڭبەك ەتۋدە.
بۇگىندە «وڭتۇستىك تسيترۋس» جىلىجايىندا ليموننىڭ تاشكەنت F1, تاشكەنت F2, مەيەر-پاۆلوۆسكي سىندى ءۇش سورتى، اپەلسيننىڭ 2, ءمانداريننىڭ 3 ءتۇرى وسەدى. اتالعان جەمىس كوشەتتەرىن دە جىلىجايدان تاباسىز. بولاشاقتا كيۆي، اناناس ءوسىرۋدى جوسپارلاپ وتىر. وسىلايشا تەك باسقا قۇرلىقتاردا عانا بوي كوتەرىپ كەلگەن تسيترۋستاردى وڭتۇستىكتە ءوسىرىپ، ءوڭىر اتىن شارتاراپقا تانىتپاق نيەتتە. سەرعازى شارۋاشىلىقپەن اينالىسامىن دەگەن تالاپكەرلەرگە كەز كەلگەن ۋاقىتتا كەڭەس بەرىپ، كومەكتەسۋگە دايىن ەكەنىن جەتكىزدى. قازىردىڭ وزىندە ول باۋلىعان 20 ۇيرەنۋشى وسى سالادا ناپاقاسىن تاۋىپ ءجۇر.
Abai.kz