قىتاي ينۆەستورلارى اشسا الاقانىندا، جۇمسا جۇدىرىعىندا ۇستاپ وتىرعان اقتوبەدەگى «سنپس- اقتوبەمۇنايگاز» كومپانياسىنداعى قازاق جۇمىسشىلارى زاڭدى قۇقىن تالاپ ەتىپ شىرىلداپ اشىق جازىپتى. قىتايلىق كومپانيانىڭ  ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ توراعاسى ۆان چجۋن تسايعا جانە وسى كاسىپورىننىڭ باس ديرەكتورى سيۋي كەتسيانگە 874 قازاق جۇمىسشىلارى قول قويىپ، حات جازىپ، قىتايلىق ينۆەستورلاردىڭ باسقارۋىنداعى كاسىپورىنداعى قازاق جۇمىسشىلارى مەن شەتەلدىك ياعني قىتايدان كەلگەن جۇمىسشىلار اراسىنداعى تەڭسىزدىكتى جويىپ، جۇمىسشىلارعا زاڭدا كورسەتىلگەندەي تەڭ قۇقىقتى جاعداي جاساۋىن تالاپ ەتىپ وتىر.

جۇمىسشىلار اشىق حاتتا ۇجىمداعى مورالدىق كليماتتى جاقسارتۋدى، ءوزارا سەنىم مەن ادىلدىك ورناتۋدى سۇراعان. سونىمەن بىرگە، شەتەلدىك جانە قازاقستاندىق جۇمىسشىلاردىڭ جالاقىلارىن تەڭەستىرۋدى، شەتەلدىك جۇمىسشىلارعا  جىلدىق ەڭبەك  دەمالىسىنا شىعاردا تولەنىپ جۇرگەن 2300-دەن 3000 اقش دوللارى كولەمىندەگى جول شىعىنىن وتەۋدى توقتاتۋ نەمەسە قازاقستاندىق ماماندارعا دا سونداي كولەمدە ەڭبەك دەمالىسى اقىسىن تولەۋدى تالاپ ەتەدى.

قىتاي ينۆەستورلارى اشسا الاقانىندا، جۇمسا جۇدىرىعىندا ۇستاپ وتىرعان اقتوبەدەگى «سنپس- اقتوبەمۇنايگاز» كومپانياسىنداعى قازاق جۇمىسشىلارى زاڭدى قۇقىن تالاپ ەتىپ شىرىلداپ اشىق جازىپتى. قىتايلىق كومپانيانىڭ  ديرەكتورلار كەڭەسىنىڭ توراعاسى ۆان چجۋن تسايعا جانە وسى كاسىپورىننىڭ باس ديرەكتورى سيۋي كەتسيانگە 874 قازاق جۇمىسشىلارى قول قويىپ، حات جازىپ، قىتايلىق ينۆەستورلاردىڭ باسقارۋىنداعى كاسىپورىنداعى قازاق جۇمىسشىلارى مەن شەتەلدىك ياعني قىتايدان كەلگەن جۇمىسشىلار اراسىنداعى تەڭسىزدىكتى جويىپ، جۇمىسشىلارعا زاڭدا كورسەتىلگەندەي تەڭ قۇقىقتى جاعداي جاساۋىن تالاپ ەتىپ وتىر.

جۇمىسشىلار اشىق حاتتا ۇجىمداعى مورالدىق كليماتتى جاقسارتۋدى، ءوزارا سەنىم مەن ادىلدىك ورناتۋدى سۇراعان. سونىمەن بىرگە، شەتەلدىك جانە قازاقستاندىق جۇمىسشىلاردىڭ جالاقىلارىن تەڭەستىرۋدى، شەتەلدىك جۇمىسشىلارعا  جىلدىق ەڭبەك  دەمالىسىنا شىعاردا تولەنىپ جۇرگەن 2300-دەن 3000 اقش دوللارى كولەمىندەگى جول شىعىنىن وتەۋدى توقتاتۋ نەمەسە قازاقستاندىق ماماندارعا دا سونداي كولەمدە ەڭبەك دەمالىسى اقىسىن تولەۋدى تالاپ ەتەدى.

ال، اشىق حاتتا جازىلعان مىنا سوراقىلىقتى قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟! «قىتاي حالىق رەسپۋبليكاسىنىڭ ۇلتتىق مادەنيەتىن ناسيحاتتاۋ ماقساتىندا اقتوبەدە قۇرىلىسى باستالعان  «پەكين پالاس»  قوناقۇيلەر كەشەنىن قازاقستاندىق كومپانيا قاراجاتىنىڭ ەسەبىنەن ەمەس، قىتاي مەملەكەتىنىڭ بيۋدجەتىنەن قارجىلاندىرۋدى تالاپ ەتەمىز! وسى ماسەلەگە  وراي، اكتسيونەرلەر قىتاي مەملەكەتتىك مۇناي كومپانياسىنا بەس جۇلدىزدى «پەكين پالاس» قوناقۇي كەشەنىن ءوز بالانسىنا الۋدى وتىنگەن.

ءسويتىپ، «سنپس-اقتوبەمۇنايگاز» اق-نىڭ قۇرىلىستى سالۋعا جانە پايدالانۋعا دەپ شىعارعان شىعىنىن وتەۋدى سۇراعان. ونسىز دا قىتاي مەملەكەتتىك مۇناي كومپانياسىنا ديۆيدەند رەتىندە قازاقستاندىق كومپانيانىڭ وراسان زور قارجىسى  كەتىپ جاتىر» دەلىنەدى جۇمىسشىلاردىڭ اشىنا جازعان اشىق حاتىندا.

قىتاي كومپانياسى قۋعىنعا سالعان تراكتورشى

كومپانيا باسشىلىعى تاراپىنان بۇرىنعى تراكتورشى قارلىباي تولىباەۆ پەن  كولىك جۇرگىزۋشىلەرى سەرىك بىتىكباەۆ جانە قوسايىن قۇلمۇراتوۆتار زاڭسىز نارازىلىق ۇيىمداستىردى دەگەن ايىپپەن   قۋعىنعا ۇشىرادى.

بيىل  جازدا جاڭاجول مۇناي كەنىشىنىڭ 400 جۇمىسشىسى نارازىلىق اكتسياسىن وتكىزىپ، ايلىقتارىن 200 مىڭ تەڭگەگە دەيىن ءوسرۋدى تالاپ ەتكەن بولاتىن. سودان مۇعالجار اۋدانىنىڭ اكىمىمەن وبلىس اكىمدىگىنەن وكىلدەر بارىپ، ەكى كۇنگە سوزىلعان نارازىلىقتى توقتاتقان ەدى. ناتيجەسىندە، اق جۇمىسشىلارىنىڭ ايلىعى تەك 15-20 پايىزعا عانا كوتەرىلدى. ال، كومپانيا نارازىلىق  اكتسياسىن ۇيىمداستىردى دەپ ءۇش جۇمىسشىنى جۇمىستان شىعاردى. تراكتورشى قارلىباي تولىباەۆ: «جۇمىستان شىعارۋىن  زاڭسىز دەپ سانايمىن.سول كۇنى مەن بارلىق 400 اداممەن بىرگە نارازىلىق اكتسياسىنا شىقتىم.  اق باسشىلىعى تەك ۇشەۋمىزدى شىعاردى. سوندىقتان، قارسى ارىز جازدىم»، - دەيدى.

ەكى كۇن بويى تەحنيكانىڭ تۇرىپ قالۋى سەبەپتى  كومپانياعا 9,7 ملن تەڭگە شىعىن كەلدى دەپ، وسى  ۇش جۇمىسشىدان  3 ملن تەڭگە ءوندىرىپ الماق بولىپ، سوتقا بەرگەن. الايدا، اشىق حاتقا قول قويعان 874 ادام  اق باسشىلىعىنىڭ بۇل 3 جۇمىسشىنى قۋدالاۋى، باسقالارعا قوقان -لوقى كورسەتۋى دەپ تۇسىنەدى. بۇل قاراپايىم جۇمىسشىلاردى ودان ءارى ىزىلاندىرىپ، قىتايلىق ينۆەستورمەن  جۇمىسشىلارعا دەگەن جەككورىنىشىن ۇلعايتادى دەپ سانايدى.سوندىقتان،  قۋدالاۋدى توقتاتۋدى، جۇمىستان شىعارىلعان ۇشەۋدى قايتارۋدى تالاپ ەتەدى.

اشىق حاتتى الىپ بارعان كەزدە «سنپس -اقتوبەمۇنايگاز» اق باس ديرەكتورى سيۋي كەتسيان ورنىندا بولماي شىققان. قىتايدا جۇرگەن باس ديرەكتور كەلەسى اپتادا اقتوبەگە ورالادى ەكەن. قىتاي كومپانياسىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتكەرى عاليا جالدىباەۆا اشىق حاتقا  بايلانىستى كومپانيادا ەشكىمنىڭ ەشنارسە ايتا المايتىندىعىن مالىمدەپ، بارلىق ماسەلە  سيۋي كەتسيان كەلگەن سوڭ قارالاتىنىن ايتقان.

جۇمىسشىلاردىڭ جان ايقايى جازىلعان اشىق حات ۇكىمەت باسشىسىنا، «نۇر وتان» پارتياسىنا، اقتوبە وبلىسى اكىمىنە جولدانعان.

«اباي-اقپارات»