بۇكىل الەمنىڭ بۇگىنگى باستى ديللەماسى – ادام الدە ەكونوميكا، قايسىسىن قۇتقارۋ كەرەك؟

ەكونوميكانى قويا تۇرىپ، ادامداردى قۇتقارعان جاعدايدا، ەكونوميكا قىسقامەرزىمدى كەزەڭگە عانا شىدايدى، ءبىر ايدان ءۇش ايعا دەيىن. ال وسى ۋاقىت ارالىعىندا كوروناۆيرۋستى جەڭبەسەك، ەكونوميكا، دەنساۋلىق ساقتاۋ، ساياسات سالالارىنىڭ قاي-قايسىسىنىڭ دا جاعدايى ءماز بولماسى انىق. بىلايشا ايتقاندا، حاوس، دەفيتسيت جانە ءولىم سانىنىڭ ارتۋى ورىن الادى.

ەگەر ۆيرۋسقا ءمان بەرمەستەن، ەكونوميكانى قۇتقاراتىن بولساق، ۆيرۋستىڭ تارالۋى وراسان زور ماسشتابتى قامتىپ، دەنساۋلىق ساقتاۋ جۇيەسى قاتتى زارداپ شەگەدى. بارلىعىمىز اۋرۋدى جۇقتىرىپ، 2%-دان 4%-عا دەيىنگى ادامدار، اسىرەسە، ەگدە جاستاعىلار، ولەدى. ۆيرۋسپەن ءبىر اۋىرىپ شىقساق، بىزدە يممۋنيتەت قالىپتاسادى دا، ەكونوميكا تەزىرەك اياققا تۇرىپ، ءبىز ءارى قاراي قالىپتى ءومىرىمىزدى جالعاستىرا الامىز.

مەنىڭ ويىمشا، قازىر بيلىك ستراتەگيالىق تۇرعىدان ماڭىزدى، ومىرلىك قاجەتتىلىكتەردى قامتاماسىز ەتەتىن ءوندىرىس ورىندارىنىڭ ءتىزىمىن جاساۋى كەرەك جانە بۇل ءوندىرىس ورىندارى ەشنارسەگە قاراماستان، ءتىپتى، اسپان اينالىپ جەرگە تۇسسە دە، جۇمىسىن جالعاستىرا بەرۋى كەرەك. ولاردىڭ جۇمىس جاساۋىنا تولىق جاعداي جاساپ، ەكونوميكانىڭ قالعان سەكتورلارىن كارانتينگە جاۋىپ تاستاۋ كەرەك. بولدى، نۇكتە. ادامزات ۆيرۋسقا قارسى ءدارى ويلاپ تاپقانعا دەيىن نەمەسە دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا ارتىق جۇكتەمە جاساماي، بار حالىق ءبىر اۋىرىپ شىققانعا دەيىن جالعىز دۇرىس امال – وسى.

امەريكالىقتاردىڭ ارەكەتىنە قارايتىن بولساق، ولار ەكونوميكانى قۇتقارۋدى تاڭدادى. ترامپتىڭ دايەكتەمەلەرى مىناداي:

امەريكالىقتار COVID-19 كوروناۆيرۋسىنىڭ تارالۋىنا قاراماستان، جۇمىستارىنا ورالۋى ءتيىس. بۇل تۋرالى Fox News تەلەكانالىنىڭ ەفيرىندە اقش پرەزيدەنتى دونالد ترامپ جاريالادى.

«ءبىز جۇمىسقا قايتا ورالۋىمىز كەرەك. تۇماۋدان مىڭداعان ادام كوز جۇمادى. سوندا دا، ءبىز ەشقاشان ەلىمىزدى «توقتاتىپ» تاستامادىق. ودان دا كوپ ادام جول اپاتىنان قازا بولادى. بىراق، ءبىز اۆتوكولىك ءوندىرىس ورىندارىنان كولىك جاساۋدى توقتاتۋدى سۇراپ جاتقانىمىز جوق»، — دەدى امەريكا كوشباسشىسى.

ونىڭ ءسوزى بويىنشا، ءيا، ادامدار ۆيرۋستان ءولىپ جاتىر، بىراق، ەگەر ەل كولەمدى رەتسەسسيا مەن دەپرەسسياعا تۇسسە، ودان دا كوپ ادامىنان ايىرىلادى.

ترامپ اقش «جۇمىسسىز قالۋ ءۇشىن جارالماعان» دەگەن سەنىمدە.

ول ادامدار ۇيىندە نەمەسە پاتەرىندە قاماۋدا وتىرۋدى قالامايتىنىن اتاپ ءوتتى.

ال ءسىز قالاي ويلايسىز؟

مارعۇلان سەيسەمباي 

Abai.kz