ەلباسى نۇرسۇلتان نازارباەۆ جاڭادان قۇرىلعان تۇركىستان وبلىسىنا ەرەكشە نازار اۋدارىپ وتىرعانى بەلگىلى. وڭىردەگى ءار سالانى دامىتۋعا ناقتى تاپسىرمالار دا بەرگەن بولاتىن. ەلباسىنىڭ سول تاپسىرمالارىنا سايكەس، وڭىردە ءار سالا بويىنشا قارقىندى جۇمىستار اتقارىلىپ جاتىر.

تۇركىستان  قالاسىندا «ازاماتتىق قوعام جانە مەملەكەت: ديالوگ، ارىپتەستىك جانە جاۋاپكەرشىلىك» تاقىرىبىندا ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ وبلىستىق VIII ازاماتتىق فورۋمى ءوتتى. كەلەلى باسقوسۋعا وڭىردەگى ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ باسشىلارى مەن وكىلدەرى، قوعامدىق بىرلەستىك جەتەكشىلەرى مەن ازاماتتىق بەلسەندىلەر مەن كاسىپكەرلەر جانە باق وكىلدەرى قاتىستى.

تۇركىستان وبلىسى اكىمىنىڭ ءباسپاسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا، فورۋمدا تۇركىستان وبلىسىنىڭ اكىمى جانسەيىت تۇيمەباەۆ ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ قوعامداعى ورنى ەرەكشە ەكەنىن ايتىپ، قوعامدىق ۇيىمدار ەلدى وركەندەتۋ باعىتىندا جۇمىس ىستەۋى كەرەك دەگەن ويىن جەتكىزدى.

«بيىل وڭىرىمىزدە تاريحي وقيعالارعا كۋا بولۋدامىز.  ەلباسى جارلىعىنا سايكەس، تۇركىستان وبلىسى قۇرىلىپ، ونىڭ ورتالىعى بولىپ تۇركىستان قالاسى بەكىتىلدى. بۇل تاعدىرلى شەشىم قوعامنىڭ بارلىق سالاسىنا تىڭ سەرپىن بەرەدى دەگەن ويدامىن. سەبەبى، جاڭا وبلىس جاڭا مۇمكىندىكتەرگە، بيىك شىڭدارعا جەتەلەيدى. ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمدار دا وسى ءساتتى پايدالانىپ، جاڭا وبلىستى وركەندەتۋگە اتسالىسۋلارى ءتيىس. بۇگىندە جاڭادان قۇرىلعان تۇركىستان وبلىسىندا 738 قوعامدىق بىرلەستىك تىركەلگەن. اۋدان، قالالارداعى ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ جۇمىسىن جانداندىرۋ، قارجىلاي قولداۋ بويىنشا ءتيىستى جۇمىستار اتقارىلۋدا. بۇگىنگى فورۋمدا ەلىمىزدى، قاسيەتتى تۇركىستانىمىزدى تۇلەتەتىن، قوعامعا تىڭ كۇش بەرەتىن ۇلى باستامالار مەن يگى ىستەردىڭ نەگىزى قالانادى دەپ سەنەمىن. ال، ۇلكەن ىستەر وسىنداي كەلەلى باسقوسۋلارداعى باستامالاردان تۋىندايتىنى ءسوزسىز»، — دەگەن ج.تۇيمەباەۆ بىرقاتار ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىم وكىلدەرىنە العىس حات تاپسىردى.

جيىندا «تۇركىستان وبلىسىنىڭ ازاماتتىق اليانسى» زاڭدى تۇلعالاردىڭ قاۋىمداستىق نىسانىنداعى بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى شارىپبەك جامالبەك ازاماتتىق قوعامدى دامىتۋ باعىتىنداعى ويلارىن ايتىپ، اليانستىڭ اتقارعان جۇمىستارىمەن تانىستىردى.

فورۋمدا قر قوعامدىق دامۋ مينيسترلىگىنىڭ ازاماتتىق قوعام ىستەرى كوميتەتى توراعاسىنىڭ ورىنباسارى باقىتجان نارىمبەتوۆ، «قازاقستاننىڭ ازاماتتىق اليانسى» زاڭدى تۇلعالار بىرلەستىگىنىڭ پرەزيدەنتى اسىلبەك قوجاحمەتوۆ، «چەرنوبىل وداعى» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ توراعاسى باقىتجان اشىرباەۆ، بەلگىلى ساياساتتانۋشى،  «قازاقستاننىڭ ازاماتتىق اليانسى» زاڭدى تۇلعالار بىرلەستىگىنىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى دوس كوشىم جانە وزگە دە ازاماتتار ءسوز سويلەپ، ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ جۇمىسىن جانداندىرۋ جونىندەگى ۇسىنىستارىن جەتكىزدى.

ۇكىمەتتىك ەمەس ۇيىمداردىڭ بەدەلى مەن الەۋەتىن قالاي كوتەرەمىز؟ ەلدى وركەندەتىپ، تۇركىستاندى گۇلدەندىرۋ ءۇشىن قوعامدىق بىرلەستىكتەر نە ۇسىنا الادى؟ بيلىك تاراپىنان ازاماتتىق قوعامدى دامىتۋ ءۇشىن قانداي قولداۋ قاجەت؟ جيىندا وسى سۇراقتار توڭىرەگىندە كەلەلى پىكىرلەر مەن ۇسىنىستار ايتىلدى.

ازاماتتىق فورۋم اياسىندا الەۋمەتتىك يدەيالار مەن جوبالار جارمەڭكەسىنىڭ جەڭىمپازدارى مەن جۇلدەگەرلەرى ماراپاتتالدى. بۇل جارمەڭكەدە ءبىرىنشى ورىندى قازىعۇرت اۋدانىنان كەلگەن «جالىندا جاستار» قوعامدىق بىرلەستىگى جەڭىپ الدى. جەڭىمپازعا 540 مىڭ تەڭگە  اقشالاي سىيلىق تاپسىرىلدى. ەكىنشى، ءۇشىنشى ورىن العاندار مەن وزگە قاتىسۋشىلارعا دا سىيلىقتار بەرىلدى. جيىن سوڭىندا سپيكەرلەرگە سۇراقتار قويىلىپ، رەسپۋبليكالىق VIII ازاماتتىق فورۋمعا باراتىن دەلەگاتتاردىڭ ءتىزىمى بەكىتىلدى.

Abai.kz