• اباي –170

بيىل قازاقتىڭ باس اقىنى ابايدىڭ (يبراگيم قۇنانباەۆ) تۋعانىنا 170 جىل. اقىن تويىنا ارنالعان ءىس-شارالاردىڭ شىمىلدىعى استاناداعى ۇلتتىق مۋزەيدە «اباي مۇراسى» اتتى كونفەرەنتسيامەن ءتۇرىلدى. كونفەرەنتسيادا مەكەمتاس مىرزاحمەتوۆ، عاريفوللا ەسىم، تۇرسىن جۇرتباي، جانقارا دادەباەۆ، اسان ومار، ورازاق سماعۇلوۆ، سەرىك نەگيموۆ، الماحان مۇحامەتقاليقىزى جانە ت.ب. بەلگىلى تۇلعالار ابايتانۋ تۋراسىندا قۇندى پىكىرلەرىن ورتاعا سالدى.

اقىن تويىن اتاپ ءوتۋدىڭ باستاماشىسى بولىپ وتىرعان ۇلتتىق مۋزەي ديرەكتورى دارحان مىڭباي مىرزا ءوز سوزىندە، ابايدى ناسيحاتتاۋدى زامان تالابىنا ساي جاڭارتۋ كەرەك ەكەندىگىن تىلگە تيەك ەتتى. سونىمەن قاتار ول  «اباي – قازاقتىڭ تولقۇجاتى. ول – رۋحاني دەڭگەيىمىزدىڭ بارومەترى. ول – ەل پاراساتىنىڭ ءارى ءرامىزى، ءارى باقىلاۋشىسى. سوندىقتان ۇلتتىق مۋزەي كلاسسيكالىق مۋزەيلەردىڭ ءداستۇرىن ساقتاپ، ابايداي دانالاردىڭ مۇراسىن ماتەريالدىق دۇنيەمەن عانا ەمەس، ءبىلىم-اعارتۋ-تانىم جۇيەسىمەن تانىتا بەرۋدى ماقسات تۇتادى»، – دەدى.

ال بۇگىنگى ابايتانۋ عىلىمىنىڭ باسىندا تۇرعان مەكەمتاس مىرزاحمەتوۆ: «اباي ەنتسيكلوپەدياسىن قايتا جازۋ كەرەك. سەبەبى، ول ەسكى كوزقاراسپەن جازىلعان. ابايدا «جان تانۋ» جانە «تولىق ادام» ءىلىمى بار. بۇل سوڭعى كەزدە اشىلعان. «جان تانۋ» ءىلىمىن اشپايىنشا ءبىز ابايدان قۇتىلا المايمىز. «تولىق ادام» ءىلىمىن شەشپەيىنشە ءبىز ەۋروپانىڭ الدىنا تۇسە المايمىز. ەۋروپا قازىر تەرىس جولعا كەتكەندىكتەن مىنەز-قۇلقى وزگەرىپ وتىر. ءبىز ءۇشىن ەۋروپادان الاتىن رۋحاني ەشتەڭە جوق. ال بىزدە اباي ءىلىمى بار»، – دەگەن سالماقتى ويىن ورتاعا تاستادى.

كونفەرەنتسيادا ءسوز العان تۇرسىن جۇرتباي، عاريفوللا ەسىم، اسان ومار، ومار جالەل جانە تاعى باسقا عالىمدار ابايتانۋدى بۇگىنگى كۇن تالابىنا ساي جاڭاشا كوزقاراسپەن جۇيەلەۋ قاجەت ەكەندىگىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى.

جيىندا  اباي ولەڭدەرى وقىلىپ، اباي اندەرىنەن قۇرالعان شاعىن كونتسەرت بەرىلدى. سونىمەن قاتار اقىننىڭ شەت مەملەكەتتەردەگى جانە ەلىمىزدەگى ەسكەرتكىشتەرى جايلى بەينەفيلم كورسەتىلدى.  اباي قۇنانباەۆتىڭ ەڭ العاش جارىق كورگەن كىتابى مەن اقىن تۇتىنعان بۇيىمداردان شاعىن كورمە ۇيىمداستىرىلدى.

ب.توقتارباي

اباي-اقپارات