سوڭعى كۇندەرى ەلدى دۇربەلەڭگە سالعان ارىستاعى اپات بىزگە مىنا ءبىر جايتتى ۇقتىرۋى كەرەك. قازاق كەشەگى كەڭەستەر وداعىنىڭ زاردابىن ءالى تارتىپ كەلەدى. ويتكەنى، بىرىنشىدەن، جارىلعان وق پەن قارۋ بىزگە سول ەسكى داۋىردەن قالعان. ەكىنشىدەن، ۇكىمەتتە ءالى سول كەڭەستىك كەزەڭنىڭ يدەولوگياسىن باستى باعدار ەتكەن شال-شاۋقاندار وتىر. ەلىمىز ەگەمەندىك العالى 30 جىلعا جۋىقتادى. بىراق، وسىنشا ۋاقىت وتسە دە وتارشىل كەزەڭنىڭ كەيبىر قالدىقتارىنان ارىلا الماي وتىرۋىمىزدىڭ سەبەبى نەدە؟

ونىڭ باستى سەبەبى، ەلىمىزدە قازاقستان كوممۋنيستىك حالىق پارتياسىنىڭ ءالى كۇنگە "ولمەي" سۇيەگىن سۇيرەتىپ كەلە جاتۋى دەسەك قاتەلەسپەيمىز. سول كوممۋنيستەر، اتاپ ايتساق ۆلاديسلاۆ كوسارەۆ، جامبىل احمەتبەكوۆ، بىرعانىم ءايتىموۆا، قۋانىش سۇلتانوۆ، ۆلاديمير بوجكولار ءالى كۇنگە قازىرگى "بيلىكتى جەڭىپ" شىنايى حالىقتىق بيلىك ورناتۋدى كوكسەيدى-ءمىس.

قوي دەيتىن قوجا بولماعان سوڭ، ولار كوممۋنيستىك ءداۋىردىڭ ناسيحاتىن اشىقتان-اشىق جاساپ كەلەدى. ماسەلەن، بىلتىر عانا كومسومولدىڭ 100 جىلدىعى رەسپۋبليكا كولەمىندە اتالىپ ءوتتى. قوعام بەلسەندىلەرى قارسى بولىپ، ايتىپ-جازىپ شىرىلداعانمەن، كومسومولداردى بيلىك قولداپ وتىرسا، نە امال بار؟

ال، ج.احمەتبەكوۆ سول تويعا نارازى بولعان كوپشىلىككە “الاشتىڭ تويىن تويلاماي ما وزدەرى” دەپ قاتتى وكپەلەدى. كاراتاريس مىرزانىڭ وسى ءبىر اۋىز ءسوزى اتالعان پارتيانىڭ ماقسات-مۇددەسى تاۋەلسىز قازاق قوعامىنا مۇلدە سايكەس كەلمەيتىنىن انىقتاپ بەردى. دەمەك، الداعى  ۋاقىتتا بۇل پارتيانىڭ ءبىزدىڭ بيلىكتە وتىرۋعا قاقىسى جوق.

سونداي-اق، جەلتوقسان كوتەرىلىسىنىڭ قارساڭىندا “مەن كولبيندى جان جۇرەگىممەن قولدايمىن” دەپ ماقالا جازىپ، جاستاردى ماسكۇنەم، بۇزاقىعا تەڭەگەن ءايتىموۆانىڭ دەپۋتات بولىپ وتىرعانى – الاڭدا شەيىت كەتكەن جاستاردىڭ  رۋحىن قورلاۋ دەپ بىلەمىز. ءبىر جاعىنان بۇل ارەكەت - جەلتوقسان كوتەرىلىسىنە كىنالى ادامداردىڭ بارلىعى بۇگىنگى بيلىكتە وتىر دەۋگە تولىق نەگىز بولادى. الايدا ولار ءار قىلمىسى ءۇشىن تاريح پەن كەلەشەكتىڭ الدىندا جاۋاپ بەرەتىنىن ۇمىتپاۋى ءتيىس.

ۆ.كوسارەۆ، ق.سۇلتانوۆتار دا كەلمەسكە كەتكەن كەڭەس كەزىن اڭساپ ءار جەردەن ءبىر ءۇن شىعارىپ قويادى. بىراق، ولاردىڭ ءىسى  – ءولىپ بارا جاتقان مالدىڭ سوڭعى تۇياق سەرپۋى سەكىلدى ماعىناسىز ارەكەت.

بۇگىندە ەلىمىزدە سول كومۋنيستەردىڭ كۇن كوسەمى لەنيننىڭ اتىمەن اتالاتىن 506 كوشە، 159 ەسكەرتكىشى بار ەكەن. ودان بولەك، 54 كوشە كيروۆتىڭ اتىمەن، 40 كوشە ماركستىڭ اتىمەن اتالادى. الايدا، مۇنىڭ بارلىعى دا بىرتىندەپ قالپىنا كەلەدى. ويتكەنى، ولار قانشا جەردەن تىقپالاسا دا بۇگىنگى ۇرپاق لەنين مەن ماركستى تانىمايدى. ولاردىڭ يدەياسىنىڭ بۇگىنگى كەزەڭ ءۇشىن قۇنى كوك تيىن.

جالپى، بۇگىنگى تاۋەلسىز كەزەڭدە كسرو دان قالعان كەز-كەلگەن ەلەمەنتتەن تولىق ارىلۋعا ءتيىسپىز. سەبەبى ول - ءبىزدىڭ العا جىلجۋىمىز ءۇشىن اياققا ورالعى بولادى. ماسەلەن، كەشەگى ارىستا بولعان اپاتتىڭ دا ءبىر سەبەبى - رەسەيدىڭ ەسكى-قۇسقى تەحنيكاسى. ال، جەرىمىزدە قۇلاعان رەسەي زىمىراندارىنىڭ زاردابى تۋرالى از ايتىلىپ جاتقان جوق. وسىنداي جاعدايدا رەسەيدىڭ ەلىمىزدە اەس سالۋعا ءوتىنىش ءبىلدىرۋى ءتىپتى اقىلعا سىيمايدى...

قازاقستان كەش تە بولسا وتارسىزدانۋعا بەت بۇرا باستادى. ەندى ورىس تىلىنە مارتەبە بەرگەن اتا-زاڭ تولىعىمەن وزگەرۋى ءتيىس. سونداي-اق، كەڭەس كەزىنەن قالعان كوشە اتاۋلارى مەن اۋدان اۋىلدار مۇلدەم وزگەرىپ، تاۋەلسىز ەل ازاماتىنىڭ ماسكاسىن كيىپ بيلىكتە وتىرعان كوممۋنيستەر ساناسى وتارلىق تاربيەدەن ازات جاستارعا جول بەرۋگە ءتيىس.

ءتۇيىن

قوش! ەلىمىزدىڭ پارلامەنتىندە كوممۋنيستەر ءالى ومالىپ وتىر. ولار وسى جىلى ورىندارىن الداعى سايلاۋدا جاستارعا بوساتىپ بەرمەيتىن بولسا، ناعىز "جارىلىس" سوندا بولۋى مۇمكىن. ءبىز ورايى كەلگەن سوڭ، ويىمىزدى ايتتىق. ونىڭ دۇرىس-بۇرىستىعىن وزدەرىڭىز ەكشەي جاتارسىزدار!

نۇربيكە بەكسۇلتانقىزى

Abai.kz