ءبىزدىڭ حالىق نەگە از ءومىر سۇرەدى؟
ءبىزدىڭ حالقىمىزدىڭ ءومىرىنىڭ ۇزاقتىعى 60-تىڭ ماڭايىندا، ال كوپتەگەن وركەنيەتتى ەلدەردە 80-نەن اسادى!
سەبەبى نەدە دەپ ويلايسىزدار؟
(بىزدە مەديتسينا ناشار، الەۋمەتتىك جاعداي جامان دەگەن كوممەنتەردى جازباي-اق قويىڭىزدار). تابيعات اياسىنان ءبىزدىڭ قارا كوزدەردى، تاڭەرتەن ەرتە تۇرىپ جۇگىرىپ جۇرگەن قارا كوزدەردى كورە المايسىز! سونىڭ سالدارى ەمەس پە؟
⠀
سوناۋ ىقىلىم زاماننان بەرى، ادام بالاسى ۇزاق ءومىر ءسۇرۋدىڭ جولىن قاراستىرۋدا. كەزىندە وسى قاعيدانىڭ نەگىزى بولعان اريستوتەلدىڭ ىلىمىنە سۇيەنسەك: «جاندى دەنە قوزعالماسا ولەدى» دەگەن تۇجىرىمداماسى سول داۋىردەن بەرى ادامزاتتىڭ ۇزاق جاساۋىنىڭ، ياعني، سالاۋاتتى ءومىر ءسۇرۋدىڭ نەگىزگى ءىلىمى بولىپ تابىلادى
⠀
حالىقارالىق دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمىنىڭ ەسەبى بويىنشا ادام دەنساۋلىعىنىڭ 10% — دارىگەرلىك كومەكتەن، 15% — تۇقىم قۋالاۋشىلىقتان، 25% — قورشاعان ورتادان، ال 50% — ادامنىڭ وزىنە، ءومىر ءسۇرۋ قالپىنا بايلانىستى ەكەن
⠀
دەنساۋلىقتى ساقتاپ، ۇزاق ءومىر ءسۇرۋدىڭ ءبىر-اق جولى بار. ول — سالاۋاتتى ءومىر ءسۇرۋ سالتى. ومىرلىك كۇش — قوزعالىستا. ءورشىپ اققان تاۋ وزەنىن مىسالعا الايىق. سۋ مۇراتى - جەتۋ. اعىن سۋدىڭ ارامى جوق. سونىڭ ءبارى - ۇزدىكسىز قيمىل-قوزعالىستىڭ ارقاسى. اقپاعان سۋ بورسىپ، ساسيدى.
⠀
سوندىقتان ادام بالاسى ۇنەمى قوزعالىستا بولۋ كەرەك . تابيعات اياسىنا ساياحاتقا شىققان ادام بالاسىنا كۇندەلىكتى كۇيبەڭ تىرشىلىكتى ۇمىتتىرادى، جۇيكەسى قالىپقا كەلەدى
⠀
سالاۋاتتى ءومىر سۇرۋگە بىزگە ەشكىم كەدەرگى جاساپ جاتقان جوق! مەنىڭ 100-دەن اسا تانىسىم بار جاقىن تانيتىن. سونىڭ ارى كەتسە 5% cالاۋاتتى ءومىر سۇرەدى، قالعانى ءوز ءومىرىن، ءوز دەنساۋلىعىن قۇرتىپ جاتقان ادامدار: تەمەكى شەگەدى، اراق-شاراپ ىشەدى، ارتىق تاماق جەيدى، كوپ جاتادى، ارتىق سالماعى بار، تابيعات اياسىندا ساياحاتتاۋ، سپورتپەن اينالىسۋ ميلارىنا دا كىرمەيدى!
⠀
كىنانى سىرتتان ىزدەيدى دە، جاسى ۇلعايعان سوڭ اۋرۋ سىراۋدى جاماپ الىپ، ءومىرىنىڭ ساپاسى ساپا ەمەس، قاپا بولاتىنىن ويلاعىسى دا كەلمەيدى! ەشقانداي قاراجات تالاپ ەتپەي-اق دۇرىس تا، سالاۋاتتى ءومىر سالتىن كەز-كەلگەن ادام قالىپتاستىرا الادى! تاڭەرتەڭ ەرتە تۇرىپ دەنە شىنىقتىرۋمەن اينالىسۋدىڭ، زياندى تاماق پەن سۋسىن ىشپەۋدىڭ ەش قيىندىعى جوق!
⠀
بويعا بىتكەن جالقاۋلىق سورلىلىق، سودان قۇتىلۋ كەرەك!
جاستارعا ايتاتىنىم: جاستارىڭ ۇلعايعاندا ساپالى ءومىر سۇرگىلەرىڭ كەلسە، سالاۋاتتى ءومىر ءسۇرۋدى قازىرگە كەزدەن قولعا الىڭدار!
احمەتبەك نۇرسيلانىڭ Facebook-تەگى پاراقشاسىنان
Abai.kz