قىتايدان اقمولا وبلىسىنىڭ ەرەيمەنتاۋ اۋدانىنا كوشىپ كەلىپ، تىركەۋ مەرزىمىنىڭ ءوتىپ كەتۋىنە بايلانىستى، اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق كودەكسى بويىنشا جاۋاپقا تارتىلىپ، سوتتىڭ شەشىمىمەن كەلگەن ەلىنە قايتارىلعالى وتىرعان ءسولتانشارىپ ساپارعالي تىكەلەي كوشى-قون پوليتسياسى قىزمەتكەرلەرىنىڭ ساۋاتسىزدىعىنىڭ قۇربانى بولىپ وتىر.

وسى ماسەلەنى ايتىپ، ول كىسىنى وتكەندە ىشكى ىستەر ءمينيسترى ق. قاسىموۆتىڭ «نۇر وتان» پارتياسىنىڭ رەسپۋبليكالىق قوعامدىق قابىلداۋ بولمەسىندە وتكەن قابىلداۋىنا كىرگىزگەمىز. اقىن ۇلاربەك دالەيۇلى اۋىرۋ اقساقالدى اربامەن الىپ كەلىپ، مينيسترگە ءۋاجىن ايتقىزىپ، ءوتىنىشىن ءوز قولىمەن تاپسىرتقان بولاتىن.

ءسولتانشارىپ ساپارعاليدىڭ العاشىندا «سوتتىلىق تۋرالى» انىقتاماعا بايلانىستى، سوڭىنان اۋىرىپ قالۋى سەبەپتى «شەتەلدiكتەردiڭ قۇقىقتىق جاعدايى تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭناماسىن بۇزعانى راس. تەك، ءبىر-اق رەت بۇزعان! تىركەۋ مەرزىمى ءوتىپ كەتكەنى ءۇشىن!

«حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭنىڭ «كوشىپ كەلۋشىلەرگە قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا تۇراقتى تۇرۋعا ارنالعان رۇقساتتى بەرۋدەن باس تارتۋ نە ونىڭ كۇشىن جويۋ ءۇشىن نەگiزدەر» دەگەن 49-بابىنىڭ 5) تارماعىندا «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ شەتەلدىكتەردىڭ قۇقىقتىق جاعدايى تۋرالى زاڭناماسىن بىرنەشە رەت بۇزعان;» - دەپ جازۋلى تۇر.

كوردىڭىز بە، بىرنەشە رەت!

ال، ەرەيمەنتاۋ اۋدانىنىڭ كوشى-قون قىزمەتى پوليتسياسىنىڭ ساۋاتسىز  ينسپەكتورى ءسولتانشارىپ ساپارعاليدى تىركەۋ مەرزىمى ءوتىپ كەتكەنى ۇشىن ەمەس، اتالعان 49-باپتىڭ 14-1 تارماعىمەن (14-1 قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ حالىقتىڭ كوشى-قونى، سالىق سالۋ جانە ەڭبەك زاڭناماسى سالاسىنداعى قۇقىق بۇزۋشىلىق ءۇشىن اكىمشىلىك جاۋاپتىلىققا تارتىلعان;), ياعني  سالىق سالۋ جانە ەڭبەك زاڭناماسى سالاسىنداعى قۇقىق بۇزعانداردى اكىمشىلىك قۇقىقبۇزۋشىلىق جاۋابىنا تارتاتىن نورمامەن حاتتاما تولتىرىپ، سوتقا جىبەرگەن عوي!

وسى جەردە باسىن اشىپ ايتا كەتۋ كەرەك،   «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭىنىڭ 49-بابىنىڭ 5) تارماعى مەن 14-1) تارماعىن كوشى-قون قىزمەتى پوليتسياسىنىڭ  ينسپەكتورلارى كوزىن اشىپ، استىن سىزىپ وتىرىپ  ون قايتارا وقۋلارى كەرەك!

قانداستارىمىزدا ءجيى كەزدەسەتىن اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىقتىڭ بەينەلەرى – كوبىندە تىركەۋ،  ۆيزا مەرزىمىن وتكىزىپ الۋ. كەيدە، 13) تارماقتىڭ تالابىنا ساي، ىقتيارحاتپەن كەلگەن ەلىنە كەتىپ، ءبىر ءجۇز سەكسەن ءۇش كۇننەن ارتىق تۇرىپ قالاتىندار دا بولادى. «5) تارماق» تەك وسىنداي جاعدايلاردا قولدانىلادى.  بۇل جەردە بىرنەشە مارتە دەگەن سوزگە ەرەكشە ءمان بەرۋ كەرەك!

ال، «14-1) تارماق» ارنايى سالىق سالۋ جانە ەڭبەك زاڭناماسى سالاسىنداعى قۇقىق بۇزعانداردى تىزگىندەۋگە ارنالعان.

ەندى، ءسولتانشارىپ ساپارعاليدىڭ ىسىنە قايتا ورالايىق.

ىشكى ىستەر ءمينيسترى ق. قاسىموۆتىڭ قابىلداۋىنان كەيىن ءسولتانشارىپ ساپارعاليعا كوشى-قون قىزمەتى كوميتەتى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى ا. سادانوۆتان جاۋاپ حات كەلىپتى.

«باياندالعان نەگىزدە، قازاقستان رەسپۋبليكاسىندا بولۋىن زاڭداستىرۋ ءۇشىن قىتايعا قايتا ورالۋىڭىز قاجەت...» - دەپتى ساپاكەڭە توراعانىڭ ورىنباسارى!

كورىپ وتىرسىزدار، جاۋاپ حاتىندا سادانوۆتىڭ ءوزى ساۋاتسىزدىعىن كورسەتىپ وتىر. ەسى دۇرىس قازاق قازاقستاندا وتىرىپ «قىتايعا قايتا ورالۋىڭىز قاجەت...» دەمەيدى، «قىتايعا قايتۋىڭىز قاجەت» دەيدى.

قازىرگى قولدانىستاعى «حالىقتىڭ كوشى-قونى تۋرالى» زاڭىنىڭ اياسىندا ءسولتانشارىپ ساپارعاليدى جانە ءسولتانشارىپ ساپارعالي سياقتىلاردى سوتقا جىبەرمەي-اق، 49-باپتىڭ 5) تارماعىمەن ءبىرىنشى رەت اكىمشىلىك قۇقىق بۇزعانى ءۇشىن ەسكەرتۋ بەرىپ، ارى كەتكەندە ايىپپۇل سالىپ، تۇراقتى تىركەۋگە تۇرعىزا بەرۋگە ابدەن بولادى. 49-باپتىڭ 5) تارماعىنىڭ كوزدەگەن ماقساتى دا سول!

قورىتىندى:

ماسەلەنى وڭتايلى شەشۋ ءۇشىن، ۇلاش باتىر ءسولتانشارىپ ساپارعالي اقساقالدان سەنىمحات الىپ، زاڭنان ينەنىڭ جاسۋىنداي ساۋاتى جوق، ساۋاتى بىلاي تۇرسىن بويىندا ءبىر تامشى قازاقى قانى جوق، حاتتامانى دۇرىس تولتىرماعان ەرەيمەنتاۋ اۋدانىنى كوشى-قون قىزمەتى پوليتسياسىنىڭ ينسپەكتورى مەن دۇرىس جاۋاپ جازا بىلمەگەن كوشى-قون قىزمەتى كوميتەتى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى ا. سادانوۆتى قوسىپ سوتقا بەرۋى كەرەك!

ادۆوكات ەتىپ ابزال قۇسپاندى السا، بار ماسەلە بىردەن شەشىلەدى!

اۋىت مۇقيبەك

19.04.2018

استانا

Abai.kz