ەسكەرتكىشتى اشۋعا وبلىس اكىمدىگىنىڭ باسشىلىعى مەن سەمەي قالاسى اكىمدىگىنىڭ وكىلدەرى، زيالى قاۋىم مەن عالىمدار، رەسپۋبليكالىق «اق جول» پارتياسىنىڭ مۇشەلەرى جينالدى، دەپ حابارلايدى "e-history.kz" پورتالى.

الاش پارتياسىنىڭ قۇرىلىپ، الاش وردا ۇكىمەتىنىڭ جاساقتالعانىنا 100 جىل تولعان ايتۋلى داتا قارساڭىندا ۇلتتىق ۇكىمەتتىڭ ورتالىعى بولعان سەمەي قالاسىندا الاش ارداقتىسى، ۇلتتىڭ ۇلى قايراتكەرى ءاليحان بوكەيحانعا ەسكەرتكىش ورناتىلدى.

ەسكەرتكىشتى اشۋعا وبلىس  اكىمدىگىنىڭ باسشىلىعى مەن سەمەي قالاسى اكىمدىگىنىڭ وكىلدەرى، زيالى قاۋىم مەن عالىمدار، رەسپۋبليكالىق «اق جول» پارتياسىنىڭ مۇشەلەرى جينالدى.

الاش جەتەكشىسى ءاليحان بوكەيحاننىڭ سانالى عۇمىرى سول زاماندا الاش دەپ اتالعان سەمەي شاھارىمەن تىكەلەي بايلانىستى.

151 جىل بۇرىن سەمەي وبلىسىنا قاراستى قارقارالى ۋەزىندە دۇنيە ەسىگىن اشقان بوكەيحان بالاسى ءاليحان  بارلىق عۇمىرىن ۇلتقا قىزمەت ەتۋ جولىنا ارنادى. قازاق زيالىلارىن ءبىر ماقسات پەن مۇددەگە توپتاستىرىپ، ەلدىڭ ازاتتىعى ءۇشىن وتارشىل يمپەريا جاندايشاپتارى مەن سوۆەتتىك ۇكىمەتتىڭ بەلسەندىلەرىمەن كۇرەسە ءبىلدى. ششەربينا ەكسپەديتسياسىنىڭ قۇرامىندا ءجۇرىپ، قازاق جەرىنىڭ بولاشاعى ءۇشىن قاجەتتى دەرەكتەردى جيناپ، جەر تۇتاستىعىن ساقتاۋدا ۇلكەن ەڭبەك ءسىڭىردى.

1905 جىلى قارقارالى پەتيتسياسىنان باستالعان الاش جالپىۇلتتىق قوزعالىسىنا قاتىسىپ، سەمەي وبلىسى قازاقتارىنىڭ اتىنان 1-ءشى مەملەكەتتىك دۋماعا دەپۋتات بولىپ سايلاندى. ال 1917 جىلدارداعى قىم-قۋىت الاساپىراندا ءاليحان قازاق تاريحىنداعى تۇڭعىش ساياسي ۇيىم الاش پارتياسىن ۇيىمداستىردى. 1917 جىلعى جەلتوقسانىندا ەكىنشى جالپىقازاق سەزى الاش اۋتونومياسى جاريالانىپ، ءا. بوكەيحان سول العاشقى قازاق رەسپۋبليكاسىنىڭ تۇڭعىش توراعاسى (پرەزيدەنتى) بولىپ سايلانادى جانە ورتالىق رەتىندە سەمەي قالاسى تاڭدالىپ الىندى دا، قالانىڭ ءبىر اۋماعىنا الاش اتاۋىن بەردى.

حح عاسىردىڭ باسىندا دەموكرات اقىن سۇلتان ماحمۇت تورايعىروۆ ءاليحاننىڭ الاش قالاسىنا كەلۋىن تاريحي وقيعا دەپ باعالاسا، تۋرا ءبىر عاسىرداي ۋاقىتتا سەمەي تورىندە ءاليحان ەسكەرتكىشى بوي كوتەردى.

ەسكەرتكىشتىڭ بيىكتىگى 5 م، اۆتورى – باقىتبەك مۇحامەدجانوۆ. وندا ءاليحاننىڭ ەركىن بەينەسى قالىپتاستىرىلعان، سول قولى قالتاسىندا، وڭ قولىنىڭ ۇشىمەن اسىق ءيىرىپ تۇرعان كوركەم وبرازى جاسالعان. ارتقى جاعىندا ۇستەل قويىلىپ، وندا كىتاپتار مەن كيىمدەر ورنالاستىرىلعان. ەسكەرتكىشتى جاساۋدا اۆتورلار بەلگىلى الاشتانۋشىلاردىڭ ەڭبەكتەرىنە سۇيەنگەن جانە ءساتتى شىققان دەپ ايتۋعا بولادى. ورنالاسقان جەرى لەنين كوشەسى جەڭىس ساياباعىنىڭ جانىندا.

ەستەرىڭىزدە بولسا، 2012 جىلى پارلامەنت تاريحىندا الاش ارىستارىن العاش اتاپ، دەپۋتاتتىق ساۋال جاساعان «اق جول» پارتياسى 2015 جىلى تاعى دا ۇكىمەتكە وسى مəسەلەگە بايلانىستى دەپۋتاتتىق ساۋال جولداعان بولاتىن. ونى پارتيا توراعاسى ازات پەرۋاشەۆ جاريالاعان. وندا الاشوردانىڭ استاناسى بولعان سەمەيدى الاش قالاسى دەپ اتاۋ، سول قالادا الاش ۇكىمەتىنىڭ باسشىسى Əليحان بوكەيحانعا ەڭسەلى ەسكەرتكىش ورناتۋ جونىندە ۇسىنىستار ايتىلعان ەدى. بۇل ەڭسەلى ەسكەرتكىش – اتالعان باستامانىڭ ناقتى ناتيجەسى!

Abai.kz