«قازسات» كەتتى قاڭعىرىپ. وعان جۇمسالعان اسا ءىرى كولەمدەگى قارجىنىڭ قايتارىمى تۇگىلى، كولەڭكەسىندە كورۋگە زارمىز. قايتارادى دەيدى قازعارىش. قارق قىلادى دەگەن «قازساتتى» جاساتقان تەڭگەنى ۇكىمەت جەردەن قازىپ العان جوق. حالىقتىڭ تابان ەت ماڭداي تەرىمەن تاپقان اقشاسىنان اۋزىنان جىرىپ وتىرىپ تولەگەن سالىعىنىڭ ەسەبىنەن تولەدى. ءيا، «قازساتتى»، ءيا قاراجاتتى قايتار دەپ تالاپ قويار ەلىڭ ءبىزدىڭ قازەكەڭ ەمەس. «جۋاس تۇيە جۇندەۋگە جاقسى». وسىنى بىلەتىن ۇكىمەتتە قۋ عوي، اقىرى، اقشاعا دا، زاۋ كوكتە عايىپ بولعان زىمىرانعا دا جاۋاپتى بولماي شىقتى. ەسەسىنە، ەكىنشىسىن قاتىرىپ جاتىرمىز دەپ ەكىلەنىپ وتىر. ءسويتىپ، «قازساتتى» رەسەي قازاقستانعا دەگەن «ماحابباتپەن» جاساماعانى جاريا بولىپ قالدى. قۇيرىعىن بۇلعاڭداتىپ يەسىنە قايتا بارعان يتتەي بولىپ «قازسات» ەكىنى دە ورىستار «ءولتىرىپ» جاساپ بەرەدى دەپ جەلپىنىپ وتىرمىز. قۇداي-اۋ، ورىستان ورىستىڭ جورعاسى بار ما؟!

«قازسات» كەتتى قاڭعىرىپ. وعان جۇمسالعان اسا ءىرى كولەمدەگى قارجىنىڭ قايتارىمى تۇگىلى، كولەڭكەسىندە كورۋگە زارمىز. قايتارادى دەيدى قازعارىش. قارق قىلادى دەگەن «قازساتتى» جاساتقان تەڭگەنى ۇكىمەت جەردەن قازىپ العان جوق. حالىقتىڭ تابان ەت ماڭداي تەرىمەن تاپقان اقشاسىنان اۋزىنان جىرىپ وتىرىپ تولەگەن سالىعىنىڭ ەسەبىنەن تولەدى. ءيا، «قازساتتى»، ءيا قاراجاتتى قايتار دەپ تالاپ قويار ەلىڭ ءبىزدىڭ قازەكەڭ ەمەس. «جۋاس تۇيە جۇندەۋگە جاقسى». وسىنى بىلەتىن ۇكىمەتتە قۋ عوي، اقىرى، اقشاعا دا، زاۋ كوكتە عايىپ بولعان زىمىرانعا دا جاۋاپتى بولماي شىقتى. ەسەسىنە، ەكىنشىسىن قاتىرىپ جاتىرمىز دەپ ەكىلەنىپ وتىر. ءسويتىپ، «قازساتتى» رەسەي قازاقستانعا دەگەن «ماحابباتپەن» جاساماعانى جاريا بولىپ قالدى. قۇيرىعىن بۇلعاڭداتىپ يەسىنە قايتا بارعان يتتەي بولىپ «قازسات» ەكىنى دە ورىستار «ءولتىرىپ» جاساپ بەرەدى دەپ جەلپىنىپ وتىرمىز. قۇداي-اۋ، ورىستان ورىستىڭ جورعاسى بار ما؟!

«قازساتتىڭ» اڭگىمەسىن قىزىلباس ەلىنىڭ قىرىق باتىرىنىڭ جىرىنداي ەزىپ وتىرۋىمىزدا گاپ بار. گاپ - بايقوڭىر. ورىستىڭ زىمىراندارى زاۋلاي ۇشىپ، قازاقتىڭ جەرىنە قالدىعىن شاشىپ، بايقوڭىردىڭ ماڭىنداعى اتاجۇرتىندا وتىرعان قازاقتىڭ باسىنىڭ ساقيناسىنا اينالعانى 20 جىلعا اينالسا دا ەشكىمدى اسا قاتتى الاڭداتقان ەمەس. ال، 49 جىلعا رەسەيگە جالعا بەرىلگەن بايقوڭىرداعى جاعدايدى ايتا-ايتا تىلگە تەرىسكەن شىعۋعا اينالدى. ونداعى عارىش ايلاعىن جالعا العان ەل ول قالانى ءوز مەنشىكتەرى رەتىندە قاراپ، وندا رەسەيدىڭ زاڭىنان باسقانىڭ كوك تيىندىق قۇنى جوقتىعىن تالاي رەت دالەلدەگەن. تۋلارىن جەلبىرەتىپ، كوكىرەكتەرى كورىكتەي بولىپ ءجۇر. وعان «ءاي دەيتىن اجە، قوي دەيتىن قوجا» ونسىزدا ماسكەۋ دەسە، ورىندارىنان ۇشىپ تۇرەگەلدەرىن وزدەرى بايقاماي قالاتىن ءبىزدىڭ بيلىكتە ءتىرى پەندە كورمەدىك. سول ساياسي قۇلدىقتىڭ كەسىرى ەندى مىنە، الدىمىزدان كەسە كولدەلەڭ شىعا كەلدى. جاي شىققان جوق. ساياسي باسىنۋ،  مەنسىنبەۋ بولىپ اتويلاپ شىقتى. رەسەيدىڭ فەدەرالدىق عارىش اگەنتتىگىنىڭ باسشىسى اناتولي پەرمينوۆ «شىعىس» عارىش ايلاعى» قولدانۋعا بەرىلگەن  سوڭ بايقوڭىر ايلاعىن اكتسيونەرلەۋ تۋرالى ويىن ايتا كەلىپ، عارىش ايلاعىنىڭ 70 پايىز اكتسياسى رەسەيدە قالادى دەپ عارىش ايلاعىن عانا ەمەس، قازاق ەلىن باسقارىپ وتىرعانداي كوسەمسىپ وتىر. ال، قالعان وتىز پايىزىن قازاقستان، ۋكراينا، ەۋروپا ەلدەرى مەن اقش ءوزارا بولىسۋىنە بولادى دەپتى. سوندا كىم كىمنىڭ جەرىن جالعا الىپ وتىر ءوزى؟! سوندا رەسەي قازاقستاندى سول باياعى ءوزىنىڭ وتارى سانايتىن بولىپ تۇر عوي. ايتپەسە، پەرمينوۆ بايقوڭىر جونىندە اتاسىنان قالعان مۇراسىنداي سويلەر مە ەدى؟! اگەنتتىك باسشىسى بۇلاي دەسە، پرەمەر-ءمينيسترى مەن پرەزيدەنتىنىڭ قازاقستان تۋرالى تۇپكى ويىن اڭداي بەرىڭىز. شىرت ۇيقىڭىزدان شوشىپ وياناسىز.

ال، ءبىزدىڭ تاكەڭ - تالعات مۇساباەۆ نە دەدى دەيسىز عوي. و كىسى: «رەسەيدىڭ ونداي قۇقى جوق. ويتكەنى، بايقوڭىر - تاۋەلسىز قازاقستاننىڭ جەرى. ول تەك جالعا بەرىلگەن» دەدى. جارايسىڭ مۇساباەۆ! تەك ءوزىڭدى تىڭدار قۇلاق تابىلسا، ارينە...

دەگەنمەن، ءاناتوليدىڭ اۋزىنان شىققان ءسوز قازاقستاننىڭ 20 جىلداعى سىرتقى ساياساتتا، ونىڭ ىشىندە رەسەيگە قاتىستى ۇستانىمىنىڭ تىم وسال بولعاندىعىن پاش ەتتى. جانە الەمدە زىمىران جاسايتىن وزگە دە ەلدەر بولا تۇرا، قازاقستاننىڭ عارىش كەمەسىن رەسەيگە جاساتۋى ساياسي ءھام ستراتەگيالىق قاتەلىك. رەسەي ماماندارىنىڭ قولىنان شىققان «قازساتتىڭ» قاڭعىپ كەتكەنىن كورە تۇرا تاعى دا ورىستارعا سەنىم ارتۋ - دەنى ساۋ ادامنىڭ اقىلىنا قونبايتىن شارۋا. دەمەك، رەسەيمەن ارا-قاتىناس تۋرالى مىقتاپ ويلاناتىن ۋاقىت جەتتى. ونسىز دا رەسەيدىڭ اكەسى - سسسر-دەن كورەشەگىمىزدى كورگەنبىز. 70 جىل باس حاتشىنىڭ، 300 جىل اقپاتشانىڭ تەپكىسىنە تويىپ بولعان شىعارمىز! جەتەر!

«اباي-اقپارات»