شىمكەنت-تاشكەنت تاس جولى – اجال جولى
بىرنەشە جىلدان بەرى جوندەۋى بىتپەي قويعان وسى تاس جولدا تالاي كولىكتەر بەتپە-بەت سوعىسىپ، تالاي ادامدار قانسىراپ جاتىر. جەرگىلىكتى حالىقتىڭ جول جوندەۋشىلەرگە دەگەن وكپە-رەنىشى كوپ. قايسىبىر جىلى جولدى سالۋدىڭ مەرزىمىن ۇزارتا ءتۇسۋ ءۇشىن ء«ابجىلان تابىلدى» دەپ اڭىز شىعارعاندارىن دا، سونىڭ سالدارىنان جەرگىلىكتى حالىق جولدى ودان ءارى سالۋعا قارسىلىق تانىتۋدا-مىس دەگەن وسەك-اياڭدى دا ۇمىتقان جوق. حالىقتان سۇراي قالساڭىز، «قايداعى ءابجىلان، جول جوندەۋشىلەردىڭ وزدەرىن اقتاۋ ءۇشىن جوقتان ويلاپ تاپقان سىلتاۋىنىڭ ءتۇرى عوي» دەپ ىزىلانادى.
«جول جوندەيمىز» دەگەن سىلتاۋمەن حالىق قازىناسىنىڭ ميللياردتاعان تەڭگەلەرىن كەمىرىپ، جىلدار بويى جۇمىسىن سوزىپ اياقتاماي وتىرۋلارىنا نە سەبەپ؟! باياعى جەمقورلىق! ودان باسقا تۇك تە ەمەس! قازىر اللاعا ءتاۋبا، باسشىلىق اۋىستى. بۇرىنعىلارعا سىن ايتۋعا اۋلاقپىز. دەسەك تە، جاڭا اكىمنەن حالىق شىمكەنت-تاشكەنت تاس جولىن سالۋدى ساعىزشا سوزباي، تەز ءبىتىرۋىن سۇرايدى. قۇرىلىسى اياقتالعان جولدىڭ وزىندە ايقۇش-ۇيقىش ءجونسىز جول سىزىقتارى رۋلدە وتىرعان جۇرگىزۋشىنى شاتاستىرىپ بىتەدى. قالا بەردى ءار-ءار جەردەن قورشالىپ جوندەۋدى جالعاستىرىپ جاتقانى جۇرگىزۋشىلەر ءۇشىن اسا قولايسىز. جوعارى جىلدامدىقتا كەلە جاتىپ قالتارىستان شىعا كەلگەن مۇنداي قورشاۋلار اپاتقا ۇشىراتۋى ابدەن مۇمكىن. ال تراسسادا كولىكتەر كەمى ساعاتىنا 100-120 كم جىلدامدىقپەن جۇرەدى. بۇل زاڭدى نارسە، شىمكەنت-تاشكەنت تاس جولى، كولىكتىڭ شاماسى جەتسە، ساعاتىنا 200 كم جىلدامدىقپەن دە جۇرۋگە جارامدى بولۋعا ءتيىس. الايدا وعان كۇمانىمىز بار. جولدىڭ ساپاسى جۇرگىزۋشىلەرگە مۇنداي مۇمكىندىك بەرمەيتىن سىڭايى بار. قاي مەزگىلدە وتسەڭىز دە بۇل تاس جولدا كولىك اپاتىنا جولىعاسىز، سەبەبى كولىك جۇرگىزۋشىلەرىنىڭ مۇقيات بولماۋىندا دەرسىز، ال اقيقاتىندا جولدىڭ جاعدايى وسى مۇقيات بولۋعا مۇمكىندىك بەرمەۋى دەر ەدىم. سەبەبى، جوعارىدا ايتىلعانداي جۇرگىزۋشىنى شاتاستىراتىن بەي-بەرەكەت سىزىقتار بار.
مۇنداي سىزىقتارمەن تۇندە ءجۇرۋ اسا قاۋىپتى. تۇندە كولىك جۇرگىزۋشى باعىتتى وسى سىزىقتارعا قاراپ الاتىنىن ەسكەرسەك، وندا ول مىندەتتى تۇردە جول جيەگىنەن شىعىپ اپاتقا ۇشىرايدى. ءتۇندى بىلاي قويىپ، كۇندىزدىڭ وزىندە كەدەرگى جاسايتىن ءار جەردەن قورشاپ الىپ جولدى جوندەۋ شارالارى جوعارى جىلدامدىقپەن كەلە جاتقان كولىكتىڭ تەجەگىشىن تەز باسۋعا يتەرمەلەيدى. بىردەن باسقان تەجەگىش كولىكتىڭ اياعىن اسپاننان كەلتىرۋى عاجاپ ەمەس. اسىرەسە ءبىرىن ءبىرى باسىپ وزۋعا تىرىسقان ۋاقىتتا اپاتقا ۇشىرايتىندار كوپ. جول تىم تار. سونىڭ سالدارىنان بەتپە بەت كەلگەن كولىكتەر قايدا قاشارىن بىلمەي قاقتىعىسىپ جاتىر. ءبىر جاقتاما بولۋعا ءتيىس جولدىڭ ءوزى دە كەمى ءۇش جولاقتى بولسا، مۇنداي قاتەردەن قاشۋعا بولار ەدى. ايتىپ ايتپاي نە كەرەك قۇرىلىسى ساعىزداي سوزىلعان شىمكەنت-تاشكەنت تاس جولىنداعى ولقىلىقتار تىم كوپ. ولاردى قاداعالاپ، كوز قىرىن سالاتىن كىم بار دەپ ەل دە الاڭداۋلى. ءار ءىستىڭ باسىندا ءبىر باسشى بولارى ءسوزسىز. سول باسشىنىڭ ەلدىڭ الدىندا جاۋاپ بەرەر ءسوزى بولۋى كەرەك شىعار. سىزدەردەن سونى كۇتەمىز. وسى تاس جولدى اجال جولىنا ايدالدىرماي تەزىرەك بىتىرسەڭىزدەر، بىتكەن ىستە كەمشىلىكتەر بولماسا دەپ سۇرايمىز.
گۇلجان ءىزتاي
Abai.kz