– «اعايىندى» فيلمىنەن كەيىن ءسىز تۋرالى كوپ ايتىلا باستادى. قاي جەردە وقىدىڭىز؟ قاي جەردىڭ تۋماسىسىز؟
– كوكشەتاۋ وڭىرىنەنمىن. №3 مالىك عابدۋللين اتىنداعى گۋمانيتارلىق سالانى تەرەڭدەتىپ وقىتاتىن مەكتەپتى ءتامامدادىم. كەيىن 2001-2005 جىلدار ارالىعىندا تە¬مىربەك جۇرگەنوۆ اتىنداعى ونەر اكادەمياسىندا وقىدىم.مارقۇم جايلاۋ جاباعين، امانگەلدى سەمبين، ايدوس بەكتەمىروۆ، جانات حادجيەۆ سياقتى مارقاسقا اعالارىمنان ءدارىس الدىم. 2003 جىلى وقۋىمدى بىتىرمەي جاتىپ مەنى ع.مۇسىرەپوۆ اتىنداعى جاسوسپىرىمدەر تەاترىنا «قىز جىبەك پەن تولەگەن» قويىلىمىنا باستى رولگە، تولەگەندى سومداۋعا شاقىردى. سول تەاتر¬دا مەن 6 جىل قىزمەت ەتتىم. 2 اي بولدى، ءوز وتىنىشىممەن سول تەاتردان رۇقسات سۇراپ جۇمىستان شىقتىم. ول تەاترعا ورالمايمىن دەگەن نيەتتەن تۋعان جوق، وسى ونەردىڭ باسقا تارماعىنا، ياعني كينو مەن ەستراداعا كوبىرەك كوڭىلىم اۋعان سوڭ، باعىتتى وزگەرتتىم.
– نۇرلان، قازىر بايقاساق، اتا-انالار بالالارىنىڭ تاعدىرىن وزدەرى كۇشتەپ شەشىپ جاتقان سياقتى اسەرگە ءبو¬لەنەسىڭ. ءبىر بالانى اتا-اناسى باعىتتاپ، ماقساتتى تۇردە جوسپارلاپ، ونەر جولىنا دايىندايدى. ەندى ءبىرى ەشكىمنىڭ باعىت-باعدارىنسىز ونەرگە ىشكى تۇيسىكپەن، ءار جەردە ءبىر اداسىپ ءجۇر. ءسىز وسىلاردىڭ قايسىسىنا جاتاسىز؟

– «اعايىندى» فيلمىنەن كەيىن ءسىز تۋرالى كوپ ايتىلا باستادى. قاي جەردە وقىدىڭىز؟ قاي جەردىڭ تۋماسىسىز؟
– كوكشەتاۋ وڭىرىنەنمىن. №3 مالىك عابدۋللين اتىنداعى گۋمانيتارلىق سالانى تەرەڭدەتىپ وقىتاتىن مەكتەپتى ءتامامدادىم. كەيىن 2001-2005 جىلدار ارالىعىندا تە¬مىربەك جۇرگەنوۆ اتىنداعى ونەر اكادەمياسىندا وقىدىم.مارقۇم جايلاۋ جاباعين، امانگەلدى سەمبين، ايدوس بەكتەمىروۆ، جانات حادجيەۆ سياقتى مارقاسقا اعالارىمنان ءدارىس الدىم. 2003 جىلى وقۋىمدى بىتىرمەي جاتىپ مەنى ع.مۇسىرەپوۆ اتىنداعى جاسوسپىرىمدەر تەاترىنا «قىز جىبەك پەن تولەگەن» قويىلىمىنا باستى رولگە، تولەگەندى سومداۋعا شاقىردى. سول تەاتر¬دا مەن 6 جىل قىزمەت ەتتىم. 2 اي بولدى، ءوز وتىنىشىممەن سول تەاتردان رۇقسات سۇراپ جۇمىستان شىقتىم. ول تەاترعا ورالمايمىن دەگەن نيەتتەن تۋعان جوق، وسى ونەردىڭ باسقا تارماعىنا، ياعني كينو مەن ەستراداعا كوبىرەك كوڭىلىم اۋعان سوڭ، باعىتتى وزگەرتتىم.
– نۇرلان، قازىر بايقاساق، اتا-انالار بالالارىنىڭ تاعدىرىن وزدەرى كۇشتەپ شەشىپ جاتقان سياقتى اسەرگە ءبو¬لەنەسىڭ. ءبىر بالانى اتا-اناسى باعىتتاپ، ماقساتتى تۇردە جوسپارلاپ، ونەر جولىنا دايىندايدى. ەندى ءبىرى ەشكىمنىڭ باعىت-باعدارىنسىز ونەرگە ىشكى تۇيسىكپەن، ءار جەردە ءبىر اداسىپ ءجۇر. ءسىز وسىلاردىڭ قايسىسىنا جاتاسىز؟
– بالا كەزىمدە انامنان: «مە¬نەن جاقسى اكتەر شىعا ما؟» دەپ سۇراي بەرەدى ەكەنمىن. بۇل سۇراقتى قويعاندا التى جاس شاماسىندا بولسام كە¬رەك. شىنىن ايتۋ كەرەك، ول كەز¬دە ءبىز ميتحۋن چاكرا¬بور¬تي¬لەرگە ەلىكتەپ وستىك. «سپرۋت» فيلمىندەگى كوميس¬سار كاتانيگە ەلىكتەدىك، الەن دە¬لونعا ۇقساۋعا تىرىستىق.
سوندا انام: «سەنەن جاق¬سى اكتەر اقىلدى بولساڭ عانا شى¬عادى. مىقتى اكتەر بول¬عىڭ كەلسە، الدىمەن وي-ءورى¬سىڭ¬دى دامىت» دەپ جاۋاپ قا¬يىر¬عا¬نى ءالى كۇنگە ەسىمدە.
– اڭگىمەنىڭ باسىندا امان¬گەلدى سەمبيندى ايتىپ قال¬دىڭىز. بۇل جايىندا كە¬زىندە جاناربەك ءاشىم¬جان¬نىڭ كوپشىلىكتى تاڭعال¬دىر¬عان جاقسى ماقالاسى «جاس الاشتا» جاريالانعان ەدى. ۇس¬¬تازىڭىز جايلى نە ايتا الا¬¬سىز؟ قانشا ايتقانمەن يتا¬¬ليانىڭ لا-سكالاسىندا وپە¬¬را ايتقان جالعىز قازاق قوي.
– ول – تاريحتان ورنىن ويىپ تۇرىپ الاتىن ۇلكەن تۇل¬عا. كەزىندە باعالانباعان. اق¬جارقىن، قۇشاعى كەڭ ادام ەدى. ەڭ باستىسى، تەكتى ادام ەدى. كوپ ستۋدەنتتەر امانگەلدى سەم¬بيننىڭ كلاسىندا وقى¬عى¬سى كەلدى. بىراق باعىم جانىپ، امانگەلدى اعانىڭ پەيىلى ءتۇ¬سىپ، سول تالانتتى ۇستازدان ۆو¬كال¬دان ساباق الدىم. فور¬تەپيانودا ويناعاندا قارا تەر¬گە تۇسەتىن. ويتكەنى جان ءدۇ¬نيەسىمەن مۋزىكاعا كىرىپ كە¬تە¬تىن. كەيبىرەۋلەر ونى كوز ءۇشىن وي¬ناپ وتىر دەپ ويلايتىن. جوق، ول سول دايىندىق ساباق¬تا¬رىندا مۋزىكانى جانىن جەپ وينايتىن. ءارى ساباق ارا¬سىندا سىرلاسىپ، اشىق اڭگىمە ۇيىم¬داستىرۋعا دا ۋاقىت تا¬با¬تىن. ول كەزدە جەكە تىك¬ۇشاق¬پەن ەلباسىلارى عانا ۇشا¬تىن. سول زاماندا ونى قوناەۆ ءماس¬كەۋدە وقىپ جۇرگەن كەزىندە ءان ايتتىرۋ ءۇشىن جەكە تىك¬ۇشاق¬پەن الدىرتادى ەكەن. ونەر¬دەگى بيىك دەڭگەيى ونى سون¬داي مارتەبەگە دەيىن كوتەردى. مەن سول امانگەلدىنىڭ سوڭعى ءشا¬كىرتتەرىنىڭ ءبىرى بولىپ قال¬دىم.
– ءسىز بىرنەشە ونەردى قاتار الىپ جۇرگىڭىز كەلەدى. كينو اك¬تەرىسىز، تەاتردا وينايسىز، تە¬لەجۇرگىزۋشى بولدىڭىز، ءان سا¬لاسىز، سازگەرلىگىڭىز دە بار، ات¬بەگىلىكپەن اينالىساسىز. سپور¬تپەن اينالىسۋعا دا ۋ¬ا¬قىت تاباسىز. بىراق قازىر ءوزى ءسو¬زىن دە، ءانىن دە، مۋزىكاسىن دا جازاتىن، ءارى سونىڭ بەي¬نە¬كلي¬پىندەگى ءرولدى ءوزى سوم¬داي¬تىن¬دارعا حالىق سەنىم¬سىز¬دىك¬پەن قارايدى.
– مەن دە سول سەنىمسىزدىكپەن قا¬رايتىنداردىڭ قاتارىن¬دا¬مىن. «ەكى كەمەنىڭ قۇيرىعىن ۇس¬تاعان سۋعا كەتەدى». مەن ءۇشىن تەاتر جانە كينواكتەر¬لى¬گىم جانە تەلەجۇرگىزۋشىلىك قا¬بى¬لەتىم الدىڭعى قاتاردا تۇ¬رادى. ال سازگەرلىگىمە سەنىمدى ەمەس¬پىن. وسى ۋاقىتقا دەيىن 60 ءان جازدىم. ونىڭ قانداي ەكەنىن ۋاقىت كورسەتە جا¬تار. بىراق مەن سوزگە وتە ءۇل¬كەن ءمان بەرەمىن. جازا الاتىن اقىن¬دارمەن عانا جۇمىس ءىس¬تەيمىن. ءوزىم اقىننىڭ بالاسى بول¬عاننان كەيىن ءاننىڭ باعى¬نىڭ اشىلۋى الدىمەن سوزىنە باي¬لانىستى ەكەنىن جاقسى ءتۇ¬سىنەمىن. نە جاساسام دا، ساپا¬لى دۇنيە جاساعىم كەلىپ، با¬رىم¬دى سالامىن. ويتكەنى قا¬زىر ساپاسىز دۇنيەنىڭ تولاسسىز لە¬گى حالىقتى ابدەن شارشاتىپ بولدى. قازىر اقشالى توپ ءبىر تۋىن¬دىسىن ومىرگە تەز اكەلىپ، تەز ەكرانعا شىعاراتىنى سون¬داي، «ايىم-اي، كۇنىم-اي» دە¬گەن ساپاسىز، ماعىناسىز ءما¬تىندەر قاپتاپ كەتتى. ال مەن ءمۇ¬يىزى قاراعايداي ۇلكەن ۇستاز¬دار¬دان ءتالىم العاندىقتان، ولار¬دى وسىنداي تۋىن¬دى¬لار¬مەن جەرگە قاراتقىم كەلمەيدى. امان¬گەلدى اعامىز ما¬عان دا¬مين¬¬گو پلاسيدو، لۋچانو پا¬ۆاروتتي، ەنريكو كارۋزو¬لار¬دىڭ وپەرادا ايتقان پار¬تيا¬لارىن ۇيرەتكەن. ول سوندا ماعان ار¬تىندا ونەردە قالىپ بارا جات¬قان مۇراگەر رەتىندە قارا¬عانداي.
– سوندا وپەرالىق شى¬عار¬ما¬لاردى دا ورىندايتىن بو¬لىپ تۇرسىز عوي.
– ءيا، ورىندايمىن. وپە¬را¬لىق-كلاسسيكالىق شىعارما¬لار¬دى عانا ەمەس، قازاقتىڭ ءداس¬تۇرلى اندەرىن دە ورىندا¬ي¬مىن. بىراق بۇلاردى ۇلكەن ساح¬نا¬عا الىپ شىققان جوقپىن. مە¬نىڭ ۇلكەن ساحناعا الىپ شىق¬¬قانىم – ەسترادالىق جانر، ونىڭ ىشىندە بيلەپ تۇ¬رىپ ايتاتىن پوپسا. پوپسانى جا¬ڭا ءبىر دەڭگەيگە كوتەرگىم كە¬لەدى.
– نۇرلان، قازاقستاندا ءان¬شى دە، سازگەر دە، ءتىپتى تەلە¬جۇر¬گىزۋشى بولۋعا دا قول جەت¬كىزۋگە بولادى. بىراق كينواك¬تەر بولۋ وڭاي ەمەس. بۇل باققا ما، سىرتقى كەلبەتكە مە، الدە تا¬لانتقا بايلانىستى ما؟
– قازاق «باق شابا ما، باپ شا¬با ما؟» دەيدى. مەن ادامعا اكتەر بولۋ ءۇشىن باق تا، باپ تا كەرەك دەر ەدىم. كينو¬لار¬دىڭ سىنىنان ءوتىپ جاتقانىم با¬عىمنىڭ جانعانى بولار. ءويت¬كەنى مەنەن دە ادەمى، مەنەن دە تالانتتى، مەنەن دە بابى كەلىسكەن اكتەرلار بار. بىراق رە¬¬جيسسەرلار مەنى تاڭداپ ال¬دى. ول – ءبىرىنشى اللانىڭ بۇي¬¬رى¬عى مەن باقتىڭ جان¬عا¬نى. ەن¬دى سول جان¬عان باقتى ۇس¬تاپ تۇ¬رۋ دەگەن بار. ءبىر كينو¬مەن توق¬تاپ قا¬لۋعا دا بولادى. ال¬¬عاش¬قى كي¬نوعا باعىم جا¬نىپ ىلىك¬سەم، قال¬عان كينولارعا با¬بىم كە¬لىس¬كەن سوڭ ىلىككەن شى¬عار¬مىن. ءجۇي¬رىكتى ءجۇ¬گىر¬تىپ جا¬رات¬سا، ءبىز¬دى ونەر ساح¬نا¬سىندا ءپى¬سىرىپ جا¬راتادى.
– باپ دەگەن نە ءسىز ءۇشىن؟
– باپ دەگەن – ۇنەمى كىتاپ وقۋ، سپورت¬پەن اينالىسۋ، ۇنەمى ونە¬رىڭدى شىڭداۋ، قارايىپ قال¬ماۋ. قاراپايىم سپورتتى الا¬يىن، ەگەر مەن ءتۇسىرۋ الا¬ڭىندا ءجۇ¬گىرە الماي جاتسام، ەن¬تىگىپ ات¬قا مىنە الماي جات¬سام، جەك¬پە-جەك كورسەتە ال¬ماي جاتسام ەش¬كىم مەنى كي¬نو¬عا شاقىرماس ەدى.
– جالپى، تەلەۆيدەنيەدە كەي¬بىر ادامدى كامەرا جاقسى كو¬¬رەدى، كەيبىرىن مۇلدە جا¬رات¬¬پاي¬دى دەگەن تۇسىنىك بار. بۇل كي¬نوكامەراعا دا بايلا¬نىس¬¬تى. ءسىز كامەرانى سەزى¬نە¬سىز بە؟
– مەن كامەرانى كور¬مەي¬مىن، مەن ونى سەزەمىن. مەن كا¬مە¬¬رامەن دوسپىن، ونى جاقسى كو¬¬رەمىن. كامەرا دا ءوزىن جاقسى كو¬ر¬گەن ادامدى سەزەدى.
– اركىمنىڭ الدىنا قوي¬عان ماقساتى، شىعام دەگەن ءبيى¬گى بولادى. ءسىزدىڭ ماق¬سا¬تىڭىز قازاقستاندى مو¬يىن¬داتۋ ما، الدە تمد-لىق اۋ¬قىم¬عا كو¬تەرىلۋ مە، جوق گول¬لي¬ۆۋدتى با¬عىندىرعىڭىز كە¬لە مە؟
– وتە ادەمى سۇراق. مەنىڭ با¬سىما ميلليون وي كەلەدى. ءبى¬راق ۇنەمى اينالىپ كەلىپ وتى¬راتىن ءبىر ويلار بولادى. ول – وسى ءسىز ايتىپ وتىرعان ءما¬سەلە. مەنىڭ ءبىرىنشى ارمانىم – قازاقتىڭ الاقانىندا ۇس¬تايتىن ەركەسى بولعىم كەلەدى. ەكىنشى ارمانىم – رەسەيدى مو¬يىنداتۋ. ەگەر وسى ارمانىم ورىن¬¬دالسا، راسىمەن، گول¬لي¬ۆۋد¬¬قا كەتكىم كەلەدى. برەد پيتت ءوزىنىڭ جۇلدىزدى ءرول¬دەرىن 35-40 جاسىندا سوم¬داعان. مە¬نىڭ جاسىم 25-تە. 35 جاسقا دە¬يىن ءوز ارمانىما قول جەت¬كىزگىم كە¬لەدى.
– شەتەلدە تۇسۋدە ءمۇم¬كىندىك بەرىلسە، قانداي اك¬تەر¬لار¬مەن بىرگە ويناعاندى قا¬لار ەدىڭىز؟
– سەرگەي بەزرۋكوۆ، كون¬ستان¬تين حابەنسكي، اندرەي پا¬¬نين، ەكاتەرينا گۋسە¬ۆا¬لار¬دى ەرەكشە قۇر¬¬مەتتەيمىن. ولار تۇسكەن كي¬نو¬نى مىندەتتى تۇردە كورەمىن، جاز¬عان ما¬قا¬لالارىن جىبەرمەي وقيمىن. ولار¬دى كورمەسەم دە بۇرىن¬نان تانيتىن ادامدارىمداي سا¬عىنامىن. ال شەتەلدىك اك¬تەر¬¬لاردان برەد پيتت، توم كرۋز، انجەلينا دجولي، ني¬كول كيدمان ۇناي¬دى. مىنە، وسى اكتەرلارمەن ءبىر¬گە وي¬ناعىم كەلەدى. زامان اعى¬مى جىل¬دام بارا جات¬قان¬دىق¬تان، كۇندەردىڭ كۇنىندە مەنىڭ قيا¬لىم شىندىققا اينالىپ جات¬سا، تاڭعالۋعا بولمايدى. قا¬زاقتىڭ كينويندۋس¬تريا¬سى¬نىڭ شا¬رىقتاپ داميتىنىنا مەن، نە¬گە ەكەنىن، كەرەمەتتەي سە¬نە¬مىن. گولليۆۋدتىق جۇلدىز¬دار مەن قازاقتار ءالى ساپى¬رى¬لى¬سىپ كينوعا بىرگە ءتۇسىپ ءجۇ¬رەتىن كۇن الىس ەمەس.
– ءسىزدى كوپشىلىك «اعا¬يىن¬دى» ءفيلمى ارقىلى تا¬نىدى. جالپى، وسى فيلمگە ءتۇ¬سىرۋ بارىسىندا ەرەكشە ەستە قال¬عان ەپيزودتى ايتىپ بە¬رى¬ڭىزشى.
– ەسىڭىزدە بولسا، كينودا مە¬نىڭ اكەم ەمحاناعا ءتۇسىپ قا¬لىپ، ەكى دۇنيەنىڭ ورتاسىندا جا¬تادى. مەن سول جەردە اكەم¬نەن جاساعان تەنتەكتىكتەرىمدى كە¬شىرۋىن ءوتىنىپ، اعىل-تەگىل جى¬لا¬ۋىم كەرەك. مەن بۇل فيلم¬دە 3 ۇلدىڭ ىشىندە بۇزىق، سپورت¬سمەن ۇلدى سومدادىم. ءوزىم وسى فيلمگە بايقاۋدان ءوت¬كەندە جىلايتىن ەپيزودتى سوم¬داۋ ارقىلى وتكەنمىن. ءتۇ¬سىرىلىم بولاتىن كۇنى مەن تاڭ¬عى ساعات جەتىدە تۇردىم. سو¬دان تاڭعى ءتورت جارىمعا دەيىن ءجۇر¬دىك. ءبىر رەت تە تىزە بۇكپەي ءتۇ¬سىرىلىم الاڭىندا بولدىق. ءويت¬كەنى قاسكەلەڭنىڭ ەم¬حا¬ناسىن ەكى-ءۇش-اق كۇنگە جالعا ال¬عانبىز. ەمحاناعا كولىك اپا¬تىنا ۇشىراپ قان-قان بولىپ ءتۇ¬سىپ جاتقان جارالى ادام¬دار¬مەن جاعالاسىپ ءجۇرىپ كينوعا ءتۇ¬ستىك. 21-22 ساعات بو¬يى بەتىمىزدەن گريم سۇرتىلگەن جوق. ءارى شىلدە، كۇن ىستىق بول¬عان¬دىقتان، ابدەن قالجى¬را¬دىق. تۇنگى ءتورت جارىم بول¬عاندا مەن ەندى ۇيىقتايتىن شى¬عارمىز دەپ ويلادىم. ءسويت¬¬سەم رەجيسسەرىمىز احان سا¬¬تاەۆ: «نۇرلان، ءتۇسىرىلىمدى جال¬عاستىرامىز» دەيدى. مەن: «قا¬لايشا، مەن تۇسە الماي¬مىن، بەت-اۋزىم ءىسىپ كەتكەن، 30 ادام¬نان تۇراتىن كوماندا ۇيىقتاپ وتىر. ەمحانادا ءولى تى¬نىشتىق. اكەمنىڭ ءرولىن سوم¬دايتىپ اكتەر دا (ايدوس بەك¬تەمىروۆ) الاڭسىز ۇيقىعا كەت¬كەن. ستسەناري بويىنشا ءبا¬رى كەلىپ تۇر، ءتۇن، ءولى تىنىش¬تىق، اكەسىن كۇزەتكەن ۇلى. ەندى جى¬لاۋ عانا قالدى. بىراق كو¬زىمنەن جاس شىقپايدى. كوزىم اشىق تۇر دەگەنىڭ بولماسا، اع¬زام ۇيىقتاپ وتىر. ءبىر ۋا¬قىتتا اقان ساتاەۆ نوۋتبۋگىن اكەل¬دى دە، ءبىر مۋزىكانى قوسىپ، «مىنانى تىڭدا» دەدى. تىڭ¬داسام، ول بەكبولات تىلەۋحانوۆ اي¬تاتىن «ياپۋراي» ءانى ەكەن. وسى ءان ءدال سول ساتتە مەنىڭ كو¬ڭىل-كۇيىمدى ءدوپ باستى. ءجۇ¬رەگىمدى ءدىر ەتكىزدى. ۇيقىم شاي¬داي اشىلدى. مەن ءبىر ۋا¬قىتتا توقتاي الماي ەڭكىلدەپ جى¬لادىم. احان وتىرا قالىپ كو¬مانداسىنا: «تۇسىرىڭدەر!» دەپ بەلگى بەرىپ ۇلگەردى. ءبىر دۋبل¬مەن ەشقانداي قايتا¬لاۋ¬سىز وسى ەپيزودتى ءتۇسىرىپ ال¬دىق. وسىنىڭ ءوزى-اق رەجيس¬سەر¬دىڭ كورەگەندىگى شىعار. ول سول جەردە ءوزىنىڭ ءسوزىنىڭ ەمەس، مۋ¬¬زىكانىڭ وتىمدىلىگىن، مۋزى¬كا¬عا ەرەكشە جا¬نىم ەلجىرەپ تۇ¬راتىنىن ءتۇسىندى.
– كينوعا ءتۇسۋ ءۇشىن ءبىل¬مەيتىن نارسەڭدى بىلەمىن دەپ جان¬كەشتىلىك تانىتقان كە¬زى¬ڭىز بول¬دى ما؟
– بولدى. نەگە بولماسىن. وسى «اعايىندى» فيلمىنە ءتۇ¬سەتىن كەزدە «موتوتسيكل اي¬داي¬سىڭ با؟» دەگەندە «اي¬داي¬مىن» دەپ ايتا بەردىم. شىن ءما¬نىنىدە، مەن ونى ايداي ال¬مايتىنمىن. مۇنداي ارەكەتكە با¬رۋىم – مەنىڭ بۇل فيلمگە ەرەك¬شە تۇسكىم كەلگەندىگىنەن بول¬دى. «انانى بىلەسىڭ بە؟» دە¬سە، «بىلەمىن»، «مىنانى بىلە¬سىڭ بە؟» دەسە، «بىلەمىن» دەپ ايتا بەر¬گە¬نىم ەسىمدە. موتو¬تسيكل¬دى قالاي جۇرگىزەتىنىن ءبى¬لەتىن ادام¬دار¬دان سۇراپ ۇيرەنگەن بول¬دىم. بىراق ءبارىبىر ايداۋ ما¬شىعىم جوق. فيلم باستا¬لا سالعان كەز¬دە اعاسىن شى¬عا¬رىپ سالۋعا بار¬عاندا موتو¬تسيكل اۋدا¬رى¬لىپ قالا جاز¬دايتىن ەپيزود بار. بىراق ول ستسە¬ناري بويىن¬شا ەمەس، مە¬نىڭ كولىكتى دۇرىس ءجۇر¬گىزە ال¬ماعاندىعىمنان بول¬دى. بىراق رە¬جيسسەرگە وسى نۇ¬سقا ۇناپ، ونى كەسىپ تاس¬تا¬ماي الىپ قال¬دى.
– كينوعا ءتۇسۋ الاڭ¬دا¬رىن¬¬داعى تاعى قانداي وقيعا ەسىڭ¬¬ىزدە قالدى؟
– بىردە كەزەكتى ءفيلمدى ءتۇ¬سى¬رۋگە اۋىلعا باردىق. جاز مەز¬¬گىلىندە قىسقى كورىنىستەردى ءتۇ¬¬سىرۋ كەرەك بولدى. ءبىز تەرە¬زە¬¬نىڭ ءبارىن قىراۋ قىلىپ، قول¬دان قىس جاساپ قويدىق. كو¬رى¬نىستە گاپ جوق. بىراق ءتۇسى¬رىلىم باس¬تالا سالىسىمەن مەنىڭ كە¬سە¬مە، ودان كەيىن قاريانىڭ بە¬تىنە قايتا-قايتا ماسا قو¬نادى. ءبارىمىز جابىلىپ الگى ما¬سانى قۋىپ اۋرە-سارساڭعا تۇستىك تە قال¬دىق. سول كورىنىس، سول وقيعا ءالى كۇنگە ەسىمنەن كەت¬پەيدى. كي¬نونىڭ مۇنداي دا قى¬زىقتارى بو¬لىپ تۇرادى.
– كينوداعى كەم¬شى¬لىك¬تە¬رى¬ڭىزدى كورىپ، اتتەگەن-اي دە¬گەن كەز¬د¬ەرىڭىز بولدى ما؟
– بو¬لات ءشارىپتىڭ «كۇنا» دە¬گەن فيل¬مىندە جاعىمسىز ءازىم¬باي¬دىڭ ءرولىن سومدا¬عان¬مىن. بۇل – مە¬نىڭ كينوداعى دە¬بيۋ¬تىم. ەرەك¬شە ماحابباتپەن وي¬نادىم. بىراق كورىپ وتىرىپ، ءات¬تەگەن-اي، مىنا جەرىن باسقا¬لاي وي¬ناۋعا بولار ەدى دەيتىن جەر¬لەرى بار. ال «باقسى» فيل¬مىندە ءوزىم¬نىڭ ءبىر ساتىعا ءوس¬كەنىمدى بايقاپ، كي¬نودا وي¬ناۋ¬دان ەرەك¬شە ءلاز¬زات الدىم. بۇل فيلمدە دە مەن جا¬عىم¬سىز ءرول¬دە ويناپ، اس¬قاردىڭ بەي¬نە¬سىن جاساپ شىق¬تىم. اسقار ءدۇ¬نيەنى تەك ءوزى¬مەن عانا ءول¬شەپ، «مەن»، «مەن» دەگەن ءتۇسى¬نىكپەن ءومىر ءسۇ¬رىپ جاتقان ادام. «بەر¬سەڭ قو¬لىڭ¬نان، بەر¬مەسەڭ جو¬لىڭنان تار¬تىپ الا¬مىن» دەگەن پي¬عىل¬مەن ارەكەت ەتەدى. كوكە¬سىنە سەنگەندىگى سونداي، ەشنارسە ونى توق¬تاتا المايدى. زا¬ما¬نا¬ۋي فيلم. ءارى، شىنىن ايتۋ كە¬رەك، ۇلكەن اۋقىمدا ءتۇسىرىل¬گەن فيلم. ونى حالىق ءالى كو¬رىپ ءۇل¬گەرگەن جوق. كورگەندە ءدۇم¬پۋى ءبىراز جەرگە بارادى دەپ وي¬لاي¬مىن.
– «ءان مەن اناشا» دەگەن فيلم¬نىڭ ستسە¬نا¬ريىن ءسىزدىڭ اكەڭىز جازعان، ول تۋرالى نە ايتار ەدىڭىز؟
– ءيا، راس. ونىڭ ستسە¬نا¬ريىن دە مەنىڭ اكەم بايانعالي ءالىمجان جازعان ءارى وسى فيلم¬نىڭ رەجيسسەرى دە ءوزى بول¬دى. بۇل فيلمدە مەن سايان دە¬گەن كومپوزيتور جىگىتتىڭ ءرو¬لىندە وينايمىن. جاي عانا قا¬را¬پايىم ءومىر شىندىعىن كور¬سەتەتىن، جىلى اسەر قالدى¬را¬تىن فيلم.
– قانشا جارنامالىق رو¬ليك¬كە ءتۇستىڭىز؟
– 27 جارنامالىق روليككە ءتۇ¬سىپپىن. سانىنان شاتاسۋىم دا مۇمكىن. رەجيسسەرلەر نەنى قو¬سىپ قالسا دا نۇرلان شى¬عادى، بۇل اكتەردىڭ بەينەسى قاي¬تا-قايتا ءار جەردەن شىعا بەر¬گەن سوڭ، ادامدى جالىق¬تى¬رادى دەپ ويلاۋى مۇمكىن. ولاي ەمەس. شىنتۋايتىنا كەل¬گەندە، تەك ونەرى جالىق¬تى¬رۋعا لايىق، سول دەڭگەيدەن اسا ال¬مايتىندار عانا جالىق¬تى¬را¬دى. مىسالى، سەرگەي بەز¬رۋكوۆ ءجۇز جارناما روليگىنە ءتۇس¬سە دە ءبىز كورە بەرۋدەن جا¬لىقپايمىز عوي. بۇكىل كينودا پانين ويناسا مەن جالىقپاي وتىرىپ ازاننان كەشكە دەيىن كو¬رە بەرەر ەدىم. بىراق مۇنىڭ ءبارى مەنىڭ نەگىزگى ماقساتىم ەمەس. ونىڭ بولاشاقتا قىس¬قا¬راتىنىن مەن ىشتەي بىلەمىن. ءويت¬كەنى مەن كۇردەلى ءارى شى¬نايى دۇنيە جاساعىم كەلەدى. ول–كينو.
– كينودا تاعى دا قانداي ءرول¬دەردى سومداعىڭىز كەلەدى؟
– تاريحي ءىرى تۇلعالاردى سوم¬داعىم كەلەدى. سونىڭ ءبىرى – كەنەسارى باتىر.
– ءسىزدىڭ تاعى ءبىر قى¬رى¬ڭىز – سازگەرلىك، ءسىز ەڭ ءبى¬رىنشى، سوزگە قاراپ مۋزىكا جا¬زا¬سىز با، الدە مۋزىكاسىن جا¬¬زىپ، سودان كەيىن بارىپ ءما¬تىن ىزدەيسىز بە؟
– ەڭ ءبىرىنشى مەن ولەڭدى ۇنا¬تامىن. سوزىنە قارايمىن. سو¬دان كەيىن بارىپ مۋزىكا تۋا¬دى. كوبىنە اكەم اقىن بول¬عان¬دىقتان، ونىڭ ولەڭدەرىنە مۋ¬زىكا جازدىم. وسى ۋاقىت¬قا دەيىن ورتاق 6 تۋىندىمىز بار. «عاجايىپ كۇي» ءانىن قازىر «ازيا» توبى ورىنداپ ءجۇر. وسى ءاننىڭ ءسوزى اكەمدىكى، ءانىن مەن جازدىم. ايگۇل يمان¬باە¬ۆا¬مەن «كەڭىستىك» دەگەن ءاندى دۋەت بولىپ ورىندايمىز. «با¬عىڭ¬دى باعالا»، «ساعىندىم اتا-اجەمدى» دەگەن اندەردى ورىن¬داپ جۇرگەنىمدى وزدەرىڭىز ءبى¬لەسىزدەر. بۇل دا – ءبىزدىڭ ور¬تاق تۋىن¬دىمىز. مەن ولجاس ءسۇ¬¬ل¬ەي¬مەنوۆ اعامىزدىڭ دا سوزىنە ءان جازدىم. يسرايل سا¬پار¬باەۆ، قايرات اعابەرگەن دەگەن اقىن¬دارمەن جۇمىس جا¬ساي¬مىن. ءتىپتى ارعى عاسىر¬لار¬دان كە¬لە جاتقان شىعىس شا¬يىرى ومار حايامنىڭ دا ءسوزى¬نە ءان جا¬زىپ ءجۇرمىن.
– ونەردىڭ وسىنشا سا¬لا¬سىن قاتار الىپ ءجۇرۋ ءۇشىن ۋا¬قىتتى شەبەر ۇيلەستىرە ءبىلۋ كەرەك. ءسىز ۋاقىتتى قا¬لاي ۇنەمدەپ، جۇمىسىڭىزدى قا¬لاي ۇيىمداستىراسىز؟
– ۇيالى تەلەفونىمدا كۇن¬دە¬لىكتى قانداي شارۋالاردى ءبى¬تىرۋ كەرەكتىگى جوسپارلانىپ جا¬زىلىپ تۇرادى. جوسپار 3-4 ايعا دەيىن الدىن الا قۇ¬رىلىپ قويادى. سونىڭ بارىنە ءۇل¬گەرۋگە تىرىسامىن. جانە ءۋا¬دە بەرگەن جەرىمە كەشىكپەي با¬رۋعا داعدىلانعانمىن. مى¬سالى، «كوشپەندىلەر» فيل¬مى¬نە تۇسكەندە ءتۇسىرىلىم كەي¬دە تاڭ¬عى تورتكە بەلگىلەندى. امە¬ري¬كالىقتار تۋرا تورتتە ءتۇ¬سى¬رىلىم الاڭىندا تۇرادى. ال قا¬زاقتار سوزىلىپ ساعات ال¬تى¬دا جاڭادان ءبىر-بىرلەپ جي¬نا¬لا باستايدى. ءبىزدىڭ قا¬زاق¬تاردىڭ جۇمىس ىستەۋ ءتار¬تىبى مەن مىنەزىنەن ولار شارشاپ كەت¬¬تى. ويتكەنى ءبىزدىڭ حالىق تۋ¬را ۋاقىتپەن جۇرۋگە داعدى¬لان¬¬باعان.
– اڭگىمەڭىزگە كوپ راقمەت!

سۇحباتتاسقان تاناكوز تولقىنقىزى، «ايقىن» اپتا. 04.06.09