سەنبى, 23 قاراشا 2024
جاڭالىقتار 2880 0 پىكىر 18 ناۋرىز, 2011 ساعات 03:13

ماقسات مادەنوۆ. حيدجابقا قوعام قولداۋ كورسەتۋى قاجەت

سوڭعى كەزدەردە ەلىمىزدە حيدجابقا قارسى تۇراتىندار كوبەيدى. حيدجاب كيەتىن اپكە-قارىنداستارىمىزعا تۋرا ءبىر تەرروريست كورگەندەي جاقتىرماي قارايتىندار ارامىزدا جەتكىلىكتى. اسىرەسە، ءبىلىم وردالارىنا حيدجابپەن كەلگەن قىزدارعا تيىم سالىنىپ جاتقانى جانىمىزدى جابىرقاتادى. مەنىڭ ويىمشا، حيدجاب كيگەن قىز-كەلىنشەكتەرگە قوعامىمىز تاراپىنان قولداۋ كورسەتىلۋى قاجەت-اق.

شىن مانىندە قىزدارىمىزدىڭ يبالى دا، تاربيەلى، يماندى بولۋىنا بىزدەر قۋانۋىمىز كەرەك. مۇسىلمان قىز-كەلىنشەكتەرى اۋرەتىن جاۋىپ، ونى تەك وزدەرىنىڭ جارىنا عانا كورسەتۋى يماندىلىقتىڭ بەلگىسى ەمەس پە؟ مۇحتار اۋەزوۆ اعامىز حيدجابتى «شاريعات ءشالىسى» دەپ اتاعان. كەڭەستىك ءداۋىردىڭ قىلىشىنان قان تامعان تۇسىندا حيدجابتى وسىلاي اتاۋدىڭ ءوزى ەرلىكپەن پارا-پار ەكەنى تۇسىنىكتى. ال قازاقتىڭ ساۋاتىن اشۋدا ەلەۋلى ەڭبەك ەتكەن اعارتۋشى ىبىراي التىنسارين اعامىز: «ءبىر اللاعا سيىنىپ، كەل، بالالار، وقىلىق!» دەپ ءبىلىم الماستان بۇرىن اللا-تاعالاعا عيبادات ەتۋدى ۇكىم ەتتى.

ەندەشە ءبىلىم الۋدان بۇرىنعى پارىزىمىز اللا-تاعالانى زىكىر ەتۋ ەكەنىن ۇمىتپايىق. بۇگىنگى قوعامىمىزدا ەگەمەندىك الىپ، ەتەك-جەڭىمىزدى جيناپ، ءدىنىمىز بەن ءتىلىمىزدى بەرىك ۇستاۋعا ەشكىم كەدەرگى بولماۋى كەرەك. ءتىپتى بالاباقشا مەن مەكتەپتەرىمىزدە وسى ىبىراي اتامىزدىڭ ولەڭ جولدارىن داپتەردىڭ العاشقى بەتىنە جازعىزىپ، وقۋشىنىڭ ەسىنە اللا-تاعالانى ءجيى سالىپ، بالالاردىڭ يماندى بولىپ وسۋىنە نەگە باعىت بەرمەسكە؟

سوڭعى كەزدەردە ەلىمىزدە حيدجابقا قارسى تۇراتىندار كوبەيدى. حيدجاب كيەتىن اپكە-قارىنداستارىمىزعا تۋرا ءبىر تەرروريست كورگەندەي جاقتىرماي قارايتىندار ارامىزدا جەتكىلىكتى. اسىرەسە، ءبىلىم وردالارىنا حيدجابپەن كەلگەن قىزدارعا تيىم سالىنىپ جاتقانى جانىمىزدى جابىرقاتادى. مەنىڭ ويىمشا، حيدجاب كيگەن قىز-كەلىنشەكتەرگە قوعامىمىز تاراپىنان قولداۋ كورسەتىلۋى قاجەت-اق.

شىن مانىندە قىزدارىمىزدىڭ يبالى دا، تاربيەلى، يماندى بولۋىنا بىزدەر قۋانۋىمىز كەرەك. مۇسىلمان قىز-كەلىنشەكتەرى اۋرەتىن جاۋىپ، ونى تەك وزدەرىنىڭ جارىنا عانا كورسەتۋى يماندىلىقتىڭ بەلگىسى ەمەس پە؟ مۇحتار اۋەزوۆ اعامىز حيدجابتى «شاريعات ءشالىسى» دەپ اتاعان. كەڭەستىك ءداۋىردىڭ قىلىشىنان قان تامعان تۇسىندا حيدجابتى وسىلاي اتاۋدىڭ ءوزى ەرلىكپەن پارا-پار ەكەنى تۇسىنىكتى. ال قازاقتىڭ ساۋاتىن اشۋدا ەلەۋلى ەڭبەك ەتكەن اعارتۋشى ىبىراي التىنسارين اعامىز: «ءبىر اللاعا سيىنىپ، كەل، بالالار، وقىلىق!» دەپ ءبىلىم الماستان بۇرىن اللا-تاعالاعا عيبادات ەتۋدى ۇكىم ەتتى.

ەندەشە ءبىلىم الۋدان بۇرىنعى پارىزىمىز اللا-تاعالانى زىكىر ەتۋ ەكەنىن ۇمىتپايىق. بۇگىنگى قوعامىمىزدا ەگەمەندىك الىپ، ەتەك-جەڭىمىزدى جيناپ، ءدىنىمىز بەن ءتىلىمىزدى بەرىك ۇستاۋعا ەشكىم كەدەرگى بولماۋى كەرەك. ءتىپتى بالاباقشا مەن مەكتەپتەرىمىزدە وسى ىبىراي اتامىزدىڭ ولەڭ جولدارىن داپتەردىڭ العاشقى بەتىنە جازعىزىپ، وقۋشىنىڭ ەسىنە اللا-تاعالانى ءجيى سالىپ، بالالاردىڭ يماندى بولىپ وسۋىنە نەگە باعىت بەرمەسكە؟

بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر اراسىنداعى قىلمىستى بولدىرماۋدىڭ دا ءبىر عانا جولى بار. ول - يماندىلىق تاربيەسى. يماندى بالا وزگەگە الىمجەتتىلىك جاساماي، ءال­سىزگە كومەك قولىن ۇسىنۋعا دايىن تۇراتىنى بەلگىلى. سوندىقتان بالالاردىڭ ءتارتىپسىز بولىپ بارا جاتقانىنىڭ باستى سەبەبىن وزىمىزدەن ىزدەۋىمىز كەرەك. ياعني بالالارعا دۇرىس باعىت بەرىپ، يماندىلىققا تاربيەلەمەسەك، ەرتەڭگى كۇنى وپىق جەيتىنىمىز انىق. ءال-فارابي اتامىز ايتقانداي «تاربيەسىز الىنعان ءبىلىم ادامزاتتىڭ قاس جاۋى» ەكەنىن ۇمىتپاعانىمىز ابزال. سەبەبى دۇرىس تاربيە عانا قوعامدى امان ساقتاپ قالادى. نەگە بۇگىنگى كۇنى كوكەك انالار كوبەيدى؟ نەگە ءوز اتا-انالارىن قاتىگەزدىكپەن قارتتار ۇيىنە تاپسىراتىن تاسجۇرەك بالالار پايدا بولدى؟ مۇنىڭ ءبارى ءدىنسىز قوعامداعى ءدۇبارا تاربيەنىڭ سالدارى.

ەگەر مەكتەپ جاسىنداعى ۇلدار مەن قىزدار يسلامدىق ءتالىم-تاربيە نەگىزىندە ءبىلىم الار بولسا، اراقتىڭ حارام ەكەنىن، كىسى اقىسىن جەۋدىڭ، اتا-اناعا ارتىق-اسپاي ءسوز ايتۋدىڭ ۇلكەن كۇنا ەكەنىن ءبىلىپ وسكەن بولار ەدى. قىزدارىمىز يبالى دا، يناباتتى بولىپ وسسە، جەزوكشەلەر قوعامنان وزىنەن-ءوزى جويىلار ەدى.

مىنە، سوندىقتان مەكتەپتەگى ءبىلىم الۋشى شاكىرتتەرىمىزدى يماندى ەتىپ تاربيەلەۋگە ءاربىر ۇستازدىڭ اتسالىسۋى كەرەك. قازاقستاننىڭ بولاشاعى مەكتەپتەن باستالاتىنىن ۇمىتپايىق. مەكتەپ - ەرتەڭگى قوعامدى باسقاراتىن ازاماتتاردى تاربيەلەپ شىعارادى. قوعامىمىزدى قاۋىپتى دەرتتەن قورعاپ قالۋدى بۇگىنگى كۇننەن باستايىق، اعايىن!

«اباي-اقپارات»

0 پىكىر

ۇزدىك ماتەريالدار

سىني-ەسسە

«تالاسبەك سىيلىعى»: تالقاندالعان تالعام...

اباي ماۋقاراۇلى 1486
بىلگەنگە مارجان

«شىعىس تۇركىستان مەملەكەتى بەيبىت تۇردە جوعالدى»

ءالىمجان ءاشىمۇلى 3256
ءبىرتۋار

شوقاننىڭ ءازىل-سىقاقتارى

باعدات اقىلبەكوۆ 5517