قتقجب قورجىنىنداعى «ناشار كرەديتتەر» نەبارى 0,89% بولىپ شىقتى. بۇل مالىمەت Moody’s حالىقارالىق رەيتينگ اگەنتتىگىنىڭ رەسمي ءباسپاسوز حابارلاماسىندا جاريالانىپ وتىر. اگەنتتىك ساراپشىلارى قازاقستاننىڭ تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكى جۇيەسىن «بىرەگەي» دەپ تە باعالاپتى. Moody’s تاراتقان اقپاراتقا قاراعاندا، قازاقستاننىڭ تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكى بارلىق كورسەتكىشتەر بويىنشا تۇراقتى ءوسىم كورسەتىپ كەلەدى. جىپكە ءتىزىپ ايتساق، بۇل – قارجىلىق كورسەتكىشتەر، حالىقتىڭ سەنىمى، كليەنتتەرگە قىزمەت كورسەتۋ ساپاسىنىڭ جاقسارۋى جانە اكتيۆتەرىنىڭ سالاۋاتتى ساپاسى. 

قتقجب باسەكەلەستەرىنىڭ – ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەردىڭ دەنىنىڭ شارۋاسى ءالى شاتقاياقتاپ تۇرعانى ءمالىم. مۇنىڭ نەگىزگى سەبەبى – پروبلەمالىق زاەمداردىڭ كوپتىگى. سونىڭ ىشىندە يپوتەكالىق كرەديتتەر دە بار. كەيبىر بانكتەردەگى پروبلەمالىق كرەديتتەر 30 پايىزدان دا اسىپ جىعىلعان.

ساراپشىلار مۇنداي جاعدايدىڭ تۋىنداۋىن ءار قيلى تۇسىندىرەدى. كەيبىرىنىڭ پىكىرىنشە، يپوتەكانىڭ  مولشەرلەمەلەرى تىم جوعارى. بۇل كوبىنە كليەنتتەردىڭ قارىزىن تولەي الماي قالۋىنا اكەپ سوعادى. بۇعان بانكتەردى كىنالاۋعا بولمايدى. ساراپشىلاردىڭ سوزدەرىنە سەنسەك، قارجى ينستيتۋتتارىنىڭ ءوزى  قازىر 8-10 پايىز كولەمىندە قىمبات زاەم الۋعا ءماجبۇر.

- بانكتەر مۇنىڭ ۇستىنە ءوزىنىڭ مارجاسى مەن زاەمشىنىڭ كرەديتتى قايتارماۋ تاۋەكەلىن دە قوسادى. ارينە، ونىسى باتىستاعىدان بىرنەشە ەسە كوپ.

وسىلايشا، قايتا-قايتا تۇيىققا تىرەلە بەرەمىز. ويتكەنى، كرەديتتىڭ قايتپاۋىنا تۇرتكى بولىپ وتىرعان جايت – ءدال وسى جوعارعى مولشەرلەمە، – دەيدى ماكروەكونوميكالىق زەرتتەۋلەر ورتالىعىنىڭ ديرەكتورى ولجاس قۇدايبەرگەنوۆ.   

بىرەۋلەر جىلدار بويى قوردالانىپ جاتقان ماسەلەلەردىڭ ءتۇيىنىن شەشۋمەن اۋرە بولىپ جۇرسە، ەندى بىرەۋلەردىڭ تاسى ورگە دومالاپ، دامۋ ۇستىندە. سونىڭ ىشىندە، ايتالىق، قتقجب دا بار. ولار تابىسىنىڭ سىرىن وپ-وڭاي ءتۇسىندىرىپ تە بەرەدى.

– ءبىزدىڭ كرەديتتەرىمىزدىڭ تارتىمدىلىعى – بارلىق زاەمداردىڭ تەڭگەمەن بەرىلەتىندىگىندە. سول سەبەپتى دە، ۆاليۋتالىق تاۋەكەل كليەنتتەرىمىزدى اينالىپ وتەدى، – دەيدى قتقجب باسقارما توراعاسى ايباتىر جۇماعۇلوۆ. – ءبىز زاەمشىلارىمىزعا ۆاليۋتا نارىعىنداعى تولقۋلارعا قاراماستان، زاەمدى وتەۋ كەزەڭىندە تولەمنىڭ بىرقالىپتى، ناقتى بەلگىلەنگەن مولشەرىنە كەپىلدىك بەرەمىز. بۇل جالپى نارىقتا حالىقتىڭ ۇزاق مەرزىمدى سالىمدارىن تارتۋدى 40 پايىزعا دەيىن ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەردى. ەكىنشى دەڭگەيلى بانكتەرگە بىزبەن باسەكەگە ء تۇسۋ وڭايعا سوقپايدى.

Moody’s ساراپشىلارىنىڭ پىكىرىنشە، رەيتينگىنىڭ ساتىلاپ جوعارى كوتەرىلۋىنىڭ تاعى ءبىر سەبەبى – قتقجب-نىڭ ۇدايى دامۋعا ۇمتىلۋى. ەۋروپالىق جانە حالىقارالىق قۇرىلىس جيناق كاسسالارى قاۋىمداستىعىنا كىرىپ، حالىقارالىق دەڭگەيگە شىققانىنا دا اسا كوپ ۋاقىت بولعان جوق. 

- 2014 جىلى ءبىز الدىمىزعا زور مىندەت قويدىق. ول – قازاقستاننىڭ بانك سەكتورىندا كوشباسشىسى بولۋ. باسپاناعا ءزارۋ حالىقتى قولجەتىمدى زاەمدارمەن قامتاماسىز ەتەتىن بانكتىڭ الەۋمەتتىك ءرولىن ساقتاپ، ونى نىعايتا ءتۇسۋدى كوزدەدىك. جانە بۇل باعىتتا جوسپارلى تۇردە جۇمىس جۇرگىزىپ كەلەمىز، – دەيدى تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكىنىڭ باسقارما توراعاسىنىڭ ورىنباسارى ەربول قاراشۇكەەۆ.   

ەستەرىڭىزگە سالا كەتسەك، بىلتىرعى جىلدىڭ اياعىنا تامان Moody’s investors service حالىقارالىق رەيتينگ اگەنتتىگى «قازاقستاننىڭ تۇرعىن ءۇي قۇرىلىس جيناق بانكى» اق-نىڭ ۇلتتىق ۆاليۋتاداعى ۇزاق مەرزىمدى دەپوزيت رەيتينگىن «تۇراقتى» بولجامىمەن ۆاا3-كە دەيىن كوتەرگەن بولاتىن. بۇل ەڭ الدىمەن كليەنت بازاسىنىڭ نىعايۋىنا، كاپيتال قورىنىڭ جوعارىلىعىنا، اكتيۆتەرىنىڭ سالاۋاتتى ساپاسىنا جانە وتىمدىلىك «جاستىعىنىڭ» جەتكىلىكتىلىگىنە بايلانىستى. وسى جايتتاردىڭ ارقاسىندا بانك ءوز باسەكەلەستەرىنەن وق بويى وزىق تۇر.

Abai.kz