بەيسەنبى, 12 جەلتوقسان 2024
پرۋست ساۋالناماسى 8412 2 پىكىر 5 قىركۇيەك, 2018 ساعات 11:29

پرۋست ساۋالناماسى ءھام Abai.kz اقپاراتتىق پورتالىنىڭ جاڭا جوباسى

لوندون شاھارىندا ۆيكتوريان كەزەڭىندە بۇكىل ەۋروپانى شارپىعان قىسقا ساۋالداردان تۇراتىن تەك قانا شىنايى جاۋاپ بەرۋدى تالاپ ەتەتىن قىزىقتى ويىن پايدا بولادى. اتالعان ويىننىڭ قىزىق بولعانى سونشالىق ۇزاققا ۋاقىتقا دەيىن جالعاسىن تاۋىپ، سول كەزەڭدەگى كارل ماركس سەكىلدى تانىمال ادامداردىڭ بارىنە دەرلىك جاۋاپ بەرىپ شىققان ەكەن.  

بىراق، ۋاقىت وتە كەلە ۇمىت بولا باستاعان بۇل ءداستۇردى فرانتسۋزدىڭ سول ۋاقىتتاعى بولاشاق پرەزيدەنتىنىڭ قىزىنىڭ ۇسىنىسىمەن العاش ون ءتورت، كەيىندەپ ەكىنشى رەت جيىرما جاسىندا فرانتسۋزدىڭ تانىمال مودەرنيست قالامگەرى مارسەل پرۋست جالعاستىرادى.

وسىدان كەيىن، بۇل ءداستۇر «پرۋست ساۋالناماسى» دەگەن اتپەن اتالىپ كەتە بارادى. كەيىندەپ، اتاقتى ادەبيەتتانۋشى اندرە مورۋا مەن سىنشى لەونس پەياردىڭ ۇسىنىسىمەن بۇل ساۋلانما حح عاسىرداعى تانىمال فرانتسۋز جازۋشىلارىنىڭ بارىنەن الىنىپ، 1952 جىل ل. پەيار ارنايى ساۋانامالاردىڭ جيىنتىعىن قۇراستىرۋدى باستاپ، 1969 جىلى «فرانتسۋزدىڭ ءجۇز قالامگەرى «پرۋست ساۋالناماسىنا» جاۋاپ بەرەدى» دەگەن اتپەن باسپادان كىتاپ بولىپ باسىلىپ شىقتى.

بۇل ءداستۇر كەيىننەن وزگە ەلدەردە دە جالعاسىن تاپتى.

2010 جىلى Abai.kz اقپاراتتىق پورتالى العاش بولىپ پرۋست ساۋالناماسىن جيناۋعا ساۋىن ايتقان ەدى. ايدوس سارىم، اقبەرەن ەلگەزەك سەكىلدى بىرەر ازاماتتىڭ جاۋابىنان كەيىن بۇل ءىس توقتاپ قالعان-تىن. ءبىز بۇل جولى دا اتالعان باستاما اياقسىز قالماۋ ءۇشىن ەلۋگە جۋىق قالامگەرگە ساۋالداردى جىبەرگەن ەدىك. العاشقى لەكتىڭ جاۋاپتارى توپىرلاپ، سايت ەلەكتروندى پوچتاسىنا ءتۇسىپ جاتىر.

الدىمەن، وقىرماندارعا تۇسىنىكتى بولۋ ءۇشىن مارسەل پرۋستىڭ 14 جانە 20 جاسىنداعى ساۋالناماعا بەرگەن جاۋاپتارىن اۋدارىپ جاريالاۋدى ءجون ساناپ وتىرمىز.

 

 

مارسەل پرۋست
I
ون ءتورت جاس

- ءسىز ءۇشىن ەڭ قاتەرلى نارسە نە؟

- انامنان جىراقتاپ قالۋ.

ءسىزدىڭ قاي جەردە ءومىر سۇرگىڭىز كەلەدى؟

- مىنسىزدىك پاتشالىعىندا. دۇرىسى ءوز يدەالىمداعى الەمدە.

- ءسىز ءۇشىن ەڭ ءمىنسىز باقىت دەگەن نە؟

- جانىمداعى ءوزىم سۇيەتىن جاندارمەن ءومىر ءسۇرىپ،  ءمولدىر تابيعاتتىڭ اياسىندا كىتاپتارمەن بولۋدى باقىت دەپ بىلەمىن. جانە جاقىن ماڭايدا تەاتر بولسا، سول مەنى باقىتتى ەتەدى.

- ءسىز قانداي قاتەلىكتەردى كەشىرۋگە بولادى دەپ ەسەپتەيسىز؟ 

- گەنيلەردىڭ جەكە ومىرىندەگى جاساعان قاتەلىكتەرى.

- ءسىزدىڭ ەڭ سۇيىكتى ادەبي كەيىپكەرلەرىڭىز؟

- ءوز الدىنا يدەالعا اينالا بىلگەن جانە ءوزىن وزگەلەرگە ۇلگى ەتكەن رومانتيكالىق جانە پوەتيكالىق كەيىپكەرلەر.

- ءسىزدىڭ ەڭ سۇيىكتى تاريحي كەيىپكەرىڭىز؟

- سوكرات پەن پەريكل، مۇحاممەد، كىشى پليني، ميۋسسە جانە وگيۋستەن تەرريلەردىڭ اراسىنداعى الدەبىر بەينە.

- ءسىزدىڭ شىنايى ومىردەگى ەڭ سۇيىكتى كەيىپكەرىڭىز؟

- ايەلگە ءتان كۇندەلىكتى قاراپايىم تۇرمىس كەشكەن، كەمەڭگەر ايەل.

- ءسىزدىڭ ادەبيەتتەگى ەڭ سۇيىكتى ايەل كەيىپكەرىڭىز؟

- شىعارمانىڭ قاي جانرى بولماسىن بويىندا ايەلگە ءتان نازىكتىك پەن سىرشىلدىق قاتار توعىسقان، سونىمەن قاتار اسەمدىگى وزگەلەرمەن سالىستىرعاندا كىرشىكسىز تازا تەرەڭ ايەل كەيىپكەر.

- ءسىزدىڭ ەڭ سۇيىكتى سۋرەتشىڭىز؟ 

- مەيسونە.

- ءسىزدىڭ ەڭ سۇيىكتى مۋزىكانتىڭىز؟

- موتسارت.

- ءسىز ەر ادامنىڭ بويىنداعى قانداي قاسيەتىن جوعارى باعالايسىز؟

- اقىل جانە كوركەم مىنەز.

- ءسىز ايەل زاتىننىڭ بويىنداعى قاي قاسيەتتەردى جوعارى باعالايسىز؟

- تابيعي، جۇمساق مىنەزدى، اقىلدى ايەلدى.

 - ادام بويىنداعى ىزگى قاسيەتتەردىڭ قايسىسى ءسىز ءۇشىن وتە تارتىمدى؟

- قانداي دا ءبىر ناقتى ءدىننىڭ  ەمەس، جالپى ادامزاتتىق كوزقاراستىڭ يەسى ماعان تارتىمدى كورىنەدى.

 - ءسىزدىڭ ەڭ سۇيىكتى ءىسىڭىز؟

- وقۋ، ارمانداۋ، ولەڭ جازۋ.

- تانىمال ادامداردىڭ ىشىندە ءوزىڭىزدىڭ كىم بولعىڭىزدى قالار ەدىڭىز؟

- مەنىڭ ومىرىمدە بۇنداي ساۋال جوق جانە بۇل تۋرالى ويلاعان دا ەمەسپىن. بىراق، كىشى پلينيەم بولۋدان باس تارتپاس ەدىم.

 

II

جيىرما جاس:

- ءسىزدىڭ مىنەزىڭىزدىڭ باستى ەرەكشەلگى قانداي؟

- سۇيىكتى بولۋ. بىراق تاڭعالدىرۋدان گورى، قامقورلىقپەن نازىكتىكتى قالايمىن.

 - ەركەكتەردىڭ قاي قاسيەتتەرىن  ءسىز ەرەكشە دەپ باعالايسىز؟

- ەرلىك پەن دوستىققا ءتان ادالدىق.

- ايەلدەردىڭ قاي قاسيەتتەرىن ءسىز ەرەكشە دەپ باعالايسىز؟

- ايەلگە ءتان تارتىمدىلىق.

 - دوستارىڭىزدىڭ قانداي قاسيەتىن جوعارى باعالايسىز؟

- ماعان دەگەن مەيىرىمدىلىك، جانە ولاردىڭ شارتتى  تۇردە سول مەيىرىمىن قادىرلۋگە تۇرارلىقتاي بولۋى.

- ءسىزدىڭ ەڭ باستى كەمشىلىگىڭىز؟

- ەپسىزدىك، «ءوز-ءوزىمدى قولعا الۋداعى» جەتىسپەۋشلىك.

- ءسىزدىڭ ەڭ سۇيىكتى ءىسىڭىز؟

- ءسۇيۋ.

 - ءسىزدىڭ باقىت تۋرالى ارمانىڭىز قانداي؟  

- ول سونشالىقتى كەرەمەت ەمەس، بىراق مەن ول تۋرالى قالاي ايتارىمدى بىلمەيمىن. سوندىقتان، ونى سوزبەن ۇسقىنسىز ەتىپ الۋدان قورقامىن.

- ءسىز ءۇشىن ەڭ ۇلكەن باقىتسىزدىق نە بولار ەدى؟

- اجەم مەن انامدى ەشقاشان بىلمەي ءوتۋ.

- ءسىز قانداي بولۋدى ارمانداعان ەدىڭىز؟

- مەنى شابىتتاندىرعان ادامداردىڭ مەنى كورگىسى كەلىپ تۇرسا عوي.

- ءسىزدىڭ قاي جەردە ءومىر سۇرگىڭىز كەلەر ەدى؟ 

- مەنىڭ ارماندارىمنىڭ سونداي عاجايىپپەن ورندالاتىن جانە ماحاببات اركەز جاۋاپسىز بولىپ قالمايتىن مەكەندە (پرۋستىڭ ايىرىقشا بەلگىسى).

- ءسىزدىڭ سۇيىكتى ءتۇسىڭىز؟

- اسەمدىكتى تۇستەردە ەمەس، گارمونيادا.

- ءسىز ۇناتاتىن گۇل؟ 

- ەڭ اۋەلى سۇيىكتىمنىڭ قولىنداعى، سودان سوڭ  باسقالارى.

- ءسىزدىڭ سۇيىكتى قۇسىڭىز؟

- قارلىعاش

- ءسىزدىڭ سۇيىكتى جازۋشى-پروزايكتەرىڭىز؟

- ازىرگە اناتول فراس پەن پەر لوتي

- ءسىزدىڭ ەڭ سۇيىكتى اقىندارىڭىز؟

- بودلەر مەن الەرد دە ۆينچي

- سۇيىكتى ادەبي قاھارمانىڭىز؟

- گاملەت

 - سۇيىكتى ادەبي ايەل قاھارمانىڭىز؟

- فەدرا (ايىرىقشا بەلگىلەنگەن), بەرەنيكا.

- سۇيىكتى كومپوزيتورىڭىز؟

- بەتحوۆەن، ۆاگنەر، شۋمان.

سۇيىكتى سۋرەتشىڭىز؟

- لەوناردو دا ۆينچي، رەمبراندت.

- شىنايى ومىردەگى ەڭ سۇيىكتى قاھارمانىڭىز؟

- دارليۋ مىرزا، بۋتۋرۋ مىرزا.

- شىنايى ومىردەگى ەڭ سۇيىكتى تاريحي ايەل قاھارمانىڭىز؟

- كلەوپاترا.

- سۇيىكتى ەسىمىڭىز؟

- مەنىڭ ءبىر عانا سۇيىكتى ەسىمىم بار.

- بارىنەن دە نە نارسەنى جەك كورەسىز؟

- وزىمدەگى بارلىق اقىماقتىقتاردى.

- ءسىز جەك كورەتىن تاريحي كەيىپكەرلەر؟

- مەنىڭ ءبىلىم دەڭگەيىم بۇل سۇراققا جاۋاپ بەرۋگە جەتكىلىكسىز.

- ءوزىڭىز ءۇشىن لايىق دەپ تاپقان اسكەري وقيعا?

- اسكەردەن ءوز ەركىممەن بوساتىلۋىم.

- ءسىز جوعارى باعالايتىن رەفورما؟

(بۇل سۇراق جاۋاپسىز قالعان)

- قانداي قاسيەتتى بويىڭىزعا دارىتقىڭىز كەلەدى؟

- ەرىك كۇش جانە تاڭقالدىرا ءبىلۋ...

- قالاي ولگىڭىز كەلەدى؟

- وزىمنەن وزىپ، سۇيىكتى بولىپ ولگىم كەلەدى.

- قانداي قاسيەتتى بويىڭىزعا دارىتقىڭىز كەلەدى؟

- بۇل سۇراققا جاۋاپ بەرە وتىرىپ، ءوزىم تۋرالى كوپ ويلانۋ كەرەكتىگىن كۇيزەلە ۇعىپ وتىرمىن.

 - ءوز بويىڭىزداعى قانداي ادەتتەردى كەشىرۋگە بولادى دەپ ەسەپتەيسىز?

- وزىمە تۇسىنىكتىلەرىن (پرۋستىڭ ايىرىقشا بەلگىسى).

- ءسىزدىڭ ۇرانىڭىز؟

- ول ماعان قايعى اكەلمەي مە دەپ قورقامىن. 

 

ءتۇيىن

اباي پورتالى» زامانداستارىمىزدى، جاس عالىمدار، جۋرناليستەر مەن قالامگەرلەردى مارسەل پرۋستتىڭ ساۋالناماسىنا جاۋاپ بەرىپ، سايتقا جىبەرۋگە شاقىرادى. ادام مەن ونىڭ كوزقاراسى وزگەرمەي تۇرمايدى. تاعى دا جىلدار وتكەننەن كەيىن ءوز جاۋاپتارىڭىزعا ءوزىڭىز تاڭ قالاتىن كەز تۋى دا ىقتيمال. بىزدەر بولساق، وسى جاۋاپتاردىڭ بارلىعىن پورتالدا جاريالاپ، قولىمىزدان كەلسە كىتاپ قىلىپ باسىپ شىعارۋعا ۋادە بەرەمىز. امان بولساق، سول ساۋالداردى ون، جيىرما جىل وتكەن سوڭ قايتالاپ قوياتىن بولامىز. 

ەرتەڭنەن باستاپ، قازاق قالامگەرلەرىنىڭ جاۋاپتارى وقىرمان نازارىنا ۇسىنىلا باستايدى. 

 

دايىنداعان تىلەك ىرىسبەك، باۋىرجان مايتاي

Abai.kz

 

 

 

2 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

46 - ءسوز

تيبەت قالاي تاۋەلسىزدىگىنەن ايىرىلدى؟

بەيسەنعازى ۇلىقبەك 1668